Οδός Σκαρλάττι
[Via Scarlatti]
Με κανέναν δεν είναι τούτη η συνομιλία
εκτός από σένα.
Σύντομος, ανάμεσα σε δυο όχθες κραυγής
πηγαίνει, όλος σπίτια, ο δρόμος∙
όμως άξαφνα ξανοίγει μια σχισμή
και κει μπουκάρουν εξαθλιωμένα
χαμίνια, κι ίσως της άνοιξης ο ήλιος ο πρώτος.
Κι αμέσως εκεί μέσα μοιάζει να ’ναι αιώνιο σκότος.
Παραπέρα γίνεται ακόμα πιο ζοφερός –
είν’ ο δρόμος στάχτη και καπνός.
Tα πρόσωπα όμως… για τα πρόσωπα δεν ξέρω τι να πω:
σκιά κι άλλη σκιά, από κούραση και θυμό.
Τούτο τον πόνο τον κοροϊδεύει
χτύπημα από τακούνια εφηβικά,
τ’ αυτοσχέδιο ξεφωνητό ενός ντουέτου
όπερας, με τους περαστικούς να μαζεύονται.
Κι εδώ σε περιμένω
Οι στίχοι
[I versi]
Γράφονται ακόμα.
Τους σκέφτεσαι καθώς ψεύδεσαι
απέναντι σε μάτια φοβισμένα
που σου δίνουν ευχές
την τελευταία βραδιά του χρόνου.
Μοναχά σ’ αρνητικό γράφονται
μες στων χρόνων το μαύρο
σα να ξεπληρώνεις ένα χρέος επαχθές
που ’χει παλιώσει με τα χρόνια.
Όχι, δεν είναι πια άσκηση μακάρια.
Γελούνε μερικοί: γράφεις χάριν της Τέχνης.
Τούτο δεν το ’θελα ούτ’ ο ίδιος, που ζητούσα πολύ παραπάνω.
Για να διώξεις ένα βάρος φτιάχνονται οι στίχοι
και να περάσεις στο επόμενο. Μα υπάρχει πάντα
κάποιο βάρος παραπανίσιο: ποτέ δεν υπάρχει
κάποιος στίχος που να ’ναι αρκετός
μιας και αύριο συ ο ίδιος θα τόνε λησμονήσεις.
Η παραλία
[La spiaggia]
Φύγαν όλοι τους μακριά –
φλυαρούσε η φωνή στ’ ακουστικό.
Κι έπειτα, με πεποίθηση: -Πια δε θα γυρίσουν-.
Όμως σήμερα
σε τούτη την απλωσιά παραλίας πρωτοϊδωμένης
κείνοι του ήλιου οι λεκέδες… Σημάδια
από κείνους που δε φύγανε στ’ αλήθεια;
Κι είναι σιωπηλοί μόλις γυρίσεις τη ματιά, λες και
τίποτα δε συνέβη.
Οι νεκροί δεν είν’ αυτό που κάθε μέρα
χαμένο πάει, αλλά είναι κείνες
οι κηλίδες ανυπαρξίας, η στάχτη κι η σποδός
έτοιμες να κινηθούνε και να λάμψουν.
Όχι, μην αμφιβάλλεις, -με γεμίζει με την ορμή της η θάλασσα-
θα μιλήσουν.
Βιογραφικό Σημείωμα
Ο Βιττόριο Σερένι (Vittorio Sereni, 1913-1983), σημαντικός Ιταλός ποιητής της γενιάς που ωριμάζει μέσα στη δίνη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, έγινε διεθνώς διάσημος με τη συλλογή Diario d’ Algeria (1947), η οποία επικεντρώνεται στην προσωπική εμπειρία του από τον πόλεμο και την αιχμαλωσία του που επακολούθησε.
Και στις μετέπειτα συλλογές του, όμως, ο Σερένι επιμένει να αντλεί το υλικό του από τα προσωπικά του βιώματα: «κληρονόμος» του Ουμπέρτο Σάμπα, με τον οποίο τον συνέδεσε μια μακροχρόνια φιλία -όσο και βασανιστική για τον νεότερο ποιητή που βρέθηκε, αρχικά τουλάχιστον, στη σκιά του γεροντότερου ομότεχνού του- ο Σερένι συνεχίζει την παράδοση της «έντιμης», εξομολογητικής ποίησης του μεγάλου Τριεστίνου.
Χαρακτηριστικά είναι τα τρία ποιήματα, από την εξαιρετική συλλογή Gli strumenti umani (1965), που δημοσιεύονται εδώ: ο ποιητής μοιάζει να διαλέγεται αυθόρμητα με τους σημαίνοντες για κείνον ανθρώπους, τους ζώντες κι τους τεθνεώτες, αλλά και με το έργο του – και τους περιορισμούς που αυτό θέτει.
