Μέγα γλωσσικό επίτευγμα
Ο συγγραφέας (1894 – 1961), ο οποίος συγκαταλέγεται στους μέγιστους συγγραφείς του 20ου αιώνα, πολιτογραφείται Έλληνας. Ευτύχησε, διότι τον ανέλαβε η Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου. Η ποιητική από κάθε άποψη μετάφρασή της προστίθεται αβίαστα στα αποκτήματα μας. Η ίδια έχει ήδη, ως γνωστόν, προσφέρει άριστες εκδοχές στη γλώσσα μας κομβικών έργων της Κολέτ, του Κενώ και του Πιερ Ντριέ Λα Ροσέλ, όλα στις εκδόσεις του Καστανιώτη. Ο Σελίν, που έχει περάσει αλώβητος σαράντα και πλέον κύματα κριτικής, κοιτώντας κατάματα τον θάνατο, ξετινάζει τη ζωή για να την αποκαταστήσει. Έστω και ομοιοπαθητικά το βιβλίο αυτό λυτρώνει.
Η ενθουσιώδης διαβεβαίωση του Φρίντριχ Νίτσε, όπως κατατίθεται στο ημιτελές, αλλά σημαδιακό έργο του Θέληση για δύναμη: «… ο κόσμος είναι ακόμη πλούσιος και άγνωστος και αξίζει περισσότερο να χαθούμε παρά να κατοικήσουμε ανάπηροι και φαρμακεροί. Η ίδια μας η ρώμη μάς σπρώχνει προς τις μακρινές θάλασσες, προς το σημείο όπου όλοι οι ήλιοι μέχρι τώρα έχουν δύσει· ξέρουμε πως υπάρχει ένας νέος κόσμος…» υποστηρίζει κατά βάθος κάθε περιηγητική μας προοπτική. Για τον Σελίν όμως θα μπορούσε να πει κανείς ότι απετέλεσε το έναυσμα ενός ταξιδιού, χωρίς επιστροφή, στο Κακό.
Τα λίγα αποσπάσματα που παραθέτω εξακολουθούν να μάς καθηλώνουν με την ίδια ομολογουμένως ορμή, όπως ακριβώς τότε που διατυπώθηκαν για πρώτη φορά, πριν από ογδόντα περίπου χρόνια. Πιστοποιούν, εξ όνυχος βέβαια, την ποιότητα του μοναδικού αυτού εγχειρήματος στο χώρο της εξαιρετικά προωθημένης πεζογραφίας: «Το να μπορείς να ξεφύγεις ζωντανός από ένα τρελαμένο διεθνές σφαγείο είναι, όπως και να ΄χει, ένα εχέγγυο διακριτικότητας και τακτ.[…]Δεν έχανε ευκαιρία η μάνα μου να προσπαθεί να με πείσει ότι ο κόσμος ήταν καλοήθης κι ότι η ίδια έπραξε άριστα που με συνέλαβε. Είναι η μεγάλη υπεκφυγή της μητρικής αμέλειας αυτή η υποτιθέμενη Πρόνοια. Μου ΄ ταν άλλωστε πολύ εύκολο ν΄ αφήνω αναπάντητες όλες αυτές τις μπαρούφες τ΄ αφεντικού μου και της μάνας μου, και δεν απαντούσα ποτέ […] Να ένας ηλίθιος τρόπος να πεθάνεις, έλεγα μέσα μου, όπως όλος ο κόσμος, δηλαδή. Η εμπιστοσύνη στους ανθρώπους είναι ήδη λιγάκι θάνατος. […] Ο εγωισμός των ανθρώπων που ανακατεύτηκαν στη ζωή μας, όταν τους συλλογιόμαστε, αποδεικνύεται, άμα παλιώσει, αναμφισβήτητος, δηλαδή αυτό ακριβώς που ήταν, ατσάλινος, πλατινένιος, και πιο διαρκής απ’ τον ίδιο το χρόνο. […] Αρκεί μονάχα να μελετήσουμε σχολαστικά τον εαυτό μας και το σίχαμα που ΄χουμε γίνει. Τέρμα το μυστήριο, τέρμα η αφέλεια, τη φάγαμε όλη την ποίησή μας, μιας και ζήσαμε ως εδώ. Είναι κολοκύθια η ζωή.»
Ο Σελίν είναι ο άμεσος φιλολογικός πρόγονος του Σαρτρ, του Κενώ, του Μπέκετ, του Μπουκόφσκι, της γενιάς των μπητ στο σύνολό της. Και όχι μόνον. Οι αποτυπώσεις φέρ’ ειπείν: « Σ’ αηδιάζουν οι σκυμμένοι εργάτες, πρόθυμοι να ευχαριστήσουν όσο πιο πολύ γίνεται τις μηχανές, περνώντας τα μπουλόνια τους στο διαμετρητή, και δώσ ’ του μπουλόνια, αντί να ξεμπερδεύουν μια και καλή, μ’ εκείνη τη μυρωδιά του λαδιού, εκείνο τον αχνό που σου καίει τα τύμπανα και το μέσα των αυτιών, τρυπώντας απ’ το λαιμό. Δεν είναι η ντροπή που τους κάνει να σκύβουν το κεφάλι. Παραδίνεσαι στον θόρυβο όπως παραδίνεσαι στον πόλεμο» αποδεικνύουν το εύρος των υφολογικών και ειδολογικών αποκλίσεων του, οι οποίες ήταν ικανές και αναγκαίες για να αλλάξουν πλήρως την αντίληψή μας για την δομή του δημιουργικού λόγου.
