ΠΡΟΦΙΛ

Αγαπητοί φίλοι λίγο πριν τα Χριστούγεννα το ΠΡΟΦΙΛ- ΑΝΦΑΣ- ΤΕΤ Α’ ΤΕΤ επισκέφθηκε μια αγαπημένη σε όλους παρουσία. Την Αφεντούλα Ραζέλη. Τραγουδίστρια, παιδαγωγός, γυναίκα δυναμική και συνάμα τρυφερή, έχει κάνει μια πολύ σπουδαία πορεία στον χώρο της μουσικής και μάλιστα σ’ ένα είδος που δύσκολα, αν δεν “το έχεις”, καταξιώνεσαι. Στον χώρο του ρεμπέτικου τραγουδιού. Βέβαια, η φωνή της την οδήγησε και σε άλλες μουσικές εξερευνήσεις ώστε να μιλάμε σήμερα για μια ερμηνεύτρια με εμπειρίες πάρα πολλές κι ακόμα περισσότερες επιτυχίες. Προτιμότερο όμως να διαβάσετε εκείνη που με απίστευτη ζεστασιά και χαρά με δέχτηκε για να μιλήσουμε… Αγαπητοί αναγνώστες και φίλοι, η Αφεντούλα Ραζέλη… de profundis

ΑΝΦΑΣ

Λ.Ζ Αφεντούλα, ευχαριστώ που με δέχτηκες με τόση ζεστασιά στο υπέροχα στολισμένο    σπιτικό σου. Παραμυθένιο σκηνικό έχεις φτιάξει! Είσαι παιδί των Παραμυθιών;

Α.Ρ. Ελένη μου κι εγώ σ ευχαριστώ για την φιλοξενία στο σπουδαίο περιοδικό σας. Όσο για τα παραμύθια,ναι,είναι ο φυσικός μου χώρος. Και δεν ντρέπομαι καθόλου να το ομολογήσω..Από μικρό παιδί ασκούσαν μεγάλη έλξη σε μένα χώροι και άνθρωποι που είχαν ιδιαίτερη ενέργεια δύναμη,ατμόσφαιρα. Δεν “παραμυθιάζομαι” καθόλου εύκολα,αλλά μου αρέσουν τα παραμύθια..η μαγεία που μπορεί να περιτυλίγει ανθρώπους και καταστάσεις. Να ζω κάτι και να έχει ένταση,ομορφιά,ανατροπή, να ‘ναι ταξιδιάρικο, να ‘χει προσμονή, έκπληξη! Ευτυχώς και οι δύο χώροι όπου εκφράζομαι και εργάζομαι (νηπιαγωγείο και τραγούδι) έχουν πρόσφορο έδαφος για να ξετυλίγω, να ζω και να αφηγούμαι τα παραμύθια μου. Μέσα από μουσικές ιστορίες-τραγούδια ή σκέτα ιστορίες!

ΤΕΤ Α’ ΤΕΤ

Λ. Ζ. Από τότε που πρωτομιλήσαμε, στο διαδίκτυο δηλαδή που γίναμε φίλες, μού έδωσες την εντύπωση του ανθρώπου που “ταξιδεύει”! Ο τρόπος να γράφεις, να παρουσιάζεις κάτι… Διαβάζοντας το βιογραφικό σου πείστηκα! Είσαι εσύ ένα “ταξίδι”, που ξεκινάει από τις Σέρρες. Πώς ήταν οι Σέρρες για την Αφεντούλα;

