-
Με αφορμή το νέο σας μυθιστόρημα, πείτε μας αρχικά κάποια λόγια για τον τίτλο του ως σήμα κατατεθέν του περιεχομένου.
Υπήρξαν πολλοί τίτλοι οι οποίοι έβγαιναν από τις σελίδες του βιβλίου. Τελικά επέλεξα το ΤΥΠΟΓΡΑΦΟΣ, εφόσον ήταν αντιπροσωπευτικός του περιεχομένου αλλά και για έναν ακόμη λόγο: Η γραφή συνδέεται με το επάγγελμα του βασικού ήρωα, είναι δε ουσιαστικό συστατικό της γνώσης. Οι άνθρωποι αναζήτησαν τον τρόπο να αποτυπώσουν τους φευγαλέους ήχους σε σύμβολα. Από τις πρώτες βραχογραφίες έως τα ιδεογράμματα, και από εκεί στη σφηνοειδή γραφή, κι ύστερα με τον αλφαβητική γραφή από τους Έλληνες μπόρεσαν να αποτυπώσουν τον ήχο, να τον κάνουν εύληπτο κι ευκολομνημόνευτο. Η καταγραφή των ομηρικών επών επί Πεισίστρατου είναι ένας σταθμός για την ανθρωπότητα. Ακολουθούν στους αιώνες οι παρεμβάσεις με τα σημεία στίξης ώσπου έρχεται ο Γουτεμβέργιος με την τυπογραφία του. Πλέον ελευθερώνεται το βιβλίο από τις μοναστηριακές αντιγραφές, γίνεται πιο δημοκρατική η χρήση του και η γνώση απλώνεται παντού.
2) Θα θέλατε να δώσετε για το αναγνωστικό κοινό κάποιους βασικούς θεματικούς άξονες του βιβλίου, χωρίς, φυσικά, να μας αποκαλύψετε την εξέλιξή του;
Υπάρχει η φιλία και η προσήλωση σε αυτό που λέμε οικογένεια. Υπάρχει το προβλεπόμενο κάποιων κινήσεων, υπάρχει όμως και το απρογραμμάτιστο, το απρόβλεπτο. Οι ήρωες του βιβλίου κινούνται σε έναν κόσμο σύνθετο και γεμάτο λάθη. Το σύμπαν όλο είναι ένα λάθος. Γι αυτό κι η ζωή μας είναι ενδιαφέρουσα.
-
Από πότε αρχίσατε να γράφετε, ποιες οι βασικές λογοτεχνικές σας επιδράσεις;
Άρχισα να γράφω από το Γυμνάσιο. Οι εκθέσεις μου ήταν μια ασυνείδητη απόπειρα να εκφραστώ λογοτεχνικά. Συνέχισα με τη συγγραφή, εξέδιδα κι ένα περιοδικό κλαδικό, τον ΚΑΦΕ, εξέδωσα και τα ποιήματα. Όλα αυτά μέχρι το 2000. Μετά ήρθαν τα δοκίμιά μου και τέλος πιο συστηματικά τα λογοτεχνήματά μου. Ο αδερφός μου, πέντε χρόνια μεγαλύτερος και ποιητής, έφερνε στο σπίτι βιβλία για μεγάλους. Έτσι διάβαζα Ντοστογιέφσκι, Μπαλζάκ, Δουμά, Παπαδιαμάντη και άλλους από 12 χρονών. Βιβλία για παιδιά ποτέ δεν διάβασα. Οι λογοτεχνικές μου επιρροές λοιπόν αυτές ήταν.
-
Το ρεαλιστικό στοιχείο τι ρόλο αντιπροσωπεύει στο νέο σας μυθιστόρημα;
Ρεαλισμός είναι ο αναγνώστης να διαβάζει την ιστορία σου χωρίς να χρειάζεται να κρατά σημειώσεις. Να σε απολαμβάνει, να φτιάχνει οικείες εικόνες με το νου του, να ταυτίζεται με τους ήρωες. Άλλωστε αυτός είναι και ο προορισμός της λογοτεχνίας. Όχι να σε κάνει σοφότερο – για αυτό υπάρχουν τα μαθηματικά και οι φιλοσοφίες – αλλά να σε ψυχαγωγήσει, να σε παίρνει από τον κόσμο σου και να σε μεταφέρει στον κόσμο του βιβλίου. Ας πούμε Η ΜΑΣΚΑ έχει όλα αυτά τα στοιχεία. Έχει το παραμύθι κι έχει την ωμή πραγματικότητα. Στο τέλος έχει τη λύτρωση, την απελευθέρωση, την κάθαρση.
