«To 1942 η Εύα Αντάμι επιβιβάζεται σ’ ένα τρένο για το Άουσβιτς. Στριμωγμένη ασφυκτικά ανάμεσα σε δεκάδες άλλους και εξουθενωμένη, το μόνο που την απασχολεί είναι να βρει τον σύζυγό της, Μίχαλ, ο οποίος είχε μεταφερθεί εκεί έξι μήνες νωρίτερα.
Φτάνοντας, δεν βρίσκει κανένα ίχνος του άντρα της, παρά μόνο τη σκληρή, ισοπεδωτική πραγματικότητα του στρατοπέδου συγκέντρωσης. Ξαπλωμένη στο λεπτό στρώμα της κουκέτας που μοιράζεται με άλλες γυναίκες, συντετριμμένη και με το κεφάλι της ξυρισμένο, ακούει έναν ψίθυρο: Η συγκρατούμενή της, Σόφι, της δίνει το χέρι…
Με το πέρασμα των ημερών, οι δύο γυναίκες γίνονται φίλες και μοιράζονται τα όνειρα και τις ελπίδες τους – η Εύα ελπίζει να βρει τον Μίχαλ ζωντανό σ’ αυτό το φριχτό μέρος και η Σόφι να ανταμώσει ξανά με τον γιο της, Τόμας. Μαθαίνουν να επιβιώνουν και να προστατεύουν η μία την άλλη, έως τη στιγμή που η Εύα αντιλαμβάνεται ότι έχει μείνει έγκυος·οι ζωές και των δύο βρίσκονται πλέον σε κίνδυνο…
Οι δύο γυναίκες είναι όμως αποφασισμένες να κρατήσουν ζωντανό τον τελευταίο σπόρο ελπίδας μέσα στις σκιές και την εξαθλίωση, τα μονάκριβα παιδιά τους, που ελπίζουν ότι θα ζήσουν για να διηγηθούν την ιστορία τους όταν εκείνες δεν θα μπορούν πια να το κάνουν…
Μια σπαραχτική ιστορία επιβίωσης, όπου η ζωή ή ο θάνατος εξαρτώνται από την παραμικρή λεπτομέρεια και η ελπίδα και η αγάπη επιζούν ακόμα και στο πιο ζοφερό περιβάλλον.»
Η συγγραφέας Λίλι Γκράχαμ, βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, μας προσφέρει ένα συγκλονιστικό ιστορικό μυθιστόρημα που διαδραματίζεται σε μια από τις φρικτότερες στιγμές της ανθρώπινης ιστορίας, την περίοδο της κυριαρχίας της Ναζιστικής ιδεολογίας στη Γερμανία, μέσα στα στρατόπεδα γκέτο των Εβραίων και κυρίως μέσα στο Άουσβιτς όπου τα βασανιστήρια ξεπερνούν κάθε φαντασία κι ο θάνατος έμοιαζε λύτρωση.
Το ανάστημά τους απέναντι στον θάνατο, στη βαναυσότητα, στην αποκτήνωση, στην απελπισία και την εξαθλίωση υψώνουν δύο γυναίκες, η Έμα και η Σόφι. Βρίσκονται με τη θέλησή τους στο Άουσβιτς, αντιμέτωπες με τον θάνατο, προκειμένου η μία να βρει τον άντρα της και η άλλη τον γιο της.
Αυτό που συγκλονίζει καθώς διαβάζεις το βιβλίο είναι αφενός η μανία των Γερμανών ναζί να εξοντώσουν οτιδήποτε εβραϊκό κι αφετέρου η τόλμη των δύο γυναικών να ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να πετύχουν τους στόχους τους. Μέσα στο “σπίτι” του θανάτου, εκεί που ο “αρχιερέας” του Μέγκελε πραγματοποιεί τα φρικτά πειράματα του σε γυναίκες, έγκυες ή μη, η Έμα θα φέρει στον κόσμο μια κόρη. Μια κόρη που δεν κλαίει, ζυγίζει ελάχιστα και περνά απαρατήρητη. Αυτό είναι η σωτήρια της. Γίνεται έτσι σύμβολο θριάμβου πίστης και ελπίδας!
Η κόρη αυτή είναι και η αφηγήτρια που, γιαγιά πια, μετά από την πορεία της ως πανεπιστημιακός, αναλαμβάνει την εξιστόρηση των γεγονότων. Αυτών που δεν έζησε και γνωρίζει μόνο από επιστολές και σημειώσεις των γονιών της, κι αυτών που η ίδια έζησε.
Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με ένα δισυπόστατο βιβλίο. Από τη μία η βαριά σκιά του Ολοκαυτώματος, η τραγωδία των Εβραίων, ο Μέγκελε και τα πειράματα ευγονικής, ο θάνατος. Από την άλλη ο θρίαμβος της ζωής και της Αγάπης. Αγάπη για τον σύντροφο, για τον φίλο, για το παιδί, αγάπη που σώζει!
Οι περιγραφές της Λίλι Γκράχαμ είναι απόλυτα ρεαλιστικές καθώς περιγράφει τη ζωή μέσα στο γκέτο και το στρατόπεδα. Αξιοποιεί τις πλούσιες μαρτυρίες και τα γεγονότα που γνωρίζει με αποτέλεσμα να δημιουργεί ένα πραγματικά ιστορικό μυθιστόρημα.
Σκιαγραφεί τους χαρακτήρες εξαιρετικά, μέσα στις καταστάσεις. Μας παρουσιάζει ανθρώπους που καθημερινά νιώθουν στο πετσί τους τον θάνατο, την πείνα, τα μαρτύρια, την παγωνιά της μοναξιάς. Γιατί στον θάνατο είναι μόνος καθένας, αλλά και στην προσπάθεια να τον αποφύγει, να ξεγλιστρήσει με κάθε τρόπο και κόστος. Μεγαλύτερο μαρτύριο αυτό, το κόστος, αλλά κι ο θάνατος; Με κάθε κόστος συμπαραστέκεσαι και στους φίλους, αυτούς που έχετε την ίδια μοίρα, όσο επικίνδυνο κι αν είναι. Μέσα σ’ αυτά τα μέρη γεννιούνται ξαφνικά άλλοι άνθρωποι. Μικροί ήρωες με άλλα χαρακτηριστικά, διαφορετικά από τα δεδομένα. Τελικά δικαιώνονται.
