Στη πρώτη της ποιητική συλλογή «Άφθαρτη ετικέτα» το 2021 η Ελένη Σακκά γράφει, μεταξύ άλλων στο πρώτο ποίημα – πρόλογο της συλλογής
« Γυμνές, ελεύθερες,/ αληθινές οι λέξεις,/κάτω από τ’ αστέρια,/ποιούν ζωή…»
Και ξεκινά το ταξίδι της στα μονοπάτια της ποίησης με όπλο μια ανοικτή και ξεκάθαρη ματιά στη γραφή της για τις αξίες της στη ζωή – Την αγάπη, τον έρωτα, την ελπίδα, την ελευθερία – αξίες πανανθρώπινες που στην εποχή μας δυστυχώς χάνονται μέσα στην απληστία και στα συμφέροντα κάποιων ανθρώπων και κάποιων εθνών.
Στη καινούργια της ποιητική συλλογή «Χρώματα ελλιπή» γράφει στο πρώτο ποίημα – πρόλογο:
Πονάνε οι λέξεις των ποιημάτων
σαν να ξυπνάνε οι συνειδήσεις
παράνομων εραστών
που ερωτεύονται παράφορα
το ιδανικό πρόσκαιρο
και εκστασιάζονται υποφέροντας
από ανείπωτη αγάπη.
Σχέση υπαρκτική με το αιώνιο
το τέλος κάθε ποιήματος
ξεκινά αναπόφευκτα
και ανατρέπει τη ζωή…
Η ποιήτρια έρχεται τώρα να εξετάσει σε βάθος αυτά που ανατρέπουν τη κανονικότητα της ζωής, που ματώνουν την αγάπη, τον έρωτα, την ελευθερία, την ελπίδα. Και μέσα από ποιήματα της συλλογής η ποιήτρια μεταφέρει στον αναγνώστη την αγωνία της για τη φθορά του χρόνου, τη μοναξιά, τις απογοητέψεις του σήμερα αλλά και του χτες γιατί η μνήμη τα επαναφέρει για να προσδιορίσει και να προφυλάξει το αύριο.
Γράφει στο ποίημα «Στιγμές»
Μια παράλογη σχέση με το ανέφικτο
κάθε ποίημα υπαρκτό η ανύπαρκτο
καρδιοχτυπά στο αναπάντεχα απρόβλεπτο
του παρελθόντος αλλά και του μάταιου μέλλοντος·
Οι αισθήσεις πάντα σε εγρήγορση προκαλούν αναστάτωση όταν εμποδίζεται η καρδιά να δεχτεί το δώρο της αγάπης γιατί όπως γράφει στο ποίημα «Το ψάθινο καπέλο»
Ο παφλασμός των κυμάτων μ’ αναστατώνει·
ενέχει τον θρήνο της διάψευσης,
τον στεναγμό της άμμου
απ’ το ηδονικό άγγιγμα της Θάλασσας
πριν ξεσκεπάσει τα κρυμμένα κοχύλια
και τα παρασύρει στον βυθό της.
Το παρελθόν και το παρόν εναλλάσσονται αρμονικά στη γραφή της ποιήτριας χαρίζοντας μας στίχους με έντονη εικονοποιία που διεγείρουν τα συναισθήματα του αναγνώστη ξυπνώντας τις δικές του σκέψεις και βιώματα.
Γράφει στο ποίημα «Αρχικό κοίταγμα»
Ανασύρεται από τη μνήμη
δύναμη σε βλέμμα παιδικό,
φωτιά παιχνιδιού σε χωμάτινες γειτονιές,
εσωστρέφεια ενοχική,
ατελεύτητη νιότη,
αθωότητα.
Και στο ποίημα «Χρώματα ελλιπή» που δίνει και το τίτλο στη συλλογή μας λέει:
Φτιάχναμε πολιτείες ολόκληρες
με χώμα, νερό, πέτρες·
κι αδημονούσαμε
ο καυτός μεσημεριάτικος ήλιος
να τις στερεώσει στο παρόν.
Με λόγο απλό, εξομολογητικό, γεμάτο συναίσθημα μας λέει η ποιήτρια στους «Τρείς στίχους» για το τώρα.
Τρεις στίχοι/ κάλεσμα μυστικό/ αποδοχή / παράδοση άνευ όρων./Βλέμμα στο φως, /εκθαμβωτικό το τώρα,/βραδιάζει, /ταξιδεύω πάντα/ στο τελευταίο βαγόνι του τρένου.
Και το ποίημα «Στο παγκάκι της Αριστοτέλους» που θεωρώ ότι χαρακτηρίζει τη Θεσσαλονίκη σε ποιόν δεν θα ξυπνήσει μνήμες και συναισθήματα που έζησε στο χτες και στο σήμερα. Πόσες «μύχιες σκέψεις» για να χρησιμοποιήσω δυο λέξεις της ποιήτριας, ξυπνούν στον κάθε αναγνώστη έστω κι αν βρέθηκε για λίγο στη πόλη. Οι αναφορές της Ελένης σε τοποθεσίες της Θεσσαλονίκης είναι όχι μόνο ξεχωριστές. Είναι μια εμπνευσμένη ποιητική και συναισθηματική παρατήρηση.
