Κωνσταντίνος Μπούρας: Ντένις Κέλι, Girls & Boys, στο Θέατρο 104, σε σκηνοθεσία και μετάφραση Άννας-Μαρίας Στεφαδούρου (επίμετρο στο βιβλίο από τις εκδόσεις Κάππα: Μιχαέλα Αντωνίου).
Η ερμηνεύτρια Δώρα Παρδάλη ξεκινάει ως μίμος / άνθρωπος ορχήστρα τον επί σκηνής μονόλογό της, σύντομα όμως χάνει [στην παράσταση τού προηγούμενου Σαββάτου 3/12/2022] την φωνητική επάρκεια, διατηρεί όμως στο έπακρο τις ψυχικές της αντοχές κι έτσι μετατρέπεται σιγά σιγά το onewomanshowσε υπαρξιακό δράμα υψηλής δομικής συνοχής και μεγίστης αισθητικής συνεκτικότητας.
Το ιδεολογικό υπόβαθρο είναι απλό: για όλα φταίει η πατροπαράδοτη πατριαρχία.
Μέσα όμως σε αυτόν τον σκοτεινό θάλαμο προβάλλονται φαντασιώσεις, επιλήσμονες καταδιώξεις και ανέφικτες ευτοπίες κι από τα δύο τα φύλα, που βουλιαγμένα στα στερεότυπα, βουτηγμένα μέχρι το μεδούλι των κοκκάλων τους στις προκατασκευασμένες ιδέες, εμποτισμένα πέρα για πέρα από προαιώνιες δεισιδαιμονίες και πρωτόγονες «μαγικές» θεωρήσεις τής ζωής και των άλλων, αδυνατούν να δουν εγκαίρως το δικό τους ίχνος στο θέατρο σκιών τού κόσμου κι έτσι καταλήγουν αναπόφευκτα στο αίσχος της αμοιβαίας λοιδωρίας, εκεί όπου όλοι / όλες είναι χαμένοι και το διακύβευμα άνευ ουσιαστικής αξίας / σημασίας ή χρησιμότητας.
Φυσικά, η έμφυλη και η ενδοοικογενειακή βία, ο τελετουργικός καθημερινός βιασμός απάντων και απασών συνεχίζει ολοένα και επιτυχανόμενος την αηδιαστική βαρβαρική εκδίπλωσή του.
Όμως το πρόβλημα δεν λύνεται με ευχολόγια μήτε με εύκολες καταγγελίες αλλά με έγκαιρο ψάξιμο εντός, με την αυτογνωσία που συμπληρώνει την ενσυναίσθηση και εξασφαλίζει την ειρήνη (αν όχι την ομόνοια και την ευδοκία) δια της επικοινωνίας, δια του ισοτίμου, δημοκρατικού προλόγου.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται στις πουριτανικές, προτεσταντικές κοινωνίες, όπου οι δομές επιτρέπουν κι επιβάλλουν την ανταγωνιστικότητα ως ύψιστη αρετή, στο βωμό τής επαγγελματικής δημιουργικότητας (και του χρήματος, βεβαίως). Όμως το χρήμα δεν είναι αυτοσκοπός, τουλάχιστον όχι ο πρωτεύων, αφού την κυρίαρχη θέση κατέχει η εξουσιομανία, ο «έλεγχος», η προσωποποίηση τού «αυθεντικού»-αφεντικού που θέτει όρους και προϋποθέσεις, που φτιάχνει ή τροποποιεί τους κανόνες…
Στοιχεία ξένα για την μέχρι πρότινος μεσογειακή διονυσιακή αλλά και απολλώνεια σκέψη μας, έρχονται με τον καιρό να διαδοθούν ως πανούκλα και χολέρα, αφού κανένα σύνορο δεν μπορεί να αντισταθεί στην καταιγίδα τών παλλιροϊκών κυμάτων τής παγκοσμιοποίησης (ό,τι κι αν σημαίνει αυτός ο όρος).
Όσο όμως η «εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο» βρίσκεται στη βάση παντοειδών πολιτικών συστημάτων και υποφώσκει κάτω από τα θεμέλιά τους (ακόμα κι όταν δηλώνεται καθαρά – ειδικά τότε), όσο διαρκεί η ηδονή, το μεθύσι τού πλέον ισχυρού («που κρατάει και το μαχαίρι και το πεπόνι»), όσο η κοινωνική πυραμίδα δεν σχηματίζεται αξιοκρατικά και σε εφαρμογή του γραπτού και άγραφου παγκόσμιου Δικαίου, όσο η διαφθορά βασιλεύει (και δεν διαφθείρει μόνο το χρήμα, αλλά και η σεξομανία, η ηδονή τής παραβατικότητας), θα παρακολουθούμε ενεοί τα καθημερινά δράματα και θα «πέφτουμε από τα σύννεφα» κάθε φορά που βλέπουμε κι ακούμε «σημεία και τέρατα» στις βραδινές ειδήσεις, μετά τον συνήθη βιοποριστικό κάματο.
Μέχρι όμως την παραδείσια εκείνη εποχή που θα «σταματήσει να βρέχει ανθρώπους» ο ουρανός και να βάφονται με αίμα ποτάμια τε θάλατται, θα ταρασσόμαστε πάντα σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, κάθε φορά που θα βλέπουμε Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες να αναδεύονται στα θολά νερά, στον βούρκο τού Συλλογικού Ασυνείδητου.