Α. Ρ. Οι Σέρρες είναι οι ρίζες μου..ο τόπος μου..Το εφηβικό μου δωμάτιο που προσπαθούσα να ανοίξω παράθυρο στον κόσμο! Ταξίδευα,ονειρευόμουν,φαντασιωνόμουν,έγραφα,τραγουδούσα. Ήξερα από πολύ μικρή,ότι δεν με χωρούσε ο τόπος, ότι θα έφευγα, και το έκανα στα 18 μου για να σπουδάσω. Από ‘κει και πέρα,ήταν εύκολο για μένα να πάρω τη ζωή στα χέρια μου και να υλοποιήσω όνειρα και στόχους. Το χωριό όπου γεννήθηκα,ο Προβατάς, ήταν κοντά στις Σέρρες, ευτυχώς δεν ήταν απομονωμένο. Κλειστή κοινωνία,η ζωή μας συνεχώς στα μάτια των άλλων,αυτό το “τι θα πει ο κόσμος” ,με εκνεύριζε πολύ, δεν μου άρεσε καθόλου. Κατά τα άλλα,στιγμές ξεγνοιασιάς με πολύ παιχνίδι,αλλά και περιορισμοί και απαγορεύσεις όσον αφορά έρωτες και φλερτ, τα κορίτσια της επαρχίας καταλαβαίνουν πολύ καλά τι εννοώ! Λίγα ερεθίσματα,αρκετή φτώχεια,όχι πολύ χαρά θα έλεγα και δυσκολία,γιατί με αριστερό πατέρα -αυτό με καθόρισε,θέλαμε να είμαστε αόρατοι- είχαν και φόβο εκείνα τα χρόνια. Δεκαετία του ΄60! Αλλά όλα αυτά είμαι εγώ! Η προίκα μου! Αυτές οι δυσκολίες με έκαναν να ψαχτώ,να βρω τον εαυτό μου,να αντιμετωπίσω τους φόβους μου,να αντικρίσω τα δύσκολα και σκοτεινά μου σημεία και, τελικά, να βγω στο Φως, γιατί στο Φως θέλω να ζω και Φως θέλω να έχω μέσα μου και έξω και παντού! Αυτή η διαδικασία της αφύπνισης,θα έλεγα, δεν σταματά ποτέ. Είναι ολόκληρη η ζωή μας… Ολόκληρη,όχι ένα μέρος της!

Λ. Ζ. Ο μπαμπάς σου ήταν ένας άνθρωπος ιδεολόγος. Μακρονησιώτης, χωρίς δήλωση, με σπουδαίες συναντήσεις στα χρόνια της εξορίας. Πώς ήταν για την Αφεντούλα αυτός ο μπαμπάς; Τι αξίες σού κληροδότησε;

Α. Ρ. Τον θαύμαζα τον πατέρα! Ήταν πολύυυυυ “ψηλός” στο μπόι του για μένα! Από την άλλη, χρόνια αργότερα, θαύμασα και τη μάνα, αγωνίστρια και αυτή με τον τρόπο της, δίπλα στον πατέρα. Χούντα, εξορίες,12 χρόνων παιδί τι να καταλάβω.. Η ζωή του πατέρα,των γονιών καλύτερα,και οι πράξεις και όχι τα λόγια ήταν το παράδειγμα.. Ενότητα για όλους,αγάπη,μεγάλη αγκαλιά,προσφορά και χρυσή καρδιά…αυτοί είναι οι γονείς μου..(ο πατέρας έχει ΄΄φύγει΄΄..).

Λ. Ζ. Μέσα σε όλα αυτά υπάρχει κάτι ξεχωριστό, το τραγούδι. Πώς έρχεσαι σε επαφή μ’ αυτό; Κάποιος από την οικογένεια είχε σχέση;

Α. Ρ. Είχαν πολύ ωραίες φωνές ο μπαμπάς και η μαμά και οι δυο γιαγιάδες. Θρακιώτισα η μια, Σερραία η άλλη. Το τραγούδι ήταν μέρος της καθημερινότητας μου. Από πολύ μικρή θυμάμαι τον εαυτό μου να τραγουδά. Εξάλλου ήταν και το κρυφό μου όνειρο να γίνω τραγουδίστρια..και δασκάλα!

Λ. Ζ. Από τις Σέρρες φεύγεις για σπουδές στην Καρδίτσα. Εκεί βρισκόταν η σχολή Νηπιαγωγών τότε. Κι αρχίζει μια πορεία – παρέα με ιστορία…

