Ο ηθοποιός απεκδύεται εαυτόν και φοράει τον ρόλο.
Μάλλον, πιο σωστά, Έναν ρόλο.
Απομακρύνεται από τον χρόνο του, για να πάει στον χρόνο του θεατρικού έργου.
Εγκαταλείπει τη δική του πραγματικότητα, για να κατοικήσει στην πραγματικότητα του θεατρικού σύμπαντος.
Αυτές οι μεταβάσεις συντελούν στη δημιουργία της θεατρικής ψευδαίσθησης.
Οι μετατοπίσεις και οι «μεταχρονίσεις» είναι αναγκαίες, για να πειστεί ο θεατής, να ακολουθήσει τον ηθοποιό στον τόπο και τον χρόνο της παράστασης.
Αφού, και εφ’ όσον, ο θεατής παρασυρθεί και μεταβεί στο Εκεί και στο Τότε, θέλει να κρυφοκοιτάξει στο ανύπαρκτο σύμπαν μιας φανταστικής εγκατάστασης, όπου συμβαίνουν γεγονότα, που δεν απασχολούν την Ιστορία της πραγματικότητας, δηλαδή γεγονότα που συνέβησαν ή θα συμβούν σ’ εκείνο μόνο το προθύστερο σύμπαν.
Αυτό, που δεν υπάρχει, δηλαδή η ψευδαίσθηση, απασχολεί το Σώμα, το Μυαλό και την Ψυχή μιας ανθρώπινης συλλογικότητας, που αποκαλούμε «κοινό».
Το κοινό, αφού εγκλωβιστεί στον νέο κόσμο, υποχρεώνεται να συν-αισθάνεται, να συν-πάσχει, να συν-λειτουργεί, να συν-κινείται, αν και ακίνητο.
Τότε, το «ακίνητο» μπορεί να συν-ταξιδέψει σε άλλους τόπους ανύπαρκτους και χρόνους προθύστερους.
Η εκτός σκηνής πραγματικότητα έχει εξαφανιστεί, δεν απασχολεί τους συμμετέχοντες, παύει να υπάρχει.
Έτσι έχουμε μεταβεί, από το χώρο της πραγματικότητας, στο χώρο του ονείρου.
Εκεί, όλα μπορούν να συμβούν, χωρίς χρονική συνέπεια, χωρίς υλικούς περιορισμούς, χωρίς κοινωνικούς φραγμούς, χωρίς λογική, χωρίς ντροπή, με μόνο περιορισμό όλα να ανήκουν στο ίδιο όνειρο και να ομιλούν μια πρωτότυπη, άγνωστη γλώσσα, αλλά εντελώς κατανοητή.
Εκεί, η μεταμόρφωση των στοιχείων της ανθρώπινης πραγματικότητας, δεν είναι απλώς επιτρεπτή, αλλά απολύτως αναγκαία.
Ό,τι βλέπουμε, δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται· όσα λέγονται, δεν είναι μόνο αυτά που ακούμε.
Όλα τα ψέματα τού Εδώ γίνονται αλήθειες στο Εκεί και αντιστρόφως.
Απώτερη επιθυμία είναι, οι Εκεί Αλήθειες να υπερνικήσουν τα Εδώ Ψεύδη.
Υ.Γ. Η τρέχουσα πολιτικο-κοινωνική πραγματικότητα, καθώς και -κυρίως- η καλλιτεχνική πραγματικότητα, μετά το ΠΔ 85/22 και οι απαντήσεις των θεσμών στους καλλιτέχνες, έχει αδρανοποιήσει την κριτική μου ικανότητα. Υπόσχομαι να επανορθώσω, μόλις συνέλθω. Προς το παρόν, συμπαρατάσσομαι στις ελπίδες του αγώνα…)
[Στις φωτογραφίες, ηθοποιοί από slides του αρχείου μου: Π.Τρικαλιώτη, στον Γάμο του Γκομπρόβιτς (Θέατρο Τέχνης, 1991), Γ.Λαζάνης και Λ.Μαρκάκη στους Πέρσες του Αισχύλου (Θέατρο Τέχνης, 1988), Γ.Ρήγας στις Θεσμοφοριάζουσες του Αριστοφάνη, Θέατρο Τέχνης, 1985]
ΚΖΚ, 10.3.2023