You are currently viewing Καίτη Παυλή:  Javvad: μια περίπτωση ανθρώπου

Καίτη Παυλή:  Javvad: μια περίπτωση ανθρώπου

 -Μπορούν να συμβούν όλες οι ατυχίες αλυσιδωτά μέσα σε τρεις μόνο μέρες και  τέλος να σε κατακλύζει η θλίψη για το αιφνίδιο αναπότρεπτο;

-Ναι, «Νόμος του Μέρφυ».

-Αυτό το λέμε για να διασκεδάσουμε απίθανες αναποδιές και είναι λογοπαίγνιο. Στη ζωή όμως είναι αλλιώς.

Έτσι άρχισε την αφήγησή της η Εύα μετά την επιστροφή της από την Εσπερία και απνευστί μου διηγήθηκε τα του ταξιδιού της. Άτυχες συναντήσεις, ατυχείς συμπτώσεις, ατυχήματα, αλλά και λύπες δυνατές, γιατί μέσα σ’ όλες τις καθημερινές αναποδιές μάθαινε και για τις αναχωρήσεις αγαπημένων ποιητών. Τους αποχαιρετούσε συνειρμικά ανακαλώντας στίχους. Αποχαιρέτησε από τα ύψη την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ πετώντας με αεροπλάνο προς Στρασβούργο, ψιθυρίζοντας:« Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω / να φεύγουν τα περιττά λέω / να μπω στον ουρανό του τίποτα / με ελάχιστα.»1

-Αναμετρήθηκα ξανά με απίθανες ατυχίες αυτοπροσώπως, αναμετρήθηκα και με το «σκοτεινό» κι επέστρεψα, όπως βλέπεις, στα δυο μου πόδια ακόμα.  Μου ήρθαν στο νου κι αυτοί οι στίχοι της Κικής Δημουλά: «Δυο στήλες χαρακώστε / για τις ζημιές της μέρας τούτης / και τα κέρδη της.»2 Στα «πίσω» αφημένα τα δεινά, εγώ εδώ στο «τώρα» σώα κι ανάμεσά τους ένας άνθρωπος που φώτισε ξαφνικά αλλιώς το νόημα των πραγμάτων και της ζήσης, ο Γιαβάντ, ο Αφγανός, «το κέρδος μου». Θα σου πω τώρα για την περίπτωση αυτού του ανθρώπου, παρηγορητική του πόνου.

