Έναρξη για την λάμπουσα παλαιά μας Εθνική Λυρική Σκηνή της οδού Ακαδημίας, στο κέντρο της Αθήνας, το περίφημο έργο του Ερρίκου Ίψεν Πέερ Γκύντ. Ένα έργο όπου ο λόγος και η δράση συμπορεύονται αρμονικά με τη μουσική. Κανένα από τα δύο σκέλη αυτής της θαυμάσιας δημιουργίας δεν υποσκέλισε το άλλο.
Το έργο πρωτοπαίχτηκε το 1867. Ήταν γραμμένο για να ανεβεί στο θέατρο, έργο αφήγησης και όχι δράσης. Ο σπουδαίος Έντβαρντ Γκρηγκ, φίλος του Ίψεν, ανέλαβε να γράψει μουσική για την θεατρική εκδοχή, η οποία όμως εξελίχτηκε σε ένα θαυμάσιο έργο που αυτονομημένο αγαπήθηκε και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ο Γκρηγκ είναι ιδιαιτέρως γνωστός για το περίφημο Κοντέρτο για πιάνο και ορχήστρα έργο 16.
Το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε τον Πέερ Γκυντ το 1935, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με τον Αλέξη Μινωτή, στον ρόλο του Πέερ. Το ξαναπαρουσίασε το 2002, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαϊδη με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο στον ομώνυμο ρόλο και πέρυσι πάλι στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού, με τον Δημήτρη Λιγνάδη σκνοθέτη και πρωταγωνιστή.
Και τώρα πάλι, σε σκηνοθεσία του Βασίλη Νικολαΐδη, ανέβηκε προχθές με ένα πλούσιο επιτελείο συντελεστών που πρόσφερε χαρά στην όραση στην ακοή και διανοητική ηδονή.
Τι είναι ο Πέερ Γκυντ; Ένα παραμύθι για μεγάλα παιδιά, που αντιλαμβάνονται ότι κάθε μύθος κρύβει μια αλήθεια. Και ο Πεερ Γκυντ έχει πολλές αλήθειες να μας πει, εκ των οποίων μερικές ανήκουν προσωπικά στον ίδιο τον Ίψεν και την οικογένειά του.
Δώσε μου μια μάσκα και θα σου πω τα πάντα είπε κάποιος σοφός.
Έχουμε λοιπόν, έναν ασυμβίβαστο νεαρό άντρα που δεν ξέρει τι θέλει, που θέλει τα πάντα και τίποτα, να είναι βασιλιάς και αυτοκράτωρ, που προκαλεί τον περίγυρο, να εξοργίζει τη μητέρα του, να τεμπελιάζει, να ερωτοτροπεί, να φεύγει στον κόσμο των ονείρων, των παραμυθιών και των ξωτικών, των ύποπτων και αμοραλιστικών συναλλαγών, αναζητώντας τη λύση στο θέμα: πώς να είναι «αρκετός στον εαυτό του», «κλειστός για τους άλλους», «τίποτε άλλο να μην έχει στο μυαλό του», και «αυτός να είναι ο μοναδικός σκοπός του». Αυτό τον όρκο έδωσε στα ξωτικά, αλλά ο Πέερ δεν μπορεί ποτέ κανέναν όρκο να κρατήσει.
Θα γυρίσει τον κόσμο όλο, στην ιδιοτροπία μιας διελκυστίνδας θα πλουτίσει και θα φτωχύνει. Χάνοντας και κερδίζοντας, ταυτοχρόνως, θα εξαντλήσει τον καιρό που του δόθηκε για να λύσει τις απορίες του και για να μάθει ότι όλα τελειώνουν εκεί που αρχίζουν.
Στην παράσταση που παρακαλουθήσαμε, θεατρικό έργο και μουσική συνδυάστηκαν αρμονικά και το καθένα υπηρέτησε το στόχο του Πέερ «να είναι αρκετό στον εαυτό του». Η κίνηση επί σκηνής, η χορογραφία, η χορωδία, η ζωντάνια των ηθοποιών, είτε άνθρωποι είτε τρολ, όλοι δημιούργησαν το κατάλληλο περιβάλλον για να παρασύρουν τον θεατή/ ακροατή στη μαγεία ενός κόσμου που κινείται ανάμεσα στο όνειρο και στην πραγματικότητα.