Σ’ ένα μπαλκόνι,
δύο τεράστιες θεατρικές κούκλες
μοιάζουν να με συμπονούν.
Μ’ ακολουθούν οι νότες του Χατζιδάκη
καθώς περπατώ
στην πόλη που γεννήθηκε.
μας λέει με νοσταλγία στο ποίημα «Ίσως»
Και στο ποίημα «Στην οδό Μαντινείας» η ποιητική της ματιά παρατηρεί:
Διασχίζει περιλάμπουσα την οδό Μαντινείας,
και οι νεαρές μητέρες εξακολουθούν να ράβουν
φορεματάκια παιδικά με καρδιές στο στήθος,
Ο εμπνευσμένος και συναισθηματικός λόγος της ποιήτριας μας για τη πόλη την οδηγούν σε εξομολογητικές βιωματικές παρατηρήσεις που είναι κρυμμένες πίσω από τις κλειστές πόρτες της. Γράφει στο ποίημα «Κεκλεισμένες οι θύρες»
Κεκλεισμένες οι θύρες
ανάλγητων ψυχών.
Λαμπυρίζει ο χρυσός
μέσα στη σιωπή μεγαλόφωνων ήχων
της ανοχής του πόνου,
της αποδοχής του δώρου
των τριάκοντα αργυρίων.
Και στο ποίημα «Μεταποίηση ζωής» με λόγο ωμό μας λέει!
Ξεσκίζεις τις σάρκες μου,
ξεπουλάς τα ματωμένα κομμάτια
σε παζάρι αχρήστων
με γέλωτες εκδικητικούς.
Δεν κατάφερες
να μεταποιήσεις τη ζωή σε χρήμα!
Η ματιά της Ελένης σε όλα όσα ανατρέπουν τη κανονικότητα της ζωής και φέρνουν τη μοναξιά και την απογοήτευση, η αγωνία της για την ανθρώπινη ύπαρξη, κάνουν τη γραφή της ρεαλιστική και γεμάτη δυνατές εικόνες.
Γράφει στο ποίημα «Αυτοκαταστροφή»
Σπάνε το γυάλινο τζάμι
και τα θραύσματα
τρυπάνε πρώτα τους ίδιους.
Δεν νιώθουν πόνο
έρχονται και με σηκώνουν
για να έχουν λόγο ύπαρξης,
και ν’ αντέχουν
τον μονότονο, θλιβερό τους βίο.
Και στο ποίημα «Διάτρητο φεγγάρι» μιλά για την αγωνία αλλά και το θάρρος για τη συνέχεια της ζωής.
Πάλλονται οι λέξεις
ανάμεσα στους στίχους·
καρδιά που χτυπά,
σώμα σε αποσύνδεση.
Ανάσα αγωνίας και ενθάρρυνσης.
Εγκαταλείπουν οι εικόνες
τη μονοτονία της πόλης,
οδεύουν προς το άπειρο
μέσα από κρίσεις και επικρίσεις.
Σ’ αυτό το ποιητικό της ταξίδι η Ελένη αφήνει τη μνήμη της ελεύθερη να την οδηγήσει στο πιο μακρινό χτες για να μας πει στο ποίημα «Μη φοβάσαι» ότι
Η ιστορία θυμάται,
δεν εκδικείται,
ματώνει τα δάκρυα, τις καρδιές,
και διδάσκει πάντα
μέσα από τον πρόσκαιρο
θάνατο της αλήθειας.
για να μας χαρίσει στη συνέχεια το ποίημα «Σμύρνη» και να αναφερθεί στα γεγονότα της σφαγής του ελληνικού και αρμενικού πληθυσμού της Σμύρνης από τον τουρκικό στρατό και να μας πει με λόγο συγκλονιστικό:
ενώ τα σπίτια συνεχίζουν ακόμη να καίγονται
κι οι στάχτες τους να σκεπάζουν
τα γδαρμένα κορμιά των βιασμένων γυναικών.
Τρόμος στα μάτια των παιδιών,
όταν αντικρίζουν τα σκοτωμένα κορμιά
στη θάλασσα του Αιγαίου.
Σε λίγους στίχους περιγράφει πολύ ζωντανά τις σφαγές από το τουρκικό στρατό. Αυτό το στρατό που έκανε τα ίδια στη Κύπρο το 74 και σήμερα επιβουλεύεται το Αιγαίο.
Η Ελένη Σακκά και στις δυο ποιητικές της συλλογές με λόγο καθαρό και γεμάτο αλήθειες αναφέρεται στις πανανθρώπινες αξίες, την αγάπη, τον έρωτα, την ελευθερία. Στα «Χρώματα ελλιπή» η ποιήτρια μας προχωρά παραπέρα και μας επισημάνει και τη τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, τη μοναξιά, τη φθορά του χρόνου, τα ανθρώπινα λάθη και πάθη που κρύβουν πολλές φορές την ομορφιά της ανθρώπινης ύπαρξης.
Με τις δυο πρώτες συλλογές της η Ελένη μας φανέρωσε ένα εξαιρετικό ποιητικό λόγο που είμαι σίγουρος ότι στη συνέχεια του έχει να μας χαρίσει ξεχωριστή ποίηση.