Η νέα ποιητική συλλογή του Γρηγόρη Σακαλή μας προϊδεάζει για το περιεχόμενό της, με τον σημαίνοντα τίτλο, Κραυγές στην έρημο και την επίσης σημαίνουσα αφιέρωση: “Στα θύματα της εξουσιαστικής λογικής“.

Περιλαμβάνει 40 ποιήματα, με κοινωνικοπολιτικό κυρίως περιεχόμενο, αλλά και υπαρξιακό άγχος, κρίση συνειδήσεως, αίσθημα μοναξιάς, απομόνωσης και απαισιοδοξίας: “Μέσα στην έρημο ζεις/ {…} τι κι αν περπατάς καθημερινά/ανάμεσα σε χιλιάδες ανθρώπους/είναι όλοι τους ξένοι/ {…}κανείς δεν νοιάζεται/για τον άλλον/κι έτσι οι άνθρωποι παύουν πια/να αποτελούν μια κοινωνία/είναι μόνο μονάδες μεταλλικές/γρανάζια σε μία απέραντη μηχανή/(«Γρανάζια»). “Έρχονται στιγμές/που η συνείδηση σε τύπτει/τα βράδια της μοναξιάς/{…}για κάποια πράγματα που έκανες/μα πιο πολύ για ό,τι δεν έκανες/ενώ όφειλες/είναι ο έλεγχος αυστηρός/δεν αναγνωρίζει ελαφρυντικά/παρά μόνο ελέγχει, ελέγχει, ελέγχει/η αδιαφορία σε αγαπημένα πρόσωπα/{…} και άλλα πολλά/που όλοι ξέρουμε/όσοι έχουμε το προνόμιο/να μας τύπτει η συνείδησή μας” («Θλιβερό προνόμιο»).

Ο τόνος των ποιημάτων του Γρ.Σ. είναι σπαρακτικός και πολύ συχνά καταγγελτικός για τις κοινωνικές αδικίες και ανισότητες, για την εξουσία των δυνατών, για τον κοινωνικό ρατσισμό κατά των μειονοτήτων, για την “πατρίδα μητριά/φυγαδεύεις τα παιδιά σου” («Έξοδος»), για τον πολιτικό εφησυχασμό των περισσοτέρων, για το ξύπνημα του φυλετικού ρατσισμού, ογδόντα χρόνια μετά, («Κακά μαντάτα»). Πολλές φορές προτρέπει σε κινητοποιήσεις κι αφήνει να διαφανεί μια αχτίδα ελπίδας:” {…} οι μικροί και ασήμαντοι/πρέπει να κινητοποιηθούμε/ να δώσουμε ένα τέλος/σ’ αυτή την τραγωδία/όχι άλλο αίμα για το πετρέλαιο/όχι άλλο αίμα για τις θρησκείες/το ανθρώπινο είδος/μπορεί και πρέπει να ζήσει/ειρηνικά, ανθρώπινα/το κακό πρέπει να εξαφανιστεί/ («Ειρήνη»). Άλλοτε πάλι προτρέπει να απαλλαγούμε από “τα σκουπίδια” που καθημερινά μαζεύονται στο μυαλό μας από τις ειδήσεις, τις καθημερινές συναναστροφές και συναλλαγές: {…} «θα πρέπει το βράδυ κάθε μέρας/να κάνουμε επανεκκίνηση/σαν υπολογιστές/για να χωρέσει/λίγη αγάπη/που με ένα λουλούδι/κι ένα ποτήρι κρασί/θα μας θυμίζει/ότι είμαστε άνθρωποι” («Επανεκκίνηση»).

