Αγαπημένες μου, Μαντάμ Σιλένα και Κυρία Φώφη,
Είδα την κουβέντα σας και μπήκα. Πράγματι 21 του Μάρτη έχουμε ένα κάρο γιορτές, εγώ όμως μόνο την ημέρα της Ποίησης και την διπλή Εθνική μας Εορτή εορτάζω· από μαθήτρια, μου έμεινε. Ευαγγελισμός, Ποίηση και Επανάσταση. Τώρα γίναμε μοντέρνοι και εορτάζουμε και τη ώρα που πετάνε φύλλα οι βολβοί και μ’ αυτή τη φράση εννοώ πως υπάρχουν εορτές για πράγματα που κανείς δεν νοιάζεται, απλώς υπάρχουν. Και το νερό ασύστολα καταναλώνεται και το περιβάλλον ρυπαίνεται και ρατσιστές ευδοκιμούν και, και, και…
Και επειδή εγώ σκοτίστηκα για όλα τα άλλα, θα αναφερθώ στα Εθνικά και Ιστορικά. Στις 20 Μαρτίου, Κυρίες μου, ξεσηκώθηκε η Γορτυνία, στις 21 Μαρτίου οι Καλαβρυτινοί, στις 23 Μαρτίου η Καλαμάτα και την άλλη μέρα όλη η γύρω επαρχία. Ο Κολοκοτρώνης ήταν εκεί και ετοίμαζε τον ξεσηκωμό από τις 6 Ιανουαρίου, για να μην πούμε πόσο αλώνιζε στην περιοχή ο Παπαφλέσσας. Βεβαίως είναι γνωστοί οι λόγοι που επελέγη η 25η Μαρτίου ως ημέρα εορτασμού του ξεσηκωμού. Έπρεπε να ταυτιστεί με ένα μεγάλο θρησκευτικό γεγονός, όπως ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου· Θεοτόκος η Ελλάδα και η Καλή Αγγελία της λύτρωσης του ανθρώπου από ην αμαρτία· Ευαγγελισμός, η λύτρωση της Ελλάδας από τη σκλαβιά. Ωστόσο, και ο αγωνιστής του ’21 και απομνημονευματογράφος Φωτάκος γράφει πως, όσοι έρχονταν απέξω, την 25 Μαρτίου είχαν σαν επίσημη έναρξη του Αγώνα. Ο μήνας Μάρτιος είναι μήνας επαναστατικός, ποικιλοτρόπως, αλλά δεν είναι της ώρας να μιλήσουμε για το «ποικιλοτρόπως».
Αρχές Μαρτίου του 1921 ο Καβάφης έγραψε το «Πάρθεν» με σαφή αναφορά στα εθνικά μας θέματα που δεν πάνε καθόλου καλά. Σκεφτείτε, Μάρτιος 1921, ακριβώς εκατό χρόνια μετά την Επανάσταση και η Ελλάδα –έχουν προηγηθεί οι Βαλκανικοί και ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος- έχει τσακιστεί οικονομικά, αλλά έχει αναθαρρήσει ηθικά, σε λίγο όμως θα φάει τη μεγάλη κατραπακιά· θα χάσει τη Μικρά Ασία.
*
Ας πάω τώρα και στο άλλο θέμα. Ποιητές. Καθένας, σαν την γριά Λούκαινα του Παπαδιαμάντη, κάνει τραγούδι- ποίημα τον καημό του και αυτομοιρολογιέται. Με μικρή παραλλαγή επανεκδίδει τα παλιά με νέο τίτλο. Ό,τι και να συμβαίνει είναι θέμα για ποιητική δημιουργία. Και αφού δεν μας δεσμεύει πλέον η στιχουργία, και ο ελεύθερος στίχος μας δίνει ελευθερία, με την γυμνόστηθη του Ντελακρουά κι εμείς μπροστά, ας εκφραστούμε, ας τα πούμε όλα on camera. Κι έτσι όλα γίνονται ποιήματα και όλοι ποιητές. Μάνα γιατί με γέννησες; Ποίημα. Δεν έχω να πληρώσω το Φ.Π.Α.; Ποίημα. Μου είναι στενό το παντελόνι; Ποίημα… Φύτρωσε καφετέρια στο χωριό μου; Ποίημα. Μοσχοβολάει η κοπριά; Ποίημα. «Και όλοι γράφουν ποιήματα» είπε ο ποιητής· που να ’βλεπε τώρα τι γίνεται. Γράφουν, εκδίδουν, πληρώνουν – και καλά κάνουν- κάνουν και ομιλίες και παρουσιάσεις, γιατί πώς αλλιώς θα μάθουμε πως γεννήθηκαν νέοι ποιητές; Θα έρθουν οι Μάγοι εκ Περσίας; Ουχί. Θα ανάψει άστρο λαμπρό στον ουρανό; Ουχί και πάλι ουχί, ουδεπόποτε. Επομένως, παρουσίαση.
Τώρα και εκ του αντιθέτου ας δημηγορεύσω. Αντί ο καθείς να ξύνει τα νύχια του, τα νυχοποδαράκια του, ας γράφει ποιήματα. Αλλά, ας μην περιμένει κιόλας να πάρει το Νόμπελ. Όλοι οι αποσυρμένοι από την ενεργό δράση γράφουν. Κάποτε οι στρατηγοί, που είχαν πολλά να πουν, έγραφαν τα Απομνημονεύματά τους. Στρατηγού Μακρυγιάννη Απομνημονεύματα π.χ. Σήμερα πολιτικοί, γιατροί, δικηγόροι, δημόσιοι υπάλληλοι, ξεθυμασμένοι της ζωής, όλοι γράφουν ποιήματα, εφόσον απομνημονεύματα δεν έχουν. Και ο μπάρμπα Μήτρος και η θεια Κοντύλω, μαζί. Δηλαδή γράφουν πρόζα σε μικρές προτάσεις και το γραπτό τους το ονομάζουν ποίημα, εκτός από εκείνους που γράφουν καθαρόαιμα δημοτικά. Όμως σ’ αυτή την πεζή εποχή πολλή πεζούρα έπεσε. Καβάλα πάνε μόνο οι μεγάλοι
Καβάλα προσκυνάνε καβάλα παίρνουν αντίδωρο απ’ του παπά το χέρι
Όπως λοιπόν ο καβαλάρης Κολοκοτρώνης, μπροστά στην παλιά Βουλή, με το χέρι τεντωμένο δείχνει πως οι λαοί γίνονται ελεύθεροι, έτσι πρέπει να δείχνει από πού να του δίνουν οι επίδοξοι, φιλόδοξοι, ματαιόδοξοι και ματαιόσπουδοι «ποιητές». Στο τέλος τέλος, αν τους αρέσει η ποίηση, Δόξα τω Θεώ, έχουμε ποιητές να διαβάσουν. Και μεταξύ μας οι χειρότεροι του άλλοτε είναι πολύ καλύτεροι του τώρα· εννοείται όχι όλοι και εξαιρούμαστε εμείς … Έλεος με την ομφαλοσκόπησηηη!!!
Κυρίες μου, με συγχωρείτε αν μακρηγόρησα αλλά ήθελα κι εγώ να πω το ποίημα μου και το ’πα.
Φ. Α.
Μπράβο Παυλίνα μου,
αν και δεν γνωρίζω τη Μαντάμ και την Κυρία
στις οποίες απευθύνεσαι
μπορώ να τις φανταστώ.
Και συμφωνώ μαζί σου.