You are currently viewing Δημήτρης Γαβαλάς: Από τις Αλληλοκατηγορίες προς τη Συνεργασία – Πέρα από το ‘ποιος φταίει’

Δημήτρης Γαβαλάς: Από τις Αλληλοκατηγορίες προς τη Συνεργασία – Πέρα από το ‘ποιος φταίει’

Η σύγχρονη άποψη της Κυβερνητικής υποστηρίζει ότι τα προβλήματα μπορούν να λυθούν με τη Συστημική Σκέψη, δηλαδή με το να θεωρήσει ένας οργανισμός τους διάφορους σχετιζόμενους με αυτόν ως μέρος του συστήματός του, αντί ως ανεξάρτητη μη σχετιζόμενη οντότητα. Η ίδια φιλοσοφία μπορεί να εφαρμοστεί και στο κράτος. Ο ηγέτης δεν πρέπει να βλέπει το κράτος ως απομονωμένη οντότητα, αλλά ως σύστημα μέσα σε άλλο μεγαλύτερο σύστημα, π.χ. ΕΕ. Ο ηγέτης πρέπει να έχει συνείδηση των υποσυστημάτων, τα οποία υπάρχουν μέσα και έξω από το κράτος, για να κατανοήσει στη συνέχεια τον τρόπο με τον οποίο αυτό λειτουργεί και πώς ακόμη μπορεί να βελτιστοποιηθεί. Όλοι πρέπει να συνεργάζονται για να σχηματίσουν το περιβάλλον διαβίωσης του πολίτη. Τίποτα μέσα στο σύστημα δεν είναι σε απομόνωση.

 

Μια από τις κύριες προσεγγίσεις της Συστημικής Σκέψης είναι ότι, όταν υπάρχουν προβλήματα, πολύ σπάνια αυτά είναι προβλήματα των ατόμων. Με άλλα λόγια, το πρόβλημα εμφανίζεται κυρίως εξαιτίας:

του φτωχού σχεδιασμού του συστήματος,

του τρόπου με τον οποίο η διοίκηση χειρίζεται τα άτομα,

του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας του οργανισμού,

της αδυναμίας να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά τα μέρη του συστήματος κλπ.

 

Συχνά οι πολιτικοί κατηγορούν τους πολίτες, στην περίπτωση κατά την οποία τα πράγματα στο κράτος δεν πάνε καλά, θεωρώντας ότι είναι αδιάφοροι, όχι υπεύθυνοι ή όσο εργατικοί πρέπει να είναι Από την πλευρά τους, οι πολίτες κατηγορούν τους πολιτικούς ότι δεν ενδιαφέρονται για τον λαό και γενικώς δυσανασχετούν. Το να κατηγορεί όμως ένα άτομο κάποιο άλλο άτομο δεν βοηθάει και φυσικά δεν επιλύει τα προβλήματα. Η Συστημική Σκέψη δεν εξετάζει τις κατηγορίες αλλά το πρόβλημα και αυτό είναι το μεγάλο κέρδος από τη γενικότερη εφαρμογή της και ειδικότερα στην πολιτική.

 

Στο κράτος υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των μερών των διαφόρων βαθμίδων, μπορεί ακόμη και στο ίδιο υποσύστημα να μην υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των μερών, ενώ τα στοιχεία του Συστήματος αποτελούν μέρος του γενικότερου κοινωνικοπολιτικού συστήματος. Όπως οι σύγχρονοι οργανισμοί βλέπουν πλέον τον κόσμο ως σύστημα, το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για τα κράτη. Η διαδικασία της συνεργασίας μεταξύ μερών διαφόρων βαθμίδων αναπτύσσει ιδιαίτερη σχέση μεταξύ τους. Αυτή είναι μακροπρόθεσμη διαδικασία συνεχούς βελτιστοποίησης, η οποία αναφέρεται στο σύστημα ως σύνολο. Αν κάτι δεν πάει καλά στο κράτος, δεν είναι μόνο ο ηγέτης που πρέπει να αλλάξει, αλλά μάλλον το σύστημα χρειάζεται να αλλάξει και να προσαρμοστεί (μεταρρυθμίσεις, διορθωτικές κινήσεις), πράγμα που επιτυγχάνεται κυρίως διαμέσου συνεργασίας με όλους. Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι ο ρόλος του πολίτη είναι βασικός, αφού αποτελεί τον κύριο φορέα στην πολιτική διαδικασία. Σε κάθε σύστημα υπάρχουν σχέσεις οι οποίες είναι αμφίδρομες. Κάθε άτομο μέσα στον οργανισμό δίνει και παίρνει ταυτόχρονα.