«Αλλά θέλετε να μάθετε ποιο είναι το πραγματικό θέμα; Θα σας πω εγώ ποιο είναι το πραγματικό θέμα. Το πραγματικό θέμα είναι η εξουσία».
Το νέο έργο του βραβευμένου με Tony συγγραφέα DennisKelly («Ορφανά», «Ματίλντα – Το μιούζικαλ») με τίτλο “Girls & Boys” παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε μετάφραση – σκηνοθεσία Άννας-Μαρίας Στεφαδούρου, με τη Δώρα Παρδάλη, στο Θέατρο 104.
Μία γυναίκα γνωρίζει τυχαία τον μέλλοντα σύζυγό της σ’ ένα αεροδρόμιο. Ένας έντονος, παθιασμένος, τρελός έρωτας. Σύντομα αρχίζουν να φτιάχνουν την κοινή τους ζωή. Αγοράζουν σπίτι, χτίζουν καριέρες, κάνουν παιδιά – μία συνηθισμένη οικογένεια. Μέχρι που εκείνος αρχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με τη δουλειά του, ενώ εκείνη απολαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερη επαγγελματική αναγνώριση. Οι ισορροπίες ανατρέπονται. Τα πάντα αλλάζουν παίρνοντας μία απροσδόκητη και εφιαλτική τροπή…
«Δεν θυμάμαι κάποια συγκεκριμένη στιγμή που άρχισε να ξεφεύγει το πράγμα μεταξύ μας – θυμάμαι ότι βρέθηκα σε αυτήν την κατάσταση ξαφνικά».
To “Girls & Boys” έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα του τον Φεβρουάριο του 2018 στο Βασιλικό Θέατρο του Λονδίνου, σε σκηνοθεσία LyndseyTurner, με πρωταγωνίστρια την βραβευμένη με BAFTACareyMulligan, σοκάροντας το κοινό και αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές.
Ένας συνταρακτικός μονόλογος για τη βία, την εξουσία, τις σχέσεις των δύο φύλων μέσα στη σύγχρονη πατριαρχική κοινωνία.
Λίγα λόγια από τον συγγραφέα
«Δεν έχω υπάρξει ποτέ βίαιος, αλλά μόνο επειδή δεν ήμουν καλός σε αυτό. Δεν υπήρξα ποτέ ο σκληρός τύπος, αλλά πιθανώς να υπάρχει κάπου μέσα μου ένα κομμάτι που να επιθυμεί να σκοτώσει κάποιον. Μην με παρεξηγείτε. Δεν φαντασιώνομαι πάνω στη βία, στην πραγματικότητα με αρρωσταίνει. Αλλά νομίζω ότι υπάρχει μία πλευρά μου, σε ένα παράλληλο σύμπαν, που την ευχαριστιέται. Πολλοί άντρες το κάνουν. Υπάρχει κάτι στους άντρες που τους ωθεί στη βία και η ανατροφή και η επίγνωση είναι τα αντίδοτα. Οι άνδρες χρειάζονται την αρρενωπότητα και οι γυναίκες τη θηλυκότητα. Αλλά υπάρχουν άνδρες εκεί έξω για τους οποίους η επιβεβαίωση του ανδρισμού τους συνεπάγεται την αδυναμία τους να χάσουν ή να λυγίσουν, παρά μόνο να σπάσουν ολοκληρωτικά. Εκείνος ήταν ένας από αυτούς τους άνδρες με μία ωρολογιακή βόμβα που περίμενε να εκραγεί μέσα του».
Απόσπασμα από συνέντευξη του DennisKelly στην εφημερίδα “TheGuardian”
Σημείωμα σκηνοθέτιδας
«Η οπτική της δικής μας παράστασης και η κύρια προτεραιότητά μας είναι να ειπωθεί αυτή η ιστορία, στην Ελλάδα, τώρα. Όλο αυτόν τον καιρό, που η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε κρίση, επιχειρήσεις, η μία μετά την άλλη, κλείνουν και οι άνδρες συχνά δεν μπορούν πια να προσφέρουν οικονομικά στο σπίτι και την οικογένεια. Σ’ αυτές τις συνθήκες αμέτρητα ζευγάρια έρχονται αντιμέτωπα με μια σκληρή πραγματικότητα: αδυνατούν να διαχειριστούν αλλαγές στο ενδοοικογενειακό τους περιβάλλον, ειδικά όταν πρόκειται για αλλαγές στην εισοδηματική τους ισορροπία. Οι ρόλοι του αρσενικού και θηλυκού ορίζονται και εξυπηρετούνται, σχεδόν ασυνείδητα, από ετεροπροσδιορισμούς, παλαιικούς νόμους κι έναν συντηρητισμό, που κάποιοι θέλουν να πιστεύουν ότι έχει ξεπεραστεί. Όχι, στην ουσία του όμως. Συναισθηματικά ανώριμοι και θεμελιωδώς ανασφαλείς, φέρονται σαν «κορίτσια και αγόρια», με συνέπειες τέτοιες, που η παράβλεψή τους ισοδυναμεί με σιωπηρή συναίνεση σε έγκλημα».
Άννα-Μαρία Στεφαδούρου
Πρεμιέρα: 6 Νοεμβρίου
Παραστάσεις: Σάββατο και Κυριακή στις 19:00 (για λίγες μόνο παραστάσεις)