-
Στο συγκεκριμένο βιβλίο φαίνεται ότι αποδίδεται η αναμέτρηση φωτεινών και σκοτεινών κόσμων, θα θέλατε να μας πείτε κάτι σχετικά;
Ζούμε σε έναν πολυδιάστατο στις εκδηλώσεις του κόσμο. Κι εμείς σαν τα κουτάβια παλεύουμε να τον αναγνωρίσουμε, να επιβιώσουμε μέσα σε αυτόν και να συγκροτήσουμε ένα αξιακό σύστημα. Το σχεδιασμένο εκ μέρους μας των κινήσεων συχνά ανατρέπεται από το ασχεδίαστο. Λέμε τότε πως ήταν η κακιά η ώρα, η δύστροπη μοίρα μας και άλλα τέτοια και δεν σκεφτόμαστε πως μέσε μας καταπιέζουμε κάποια πράγματα κι αυτά αυτονομούνται.
-
Η παράμετρος της κινηματογραφικής αναπαράστασης των προβαλλόμενων λογοτεχνικών συμβάντων πόσο επηρεάζει καταλυτικά την εξέλιξη της πλοκής;
Ο κινηματογράφος και η πεζογραφία είναι μορφές τέχνης που επικοινωνούν. Χρειάζονται μια κατανοητή ιστορία η οποία αναπτύσσεται σε ίδιους άξονες. Τα συμβάντα διαδραματίζονται σε συγκεκριμένο χρόνο (πάνω – κάτω) και με τα οποία ο θεατής ή ο αναγνώστης ταυτίζεται μιας και βρίσκει κοινά σημεία. Η κάθαρση επέρχεται κι επέρχεται φυσιολογικά. Τουλάχιστον για όσο διαρκεί το φιλμ ή το βιβλίο. Η κινηματογραφική τεχνική ταιριάζει πολλές φορές στην μυθοπλαστική.
-
Κατά πόσο σε αυτό το βιβλίο η προσωπική ιστορία διαπλέκεται με την ιστορία της Ελλάδας;
Παράλληλες ιστορίες. Το μικρό εμπεριέχεται συνήθως στο μεγάλο.
-
Ποιος ο ρόλος της γυναίκας στο βιβλίο;
Η πανίσχυρη και γοητευτική ύπαρξη. Η πεμπτουσία της ζωής μας. Από την απαραίτητη να κρατά τη συνοχή μιας οικογένειας, μέχρι τη γυναίκα που με ανεξήγητο τρόπο την διαλύει. Η μάγισσα που μπορεί έναν μεγαλομασόνο να τον κάνει υποχείριό της, μέχρι και η κομμώτρια που απλοποιεί την όποια διένεξη ερωτικής απιστίας με τον δικό της τρόπο.
-
Ποια η επενέργεια της τραγικής «κάθαρσης»;
Είναι τα ζητούμενο σε ένα έργο τέχνης. Η ταύτιση και η κάθαρση.
-
Ποια τα επόμενα λογοτεχνικά σας σχέδια;
Γράψιμο ώσπου να μην βλέπω τα πλήκτρα που πατώ.
-
Καλοτάξιδο το νέο βιβλίο σας.
Βιογραφικό
Ο Τάκης Γεράρδης γεννήθηκε στο Αγρίνιο το 1953. Σπούδασε οικονομικά στη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά και δημοσιογραφία στο Frei Universitat Berlin. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει τέσσερα βιβλία. Από το 1991 μέχρι το 1997 εξέδιδε το μηνιαίο περιοδικό Ο καφές. Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Στίχοι του έχουν μελοποιηθεί.
Έργα του: Ο τυπογράφος Γραφή, Τρίκαλα, 2022 – Ο Οιδίποδας στην Τήνο, Φιλιππότης, 2022- Το καμίνι, Κέδρος, 2016 – Τα κομπολόγια, Κέδρος, 2015 – Αλφαβητάρι του καφέ Alta Grafico, 1999 – Ο καφές – ένα αραβικό παραμύθι, Τροχαλία 1998