Σήμερα μοιάζει αφελές, σχεδόν εκτός τόπου και χρόνου. Σε κάποιο μέλλον όχι και τόσο μακρινό  πολύ φοβάμαι ότι θα θεωρείται επικίνδυνο και –  γιατί όχι – απαγορευμένο, εκτός νόμου… Αναφέρομαι στο θέμα της ταινίας του ιρανού σκηνοθέτη, τη συνείδηση και την ευθύνη, – μιας ταινίας που πριν από ελάχιστο καιρό πέρασε σχεδόν απαρατήρητη από τις ελληνικές αίθουσες.
Ο Τζαλιλβάντ τοποθετεί τη δράση  στην αστική ιρανική κοινωνία,
κοινωνία έντονων  αντιθέσεων – ταξικών και κουλτούρας – , ανέχειας, διαφθοράς και παρανομίας, δηλ. σε συνθήκες  που τείνουν να παγκοσμιοποιηθούν, όπως άλλωστε και η ιδεολογία και ηθική που τις συνοδεύουν. Με υποδειγματικό σενάριο, στιβαρή σκηνοθεσία, εξαίρετες ερμηνείες, η ταινία – συνύφανση ψυχογραφήματος και κοινωνικής κριτικής – συνεχίζει την ιδιαίτερα σημαντική παράδοση του ιρακινού κιν/φου, που ανανεώθηκε την τελευταία δεκαετία κυρίως από τις ταινίες  του Φαραντί.
Σε ένα μικρό τροχαίο, ο δρ. Ναριμάν, ιατροδικαστής στη σύγχρονη Τεχεράνη, τραυματίζει ελαφρά τον οχτάχρονο γιο του εργάτη Μούσα. Ο ιατροδικαστής δεν καλεί την αστυνομία, γιατί το ασφαλιστήριο του έχει λήξει, αλλά εξετάζει τον μικρό και δίνει χρήματα στον πατέρα για την επισκευή του τρίκυκλου.Εκείνος τα δέχεται, αλλά αρνείται την πρόταση του να μεταφέρει το παιδί στο νοσοκομείο. Το επόμενο όμως πρωί φέρνουν στο νοσοκομείο που δουλεύει ο δρ Ναριμάν το παιδί νεκρό και η νεκροψία δείχνει θάνατο από τροφική δηλητηρίαση.
Η αναπάντεχη εξέλιξη πυροδοτεί αμφιβολίες, ενοχές, διλήμματα, αδιέξοδα, εσωτερικές συγκρούσεις τόσο στον δρ Ναριμάν όσο και τον Μούσα, που είχε αναγκαστεί να πάρει για την οικογένεια του τροφή ακατάλληλη. Ο θεατής, καθηλωμένος, μπαίνει κι αυτός σε δύσκολα  διλήμματα, βάζει στον εαυτό του οχληρά ερωτήματα και –αν τολμά δίνει επώδυνες απαντήσεις:
– Ποιος δεν προσπαθεί να επωφεληθεί από την κοινωνική του θέση για να απαλλαγεί από δυσάρεστες προσωπικές συνέπειες;
– Ποιος απορρίπτει το άλλοθι που του προσφέρουν οι συμπτώσεις και που τον απαλλάσσει;
– Ποιος εξακολουθεί να έχει τύψεις ακόμη κι όταν υπάρχουν βάσιμες  αμφιβολίες για την ενοχή του;
– Ποιος μπορεί να σταθεί με παρρησία ενώπιον των ευθυνών του;
– Ποιος τολμά να πάρει αποφάσεις σε βάρος του ίδιου του εαυτού του στο όνομα μιας προσωπικής ηθικής;

Ποιος, εντέλει, έχει το σθένος να παραμείνει ακέραιος και αλώβητος στις  σημερινές κοινωνίες – όπου ο πολίτης ζει ως περίκλειστη μονάδα στον μικρόκοσμο του, όχι μόνο από άμυνα απέναντι στους σύγχρονους δράκους αλλά και από ιδεολογία;
– όπου η ιδιώτευση υποπτεύεται και υπονομεύει κάθε έννοια ή πράξη
συλλογικότητας;
– όπου η ηθική χρωματίζεται κατά το δοκούν, από  κυνικό προσωπικό συμφέρον ή από επιτακτική ανάγκη επιβίωσης;
– όπου η ανάληψη ευθύνης τελεί υπό γενική σχεδόν αποφυγή και απαξίωση;
– όπου η συνείδηση τείνει να κηρυχθεί υπό εξαφάνιση και κανενός δεν ιδρώνει το αυτί;

Δύσκολες απαντήσεις –  ειλικρινείς μόνο από δυνατούς παίκτες…