Οι Σουλιώτες ήταν σπουδαίοι πολεμιστές,  φοβεροί «νυχτομάχοι» που  αιφνιδίαζαν τους αντιπάλους τους όταν κείνοι αναπαύονταν.  Είχαν οξυδέρκεια και δυνατότητα ελιγμών  στα πιο κρίσιμα σημεία μιας σύρραξης ,  μπορούσαν ν’  αντέξουν μεγάλες περιόδους πείνας και στερήσεων χωρίς να πτοηθούν, γνώριζαν να χρησιμοποιούν τη διπλωματία κερδίζοντας μάχες χωρίς  να πολεμήσουν,  ήξεραν να ακούν τις  παραινέσεις  σοφών ανθρώπων όπως  ο Μητροπολίτης Άρτας Ιγνάτιος και είχαν ηγέτες υπέροχους όπως ο εκπληκτικός Μάρκος Μπότσαρης ο οποίος δεν ενεπλάκη ποτέ στους εσωτερικούς ανταγωνισμούς «αλλά έμεινε μέχρι τέλους στρατιώτης πιστός στο καθήκον» . Όπως γράφει στα απομνημονεύματα του ο Σουλιώτης αγωνιστής Σπύρος Τζίπης « Ήξευρε ο Μάρκος να ομιλή με ένα τρόπο, το πρόσωπο του είχε τόση ζωή , η φωνή του ήταν τόση γλυκειά , τη γενναιότητα της καρδιάς του ήξερε να την ρίχνει μέσα στην καρδιά των συντρόφων του , ώστε μαζί με αυτόν καπετάνιο , όλοι εγένοντο ανδρείοι , παλληκάρια ωσάν και αυτόν. Τι άνθρωπος ήταν ο Μάρκος! Τι δυστύχημα να σκοτωθή  τόσο νέος!» 

Ο συγγραφέας και εκδότης Νίκος Χαρ.  Ασημακόπουλος  περιγράφει την πορεία τους  μέσα στην ταραγμένη δεκαετία του 1820 χρησιμοποιώντας τα απομνημονεύματα  αυτοπτών μαρτύρων όπως ο Νικόλαος Κασομούλης κι ο Χριστόφορος Περραιβός ,  αλλά και  ιστορικές πηγές  διανθίζοντας την αφήγηση του με επιστολές  που θυμίζουν τις περίφημες  ομιλίες – παρεκβάσεις του Θουκυδίδη και ζωντανεύουν το κείμενο. Εκτός από τις ένδοξες στιγμές των Σουλιωτών ο συγγραφέας εστιάζει και στις αιματηρές ήττες του αγώνα τους όπως αυτές  που συνέβησαν  στο Κρεμμύδι  όπου  οι τακτικές τους  συγκρούστηκαν με τα στρατηγήματα  των μωροφιλόδοξων πολιτικών που πίστευαν ότι μπορούσαν να ελέγξουν κάθε πιθανή εξέλιξη.  Όπως έχει παρατηρήσει ο ιστορικός Δημήτρης Φωτιάδης  «Εκεί στο ελληνικό στρατόπεδο,  στο Κρεμμύδι, βρίσκονταν ο Καραϊσκάκης, ο Κίτσος Τζαβέλας, ο Καρατάσος, ο Δράκος, ο Κώστας Μπότσαρης. Μα ο Μαυροκορδάτος ξανακαταφέρνει να πείσει τον Κουντουριώτη , άβουλο όργανο τα χέρια του, πως δε σύμφερνε να βάλουν κανέναν  απ’  αυτούς, γιατί αν νικούσαν οι Έλληνες τους Αραπάδες, θα αποχτούσε τόση δόξα , που θα τράβαγαν πάλι τα ίδια , όσα και με τον Κολοκοτρώνη έπειτα από τα Δερβενάκια. Αποφασίζουν λοιπόν να κάνουν στρατηγό έναν  καπετάνιο  της θάλασσας,  τον Σκούρτη! Είναι να σου φεύγει το καφάσι». Στις σελίδες του βιβλίου προβάλλονται επίσης   οι εγγενείς αδυναμίες  αλλά και τα  λάθη περίφημων αγωνιστών όπως ο Μακρυγιάννης που εξαπάτησε τους Σουλιώτες τοποθετώντας τους στα πιο αδύναμα σημεία της μάχης του Ανάλατου και την πιο κρίσιμη στιγμή της μάχης τους εγκατέλειψε συντελώντας αποφασιστικά στον αφανισμό τους.

Ο Νίκος Χαρ.  Ασημακόπουλος  με αυτή την εξαιρετική αυτή εργασία του κατάφερε να αναδείξει πέραν των άλλων τον καίριο ρόλο της  εξέγερσης των σουλιωτών στη διάσωση της ελληνικής επανάστασης. Οι μάχες που έδωσαν στα βουνά  της Ηπείρου συμμαχώντας με τον Αλή Πασά, ενέπλεξαν τον ικανότατο  Χουρσίτ Πασά  αντί του οποίου εκστράτευσε εναντίον  των ελλήνων  ο λιγότερο ικανός Δράμαλης με τα γνωστά αποτελέσματα.  Μόλις πριν από λίγα χρόνια ο αμείλικτος Χουρσίτ είχε καταπνίξει τη Σερβική  Επανάσταση  στο Βελιγράδι χρησιμοποιώντας φρικτά βασανιστήρια κι  εκτελώντας όλους τους άνδρες άνω των 15 ετών ενώ όλες  οι γυναίκες μαζί με τα παιδιά τους  πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της ανατολής. Την ίδια στιγμή η διμέτωπη τακτική τους απέδωσε καρπούς καθώς δεν ενίσχυσαν αποφασιστικά τον Αλή Πασά κι έτσι συνέβαλαν στην  ήττα του. Αν είχε νικήσει τα τουρκικά στρατεύματα η πιο πιθανή εξέλιξη θα ήταν η ανακωχή με τον σουλτάνο και η ανάθεση σ’ εκείνον της αρχιστρατηγίας των τούρκων. Έτσι θα μπορούσε να πνίξει κάθε προσπάθεια χρησιμοποιώντας τους εμπειροπόλεμους τουρκαλβανούς που είχαν κατασφάξει το ένα τρίτο του πληθυσμού της Πελοποννήσου στην εξέγερση των Ορλωφικών του 1769. Αλλά και μετά την συνθηκολόγηση τους οι Σουλιώτες αποτέλεσαν   «έναν από τους σημαντικότερους πυρήνες της Ελληνικής Επανάστασης». Εξαιτίας των ικανοτήτων τους συμμετείχαν σε όλες σχεδόν τις κρίσιμες μάχες   σαν αυτές που έλαβαν χώρα  κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Μεσολογγίου,  και μετά από μια δεκαετία συνεχών  συγκρούσεων σχεδόν αποδεκατίστηκαν έχοντας αφήσει πίσω μια λαμπρή ιστορία .