 

Οι πολιτικοί εργάζονται με πολίτες, που είναι το ‘προμηθευόμενο υλικό’ του κράτους, δηλαδή με ανθρώπινα όντα που έχουν ανάγκη να αισθάνονται, αφενός, ότι ανήκουν σε οικείο και όχι απρόσωπο περιβάλλον και έχουν αξία και, αφετέρου, επιθυμούν να έχουν σύνδεση με τον γύρω κόσμο, το στενότερο και ευρύτερο περιβάλλον. Κάθε λίγο όμως οι πολίτες βρίσκονται με νέους πολιτικούς που δεν γνωρίζουν. Πρέπει να αφιερώνεται χρόνος στη γνωριμία με τους πολίτες και στην εκδήλωση των προσδοκιών τους, ενώ παράλληλα πρέπει να γίνουν σαφείς οι προσδοκίες των πολιτικών από τους πολίτες. Αυτή η τακτική βοηθάει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να γνωριστούν καλύτερα, με αποτέλεσμα τελικά όλοι να ωφελούνται.

 

Η συνεχής αναζήτηση του ‘ποιος φταίει’ και οι αλληλοκατηγορίες ανάγονται σε προηγούμενο στάδιο πολιτισμού και πολιτικής και προφανώς δεν λύνουν κανένα πρόβλημα, γιατί η απάντηση είναι ότι ‘φταίνε όλοι’ οι εμπλεκόμενοι, σε κάποιο βαθμό ο καθένας. Το ζήτημα είναι να διαπιστώνουμε την ύπαρξη των προβλημάτων και κυρίως να τα λύνουμε μέσω συνεργασίας. Πρέπει να αντικαταστήσουμε τον αντ-αγωνισμό με τον συν-αγωνισμό, την αντι-βίωση με τη συμ-βίωση. ‘Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την Ελευθερία’, αλλιώς σε κάθε ευκαιρία ψάχνουμε μονίμως το ποιος φταίει, όπως σήμερα με τις φωτιές.

 

Δημήτρης Γαβαλάς

O Δημήτρης Γαβαλάς γεννήθηκε στην Κόρινθο το 1949. Σπούδασε Μαθηματικά, Κυβερνητική και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου σε μεταπτυχιακές σπουδές και Ψυχολογία του Βάθους σε ελεύθερες σπουδές. Εκπόνησε Διδακτορική Διατριβή με θέμα τα Μαθηματικά, τη Θεμελίωση και τη Διδακτική τους. Αρχικά εργάστηκε ως Επιστημονικός Συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Πατρών και ως Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών «Δημόκριτος». Στη συνέχεια εργάστηκε στην εκπαίδευση ως καθηγητής Μαθηματικών. Συνεργάστηκε με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (στη συγγραφή Προγραμμάτων Σπουδών & σχολικών βιβλίων και σε άλλα εκπαιδευτικά θέματα). Εργάστηκε επίσης στη Βαρβάκειο Σχολή, και συνέχισε ως Σχολικός Σύμβουλος. Για το πνευματικό του έργο, έχει τιμηθεί από τον Δήμο Κορινθίων. Το δοκίμιό του για τον Οδυσσέα Ελύτη έλαβε κρατική διάκριση, ενώ το ποίημα «Φανταστική Γεωμετρία» περιελήφθη στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ τάξης του Γυμνασίου.

