Αυτό το δίστιχο θα μπορούσε να είναι το μότο της πρώτης ποιητικής συλλογής της αγαπητής Μένης Πουρνή! Ένα χαράκι όμως πολύ παραγωγικό μιας και δημιούργησε είκοσι πέντε υπέροχα ποιήματα. Ποιήματα του χθες και του σήμερα, όπως τα διαχωρίζει ευφάνταστα η ποιήτρια.
Και που απολύτως δίκαια δίνει μια ξεχωριστή θέση στις ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ.
Θα ήταν δύσκολο, χωρίς αυτές, ο αναγνώστης να έχει μια σφαιρική εικόνα των ποιημάτων της.
Η ποιήτρια, με σπουδές στο τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων δημιουργεί τα ποιήματα του χθες με θαυμαστή δεξιοτεχνία, χωρίς να παραλείπει να τα εντάξει, σημασιολογικά, και στο σήμερα.
Από το πρώτο της ποίημα Ο ΑΝΔΡΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΤΥΗ οι σημειώσεις της, πολύτιμες για τους μη μυημένους, Το ανδρικό άγαλμα, ντυμένο κι ακίνητο στην αιωνιότητα, εντυπωσιάζει με την εξαιρετική του τέχνη και ομορφιά. Αν και το 1979 βρέθηκε στη Μοτύη της Σικελίας, η κατάσταση του είναι τόσο καλή, ώστε οι ερευνητές του διχάζονται για το αν πρόκειται για ηγεμόνα, ηνίοχο, ηθοποιό ή ήρωα της εποχής του.
Είναι πολύ εύκολο, με τόσο σωστό ιστορικό υπόβαθρο, να πέσω στην παγίδα και να, κατά κάποιο τρόπο να ιστορίσω με τον τρόπο μου, ένα ένα όλα τα ποιήματα της συλλογής. Όμως θα εξέλειπε ο λόγος να απολαύσετε και να μυηθείτε στην ποιητική συλλογή. Θα αναφερθώ μόνο σε ορισμένα.
Στα ΤΑΥΡΟΜΕΝΙΑ ΤΑΥΡΟΚΑΘΑΨΙΑ, άθλημα της μινωικής εποχής, όπου ο αθλητής εκτελούσε άλματα πάνω από ένα ταύρο, φέρνει έναν ταξιδιώτη ανίκανο να ιππεύσει τη ράχη ενός ταύρου, να γίνεται μάρτυρας ενός νέου για εκείνον δράματος, πολύ διαδομένου στη Δύση το οποίο συγκρίνει με τα προσωπικά του πάθη στη ζωή. Και καταλήγει με το επιφώνημα – Ω, τι άτυχος ταξιδιώτης!
Δεν θα μπορούσα να παραλείψω το ποίημα Cava dei graeci tyranni γραμμένο στη μνήμη του Γιώργου Σεφέρη. Είναι μία αναφορά στο ποίημα του Σεφέρη τελευταίος σταθμός όταν μαζί με την εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση επιστρέφει στην Ελλάδα και ο τελευταίος σταθμός του ταξιδιού είναι το ιταλικό λιμάνι Cava dei Τirreni στις 5 Οκτωβρίου 1944.
Η ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ αποτελεί ένα ακόμη ποίημα με ιστορικό χαρακτήρα. Αναφέρεται στον αντίστοιχο αρχαιολογικό χώρο της Κοιλάδας των Ναών στο Αγκριτζέντο (αρχαίο Ακράγαντα) της Σικελίας που περιλαμβάνει τα ερείπια επτά ναών δωρικού ρυθμού και από το 1997 αποτελεί πολιτιστικό μνημείο της UNESCO. Μάλιστα ο διεθνής οργανισμός δανείστηκε το σχήμα του ναού της Ομόνοιας για το λογότυπό του. Η ομορφότερη πόλη των θνητών, όπως την αποκαλούσε ο ποιητής Πίνδαρος, ήταν μία από τις επιφανέστερες πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας. Ήταν πλούσια πόλη με μεγάλη ισχύ, πατρίδα καλλιτεχνών, φιλοσόφων και σημαντικών ανδρών της ιστορίας.
Το εξαιρετικό ΤΡΙΣΚΕΛΕΣ το παραθέτω αυτούσιο:
“Ξεκάθαρα για ένα τρίγωνο μιλούσε η προφητεία.
