Το βιβλίο της Καίτης Στεφανάκη Στις άκριες γυναικείων χωραφιών (Εκδόσεις Εντευκτηρίου 2021) μου άρεσε πάρα πολύ, κυρίως εκείνα τα “διηγήματα” που έχουν έντονο ρυθμό σαν να είναι ποιήματα. Μέσα απ’ αυτόν τον ρυθμό περνούν οι γυναίκες όλων των εποχών, εξιστορώντας με τον δικό τους ζωικό τρόπο, με τη γλύκα της καθημερινότητας αλλά και των βίαιων συγκρούσεων, όλα τα πάθη, τα ήμερα και τα ανήμερα, όλες τις συνδέσεις με τη φύση, τη γλυκύτητα (και τον φόβο) των ζώων, των δέντρων, των πολύχρωμων καρπών, της θάλασσας και των ονείρων, με μία βαθύτερη σύνδεση των δυνάμεων της ζωής, μέσα από τα βάθη του χρόνου, τα λάθη, τις ενοχές και τις τύψεις που τελικά ο χρόνος τις ημερεύει, καταδεικνύοντας πως έχουν τη μέγιστη θέση τους μέσα στον κόσμο και την ζωή, αθωώνοντάς τα, γιατί με αυτά ―εκτός που είναι ο εαυτός μας, η δύναμη και η αδυναμία μας― η ζωή πληθαίνει και μεγεθύνεται, παίρνει γεύσεις που μας αναταράζουν, βγάζοντας το μέσα έξω, οδηγώντας μας σε ένα είδος κάθαρσης εν αμαρτία, δηλαδή στην ισχύ του μύθου, όπου η αλήθεια και το ψέμα ανταμώνουν σε έναν γάμο του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον. Το γήρας, η αρρώστια, ο θάνατος («σαρκοφάγα αιλουροειδή»), εκτός από φθορά και σταυρός, είναι ο καρπός του μέλλοντος που διαρκώς αλλάζει μορφές και όλο και πιο συχνά μορφάζει. Σαν σε πανόραμα, το παρελθόν των γυναικών προσπαθεί να ξαναβρεί τη χαμένη μορφή και ίσως να την ορθώσει μέσα στα σημερινά δεδομένα, ανανεωμένη και ανθηρή.
Κι όλα αυτά με μια θαυμαστή ρέουσα γλώσσα, ένα ρυάκι που διασχίζει όλες τις ομορφιές του ζωντανού και του νεκρού κόσμου των αρχέγονων μύθων, τις άηχες ενώσεις με το υπερβατικό, το παραμύθι, τις ονειροφαντασίες, όλες τις παρούσες και αόρατες πραγματικότητες, με κείνη την έσω μυστική γλώσσα της εμπειρίας και της σοφίας, καθώς διαπερνά τις γενιές των γυναικών, τη σιωπή τους και τις αντοχές τους, το αίμα της μήτρας τους που στάζει τη ζωή και το χάδι των ακούραστων χεριών τους.
Ένα έπος με μάχες μυστικές, σχεδόν αόρατες, ζεστές σαν φρέσκο ψωμί, σαν προζύμι που φουσκώνει ποιητικά, αγκαλιάζει και εξαγνίζει τα πάντα.
(Από την κριτική παρουσίαση της Μαρίας Κουγιουμτζή)