Έργα του Δημήτρη Γαβαλά:

Ποίηση

Σπουδές. Αθήνα, 1973.
Μετάβαση στο Όριο. Αθήνα, 1974.
Ανέλιξη. Αθήνα, 1975.
Δήλος. Αθήνα, 1976.
Εσωτερική Αιμομιξία. Αθήνα, 1977.
Η Πάλη με το Άρρητο. Αθήνα, 1978.
Ελεγείο. Αθήνα, 1979.
Τα Εξωστρεφή. Αθήνα, 1980.
“Η Του Μυστικού Ύδατος Ποίησις“. Αθήνα 1983.
Το Πρόσωπο της Ευτυχίας. Κώδικας, Αθήνα, 1987.
Απλά Τραγούδια για έναν Άγγελο. Κώδικας, Αθήνα, 1988.
Φωτόλυση. Κώδικας, Αθήνα, 1989.
Ακαριαία. Κώδικας, Αθήνα, 1994.
Σύμμετρος Έρωτας Ή Τα Πρόσωπα του Αγγέλου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1996
Άγγελος Εσωτερικών Υδάτων. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1998.
Το Λάμδα του Μέλλοντος. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003.
Ποιήματα 1973-2003: Επιλογή. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2004.
Ου Παντός Πλειν. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006.
Στη Σιωπή του Νου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2013.
Δίχως Μαγνητόφωνα Φωνόγραφους Δίσκους και Μαγνητοταινίες. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2016.

Δοκίμιο

Η Εσωτερική Διαλεκτική στη «Μαρία Νεφέλη» του Οδυσσέα Ελύτη. Κώδικας, Θεσσαλονίκη, 1987. (σσ. 94).
Ψυχο-Κυβερνητική και Πολιτική: Αναλυτική Θεώρηση του Πολιτικού Φαινομένου. Κώδικας, Αθήνα, 1989. (σσ. 40).
Αισθητική και Κριτική Θεωρία των Αρχετύπων: Θεωρητικά Κείμενα και Εφαρμογές. Κώδικας, Αθήνα, 1999. (σσ. 202).

Μετάφραση – Εισαγωγή – Σχόλια
Nicoll, M. Ψυχολογικά Σχόλια στη Διδασκαλία του Γκουρτζίεφ. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1997. (σσ. 96).


Επιστημονικά Βιβλία

Πρότυπα και Χαρακτήρας Κυβερνητικών Συστημάτων: Συμβολή στη Θεωρητική Κυβερνητική – Ένα Μαθηματικό Μοντέλο. Πάτρα, 1977 και Αθήνα, 1993 . (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 250).
Η Θεωρία Κατηγοριών ως Υποκείμενο Πλαίσιο για τη Θεμελίωση και Διδακτική των Μαθηματικών: Συστημική Προσέγγιση της Εκπαίδευσης. Πάτρα, 2000. (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 350).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 1: Μη-συμβατική Ανάλυση, Ασαφή Σύνολα, Η έννοια της Μη-διακριτότητας. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2005. (σσ. 190).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 2: Πρώτη Μύηση στη Θεωρία Κατηγοριών. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2006. (σσ. 330).
Το Αρχέτυπο του Τυχερού Παιχνιδιού: Για την Τύχη, τη Μαντική και τη Συγχρονότητα Σύμφωνα με τις Απόψεις των C. G. Jung και M.- L. von Franz. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006. (σσ. 280). (Σε συνεργασία).
On Number’s Nature. Nova Publishers, NY, 2009 (pp. 70).
Συστημική: Σκέψη και Εκπαίδευση – Συμβολή στο Ζήτημα της Εκπαίδευσης. Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2011. (σσ. 310).
Αρχετυπικές Μορφογενέσεις. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2012.
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 3: Για τη Φύση του Αριθμού. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2012. (σσ. 360).
Αρχέτυπο: Η Εξέλιξη μιας Σύλληψης στον Τομέα της Γνώσης. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2015. (σσ. 320).
Κυβερνητική: Αναζητώντας την Ολότητα. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2016. (σσ. 400).

Κρατικά Σχολικά Βιβλία
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Α΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1997.
Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Β΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2015.
Λογική: Θεωρία και Πρακτική για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στο Γυμνάσιο και το Λύκειο (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2008.
Μιγαδικοί Αριθμοί. Κεφάλαιο στο: Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.



Δημοσίευσε επίσης πλήθος άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά για θέματα εκπαίδευσης, πολιτικής, λογοτεχνίας κτλ.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.