Α. Ρ. Καρδίτσα…πολύ την αγαπώ αυτή την πόλη! Με καθόρισε αισθητικά και μουσικά, είχε έντονη πολιτιστική κίνηση, κινηματογραφικές λέσχες, λέσχες τζαζ και φυσικά,ρεμπέτικα! Ο Δημήτρης Αρχοντής,δήμαρχος αγαπητός και αριστερός..Το “Καφωδείο” του Δ. Τσακνή, που τότε δεν ήταν γνωστός, με μουσικές και κουβέντες που μας άνοιγαν το νου! Ακολουθεί η Θεσσαλονίκη, όπου αρχίζει και η ενασχόληση μου με το τραγούδι ενώ συγχρόνως εργάζομαι σε ιδιωτικό σχολείο. Όλα καινούργια,ζωντανά,αγαπησιάρικα! Παπάζογλου, Κοροβίνης, ο τζαζίστας πιανίστας Σάκης Παπαδημητρίου… Το ρεμπέτικο συντροφιά με τη τζαζ. Η Νίνου με την Σιμόν,την Φιτζέραλντ,Φράνκλιν και τόσους άλλους. Δεν χόρταινα, ρουφούσα! Έζησα μια τετραετία και μετά διορισμός στη Σάμο. Τρία ονειρεμένα χρόνια στο υπέροχο νησί και μετά, επιτυχία στις εξετάσεις του μεταπτυχιακού στην παιδοψυχολογία,στην Αθήνα! Παράλληλα,τραγούδι, πάλκα, συνεργασίες, φιλίες και…Κορακάκης Βαγγέλης που με συστήνει στον κόσμο με το “Ποτηράκι της καρδιάς” και τη “Μαγεμένη αγκαλιά” ! Η ιστορία βγαίνει από τις παρέες! Νικολόπουλος, Ρασούλης, Αρβανιτάκη,Αλεξίου, Νικολακοπούλου – Μικρούτσικος (τραγούδια για την τελευταία ταινία της Φρίντας Λιάππα) και πολλοί άλλοι σημαντικοί!

Λ. Ζ. Είναι γνωστό πως έχεις ξεχωρίσει με το Ρεμπέτικο τραγούδι- βέβαια η πορεία δείχνει πως η μαγική φωνή σου τραγουδάει τα πάντα- και να θυμηθούμε εδώ τον μουσικολόγο Λάμπρο Λιάβα, ο οποίος μετά την πρώτη μεγάλη συναυλία αφιέρωμα στο Ρεμπέτικο γράφει, στην Ελευθεροτυπία τότε: “…μήπως πρέπει να της παραχωρηθεί η σκυτάλη;” Νιώθεις ότι πήρες τη σκυτάλη; Σού δόθηκε; Πώς ήταν η πορεία σου προς την καταξίωση;

Α.Ρ. Ο Λάμπρος Λιάβας αναρωτήθηκε αν θα μου δώσουν τη σκυτάλη, γιατί προφανώς, του έκανε εντύπωση η φωνή μου και τον ευχαριστώ θερμά γι αυτό.΄Ήταν η πρώτη «κριτική» που μου έγινε σαν τραγουδίστρια και ήταν πολύ τιμητική για ’μένα. Τι να σου πω… Δεν ξέρω για τη σκυτάλη. Ξέρω όμως ότι από τότε μέχρι και σήμερα εγώ εξακολουθώ να αγαπώ πολύ αυτό που κάνω, να τιμώ αυτό που μου έχει δοθεί, να ευχαριστώ για το δώρο το ξεχωριστό, να είμαι ενεργή, να προσπαθώ να είμαι δημιουργική. ΄Έχω ένα πολύ μικρό κομμάτι στην πίτα που λέγεται ελληνικό τραγούδι. Είμαι στις καρδιές κάποιων ανθρώπων αφού έρχονται και μου το λένε. Αγαπιέμαι, αγαπώ, άρα Ζω!! Αυτό έχει σημασία… Για ’μένα, πολύ!

Λ. Ζ. Δεν μπορώ να μη σχολιάσω τη δοτικότητα που σε χαρακτηρίζει αναφορικά με τους συναδέλφους σου! Φαίνεται στις αναρτήσεις σου! Όπως επίσης και η αγάπη που τρέφεις γενικά για την Τέχνη αλλά κι η φυσικότητα, η απλότητα, η παιδικότητα αν θες- αυτή η χαρά που κάνουν τα παιδιά για ένα δώρο που τους δίνεται, έτσι κι εσύ περιγράφεις λ.χ την επίσκεψη στο Μέγαρο Μουσικής για μια συναυλία χωρίς..σέλφι! Συζητάμε και κοκκινίζεις, χαμογελάς πλατιά… Αλήθεια, παίρνεις πίσω απ’ αυτά στα οποία δίνεσαι;