Τον ρόλο του Πέερ μοιράστηκαν ο Ορέστης Τρίκας και ο Θανάσης Κουρλαμπάς, ο ένας νεαρός και ο άλλος –μετά τον συγκλονισμό του ήρωα από τον θάνατο της μητέρας- ώριμος άντρας πια. Πολύ ωραία η παρουσία του «παράξενου επιβάτη», «Θάνατου» και «κουμποχύτη» με το άσπρο κοστούμι, το άσπρο πρόσωπο και τα μαύρα εφιαλτικά μάτια, που με μια τεράστια κουτάλα λιώνει σαν κουμπια τους ανθρώπους, το κόκκινο κουβάρι που σχεδόν έχει ολοκληρωθεί το τύλιγμά του, πλεκτό εν εξελίξει μετά και ολόκληρο φουλάρι στο λαιμό, στο τέλος, για να οριοθετεί το πλήρωμα του χρόνου, όλα καταπληκτικά σημαίνοντα εφευρήματα. Ωραιότατη η οργή της μητέρας, η οργή της Ίνκγριντ, ο χορός της Ανίτρας , ο χορός των ξωτικών, οι μάσκες, τα κοστούμια και τα κοσμήματα, όλοι σε όλα σε όλους τους ρόλους εντυπωσιακά, χαρούμενα και μαζί στοχαστικά. Ωραία και η μυθική περιπλάνηση στο Μαρόκο –τέντες, μεταξωτά μαξιλάρια, χρυσάφια- έρημος και άμμος σαν να βγαίνει από σελίδες παραμυθιών.
Καταπληκτικό, σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, ήταν το κινούμενο στο βάθος σκηνικό, η ταραγμένη θάλασσα, το πλοίο που ανατινάσσεται, το πλοίο που είναι πια κοντά και περιμένει την επιβίβαση του Πέερ. Τέλος οι δυο Πέερ, ο νεαρός σαν παιδάκι στην αγκαλιά της μητέρας του και πλάι του ο ώριμος στην αγκαλιά της αγαπημένης του Σολβέιγ που τελικώς ταυτίζεται με την μητέρα, την πατρίδα και τη γη του, πέφτει η αυλαία. Ο Πέερ γύρισε όλον τον κόσμο για να ανακαλύψει ότι ο εαυτός του έπρεπε να του είναι αρκετός.
Η παράσταση προσέφερε θέαμα και άκουσμα υψηλής ποιότητας. Και να θυμίσουμε πως η είσοδος ήταν ελεύθερη, προσφορά του Δημοτικού Μουσικού Θάτρου “ Μαρία Κάλλας”, του Δήμου Αθηναίων.
Συντελεστές
Διεύθυνση: Ελευθέριος Καλκάνης Σκηνοθεσία/δραματουργική επεξεργασία: Βασίλης Νικολαΐδης Μετάφραση/διασκευή: Γιώργος Δεπάστας Επιμέλεια σκηνικού χώρου και κοστουμιών: Γεωργία Μπούρδα Σχεδιασμός και Προβολές Ψηφιακών Σκηνικών: Ανδρέας Μουρτζούκος (Saxelectro) Χορογραφίες/επιμέλεια κίνησης: Αρετή Μώκαλη Φωτισμοί: Απόστολος Στράντζαλης Μουσική προετοιμασία: Γιάννης Χριστακόπουλος Διεύθυνση Χορωδίας: Σταύρος Μπερής Βοηθοί σκηνοθέτη: Τίνα Σκόδρα, Γιάννης Φιλίππου Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία δήμου Αθηναίων Διανομή Πέερ Γκυντ A΄: Ορέστης Τρίκας Πέερ Γκυντ Β΄: Θανάσης Κουρλαμπάς Άρχοντας του Έγκσταντ/Βασιλιάς των Τρολ: Γιώργος Γαλίτης Σολβέιγ, Φελάχα: Μαριάνθη Σοντάκη Άαζε, Φελάχα: Ευγενία Μαραγκού Παράξενος επιβάτης/Κουμποχύτης (Θάνατος), Εμπόδιο, Πατέρας της Σολβέιγ: Χρήστος Ντόβας Ίνγριντ/Γυναίκα με τα Πράσινα, Φελάχα: Κωνσταντίνα Αργυροπούλου Ανίτρα, Χωριατοπούλα, Τρολ: Έφη Σισμανίδου Ματς Μόεν (Γαμπρός), Μάγειρας, Τρολ, Φελάχος: Γιάννης Φιλίππου Πατέρας του γαμπρού, Καπετάνιος, Τρολ, Φελάχος: Δημήτρης Πάσσος Άσλακ (σιδεράς), Αγελάδα των Τρολ, Φελάχος: Σπύρος Βαρβαγιάννης Χέλγκα (αδελφή της Σολβέιγ), Τρολ, Φελάχα: Δανάη Μιχοπούλου Κάρι (φίλη της Άαζε), Τρολ, Φελάχα: Δανάη Σδούγκου Πέερ με τάρανδο, Γιος του Πέερ, Νέος, Φελάχος, Ναύτης, Τρολ: Τζώρτζης Παπαδόπουλος Κλεπταποδόχος, Τάρανδος, Νέος, Τρολ, Φελάχος: Νικόλας Νιώτης Κλέφτης, Νέος, Τρολ, Φελάχος, Ναύτης: Ανδρέας Μυλόπουλος Χωριατοπούλα, Τρολ, Φελάχα: Κική Σταυριανίδη.
