Στις 24 Ιουλίου επέλεξε η τουρκική κυβέρνηση να επισημοποιήσει την ανακήρυξη της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Μια κίνηση καθόλου τυχαία. Γιατί τίποτα στην πολιτική των “γειτόνων” μας δεν είναι τυχαίο. Όχι μόνο με τις κυβερνήσεις του Ταγίπ Ερντογάν, αλλά με όλες τις κυβερνήσεις μετά τη Μικρασιατική καταστροφή.
Η Τουρκία προκαλεί και προκαλεί για να κερδίσει, να πονέσει, να ξυπνήσει μνήμες, να υπενθυμίσει ποιος είναι ο “αφέντης” και ποιος κάνει κουμάντο ακόμη και τους ηγέτες των Δυτικών κρατών.
Αν φαίνεται να υποχωρεί είναι βέβαιο ότι κάποιο στόχο της έχει πετύχει.
Όπως με την πρόσφατη ταραχή στο Αιγαίο…με την Τουρκία τίποτα δεν κλείνει, αντίθετα, όλα μένουν ανοιχτά.
Οι “φωνές” για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί υπήρξαν από χλιαρές έως αδιάφορες. Μιλούσαν για ένα σύμβολο πολιτισμού, ένα παγκόσμιο σύμβολο, κι άλλες αοριστολογίες. Για την Τουρκία καθόλου δεν είναι έτσι.
Ξέρουν πολύ καλά τι σηματοδοτεί για τους ελαχιστότατους Έλληνες της Πόλης, αλλά και για όλο τον Ελληνισμό, για όσους την επισκέπτονται.
Ξέρουν και διάλεξαν.
24 Ιουλίου…
Μετά την πανωλεθρία στο πεδίο της μάχης, τους ξεριζωμένους και τους σφαγμένους, η Ελλάδα με τον Βενιζέλο προσπάθησε για ειρήνη που κατέληξε στη σύγκληση συνδιάσκεψης στη Λωζάννη της Ελβετίας. Σ’ αυτήν έπαιρναν μέρος η Ελλάδα, η Τουρκία, η Αγγλία, η Γαλλία και η Ιταλία. Η συνδιάσκεψη κατέληξε στην υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, 24 Ιουλίου 1923. Με τη Συνθήκη ορίστηκε ο Έβρος ως σύνορο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, παραχωρήθηκαν τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος στην Τουρκία και αποφασίστηκε η ανταλλαγή των πληθυσμών. Από την ανταλλαγή εξαιρέθηκαν οι Έλληνες κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης και οι Τούρκοι κάτοικοι της Δυτικής Θράκης.
«Τη στιγμή της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάννης ο Ελληνισμός της Ανατολικής Θράκης, της Ιωνίας και του Πόντου, μετά από μακραίωνα ιστορικό βίο, έπαυε ουσιαστικά να υπάρχει.»[1]
Μια ημέρα που για τους Μικρασιάτες, Ποντίους, Θρακιώτες πρόσφυγες σηματοδοτεί το οριστικό τέλος των ελπίδων και των ονείρων τους, διάλεξε ο Ταγίπ Ερντογάν… Η Συνθήκη εξαιρούσε τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης… όλοι όσοι θέλουμε να γνωρίζουμε ξέρουμε τη μοίρα των Κωνσταντινουπολιτών. Πόσοι ήταν και πόσοι απέμειναν.
Όχι, δεν είναι τυχαία η επιλογή της μέρας. Ούτε ξαφνικά αποφάσισε ότι έπρεπε να αξιοποιήσει την Αγία Σοφία.
Είναι πολιτική κίνηση. Αλίμονο αν δεν το βλέπουμε…

[1]      Ιστορία Νεότερη και σύγχρονη, τεύχος γ’, Γ’ λυκείου, Β. Σκουλάτου- Ν. Δημακόπουλου- Σ. Κόνδη