Ο τίτλος της Θάλειας Μαγιόγλου είναι ένα πρόσχημα ή η μεγάλη κινητήρια δύναμη∙ ο «κλώτσος» που θα δώσει την ώθηση στο «παραμύθι ν’ αρχινίσει», όπως απαιτεί κάθε έναρξη παραμυθιού ή, επί το γλωσσολογικότερον, η αφηγηματική μίζα.
Ο χορός των σφουγγαράδων, ο πασίγνωστος δραματικός, σπαρακτικός Χορός των σφουγγαράδων της Καλύμνου είναι απλώς η αφορμή για να βγει η ηρωίδα του μυθιστορήματος, η Αθηνά, στο διεθνές μυθιστορηματικό στερέωμα και από τον μικρόκοσμό της στην Αθήνα, με φόντο την Κάλυμνο και τον γνωστό χορό των σφουγγαράδων ή του «μηχανικού», όπως αλλιώς λέγεται, να βρεθεί στο Παρίσι, διεκδικώντας μια θέση στον επιστημονικό χώρο. Ο γνωστός χορός με τα παρασημαινόμενά του και το αναστάσιμο τέλος του, θα γίνει το θέμα της διδακτορικής της διατριβής. Όμως, ο χορός, αποφλοιωμένος από τον δραματικό του χαρακτήρα, μόνο ως αξιοθέατο χορεύεται μπροστά στα μάτια των αδιάφορων τουριστών και, ενώ στο βιβλίο, βρίσκεται πάντα στο φόντο, το δραματικό του υπόβαθρό, που θα ερευνήσει, υποθέτουμε, η Αθηνά στο Παρίσι, δεν αγγίζεται στο βάθος του, απλώς περιγράφεται, αδρομερώς, σε μία, μιάμιση σελίδα. Αλλού λοιπόν είναι ο στόχος.
Από την Αθήνα, λοιπόν, με την Κάλυμνο και τους σφουγγαράδες στο κάδρο, η Αθηνά θα βρεθεί στο Παρίσι, σε ένα κοσμοπολίτικο κλίμα δράσεων, ύποπτων συναλλαγών, επικίνδυνων αποστολών και αθέατων σκοπιμοτήτων. Η σκακιέρα πάνω στην οποία θα τοποθετηθούν τα πιόνια της διεθνούς πολιτικής, του καλλιτεχνικού κόσμου, των επιχειρηματιών, των μαφιόζων, των περίπλοκων οικογενειακών σχέσεων –του Οιδίποδα το οικογενειακό δέντρο δεν έχει τόση φαντασία- η νέας κοπής, κουλτούρας και παιδείας ηρωίδα θα βρεθεί στις Άλπεις, όπου θα συνοδεύσει μαθητές στο σκι. Εκείνη δεν καλοξέρει από σκι κι έτσι θα χάσει τον μπούσουλα, θα περιπλανηθεί στα άγνωστα χιονισμένα βουνά, θα κατεβεί τη «μαύρη πίστα» (πιστεύω πως η «μαύρη πίστα» συνιστά το ανάλογο της ερήμου του διαβόλου που διέσχισε ο Λώρενς της Αραβίας) και θα προσγειωθεί, εξαντλημένη, ξεπνοϊσμένη, σαν λύκος πεινασμένη, στο πολυτελές ξενοδοχείο, στο τραπέζι του ωραίου, ξανθού, πρασινομάτη, σαραντάρη και, το κυριότερο, άρτι διαθέσιμου Άλεξ. Η Αθηνά πρόλαβε να δει την ντάμα που του έριξε ένα ηχηρό χαστούκι κι έφυγε. Ο Άλεξ, κοιτάζοντας σαν ανέλπιστο φρούτο την Αθηνά, της προτείνει να γίνει για μία εβδομάδα η συνοδός του (all inclusive!!!) γιατί όλοι οι συγκεντρωμένοι εκεί -για μία άτυπη συνάντηση κορυφής διεθνών, πολιτικών παραγόντων- έχουν έρθει συνοδευόμενοι (Ρίτσαρντ Γκηρ –Τζούλια Ρόμπερτς, για τους ενθυμούμενους το κινηματογραφικό ανάλογο, κάπως…). Η πρόταση είναι δελεαστική, η Αθηνά θα δεχτεί και ο Άλεξ θα γίνει ο άντρας της ζωής της. Τέρμα η ρουτίνα∙ νέοι ορίζοντες ανοίγονται.Θυρωρός ο έρωτας και το όποιο λιμπιντικό απωθημένο της Αθηνάς βρίσκει την πραγμάτωσή του και η Σταχτοπούτα τον πρίγκιπά της.