Α. Ρ. Κατ‘ αρχάς η δοτικότητα είναι στοιχείο του χαρακτήρα μου. Ενθουσιάζομαι πολύ συχνά με πράγματα που παρουσιάζουν συνάδελφοι μου και το λιγότερο που μπορώ να κάνω είναι να τους το λέω! Το αναρτώ και στο Φ/Β γιατί θέλω να το προτείνω κιόλας. Χαίρομαι πολύ όταν τους το δείχνω, όταν το λέω,όταν και μένα μου το λένε άλλοι! Γιατί να μην πούμε τα καλά του άλλου; Θα χάσουμε κάτι εμείς; Αντιθέτως… Δεν ζηλεύω κανέναν! Μπράβο στους ανθρώπους που εξελίσσονται! Αυτό που παίρνω εγώ από τη Ζωή μου φτάνει. Είμαι μια γυναίκα “ολόκληρη”. Δεν δίνω για να πάρω, δεν είναι αυτοσκοπός. Έχω την υγεία μου, έχω αγαπήσει, έχω αγαπηθεί, έχω εργασία και χόμπι με τα οποία “παίζω”, είμαι γερή, έχω μια καλή κόρη… Επίσης πιστεύω ότι το σύμπαν πάντα μας επιστρέφει με μια δικαιοσύνη ό,τι εμείς δίνουμε. Αυτό με ησυχάζει πολύ!

Λ.Ζ. Είσαι και δασκάλα, αν και νιώθεις “μαθήτρια”. Το τραγούδι είναι η ψυχοθεραπεία σου, όπως έχεις πει. Τα πιτσιρίκια σου τι είναι; Απογείωση;

Α. Ρ. Τα παιδιά αγαπάνε! Ξέρουν να αγαπάνε και το δείχνουν άδολα! Σε κοιτούν στα μάτια και λένε: “κυρία σ‘ αγαπώ”! Αυτό! Μέσα από αυτά κρατώ ζωντανό και το μέσα μου παιδί!

Λ. Ζ. Προετοιμαστήκατε για τα Χριστούγεννα;Φαντάζομαι πως με δασκάλα τόσο δημιουργική ήδη θα φτιάχνουν υπέροχα πράγματα! Τα δικά σου Χριστούγεννα, ως παιδί, πώς ήταν;

Α. Ρ. Ετοιμάζουμε πολύ όμορφα μαγικά πράγματα για τα Χριστούγεννα. Η τάξη μας αυτό τον καιρό είναι εργαστήριο, σαν του Αγιοβασίλη! Στον οποίο στέλνουμε γράμμα και τον παρακαλούμε να φροντίσει και τα παιδιά που δεν έχουν παιχνίδια, τροφή, γονείς, σπίτι, αγάπη- αυτό είναι και το νόημα των ημερών! Τα δικά μου Χριστούγεννα είχαν ανεμελιά και ξεγνοιασιά. Μαζεύαμε πολύ κρύο,για να λέμε τα κάλαντα και να βγάλουμε κάποιο χαρτζιλίκι.. Έχω ακόμα στο στόμα μου τη γεύση από το μπρούσκο γλυκό κρασί και την τηγανιά!

Λ. Ζ. Όταν σήμερα μιλάμε για Χριστούγεννα εσύ τι σκέφτεσαι;

Α. Ρ. Δεν μπορώ να μη σκεφτώ τους ανθρώπους που αφήνουν σπίτια και πατρίδα λόγω πολέμου, τα ασυνόδευτα παιδιά, τις μάνες με μωρά στην αγκαλιά! Αυτά είναι γεγονότα που μας “αναγκάζουν” να ενεργοποιήσουμε τον ανθρωπισμό μας και το νοιάξιμο για τον συνάνθρωπό μας, στην πράξη όμως.

