Σκεφθήκατε ποτε να ξυπνήσετε ένα πρωί και να πλησιάσετε τον καθρέφτη για να χτενιστείτε και ξαφνικά απέναντι σας βλέπετε τον Κωνσταντίνο Καβαφη.. Εκείνος όχι μόνο σας καλημερίζει, αλλά αποζηταει ν ανοίξει κουβέντα μαζί σας. Σαν ονειρο μου φαίνεται, από τα σπάνια που μπορεί να συμβούν.Και όμως ! Και όμως υπάρχει μια συγγραφέας που συνάντησε στον καθρέφτη της, τη διάσημη ποιήτρια Ανα Αχματοβα και μίλησε μαζί της για ιστορίες, για κοινωνίες, για πολλά και διαφορα σχετικά με την πάλαι ποτε Σοβιετική Ένωση. Συγγραφέας του συναρπαστικού αυτού διαλόγου είναι η Θεσσαλονικιά Λίζα Διονυσιαδου, που έχοντας θητεύσει στην Ρωσία -σπούδασε αρχιτεκτονική στη Μόσχα- και βέβαια γνώρισε το εργο της Αχματοβα, τις δυσκολίες, τους καημούς, τις προσωπικές ιστορίες που κρατάει ο καθένας μέσα του και δέχθηκε να εξομολογηθεί μπροστά της, σχεδόν 100 χρόνια από το απόγειο της δόξας της. Η Ανα Αχματοβα υπήρξε μεγάλη ποιήτρια που έζησε πλάι στον Μαγιακόφσκι, στον Σεβεριανιν η τον Πούσκιν η τον αρχιτέκτονα Τατλιν στην Πετρούπολη, όπου παντρεύτηκε τον Νικόλαι Πουνιν και συμβίωσε με τον μουσικό Λουριε, εκπρόσωπο της φουτουριστικής πρωτοπορίας κλπ. Έχει τόσα πολλά να αφηγηθεί, ακόμα και μέσα άπο το τζαμί του καθρέφτη. Μια ζωή γεμάτη έρωτες, κοινωνικούς κραδασμούς πίκρες και απελπισιες. -Νομίζω ότι είχατε πει πως η κουλτούρα και η μόρφωση μιας γυναίκας μετριέται με τον αριθμό των εραστών της; Έτσι δεν είναι; -Ναι, το είπα.Και το πίστευα, τότε. Ξέρετε, όταν η ζωή σου είναι πικρή, ζητάς με μανια κάτι να σου τη γλυκάνει κι ας είναι ψευδαίσθηση.Μάλλον Γι αυτό το Σοβιετικό κράτος μαζί με το αλογίσιο κρέας μας έδινε και μια πλάκα σοκολάτα. Αστειευόμασταν λέγοντας πως η σοκολάτα ήταν το σεξ που έκανε μαζί μας το κράτος.Προσπαθούσε να γλυκάνει την πίκρα της νέας μας καθημερινότητας. Δεν τα κατάφερε.Όπως και οι έρωτες μου δεν κατάφεραν να γλυκάνουν τη μέσα μου πίκρα.
-Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά.Υπάρχουν ελευθερίες.. -Ελευθερίες, μορφάζει η Ανα, αυτά που εσείς ονομάζετε ελευθερίες δεν είναι παρά μικρά διαλείμματα στη βία και τον τρόμο. Για τη χώρα μου τουλάχιστον αυτό είναι κανόνας. Είμαστε παράξενος λαός εμείς οι Ρώσοι.. – Πάμε Ανα, αποκρίθηκα εγώ, μας περιμένουν.Έχουμε ακόμη να περάσουμε απ το ορισμένο μέρος, όπου ο καθένας έδωσε τα δικά του, άλλος έρωτα, άλλος ψέμα, τρυφεράδα,σκέψη, λογικό, αλήθεια,έχθρα, τη γη κι ένας έδωσε τον ήλιο Ανα. Να ανοίξουμε περάσματα. Εκεί που το μέρος είναι κακοτράχαλο και δύσκολο. Δυο γυναίκες, ανήμπορες να αισθανθούν τη γαλήνη ως το τέλος, σαν να πίστευαν ότι δεν τους ταίριαζε. Διακατέχονται από τύψεις για το ότι δεν έκαναν όσα θα μπορούσαν να είχαν κάνει, αλλά την ιδια στιγμή κατακλύζονται από επιείκεια για τις ανθρώπινες συμπεριφορές. Από μια μεριά είναι αλήθεια, αν είσαι δίκαιος και αντικειμενικός κριτής. Απο την άλλη, πρέπει να λάβεις υπ όψη σου ότι η πνευματική ιντελιγκέντσια δεν είναι δυνατό να καταφέρει από μόνη της κάτι που χρειάζεται και τη ριψοκίνδυνη τόλμη μιας ηγεσίας πολιτικών, που θα παίξουν το κεφάλι τους αν χρειαστεί να επιτευχθεί ο στόχος…
Ξαναγύρισα στο δωμάτιο μου και γύρισα στον καθρέφτη μου,όπου με περίμενε ο Καβαφης, ο ίδιος και τον άκουσα να παραλογίζεται στους σκοτεινούς στίχους του ποιήματος για τον Μυρη:
Και σκεπτόμουν που οι συγκεντρώσεις μας και οι εκδρομές χωρίς τον Μυρη δεν θ αξίζουν πια και σκεπτόμουν που πια δεν θα τον δω στα ωραία κι άσεμνα ξενύχτια μας να χαίρεται και να γελά και ν απαγγέλει στίχους με την τέλεια του αίσθηση του ελληνικού ρυθμού και σκεπτόμουν που έχασα για πάντα την εμορφια του, που έχασα για πάντα τον νέον που λάτρευα παράφορα.
Το βιβλίο της Λίζας Διονυσιαδου, από τις εκδόσεις Ευμαρος έχει τίτλο Η Αχματοβα στον καθρέφτη μου και είναι το ένατο βιβλίο της συγγραφέως.