Δυτικά της χώρας των Αχαιών αλλά όχι στα πέρατα
του κόσμου.
Εκεί σπεύσατε με καλόχτιστες τριήρεις.
Χτίστε τα ιερά της μητροπόλεως και των προγόνων.
Την Ελληνική διαδώστε λαλιά στις ορδές των βαρβάρων.
Έτσι που να δοξαστεί παντού το γένος των Ελλήνων.
Λες και οι Έλληνες δεν είναι Έλληνες,
όπου κι αν πηγαίνουν…”
Το δεύτερο μέρος της συλλογής το ΣΗΜΕΡΑ θα το χαρακτήριζα ένα ευφυές αριστούργημα. Από το ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ, ΟΔΟΣ ΑΝΝ ΣΕΞΤΟΝ ως την ΚΡΥΠΤΟΜΝΗΣΙΑ δεν υπάρχει γραμμή που δεν έχω υπογραμμίσει. Ίσως όλα ταίριαζαν τόσο πολύ στον ψυχισμό μου, στις εμπειρίες μιας ολόκληρης ζωής με μυστικά και ψέματα. Θα καταγράψω φράσεις, χωρίς τους τίτλους των ποιημάτων. Εξάλλου όλα δένουν με όλα, με ένα μαγικό τρόπο:
” Η ανεξίτηλη μάσκαρα, ξεχασμένη στο μπουντουάρ αστικού διαμερίσματος των sixties, πλάι σε μια γυαλιστερή, ξεφτισμένη roller-skate φόρμα των eighties.”
” Μάθηση, γνώση, εξέταση ξανά και ξανά
σαν σιδερένιες μπάλες στα πόδια μου.
Δάσκαλός μου το παράθυρο δίπλα στο θρανίο. “
” Χαράξαμε και φέτος στις πλάκες
Τα δράματα
Τρεις ποιητές
Τέσσερα έργα.
Νικητές και Στεφάνια.
Η κατάθεση δεν έγινε δεκτή
γιατί έλειπε τ’ όνομά σου. “
” Ήμαστε όλοι μαζί
Ένα σώμα
Άτρωτοι απέναντι στα ΚΜΝ*
Όμως γιατί, άραγε, στο Λοιμωδών
ψάχνουμε μόνοι για παρέα;
*ΚΟΙΝΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΉΜΑΤΑ. “
” Τι σου είναι η εξουσία στα χέρια των αφανών! “
Η ζωή συνεχίζεται φτάνουμε στο σήμερα, αλλά τα ανθρώπινα πάθη εξακολουθούν να υπάρχουν και να ταλανίζουν ακόμη και αν έχει πια μετακινηθεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος από τα μαζικά αξιοθαύμαστα και αξιομνημόνευτα επιτεύγματα στον προσωπικό μικρόκοσμο του καθενός, τα πάθη και τις αδυναμίες του. Όμως, το ανθρώπινο μεγαλείο είναι ανεξάντλητο! Πάντα θα ξεπηδά από κάπου μία νέα Ανν Σέξτον, νέοι τρόποι να βλέπουμε τη ζωή από καινοτόμα Γραφεία ευρεσιτεχνιών, Έφηβοι επαναστάτες θ’ αλλάζουν τον κόσμο, καθοριστικές συναντήσεις θα γίνονται στη γωνία Μεταξύ χρυσανθέμων και αγγέλων…
Θα μπορούσα να γράψω πολλά ακόμα. Πολλά που με συγκίνησαν, με πείσμωσαν, με έκαναν περήφανη ή και με εκμηδενίσαν τελείως. Όμως, στη γραμμή του finish η ποιήτρια τερματίζει πρώτη. Είναι νικήτρια!
*Η Ρόρη Μάτη είναι ποιήτρια και πεζογράφος. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές Πρόβες αποχαιρετισμού (2001) και Εσωτερικοί μονόλογοι (2009) και οι δύο από τις εκδόσεις Οδός Πανός, συμμετοχές σε δύο συλλογικά έργα Ιστορίες πάθους και μαγειρικής (2017), εκδόσεις Κύμα και Γράμματα ανεπίδοτα (2019), εκδόσεις Ελκυστής και τη συλλογή πεζών Όσα μοιράστηκα… (2019), Ιδιωτική έκδοση.
