Το τέλος του κόσμου

             [La fi del món]                                    

Το τέλος του κόσμου θα ξεκινήσει ένα καλοκαίρι

μόλις φτάσουνε οι πρώτες οι κοπέλες

με τα μικρά στηθάκια και τα μακριά μπούτια,

και τ’ αγόρια τα γαλανομάτικα,

τα ξανθομάλλικα κι ερμαφρόδιτα.

Ο Μπιέλ ο Φερρατέ[1] πεταλούδα θα ’ναι

και θα πετά, λεύτερος επιτέλους,

γύρω απ’ τα στήθια τα νεανικά.

Καλοκαίρι θα ξεκινήσει το τέλος του κόσμου,

δίχως προφητών σαματάδες και σαλπίσματα,

ράθυμα, λες και θα ’ναι μια πρόβα

για του κόσμου το τέλος κι όχι το ίδιο το τέλος.

Θα ’χει και κόσμο στις παραλίες κι ηλιοβασιλέματα,

κι αγάπες καινούργιες και μισόλογα,

και μοιχείες τρυφερές πολύ κι ελπίδες –

κι άνεμο κι ήλιο και βροχή.

Τα ίδια θα ’χει σαν και κάθε καλοκαίρι:

αναστατώσεις, έρωτες, μυστήρια, μοναξιές,

κι ούτε πουλί κανένα το πέταγμα δε θα σταματήσει

ούτε κανείς οιωνός σκοτεινός δε θα κάνει

να τρέμουνε τα ζευγαράκια

που το πρώτο δίνουνε φιλί.

Όλα θα ’ναι τερπνά, σφοδρά και διαυγή,

κάποτε διακριτικά ιεροπρεπή,

κι αν σκάσουνε τίποτε σημάδια υπερβολής

θα ’ναι σε μέρη εξωτικά,

άντε κι ανάμεσα σε κείνους που πάντα έχουνε θέση

εξέχουσα στις στήλες τις κοσμικές.

Κι ίσως πάλι ένας ποιητής,

προβεβλημένος πιθανώς μα θλιμμένος καταφανώς,

μια βραδιά αναπάντεχη

ανατριχίλα θα νιώσει να του περνά την πλάτη

και, παράλογα, το παράθυρο θα κλείσει,

αψηφώντας τη μεγάλη την κραυγή

μπροστά σ’ έναν φόβο αλλόκοτο για λίγο αεράκι.

Ολόκληρο καλοκαίρι θα κρατήσει του κόσμου το τέλος,

δίχως στιγμή να χαθεί κείνο τ’ αρχικό σημείο το γλυκόπικρο

ανάμεσα στη ραστώνη και το παιχνίδι,

κι εντέλει, μια κάποια μέρα

προς τα τέλη του Σεπτέμβρη,

μες στη θάλασσα ο ήλιος αργά θα βυθιστεί

σ’ ένα βασίλεμα υπέροχο και τραγικό.

Κι όλα θα ’ναι πια σιωπηλά για πάντα.

Ο Miquel Martí i Pol (1929-2003) υπήρξε ένας από τους πιο δημοφιλείς Καταλανούς ποιητές, κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Γεννημένος σε μια κωμόπολη κοντά στη Βαρκελώνη, έζησε στη μικρή γενέτειρά του όλη τη ζωή του. Εργάστηκε από την εφηβεία του σε ένα τοπικό εργοστάσιο, ενώ παράλληλα άρχισε να δημοσιεύει τα πρώτα ποιήματά του. Σε ηλικία 40 ετών περίπου, εμφάνισε σκλήρυνση κατά πλάκας. Την ίδια εποχή, μετέφρασε αρκετά γαλλικά βιβλία στα καταλανικά.

Η ποίηση του Μαρτί ι Πολ είναι κατά βάση κοινωνική. Όπως ο ίδιος ανέφερε σ’ ένα ποίημά του, σκοπός του ήταν να μιλήσει για τους ανθρώπους της τάξης του. Το ποίημα που μεταφράζεται εδώ ανήκει στη συλλογή (Χρονικό του αύριο, 1977) και φέρει σίγουρα τη σφραγίδα της εποχής στην οποία γράφτηκε – μπορεί, όμως, να είναι και απρόσμενα διαχρονικό.

[1] Ο Gabriel (Biel) Ferrater (1922-1972), ένας από τους σημαντικούς Καταλανούς ποιητές του 20ού αιώνα, είχε πεθάνει λίγο καιρό πριν από τη συγγραφή αυτού του ποιήματος. Περισσότερα, όμως, για τον Φερρατέ σε προσεχή δημοσίευση…