Η συγγραφέας Θάλεια Μαγιόγλου θα αποδειχτεί καταπληκτική μυθοπλάστρια που θα δώσει στα γνωστά μας παραμύθια, με τον αρχετυπικό μύθο, σύγχρονη και αληθοφανέστερη μορφή. Ακολουθώντας τη συνταγή της εποχής, αξιοποιεί αριστοτεχνικά στη μυθοκατασκευή της όλα τα must της εποχής μας. Η Σταχτοπούτα της δεν κρατάει σφουγγαρίστρα ή σκούπα, δεν έχει μητριά και κακές αδελφές. Είναι μοντέρνα, σπουδάζει, κάνει διδακτορικό, αφοσιώνεται στην εργασία της, αν και οι άλλοι θεωρούν το θέμα της πολύ εξειδικευμένο, αντιμετωπίζει τον σνομπισμό του επιστημονικού περίγυρου -ο Χ δεν προσήλθε, ο Ψ είναι επιεικώς απαράδεκτος- δείχνοντας ότι σε άλλο επίπεδο παίζεται το παιχνίδι δύναμης και εξουσίας. Αυτά όμως μέχρι να συναντήσει τον Άλεξ και να μπει στον κύκλο των ανθρώπων που ορίζουν τις μοίρες του πλανήτη. Γνωρίζει την διάσημη καλλιτέχνιδα της όπερας κα Υβόν, την κόρη της Μπεατρίς που είναι παντρεμένη με τον υπουργό της κυβέρνησης Κλωντ, τον Τζιάκομο, πρώην ευρωβουλευτή και νυν τσιράκι του Κλωντ και τον μυστηριώδη Ρώσο Μπόρις. Ο Κλωντ και ο Μπόρις είναι οι αντίπαλοι σε μια αντισφαίριση με μέγα διακύβευμα τα ενεργειακά αποθέματα πετρελαίου της υφηλίου. Ο Κλώντ, εμφανίζεται ως ο αδιάφθορος της ιστορίας, αναβαθμίζεται στη θέση Επιτρόπου της ΕΕ με απώτερη φιλοδοξία τη θέση του Γ.Γ. του ΟΗΕ, από όπου θα ελέγχει όλη την υφήλιο. Αντίπαλο δέος ο Μπόρις που δρα για τα ρωσικά ενεργειακά συμφέροντα. Γόνος πλούσιας οικογένειας από το Καζακστάν, πρώην χορευτής των Μπολσόι, αναμεμειγμένος στο λαθρεμπόριο όπλων και ναρκωτικών και ισχυρό στέλεχος της ρωσικής μαφίας. Για να του πάρουν τον έλεγχο ο Κλωντ και ο Τζιάκομο προσπαθούν να βρουν ενοχοποιητικά στοιχεία, πράγμα δύσκολο γιατί ο Μπόρις εμφανίζεται διεθνώς ως ένας σοβαρός επιχειρηματίας με μεγάλο φιλανθρωπικό έργο.
Μέσα σ’ αυτό το κοινωνικό πλαίσιο, η Αθηνά πελαγωμένη δεν ξέρει τι να πιστέψει και τι ρόλο παίζει ο Άλεξ. Από την άλλη ο Μπόρις ενθουσιάζεται με το θέμα της διατριβής της.