Ένα πολύ τρυφερό και μελαγχολικό ποίημα αφιερώνεται στη μάνα και στην απώλειά της: “Είχες φυτέψει τριανταφυλλιές/στην αυλή μου μάνα {…} έφυγες εσύ νωρίς/έμειναν οι τριανταφυλλιές/πίσω, να μου θυμίζουν το χθες/σταμάτησα κι εγώ/να τις κλαδεύω, να τις ποτίζω/ ερήμωσε η αυλή/ερήμωσε η ψυχή/απ’τον γλυκό το λόγο/απ’τη ζωή και την αγάπη” («Ερημιά»). Άλλο ποίημα αφιερώνεται στη Γυναίκα και στις ψεύτικες γιορτές για χάρη της («8 Μαρτίου»). Υπάρχουν και δύο ποιήματα πιο αισιόδοξα, όπως το “Ζωή και θάνατος”, όπου ο θάνατος δεν ακυρώνει τη ζωή, αφού: ” {…} με τον σπόρο μας/θα γονιμοποιήσουμε τον κόσμο/τη γη, το περιβάλλον/με το πνεύμα μας θ’ αφήσουμε/την προσωπική μας παρακαταθήκη”. Ακόμη, ” {…} η ζωή μπορεί ανά πάσα στιγμή/να γίνει όμορφη/κι εκεί που δεν το περιμένεις/να τη λούσει το φως” («Όμορφη ζωή»).

Τέλος, υπάρχουν τέσσερα ποιήματα που αναφέρονται στην ποίησή του, που είναι κοινωνική, πολιτική και καταγγελτική, άρα όχι ευχάριστη γι’ αυτούς που περιμένουν να τους δώσει την ψυχική ανάταση: “Στη δικιά μου ποίηση/δεν θα βρεις πολύ φως/ήλιους κι αστέρια/{…}θα διαβάσεις τη μοναξιά/που σε διαλύει/που σε τρελαίνει/θα διαβάσεις για τη φτώχεια/και την καταπίεση/που σε εξαθλιώνει/για γυναίκες που τις δέρνουν/οι “σύντροφοί” τους/για παιδιά που βασανίζονται/από τους “γονείς” τους/στην ποίησή μου θα βρεις/όλες τις μειονότητες/που βολοδέρνουν στην κοινωνία/της πλειοψηφίας/γι’ αυτό αν θέλεις να νιώσεις/ψυχική ανάταση/με ήλιους και φεγγάρια/καλύτερα να μη διαβάσεις/την ποίησή μου” («Ανάταση»). Στο ίδιο ύφος και το ποίημα “ Όχι” με κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα: “{…} θέλω να γράψω για τους αμαρτωλούς/όσους δεν έχουν στον ήλιο μοίρα/γι’ αυτούς θέλω να γράψω/κι ας μην τα δημοσιεύσουν/θα τα μοιράσω φέιγ βολάν/στο δρόμο, στα μαγαζιά {…}θα γράψω για την παρακμή/που τη γεννάει η καλή κοινωνία”. Αντίστοιχη είναι η αντίληψή του για το πώς πρέπει να είναι ένα ποίημα: “Το ποίημα δεν έχει ανάγκη/από πολλά στολίδια/ {…}το ποίημα /πρέπει να σ’ αγκυλώνει σαν βελόνα/να σε πονάει/ {…}είναι από αίμα/δεν είναι ψυχαγωγία” («Το ποίημα»).

Η ποίηση όμως είναι το μοναδικό καταφύγιο, όταν η ψυχή είναι γεμάτη τραύματα, που η λογική δεν μπορεί να γιατρέψει: “Κυνηγημένος απ’ τη ζωή/τα βάσανα του σώματος/και της ψυχής/υπέφερα τα πάνδεινα/στράφηκα τότε στη λογική/{…} κι ανακουφίστηκα, δεν λέω/μα ήταν κάτι προσωρινό/εν μέρει ανακούφιση/κατέφυγα τότε στην ποίηση/κι άφησα το συναίσθημα/να ξεχειλίσει/τα φάρμακά της/ήταν πιο μόνιμα/πιο γόνιμα/έτσι μ’αυτήν τώρα πορεύομαι/στη ζωή μου/κι είναι η ψυχή μου/ήρεμη, γαλήνια/τα καθημερινά τραύματα/δεν μ’αγγίζουν” («Καταφυγή»).

Μέσα από αυτή την περιπλάνηση στα ποιήματα/κραυγές του Γρηγόρη Σακαλή, προβληματιζόμαστε για τα μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα που μαστίζουν την εποχή μας, συμμετέχουμε και συμπάσχουμε στο δράμα των μειονοτήτων, συναινούμε στην καταφυγή στην ποίηση και σε κάθε μορφή τέχνης, ως το σημαντικότερο καταφύγιο/αντίδοτο στη μοναξιά μας.