You are currently viewing Βασίλης Δ. Παπαβασιλείου: Γιώργος Βέης, Για την ποιητική γραφή – Δοκιμίων σύνοψις, Εκδόσεις Ύψιλον   

Βασίλης Δ. Παπαβασιλείου: Γιώργος Βέης, Για την ποιητική γραφή – Δοκιμίων σύνοψις, Εκδόσεις Ύψιλον  

 Η ποίηση -λέει ο Οκτάβιο Πας-  είναι η Μνήμη που γίνεται εικόνα και η εικόνα που μετατρέπεται σε φωνή, μια φωνή που -συμπληρώνει ο Σπύρος Βρεττός- σαν αφή  εκστομίζεται, με λέξεις- δακτυλικά αποτυπώματα και προχωρά σαν όραση. Η Μνήμη, η παραπληρωματική του αισθητικού οράν,  που αναδύεται από την αφανέρωτη υποσυνείδητη ζωή, την ανεξάντλητη πηγή των σκοτεινών βιολογικών αρχών, των μυστικών ορμών και των δυνάμεων που προσδιορίζουν όλες τις αποχρώσεις, τις ακμές, τις ωραιότητες ή και τις πτώσεις που προσβάλλουν και συμπιέζουν τη συνείδηση.

Ένα καταματωμένο σπουργίτι στα δόντια μιας μαύρης γάτας, η αλήθεια; Ή μήπως όχι; Το αυτεξούσιο της ατομικής ζωής λειτουργεί μέσα από το υποσυνείδητο.

Ο καλός ποιητής τρέφεται από τη μετατροπή του τίποτα σε κάτι, λέει ο Βέης θυμίζοντας το πρόταγμα του Ο. Ελύτη. Εκτός από το καλλιτεχνικό ορμέφυτο και τη φαντασία, αυτό που ωθεί τον Βέη είναι ο ενστικτώδης μεταφυσικός πόθος να εκκενωθεί τους συνειδητούς  κύκλους του καθημερινού εαυτού του και κεκαθαρμένος, ξεπερνώντας τα φυσικά του όρια, να πληρωθεί ένα νέο κόσμο παραμυθένιου πλούτου και ανιδιοτελούς εφηβικής ωραιότητας.

Η απόλαυση έγκειται κυρίως στη διασταύρωση του στίχου με την άλλη αλήθεια του βίου,  γράφει ο Βέης στα δοκίμιά του· η τέχνη, και ειδικότερα η ποίηση, είναι το μέσο για να  γνωρίσουμε κάτι από την κρυμμένη ζωή μας και ταυτόχρονα να την εκφράσουμε προβάλλοντας την σαν υπέρτατη πραγματικότητα: Ψίθυροι, τρίμματα αναστοχασμών που  πλέουν σε επιφάνειες λιμνών, φυλάσσουν την αλήθεια που σφηνώνει στη σκοτεινή ατμόσφαιρα της αποκοιμημένης ψυχής και της παράλυτης λογικής.

Η μέσω της αυτομόνωσης φαντασία είναι ο Άτλας και η αναβάθμιση του κοσμοειδώλου που στηρίζει και ρετουσάρει το αντιφέγγισμα του θανάτου, στης ίριδας το τρομαγμένο χρώμα.

Μελετητής πάντα της ονειρικής ζωής και γνώστης της τέχνης της λείανσης των φακών ο Γ. Βέης, συλλαβίζει την αλφαβήτα ενός άλλου κόσμου που εμπεριέχεται μέσα σε τούτον συνθέτοντας έτσι έναν άλλο δικό του. Η συνείδηση- ήλιος είναι το κέντρο του συστήματος και οι εικόνες, οι επαγωγές, οι παρομοιώσεις, οι υπαινιγμοί, κινούνται όπως οι πλανήτες γύρω του.

Η φύση για τον Βέη -γράφει για τα Βράχια του ο Γιάννης Στρούμπας- είναι ο κατ’ εξοχήν λυτρωτικός χώρος, γιατί συνταιριάζοντας τις κειμενικές αναφορές του Σπινόζα, του Νίτσε του Σοπενχάουερ και άλλων με το ‘’σατόρι’’ της στιγμιαίας αφύπνισης, βλέπει τον κόσμο  όχι σαν ιμπρεσσιονιστής ζωγράφος αλλά με εκείνο το γεμάτο μαγεία παιδικό βλέμμα που συλλαμβάνει το φευγαλέο και το αναπτύσσει.  

Οι έννοιες -οι Μορφές κατά τον Πλάτωνα- είναι οντότητες άφθαρτες κι αιώνιες, γι’ αυτό ο πραγματικός κόσμος είναι ο μη αισθητός, ο κόσμος των ιδεών. Από το Αιγαίο, το λίκνο της  λυρικής  ποίησης των συναισθημάτων, από τη Λέσβο της Σαπφώς μέχρι την Κατερίνα  Αγγελάκη Ρουκ, την Ελένη Βακαλό, την Μαρία Κυρτζάκη, από την Πάρο του Αρχίλοχου μέχρι  τον Σεφέρη και τον Ελύτη, γράφεται ασταμάτητα ποίηση απαλλαγμένη από το έπος. Είναι οι αποτυπωμένες ιδέες που γεμίζουν το ανθρώπινο κενό του φόβου και της ανασφάλειας, είναι η συνειδητοποίηση, η ανεμπόδιστη εμπέδωση του μείον που ξυπνάει και θεριεύει την επιθυμία. Γι’ αυτό ο Μαχάτμα Γκάντι λέει πως πρέπει να ζούμε σαν να πρόκειται να πεθάνουμε αύριο, αλλά να μελετάμε [και να γράφουμε προσθέτει ο Βέης] σαν να πρόκειται να ζήσουμε για πάντα. Γι’ αυτό και ο Φρόυντ έβλεπε τους ποιητές και τους μυθιστοριογράφους σαν διδασκάλους σε ότι αφορά τη γνώση της ψυχής, διότι αντλούν από πηγές μη προσιτές στην επιστήμη.

 

Υπάρχουν δύο τρόποι να λάμπεις –λέει ο Πωλ Κλωντέλ- είτε ν’ αντανακλάς το φως, είτε να το δημιουργείς. Αυτό ακριβώς κάνει ο Γιώργος Βέης ΚΑΙ με τα δοκίμια- διαχειριστές γνώσης κι αντίληψης, ανιχνευτές αλήθειας για κάθε δημιουργό, για κάθε αναγνώστη.

 

 

 

 

 

 

 

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.