Επιστρέφοντας η Αθηνά στο Παρίσι βρίσκεται αντιμέτωπη με τη δημοσιότητα. Δίνει συνέντευξη στην τηλεόραση κατά τη διάρκεια της οποίας ανακοινώνει ότι θα την ενδιέφερε η ίδρυση μιας ΜΚΟ με σκοπό τις δημιουργικές μορφές της ανθρώπινης έκφρασης, όπως είναι ο χορός των σφουγγαράδων της Καλύμνου, ο οποίος συνδέεται με ένα τρόπο ζωής που κατάφερε να μετατρέψει το φόβο της αναπηρίας και του θανάτου σε μήνυμα ελπίδας. Εδώ και η ψυχή του θέματος.
Η συνέχεια έχει πολλές αποκαλύψεις σχετικά με το ποιος είναι ο Μπόρις, ποια η σχέση του με τον Άλεξ, του Άλεξ με την Μπεατρίς, του Κλωντ με την Υβόν, ποια μυστικά πάθη κυβερνούν την ψυχή της Φαβιόλας, γιατί η Φαβιόλα και ο σύζυγός της στο Βέλγιο, μπροστά τον πίνακα του Ρενέ Μαγκρίτ «Μνήμη» ανακοινώνει ότι προτίθεται με τον σύζυγό της να αγοράσουν, για λογαριασμό του μουσείου, όλα τα έργα του ζωγράφου που λείπουν, μέσω ενός ιδρύματος που δημιούργησαν μαζί με τον επιστήμονα Σαλέντρα, ο οποίος έχει παλιές δοσοληψίες με τον Κλωντ. Ο Σαλέντρα δέχεται την ηγεσία του ιδρύματος, αλλά υπό τον όρο να εξουδετερωθεί ο Κλωντ. Την επόμενη μέρα η Αθηνά κάνει την παρουσίαση της διατριβής της στην ΟΥΝΕΣΚΟ με μεγάλη επιτυχία.
Ο Επίλογος είναι ευτυχής. Όλα τα καλά θα συμβούν στην Αθηνά, όλα τα πρόσωπα πλάι της, η ΜΚΟ θα γίνει, η επιτυχία θα είναι μεγάλη και από τον χορό των σφουγγαράδων στον χορό του Ησαΐα και στους κόλπους της υψηλής αστικής τάξης η απόσταση είναι μηδαμινή, το χρήμα λάμπει κι ας είναι οι ρίζες του πικρές. Οι λοξές ματιές σε σύγχρονα πολιτικά πρόσωπα και δρώμενα είναι εμφανής, αποδεικνύοντας ότι η συγγραφέας, μπορεί να επέλεξε ένα θέμα λαογραφικού χαρακτήρα, μπορεί η επιστήμη της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας να την οδήγησε σε ένα «χορό» που εδώ και χρόνια δεν χορεύεται, παρά μόνον ως τουριστική ατραξιόν, ανέδειξε όμως ταυτοχρόνως και το μικρό και το μέγα, καθώς πολλά σκοτεινά και αόρατα νήματα κινούν τα λαμπερά γεγονότα και πρόσωπα, δένοντας με ακατάλυτους δεσμούς έρωτα, πάθους, μίσους και συμφέροντος αστέρες της τέχνης, επιχειρηματίες και πολιτικά πρόσωπα, βάζοντας κάθε κατεργάρη στον πάγκο του.
Η αφήγηση είναι δυναμική, οι αφηγηματικοί άξονες διατρέχουν τον ορίζοντα του έργου καταβυθιζόμενοι στα άδυτα του κήτους -του κόσμου και των ανθρώπινων φιλοδοξιών- οι διάλογοι ζωντανοί, τα πρόσωπα σαν αληθινά και ο χορός των σφουγγαράδων, ίσως, μια αλληγορία για την έξοδο από όποια κοινωνικοπολιτική κρίση, εφόσον και ο χορός και το θέμα του βιβλίου τελειώνουν με κάθαρση.
