Οι γάτες ονειρεύονται. Σίγουρα. Ονειρεύονται με κλειστά μάτια, ονειρεύονται με ανοιχτά μάτια. Κοιμούνται βαθιά, άλλες φορές έχουν τον ύπνο της εγρήγορσης. Κουνούν τα βλέφαρά τους, βγάζουν ήχους, τινάζονται. Αμφιβάλλω ωστόσο αν ονειρεύονται όπως οι άνθρωποι. Μπορεί να ονειρεύονται σαν μια πνοή αέρα αλλά σίγουρα όχι όπως οι άνθρωποι. Θα είχαν εφεύρει έναν ντιενεϊκό ονειροκρίτη, έναν καζαμία. Θα είχαν καταγράψει με κάποιο τρόπο την δική τους «ερμηνευτική των ονείρων», τη δική τους βασιλική οδό προς το ασυνείδητο. Αυτό αναπόφευκτα θα είχε μια συνέπεια. Να φαίνεται μετέπειτα η επίδραση του ονείρου στη βιολογική συμπεριφορά τους. Αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει διαπιστωθεί.
Έχουν οι γάτες ασυνείδητο; Ο οδοντογιατρός μου επιμένει με βεβαιότητα στο ναι. Καταπιαστήκαμε με λογοτριβές μέχρι που ανακάλυψα πως στην ουσία δεν αναφερόταν στις γάτες, αλλά στην μία και μοναδική γάτα που ερωτεύτηκε. Μια κόκκινη Ducati που την φωνάζει Μπίκερ. Είναι παράξενος. Επειδή μια Ducati δεν είναι Ντόλυ να της σφυρίζεις και να έρχεται καλπάζοντας. Αυτός είναι ο ένας λόγος. Ο άλλος είναι πως ο Μπίκερ ήταν γάτος και όχι γάτα. Ένας από τις εννιά γάτες του Μπουκόφσκι. Αλλά ο γερο-Μπουκ ακόμα και πεσμένος στα πατώματα από το αλκοόλ μπορούσε να διακρίνει το θηλυκό από το αρσενικό. Του είχες εμπιστοσύνη. Και στον οδοντογιατρό μου βέβαια έχω εμπιστοσύνη, αλλά ως προς το ασυνείδητο υπάρχει μεταξύ μας διαφωνία. Εγώ το ψάχνω ακόμη αν οι γάτες έχουν και απλά συμφωνώ μαζί του για τις μηχανές. Οι μηχανές έχουν ασυνείδητο, τελεία και παύλα, πόσο δε μια Ducati. Ωστόσο η απορία παραμένει. Τι ονειρεύονται οι γάτες; Εικάζω πως ονειρεύονται με έννοιες: ελευθερία, ασφάλεια, χρόνος, πίστη. Τέτοια πράγματα. Λέω δηλαδή πως τα όνειρα της γάτας είναι οι σκέψεις της γάτας. Όταν ονειρεύονται σκέφτονται, ενώ όταν είναι ξύπνιες απλά παρατηρούν. Το κάθε πλάσμα σε αυτό τον κόσμο, μια πεταλούδα, ή ένα μύρτιλο, ή μια σταγόνα νερού, ή ένα σύννεφο, ή ένας άνθρωπος, ή κάθε τι άλλο, που έλαβε την τιμή να το συντροφεύσει μια γάτα, το γνωρίζει αυτό.
Γι’ αυτό συχνά-πυκνά στο μονοπάτι της γνώσης οι γάτες θεωρούνται ονειρευτές και όχι πολεμιστές. Επειδή κοιμούνται πολλές ώρες και τις λίγες που είναι σε εγρήγορση παρατηρούν. Μου πήρε λοιπόν καιρό για να κάνω αυτή την απόφανση: Οι γάτες είναι οι αλήτες του Ντάρμα. Οι αλήτες του χρόνου. Με τον τρόπο που αποκαλούσε τους δικούς του περιπλανώμενους ο Κέρουακ: “τους ιερούς προσκυνητές των άγιων αυτοκινητόδρομων”. Οι γάτες κάνουν τίποτα. Εξού και είναι απρόβλεπτες. Είναι τα ιερά παιδιά του χρόνου, τα αιώνια μωρά του χρόνου. Γι’ αυτό δεν έχουν ανάγκη από θρησκείες, γι’ αυτό πάντα καθυστερούν στα ραντεβού τους. Όπως ακριβώς συμβαίνει στα όνειρα. Επειδή στα όνειρα ο χρόνος είναι καθαρός χρόνος, απαλλαγμένος από διευθετήσεις. Ιδού ένα ακόμη αποτέλεσμα της περιπλάνησης χωρίς σκοπό: «όσο περισσότερο περιπλανιέσαι τόσο περισσότερο ντύνεσαι τον χρόνο των ονείρων».
Είπε ένας ανόητος: «ο χρόνος είναι χρήμα.» Τι φενάκη; Τι ύβρις; Το αντίστροφο αναμφίβολα ισχύει. Το χρήμα είναι χρόνος. Το χρήμα είναι ο κλεμμένος χρόνος. Των άστρων, του αέρα, των φυτών, των δέντρων, των ζώων, των ανθρώπων. Είναι η ηθική του φιλάργυρου. Αλλά η ηθική του φιλάργυρου έχει σαν αποτέλεσμα να νεκρώνει την ζωή. Κάθε τι που κλειδώνεται σε σεντούκια είναι νεκρό. Όμως ο χρόνος είναι ζωντανός. Επειδή είναι ο καθαρός χρόνος χωρίς διευθετήσεις. Το μόνο που δεν μπορείς να κληροδοτήσεις είναι ο χρόνος. Μπορείς να αφιερώσεις χρόνο, να σπαταλήσεις χρόνο, αλλά να κληροδοτήσεις χρόνο είναι αδύνατον. Δεν υπάρχουν ιδιοκτήτες χρόνου. Δεν υπάρχουν κληρονόμοι χρόνου. Δεν υπάρχουν σεντούκια χρόνου, τράπεζες χρόνου, αποθεματικά χρόνου, τόκοι και πανωτόκια χρόνου.
Δεν υπάρχει χρησιμότητα του χρόνου. Υπάρχει απλά χρόνος. Η περιπλάνηση συμβολίζεται με το ρολόι χωρίς δείκτες. Αποτυπώνονται μόνο τα δάκρυα του χρόνου. Επειδή πού και πού μπορείς να διαπιστώσεις τον κλεμμένο χρόνο του Σύμπαντος. Στη μέση ακριβώς υπάρχει μια γάτα που σε κοιτάζει. Δες λοιπόν τη διαφορά. Τις μονέδες, το χρυσάφι και το μάλαμα τα φυλούν δράκοι με σκληρές φολίδες που ξερνούν φωτιές. Τον χρόνο μια γάτα που σε κοιτάζει και ονειρεύεται. Γι’ αυτό ποτέ μην ξυπνάς μια γάτα που ονειρεύεται. Κλέβεις κάτι από τον χρόνο του Σύμπαντος. Τώρα αν έχουν οι γάτες ασυνείδητο, παραμένει ένα άλυτο προς το παρόν ζήτημα.
Βιογραφικό Σημείωμα
Ο Παναγιώτης Βλάχος είναι συγγραφέας και όχι μόνο. Από τις εκδόσεις Κέδρος κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά του Ανά δύο και ένας μόνος του (2002), Καλή σας νύχτα, κύριε Φρόιντ (2006), Οι ανόητοι (2011) και Το blues της ανεργίας (2016).