Μέσα από ένα κράμα στοχασμού και τρυφερότητας, συγκίνησης και κυριαρχικής δύναμης, η Σάρα Θηλυκού προσεγγίζει το αιώνιο θέμα του έρωτα και του ερωτικού ζευγαριού, του εγώ, του άλλου στην ποιητική της σύνθεση «Στον κήπο γυναίκα». Ο ποιητικός της λόγος έχει μια αξιοσημείωτη ιδιοτυπία.
Λόγος χαμηλών τόνων, χωρίς επιδεικτικότητα, κατορθώνει να φθάσει στην ένταση και το πάθος ακόμη, και να θέσει καίρια ερωτήματα, μέσα από μια συστολή και μια ενσυναίσθηση καθαρά γυναικείες, οι οποίες συνυπάρχουν αρμονικά με τη δύναμη, την ιερατικότητα, τους βιβλικούς τόνους, χωρίς όμως η ποιήτρια να υιοθετεί ποτέ μια επιθετικά μονόπλευρη σεξιστική και στεγνή αντιμετώπιση που θα υπεδείκνυε το σε όλα θριαμβεύον θήλυ. Υπάρχει εδώ μια αίσθηση του μέτρου, μια ικανότητα να εγκύπτει η ποιήτρια στις αντιφάσεις και τις απαιτήσεις του έρωτα, παγιδευμένου μέσα στον χρόνο, την φθορά και τις αλλοιώσεις, διατηρώντας πάντα μια μοναδικά γυναικεία οπτική, στο όριο της θεότητας, χωρίς όμως να φθάνει είτε σε ιδεολογικές είτε σε ψυχολογικές ακρότητες.
Την προστατεύουν η αφοσιωμένη αγάπη και ο σεβασμός προς τον άλλο, το άρρεν, αλλά και προς τον εαυτόν, το εγώ. «Στα βάθη / του έβδομου ωκεανού μου / εποίησά σε άρσεν ον» (σελ. 7). Και: «και είπα και έγινες/ εσύ το πλάσμα φως νερό σκοτάδι / σε μια στιγμή μεγάλης έκρηξης /του νου μου, του θυμού και της λατρείας» (σελ. 11). Σ’ αυτήν την τελευταία λέξη, την λατρεία, βρίσκεται η ουσία της ποιητικής εκφοράς της Σάρας Θηλυκού: είναι η λατρεία προς το αγαπώμενο πρόσωπο, ο έρωτας, η αφοσίωση, που δίνουν σχήμα και μέτρο στις φιλοσοφικές και, ενίοτε, ηγεμονικές αξιώσεις της ποιήτριας. Αλλα και η αυτοσυνείδηση παίζει εξάρχοντα ρόλο, καθώς και το πέρασμα του χρόνου, ημελαγχολία του εφήμερου, ο χωρισμός και ο θυμός που ίσως προκαλεί η αναμέτρηση του ιδεώδους με το πραγματικό, αλλά και η απιστία. Δημιουργία και καταστροφή αναμετρώνται μέσα στον έρωτα. Η καταστροφή αυτή όμως δεν αφήνει λυγμικά ερείπια. Είναι μάλλον μεταφορική, ένας μοχλός που ωθεί στην αναγέννηση των δυο προσώπων μέσα στην αγάπη: «και είπα / ναι/ χίλιες φορές / ναι στο μυστήριό σου / γιατί ο κόσμος τι θα ήταν / χωρίς να τον αναγεννάς εσύ / και να τον καταστρέφεις;» (σελ. 23).
Οι ψυχολογικές εκλεπτύνσεις της ερωτικής επικοινωνίας και ο ρόλος των λέξεων στο να τις αποδώσουν, απασχολούν την ποιήτρια: «η επινόηση της γραφής / ο τρόπος να είμαστε μαζί / ποίηση Έτος Ένα» (σελ. 32).
Όλη η ποίηση λοιπόν, όλο το μεγάλο γεγονός της γραφής για τον άνθρωπο, είναι μια κυοφορία για να αποδοθεί η γέννηση του άλλου, η γέννηση της ερωτικής σχέσης, με πόνους τοκετού. Έργο τόσο δύσκολο, που τελικά η σιωπή ίσως είναι πιο εύγλωττη.
Ο φυτικός κόσμος, η φύση γενικά, δίνουν το παρόν στο πρόσωπο της γυναίκας, όπως εκτυλίσσεται μυθικά ανά τους αιώνες σε όλους τους πολιτισμούς. Αυτό υπαινίσσεται άλλωστε και ο τίτλος της ποιητικής σύνθεσης της Σαρας Θηλυκού: «γυναίκα στον κήπο / της Εδέμ της Βαβυλώνας της Γεσθημανή / η Εύα η Σαλώμη η Μαγδαληνή / σε κήπο μυστικών, μεθυστικών δακρύων / Μαρίες τρεις των μυστηρίων» (σελ. 36).
