Φωτό: Γουέστερν
Αίθουσα προβολής από μισογεμάτη έως μισοάδεια… Άτομα μέσης ηλικίας, συνήθως γυναίκες (που φαίνεται ότι έχουν αναλάβει εργολαβικά τη στήριξη του καλού σινεμά…), σπάνια ένα νεαρό ζευγαράκι που μπήκε λες κατά λάθος, κάποιοι μοναχικοί τριανταπεντάρηδες που είναι σαν να δραπέτευσαν από έναν άλλο κόσμο…
Αίθουσες συνήθως συγκεκριμένες, που επιβιώνουν χάρη στην ηρωική πίστη και επιμονή των ιδιοκτητών τους… Διάρκεια προβολής των ταινιών μια-δυο βδομάδες το πολύ…..
Μιλάω για ταινίες άγνωστες στο πλατύ κοινό, ειδικά το νεανικό, παρόλο που οι περισσότερες έχουν γυριστεί από ανθρώπους νέους, πρωτοπόρους στην τέχνη τους, απευθύνονται σε νέους και αυτούς κυρίως αφορούν. Χαρακτηρισμένες ως “σινεφίλ” από τους κριτικούς, απωθούν τους θεατές, γιατί στον τρέχοντα νεοελληνικό κώδικα ο όρος σημαίνει “ταινία-καθρέφτης του εαυτού μας και του κόσμου μας, που δεν αντέχουμε να δούμε “. Δεν έχουν τέρατα και υπερήρωες, δεν πάει να τις συνοδέψεις με ποπκόρν και δεν υπακούν στη φαστφουντάδικη λογική περί τέχνης….
Έρχονται από χώρες αιχμής και χώρες της περιφέρειας, χώρες που προβάλλουν φιλάρεσκα μια “ευημερία βιτρίνας” και χώρες που τα video της δυστυχίας τους γίνονται viral στο διαδίκτυο… Από τη Ρωσία (“Οι δικοί μου άνθρωποι”)
μέχρι την Αγγλία (“Του θεού η χώρα”), από το Ιράν (“Ένας ακέραιος άνθρωπος”), μέχρι τη Φινλανδία (“Η άλλη όψη της ελπίδας”), από τον Λίβανο (“Η προσβολή”) μέχρι τη Βουλγαρία “Western”) – για να περιοριστώ στις εντελώς τελευταίας εσοδείας – έρχονται μηνύματα ενός κινηματογράφου έντιμου και στιβαρού.
Φωτό: Οι δικοί μου άνθρωποι
Κάποιες από τις ταινίες αυτού του “μειοψηφικού” σινεμά ξεπερνούν την αφάνεια και φτάνουν σε ευρύτερο κοινό, γιατί ήταν υποψήφιες σε φεστιβάλ ή βραβεύτηκαν, οπότε έχουν την ανάλογη προβολή – όπως πχ τα φετινά ” Χωρίς Αγάπη”, “Η ψυχή και το σώμα”, “Foxtrot”. Πολύ φοβάμαι όμως ότι, χωρίς αυτόν το ντόρο, ακόμη κι αυτές που οι δημιουργοί τους είναι σπουδαίοι τεχνίτες, θα έμεναν στα αζήτητα, όπως οι περισσότερες. Χώρια βέβαια που και στην περίπτωση τους ο όρος “ευρύ κοινό” είναι σχετικός…
Φωτό: Η άλλη όψη της ελπίδας
Στοχαστικός ή καταγγελτικός, ψυχολογικός ή κοινωνικός, ο κινηματογράφος αυτός παρουσιάζει κάποιες, λίγο πολύ, κοινές συνιστώσες: λείπουν συνήθως οι ρηξικέλευθοι πειραματισμοί στη φόρμα και δίνεται έμφαση – εκτός από
τις αφηγηματικές τεχνικές και από την ιδιαίτερη κιν/φική γραφή του κάθε δημιουργού – στο δυνατό σενάριο, που υπηρετεί άμεσα ή έμμεσα μια κοινωνιολογική προσέγγιση του θέματος. Ακόμη και στις ταινίες που επικεντρώνονται σε ψυχικά αδιέξοδα ή δυστοπικά σχήματα σχέσεων, επιδιώκεται η θεώρηση τους
στα πλαίσια του κοινωνικοπολιτικού τοπίου που τα επηρεάζει.
Υπάρχει, νομίζω, από την πλευρά των δημιουργών μια αίσθηση κατεπείγοντος με τριπλό στόχο:
– να τεκμηριώσουν το μεταιχμιακό τοπίο της εποχής, που αγνοούμε τι κυοφορεί και τι μας ξημερώνει, και που μας φέρνει καθημερινά αντιμέτωπους με μεθοδεύσεις εξανδραποδισμού μας, μπροστά στις οποίες στέκουμε όλο και περισσότερο βουβοί κι ανήμποροι
– να “στρατευτούν” ενάντια στην έκλειψη του συναισθήματος, τη βίαιη διάλυση κάθε συλλογικότητας, την ανεστιότητα του σύγχρονου ανθρώπου, την επιταχυνόμενη απομάγευση του.
– να μεταγγίσουν την πίστη στον θεατή ότι μέσα στην κυνική πραγματικότητα, η ευαισθησία και η αλληλεγγύη εξακολουθούν να επιβιώνουν και ότι ο απελπισμένα εμμονικός αγώνας κάποιων ανθρώπων για αλήθεια και δικαιοσύνη συνεχίζεται….
Φωτό: Του Θεού η χώρα
Δον Κιχώτηδες της τέχνης, που ελάχιστους συγκινούν…