Ανολοκλήρωτα έμειναν όσα με την αγαπημένη φίλη προγραμματίσαμε, λόγω του ατυχήματος και των κακουχιών. Μουσεία, βιβλιοθήκες, έρευνες. Η περιήγηση στα έργα του Ungerer3 αναβλήθηκε. Στρασβούργο, Κολμάρ, Μπάντεν-Μπάντεν, μια σύντομη διαδρομή και μετά όλα αλλάζουν. Περιθάλπω την τραυματισμένη φίλη μου με αφοσίωση. Οι ατυχίες όμως δε σταματούν εδώ. Επείγουσα ανάγκη με καλεί πίσω στην πατρίδα και απεγνωσμένα ψάχνω για εισιτήριο επιστροφής. Μόνη πια φεύγω για τη Φραγκφούρτη, αφού μόνο σε  κάποια πτήση από `κει πετυχαίνω ένα την τελευταία στιγμή. Με λεωφορείο τρεις ώρες για το τεράστιο και περίπλοκο αεροδρόμιο και με σχεδιάγραμμα στο χέρι για να μη χαθώ. Ο διαθέσιμος χρόνος για τα σχετικά και τους ελέγχους ελάχιστος. Οριακά προλαβαίνω την πτήση, αν τρέξω όσο πιο γρήγορα μπορώ σ’ αυτό το αχανές. Αλλά καθώς πάω να κατεβώ  απ’ το λεωφορείο βιαστικά, στραμπουλάω το πόδι μου. Αυτό με αποτέλειωσε. Πονάω, σέρνω τη βαριά βαλίτσα με δυσκολία και αποκλείεται να προλάβω. «Διατίθεται απόγνωσις εις αρίστην κατάστασιν και ευρύχωρον αδιέξοδον»4 αυτοσαρκάζομαι κι εγώ με τους στίχους της ποιήτριας και είμαι έτοιμη να βάλω τα κλάματα. Σταματώ στο πιο κοντινό περίπτερο μπροστά μου, που δεν είναι πληροφοριών αλλά συναλλάγματος. Μέσα στο γυάλινο κουβούκλιο είναι ένας υπάλληλος με τη χαρακτηριστική στολή του κι απέξω χαλαρά ακουμπισμένος στο γκισέ άλλος ένας με σκούρα ρούχα, το κίτρινο φωσφοριζέ γιλέκο και την κάρτα των στοιχείων του κρεμασμένη στο λαιμό. Μιλάνε γερμανικά αστειευόμενοι ο ένας από μέσα κι άλλος απ’ έξω. Ζητώ, μιλώντας αγγλικά, βοήθεια εξηγώντας τι μου συμβαίνει, ότι δεν μπορώ να κάνω βήμα και ότι χρειάζομαι επειγόντως αμαξίδιο, γιατί αλλιώς χάνω την πτήση μου. Λέω την πτήση  και τον προορισμό μου: to Athens. Ο υπάλληλος που στέκει απ’ έξω, νέος γύρω στα τριανταπέντε, μελαχρινός με σπινθηροβόλο βλέμμα και γενειάδα μικρή, περιποιημένη, αυτή της μόδας, ακούγοντας τον προορισμό μου χαμογελά και με ρωτά:   «Μιλάτε ελληνικά; Μπορώ να σας βοηθήσω.» Παίρνω βαθιά ανάσα ανακούφισης. «Ελληνίδα είμαι, κι εσείς Έλληνας;» «Όχι, Αφγανός», μ’ αιφνιδιάζει, «μην ανησυχείτε καθόλου. Καθίστε εκεί,» και μου δείχνει ένα παγκάκι, «κι εγώ θα κάνω ό,τι χρειάζεται.» Και έκανε τα πάντα. Τρέχοντας σχεδόν πήγε σ’ ένα άλλο περίπτερο πιο πέρα, έδωσε τα στοιχεία μου και δείχνοντας προς το μέρος μου ζήτησε το αμαξίδιο. Οι δυο υπάλληλοι εκεί μέσα έδειχναν πολύ απασχολημένοι, μιλούσαν στα κινητά ενδοσυνεννόησης, άκουγαν τους ανθρώπους που ζητούσαν πληροφορίες στα γκισέ τους, έδιναν κατευθύνσεις. Γύρω μου ταξιδιώτες τρέχουν προς κάθε κατεύθυνση σέρνοντας τις βαλίτσες τους. Πολυκοσμία και πολυγλωσσία. Νιώθω χαμένη και μόνη. Ο Αφγανός ήρθε πάλι κοντά μου να με καθησυχάσει.  «Μην ανησυχείτε, με την προτεραιότητα πάει. Έδωσαν εντολή». «Μα θα χάσω την πτήση μου έτσι, όπως αργούν» αντιλέγω. Με τυραννά η υποψία ότι δεν του έδωσαν τη δέουσα σημασία. Μου φαίνεται πως αργούν. «Ηρεμήστε», μου λέει με βεβαιότητα, « όλα θα γίνουν καλά». Δεν είμαι σε θέση να κάνω τίποτα και τον εμπιστεύομαι, αφού μου φάνηκε απ’ την αρχή σαν  άγγελος που έπεσε από ψηλά και γυρίζει τη ρόδα προς το καλύτερο. Στα πεντέξι λεπτά που μεσολαβούν τον ρωτώ πώς ξέρει τόσο καλά τα ελληνικά. «Έμεινα εφτά χρόνια στην Ελλάδα», μου απαντά, «πήγα σχολείο». Συστηνόμαστε. Τον λένε Γιαβάντ5, έχει πέντε χρόνια στη Γερμανία, μιλά γερμανικά, είναι ικανοποιημένος με τη δουλειά του, αλλά δεν ξεχνά την Ελλάδα.«Πέρασα καλά στην Ελλάδα. Οι Έλληνες μου φέρθηκαν καλά». Εκφράζει την  ευγνωμοσύνη του μ’ ένα πλατύ χαμόγελο που μου φάνηκε πως φώτισε ολόκληρο το αεροδρόμιο. Σε μια σειρά ατυχιών για τρεις μέρες αυτή η ευτυχής συγκυρία δεν άλλαξε μόνο τη διάθεση, αλλά και την οπτική μου γενικά. Ο άνθρωπος αυτός στερέωσε την πίστη μου στην ανθρωπιά κι επιβεβαίωσε τη σημασία της ανυστερόβουλης αλληλεγγύης. Δεν ήταν το πόστο του να βοηθά αναξιοπαθούντες, μεταφραστής σε Αφγανούς για το συνάλλαγμα ήταν. Στο εξής θα λέω Γιαβάντ, όταν θα θέλω να πω Άνθρωπος και αλληλοβοήθεια.

-Μα εσύ Εύα , τον συμβολοποιείς, μήπως είσαι υπερβολική; αντιλέγω.

-Καθόλου! Είναι απλώς μια περίπτωση που δικαίωσε την ουσία της έννοιας ανθρωπιά.


1.Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ: «Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα», εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 2005

2.Κική Δημουλά: Απολογισμός, ΠΟΙΗΜΑΤΑ, εκδ. ΙΚΑΡΟΣ, 1998

3.Ungerer: Σημαντικός Αλσατός σκιτσογράφος, εικονογράφος και συγγραφέας λογοτεχνίας για παιδιά. Το μουσείο UNGERER είναι εμβληματικό για το Στρασβούργο.

4.Κική Δημουλά: Αγγελίες, ό.π.

5.Javvad : είναι Αφγανικό όνομα που σημαίνει φιλάνθρωπος, γενναιόδωρος, γενναίος.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.