Το μυστήριο όμως στην παρούσα σύνθεση συνυπάρχει και με ένα άλλο στοιχείο, έναν άλλο τρόπο εκφοράς που δεν τον βρίσκουμε στις προηγούμενες ποιητικές συλλογές της ποιήτριας. Εδώ, σε μερικά ποιήματα κάνει την εμφάνισή του ένας πιο απλός, πιο άμεσος και κυριολεκτικός, όχι όμως λιγότερο συγκινητικός και ερωτικός τρόπος γραφής. Κάποια ποιήματα εδώ θα μπορούσαν να γίνουν τραγούδι στο στόμα του κόσμου, και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον. Είναι κέρδος. «άστους να λούζονται / να ερωτεύονται μες στα νερά / τότε εκείνη θα αρχίσει να ρωτά / ‘ γιατί την κοίταξες αυτήν;΄/ κι εκείνος να βγαίνει με τους φίλους του / όλα τα απογεύματα της Κυριακής».
Μερικά από τα ποιήματα της σύνθεσης είναι μινιμαλιστικά, όπως και αυτά της συλλογής «Ο κόσμος σε τρεις πράξεις» (Αθήνα, 2017), τα οποία έχουν αντικείμενο την μεγάλη ώσμωση του έρωτα, όπου το εγώ και ο άλλος, το άρσεν και το θήλυ, συγχωνεύονται για να αποδώσουν το ερωτικό ζευγάρι. Τα ολιγόλεκτα αλλά πλούσια μικρά αυτά ποιήματα ανοίγουν για να αποκαλύψουν πολλαπλούς κάλυκες εννοιών και συναισθημάτων: «λόγια πολλά – όλα γι αυτό / που δεν μπορεί να ειπωθεί» (σελ. 41) και: «συμφώνησε το εν στο φως» (σελ. 39).
Τα ποιήματα αυτά της πρώτης ποιητικής συλλογής της Σάρας Θηλυκού αποτελούνται από τρία μέρη: «Νήσος», «Αρχαίος θυμός» και «Ε-αυτός».
Κάθε ένα από αυτά τα τρία μέρη αποτελείται από έντεκα ποιήματα, το σύνολον 33. Ίσως μια συμβολιστική, μυστικιστική κλίση της ποιήτριας, η οποία όμως δεν δίνει τον προεξάρχοντα τόνο στην ποιητική της.
Στην δεύτερη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Το όνομά τους» (Αθήνα 2019), η οποία αποτελείται από τις ενότητες «άρσεν» και «θήλυ» και «εποίησεν αυτούς», η ποιήτρια δίνει ονόματα στα περισσότερα ποιήματά της εμπνεομένη από σημαντικές μορφές της λογοτεχνίας και της ιστορίας, νοηματοδοτώντας ή αφιερώνοντας τα ποιήματα στα πρόσωπα που αναφέρει και δημιουργώντας έναν αόρατο ιστό συγγένειας ανάμεσα στην ίδια και τα πρόσωπα αυτά. Ενδεικτικά το ποίημα «Φαίδρα» (σελ. 31): «Ι Τρία φεγγάρια / και όλα σε ήθελαν / καταδικό τους», «ΙΙ καλά γνωρίζει / την τρυφερότητά σου / το μαξιλάρι» , «ΙΙΙ Κάπου κάποτε / ξάγρυπνος αντικρίζεις / λευκό το πρωί»
Μερικά από τα ποιήματα εδώ είναι απροσδόκητα εκτενή. Περιπλανάται ηποιήτρια στα πράγματα του κόσμου και σε ιστορικά γεγονότα αναζητώντας απαντήσεις σε άλυτα ερωτήματα, αλλά πάντα είναι παρούσα η μεγάλη ώσμωση, ο έρωτας. Και ο θάνατος τον συνοδεύει αντιστικτικά.
Υπάρχει μια εμφανής ενδοσκοπική – ψυχαναλυτική πλευρά στην ποιητική σύνθεση «Στον κήπο γυναίκα» και μια φιλοσοφική διάθεση μέσα στον ερωτισμό της ποιητριας. Είναι αυτή η άμεση συγκίνηση η οποία τιθασσεύει τους εύκολους ίσως ποιητικούς τρόπους και τις υπερβολές που θα μπορούσαν να ελλοχεύουν, που δίνει το μέτρο, τις ισορροπίες στην ποίηση αυτή η οποία αποκαλύπτει τον πλούτο της σε κάθε νέα ανάγνωση. Αυτή είναι η δύναμη και η ευφυΐα της ποιητικής δουλειάς της Σάρας Θηλυκού, η οποία τελικά, αν και δεδηλωμένα θηλυκού γένους και υφής, έχει την ικανότητα να απευθύνεται στους «πολλούς» μέσα από το κοινό πρόσωπο μιας κοσμολογίας του έρωτα.