Λ. Ζ. Για το τέλος άφησα ένα υπέροχο μουσικό γεγονός. Τη μουσική συνεργασία σημαντικών γυναικών στο “Χαμάμ”, τις Κυριακές 16 & 30 Δεκεμβρίου και 6 Ιανουαρίου, της Ερωφίλης, της Αφεντούλας Ραζέλη και των κοριτσιών της Smyrna! Ιδιότυπη γυναικεία συμμαχία, γεμάτη γνώση και ωριμότητα… Συμφωνώ απόλυτα με τους χαρακτηρισμούς, όλους! Εύκολη ή δύσκολη η συνεργασία τόσων γυναικών με δυναμισμό και δυναμική παρουσία; Πώς προέκυψε επίσης; Θα συνεχίσετε; Σας αγαπώ και σας θαυμάζω, να λέμε την αλήθεια, οπότε…

Α. Ρ. Έχω μεγάλη χαρά γι αυτή την συνεργασία. Ιδιότυπη, όπως λες, επτά γυναίκες επί σκηνής…Επτά διαφορετικές προσωπικότητες που μας συνδέει η αγάπη για τη μουσική και το τραγούδι. Όταν μου έβαλε την ιδέα η Ερωφίλη,την οποία πολύ εκτιμώ, δεν χρειάστηκε να το σκεφτώ πολύ, είπα “ενδιαφέρον,ας το κάνουμε”! Με ενδιαφέρει μέσα από συνεργασίες να βγαίνουν και φιλίες, κάτι καλό πάει να γίνει. Θα αρχίσουμε με το Χαμάμ, ο οποίος είναι ένας χώρος που μας ταιριάζει πολύ,με ατμόσφαιρα και αισθητική. Θα κάνουμε ένα ταξίδι σε όλη την Ελλάδα, παίζοντας τις μουσικές του κάθε τόπου, με κέντρο τη Σμύρνη. Μεγάλος πλούτος!! Η Πένυ Παπακωνσταντίνου είναι αυτή που δημιούργησε τη Smyrna, έξυπνο,ωραίο πλάσμα! Με ρωτάς αν είναι εύκολη η συνεργασία τόσων γυναικών…υπάρχουν διαφωνίες,συμφωνίες, κουβέντες δημιουργικές και τόσα άλλα που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των ανθρώπων. Είναι όλα καλά και λύνονται ειρηνικά, όταν δεν υπάρχουν ανταγωνισμοί, εγωισμοί, κτλ. Έτσι είναι οι ζωντανές σχέσεις. Έχουμε κάποια σχέδια. Όταν θα ολοκληρωθούν, θα σας τα κοινοποιήσουμε. Στη Smyrna συμμετέχουν, εκτός από την Πένυ Παπακωνσταντίνου που παίζει πολίτικο λαούτο, κρουστά και τραγουδάει, οι κυρίες: Σταυρούλα Βλασοπούλου- τσέλο – τραγούδι. Άντρια Ζήκου- κιθάρα – τραγούδι, Κάλια Καμπούρη- κανονάκι – τραγούδι, Δανάη Λουκίδη- βιολί – τραγούδι. Να πω ότι εγώ έχω “δωράκι” για τους φίλους μου, ένα πολύ όμορφο καινούργιο τραγούδι με τίτλο «Όνειρα γλυκά», σε στίχους του Δημήτρη Μητσοτάκη και μουσική του Παναγιώτη Κατσιμάνη (αποτελούν το γκρουπ Ενδελέχεια). Μπορείτε να γραφείτε συνδρομητές στο κανάλι μου στο youtube και να το ακούσετε. Η Ερωφίλη έχει καινούργιο δίσκο, «Στα λόγια η ψυχή» ο τίτλος, με δημιουργίες του νέου συνθέτη Δαμιανού Πάντα και συμμετοχή σπουδαίων στιχουργών.

Λ. Ζ. Ευχαριστούμε για όλα Αφεντούλα! Για τη ζεστασιά των λόγων σου, την αγάπη. Εύχομαι, ευχόμαστε Πολλή και Καλή και Μεγάλη Επιτυχία να έχετε στο “Χαμάμ” και βέβαια “Καλά κι ευλογημένα Χριστούγεννα”

Α. Ρ. Ευχαριστώ πολύ για την τόσο όμορφη, ζεστή και ουσιαστική κουβέντα μας, αγαπητή μου Ελένη. Εύχομαι σε όλο τον κόσμο καλές, ειρηνικές γιορτές, με ανοιχτό τον δρόμο της καρδιάς και τον ορίζοντα του νου!