Όταν τα αρσενικά ζώα διαφέρουν εμφανώς από τα θηλυκά του ίδιου είδους, τότε το ζευγάρωμα εντάσσεται, πολύ καθαρότερα απ’ ό,τι συνήθως, στη διαδικασία της λεγόμενης «φυλετικής επιλογής». Η ουρά του αρσενικού παγωνιού είναι ένα γνωστό παράδειγμα ερωτικής διεκδίκησης με χρήση του φυλετικού διμορφισμού στο ζωικό βασίλειο. Παρουσιάζει κάμποσα μειονεκτήματα για τον επίδοξο γαμπρό: ο όγκος και το βάρος της δυσκολεύουν την κίνηση, την ισορροπία και το πέταγμα, ενώ η προσπάθεια διατήρησης των έντονων χρωμάτων εξασθενεί όλο τον οργανισμό του πουλιού. Οι θηλυκές όμως, διαλέγουν μονίμως τις πιο μεγάλες, φουντωτές και ζωηρόχρωμες ουρές. Ο εντυπωσιασμός της υποψήφιας νύφης είναι η βάση των τελετών ζευγαρώματος και, εν μέρει, η αιτία του φυλετικού διμορφισμού.

Εκτός από τις εντυπωσιακές εμφανίσεις των αρσενικών, οι τελετές ζευγαρώματος προϋποθέτουν επίσης χορό και τραγούδι, συχνά μέχρι τελικής πτώσεως. Το ζητούμενο είναι πάντα η αναπαραγωγή με τους καλύτερους δυνατούς όρους, κάτι για το οποίο αποφασίζουν πάντα τα θηλυκά, αφού αξιολογήσουν τα προσόντα των αρσενικών. Μόνο που οι ειδικοί μπερδεύονται λιγάκι προσπαθώντας να ερμηνεύσουν τα κριτήρια της φυλετικής επιλογής, που μερικές φορές δεν συμφωνούν με τις ανάγκες της φυσικής επιλογής. Ίσως επειδή η «διαιώνιση του είδους» έρχεται οριακά (ή φαινομενικά;) σε αντίθεση με την «εξέλιξη των ειδών».

Μάλλον δεν υπάρχει καμιά ρομαντική διάθεση στον αγώνα των αρσενικών για να κατακτήσουν τις μέλλουσες μητέρες των παιδιών τους, ούτε στο ενδιαφέρον των θηλυκών για τη γονιδιακή καταλληλότητα των υποψήφιων. Αλλά σε κάθε περίπτωση τα ζευγαρώματα εξακολουθούν να μας προσφέρουν μια δόση συγκίνησης και διασκέδασης. Άλλωστε η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, ακόμα και όταν δεν συμπίπτει με τα αποκριάτικα γλέντια, πέφτει κατά κανόνα πολύ κοντά, όπως εφέτος.