Σχ. 1
ΚΛ. Δε θα ντραπώ να πω τ’ αντίθετα σ’ όσα πολλά προηγουμένως είπα,
σύμφωνα μ’ όσα απαιτούσε η περίσταση.2
Γιατί, αν κάποιος μελετά με έχθρητα να βλάψει εχθρούς,
αυτούς που φαίνονται σαν να ’ναι φίλοι, πώς άραγε αλλιώς
μπορεί ολόγυρα τα δίχτυα τού ολέθρου να τα στήσει
και να σηκώσει το φραγμό
σε ύψος πιο τρανό απ’ της φυγής το σάλτο;3
Κι εμένανε ετούτη δω η δύσκολη δουλειά
μ’ απασχολούσε από παλιά.
Ε το λοιπόν, ο νικηφόρος ο αγώνας ήρθε μετά από καιρό!
Και στέκομαι εκεί που χτύπησα, κι έχουν τελειώσει όλα πια.
΄Ετσι κινήθηκα ⸺ κι αυτό δεν το αρνιέμαι ⸺
ώστε μήτ’ απ’ το θάνατο εκείνος να ξεφύγει
μηδέ κι απέναντί του ν’ αμυνθεί:
ολόγυρα με ρούχο τον τυλίγω κατάκλειστο από παντού,
σαν τον πεζόβολο, το δίχτυ για τα ψάρια,
ιμάτιο πλούσιο του ολέθρου και του αφανισμού.
Και τον χτυπάω δυο φορές·
κι ανάμεσα σε δυο κραυγές σπαρακτικές,
στα πόδια του, εκειδά, σωριάζεται.
Κι έχοντας πέσει καταγής, κι άλλο, τρίτο του δίνω χτύπημα,
ταγμένη τούτη η προσφορά στο χθόνιο τον ΄Αδη,
τον ΄Αδη το σωτήρα των νεκρών.
Κι όντας πεσμένος έτσι κάτω, παρέδωσε το πνεύμα.
Κι ως ξέρναγε τ’ ορμητικό το αίμα της σφαγής του,
μαύρες ψιχάλες φονικής δροσιάς επάνω μου τινάζει,
και πλημμυρίζω από χαρά, όχι λιγότερο απ’ όσο χαίρεται
το φυτρωμένο στάρι με τη δροσάτη της βροχής λαμποκοπή
που στέλνεται απ’ τον Δία στα γεννητούρια του καρπού.
Μιας κι έτσι έχουνε τα πράγματα λοιπόν,
ω των Αργείων σεβαστοί εκπρόσωποι εσείς,
αν θέλετε, μπορείτε να χαρείτε· κι εγώ το εύχομαι αυτό.
Κι αν ήταν απ’ τα πρέποντα να χύνονται σπονδές
επάνω σε νεκρό, σ’ αυτόν, όλα γενήκαν με το δίκιο,
μάλλον πιο πάνω κι απ’ το δίκιο.
Απ’ τη στιγμή που αυτός εδώ γέμισε τον κρατήρα
μες στο σπίτι με τόσες συμφορές ολοθρεμού,
σαν γύρισε, τις ήπιε ο ίδιος μέχρι πάτο!
John Collier, (1850-1934)
1)Μετά την πτώση της Τροίας, ο Αγαμέμνων επιστρέφει θριαμβευτής στο ΄Αργος, έχοντας μαζί του την Κασσάνδρα, την Τρωαδίτισσα βασιλοκόρη με τις προφητικές ικανότητες. Στο διάστημα της απουσίας του, η γυναίκα του, η Κλυταιμήστρα, συνδέθηκε ερωτικά με τον Αίγισθο και μαζί του σχεδίασε τον φόνο του συζύγου της και τον σφετερισμό του θρόνου του. Τον βασιλιά τον υποδέχεται με τον πρέποντα σεβασμό ο Χορός του δράματος, που τον αποτελούν γέροντες της πόλης, η δε Κλυταιμήστρα με τέτοια λόγια αγάπης και αφοσίωσης που συνθέτουν ένα πραγματικό ρεσιτάλ υποκρισίας. Με προσποίηση αριστοτεχνική και μεγαλόστομη, παρασύρει στην παγίδα της, παγίδα θανάτου, τον άντρα της. Ο Αγαμέμνων και η Κασσάνδρα θανατώνονται. Τη στιγμή του φονικού, ακούγονται μέσα από το παλάτι οι σπαρακτικές κραυγές του βασιλιά, και αμέσως μετά εμφανίζεται στην κεντρική πύλη του ανακτόρου η Κλυταιμήστρα κρατώντας το αιματοβαμμένο όργανο του φόνου και με τα νεκρά σώματα του Αγαμέμνονα και της Κασσάνδρας στα πόδια της. Ο θεατής τώρα αντικρίζει όχι την «τρυφερή» σύζυγο της υποδοχής, αλλά μια στυγερή φόνισσα. Ξεχειλίζοντας από απύθμενο μίσος και πυρωμένη οργή, η Κλυταιμήστρα διαλαλεί με κυνική ακρίβεια, εμποτισμένη από την ηδονή της άγριας εκδίκησης, το αποτρόπαιο έγκλημα και υπερασπίζεται με κομπασμό την πράξη της.
Η όλη περιγραφή του φόνου στο απόσπασμα που παραθέτουμε προκαλεί ρίγη φρίκης! ⸺αυτό είναι το συνταρακτικό μεγαλείο του αισχύλειου ύφους· τέτοιας λογής πρωτόφαντη κορύφωση του ανθρώπινου πάθους θα ξαναβρούμε τριάντα χρόνια αργότερα στον Ευριπίδη.
2)Υπονοεί τα υποκριτικά λόγια με τα οποία υποδέχθηκε τον Αγαμέμνονα.
3)Η εικόνα παραπέμπει σε σκηνή κυνηγίου με τη χρήση θηρευτικών διχτυών. ΄Εστηναν το δίχτυ κάθετα στο έδαφος τεντώνοντάς το ανάμεσα σε δύο διχαλωτούς πασσάλους μπηγμένους στη γη, σε αρκετό ύψος, όπως στην περίπτωση που κυνηγούσαν λαγό, για να μην μπορέσει το ζώο να το υπερπηδήσει. Επάνω στα δίχτυα οδηγούσαν οι κυνηγοί τα θηράματα, καταδιώκοντάς τα με τη βοήθεια σκύλων.
❤︎