ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΑΝ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ

Στον ξυλόφουρνο της αυλής που ήταν ήδη ζεστός από την πίτα με τα χορταρικά η θειά Λένη έβαλε τώρα τις φλαγούνες*. Όπως κάθε Σάββατο. Την ίδια στιγμή την έπιασαν οι πόνοι. Ήταν λίγο νωρίτερα απ’ ότι υπολόγιζε η μαμή. Ίσως γιατί την προηγούμενη, είχε  κουβαλήσει στο κεφάλι της τη μπούγλα* γεμάτη με νερό απ’ το ποτάμι, για το πλύσιμο των ρούχων. Ζύγιζε ίσαμε δεκαεφτά κιλά αυτό το φορτίο.
 Ανακάτεψε τη φωτιά με τη μασιά,  έστρωσε ένα φυλάκι* στο πάτωμα και κάθισε πάνω. Ήταν σκληρή γυναίκα η θειά Λένη. Το προηγούμενο παιδί της παραλίγο να το γεννήσει στα χωράφια. Η μάνα της είχε πεθάνει όταν ήταν στα δώδεκα, ο πατέρας της ξαναπαντρεύτηκε και  μεγάλωσε η ίδια τα δύο παιδιά του από το δεύτερο γάμο. Η μητριά της, τη σήκωνε από τις τρεις τα χαράματα για να κάνει τις δουλειές.
 Τώρα ένιωθε έντονα ότι το μωρό που είχε στην κοιλιά ερχόταν. Έστειλε το μεγάλο της γιο το Νικόλα να φωνάξει τη Θεώνη τη μαμή.
Ήταν χαρακτηριστική φιγούρα η γυναίκα αυτή. Κοντή και γεματούλα, με μακριά καστανά μαλλιά που τα είχε πιασμένα σε κότσο. Στην κατοχή, πριν δέκα χρόνια περίπου, ένας Χίτης τα γράπωσε στη χούφτα του και την έσυρε ως την πλατεία. Εκεί, την κούρεψε γουλί με το κουροψάλιδο. Σαν τιμωρία επειδή τ’ αδέρφια της ήταν στο ΕΑΜ. 
Εκτός από μαμή, η Θεώνη ήταν κι εμπειρική γιατρίνα. Έκανε ενέσεις για το κρύωμα με γυάλινες σύριγγες που τις είχαν βράσει από πριν, έκοβε βεντούζες και άλλα τέτοια.
Αλλά κυρίως έκανε προγεννητικό έλεγχο στις εγκύους του χωριού και στο τέλος τις ξεγεννούσε. Ο προγεννητικός έλεγχος γινόταν με ένα ξύλινο ακουστικό που η μαμή το περιέφερε μια φορά το μήνα γύρω από την κοιλιά της εγκύου, για ν’ ακούσει την καρδιά του μωρού. Προσέφερε τη βοήθεια της σε όλους,- πλούσιους και φτωχούς –  έναντι πολύ μικρής ανταμοιβής: Λίγες δραχμές, φασόλια, ρύζι ή καμιά κότα. Εάν βέβαια το παιδί ήταν αγόρι. Αλλιώς, μπορεί και να μην της έδιναν τίποτα.

Εκείνο το απόγευμα, ότι είχε γυρίσει απ’ το χωράφι, όταν τη φώναξε ο Νικόλας.
-“Κυρά Θεώνη, να ‘ρθεις, η μάνα μου θα γεννήσει.”
Μπαίνοντας η μαμή απ’ τη χαμηλό πορτόνι του σπιτιού της γυναίκας, είδε την πεθερά της να βράζει τις ξύλινες κουτάλες για τη γέννα.
Της Λένης ήταν το τέταρτο παιδί της. Είχε άλλα τρία αγόρια

 Σίμωναν οι μέρες για να γεννήσει και η πεθερά της είχε έτοιμα τα πανιά για να τυλιχτεί το βρέφος. Τώρα ζέσταινε στο τζάκι το νερό. Η γυναίκα ήταν ξαπλωμένη στο χαμηλό καναπέ με τα πόδια ανοιχτά. 

-” Σπρώξε” αναφώνησε η Θεώνη ενώ της πίεζε την κοιλιά.
Η θειά Λένη έβγαλε ένα αγκομαχητό και μετά της είπε με βαριά φωνή:
– ” Τήρα μωρή Θιώνη, να είναι σερνικό κι αυτό. Αν είναι κορίτσι θα σε πετάξω έξω απ’ το παράθυρο.”
Έβαλε η μαμή τις κουτάλες να τραβήξει το μωρό.

 – ” Ευτυχώς, δεν κατεβαίνει με τα πόδια” μονολόγησε.

Με πολύ μικρή προσπάθεια της Λένης, ξεπρόβαλλε το κεφάλι και σε λίγα δευτερόλεπτα όλο το βρέφος.

– ” Καλώστον” είπε η Θεώνη μ’ ένα κρυφογελάκι κι έκοψε με το ψαλίδι το λώρο. Τον έδεσε πάνω στην βρεφική κοιλιά με τα χέρια γυμνά. Καυτηρίασε την περιοχή με φωτιστικό οινόπνευμα. Τύλιξε το μωρό -που έκλαιγε ασταμάτητα μετά την πρώτη του ανάσα -με τις φασκιές. Όπως γινόταν με όλα τα νεογέννητα -τότε- το ακινητοποίησε. Φαινόταν σαν ένα κομμάτι ξύλο που του είχαν κολλήσει ένα κεφάλι. Το έδωσε στη μάνα του να το θηλάσει. 

Μετά από μια περίπου ώρα και ενώ το νεογέννητο είχε αποκοιμηθεί, η θειά Λένη,  τάπωσε καλά τ’ απόκρυφα της με τ’ σποστειρωμένα πανιά. Έβαλε ένα χοντρό βρακί, σηκώθηκε και βγήκε στην αυλή. Πήρε το σάρωμα* κι άρχισε να σκουπίζει τα ξερά φύλλα απ’ τη μουριά.

Φλαγούνα: είδος τυρόψωμου
μπούγλα: τενεκές
Φυλάκι: χαλάκι
Σάρωμα: φυτική σκούπα

Βιογραφικό σημείωμα 

Η Σοφία Ελευθερίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Σπούδασε και εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών. Από το 2000 εργάζεται ως Χημικός σε φαρμακευτική εταιρεία στην Πάτρα, όπου και μένει μόνιμα με την οικογένειά της. Γράφει ποιήματα και διηγήματα που κατά καιρούς αναρτά στο διαδίκτυο. Κάποια από αυτά έχουν δημοσιευτεί σε ηλεκτρονικά περιοδικά και ιστότοπους. Έχει συμμετάσχει με το ποίημα “Χαραμάδα” στο ημερολόγιο ποίησης 2021 “Με το βλέμμα των παιδιών” των εκδόσεων Άπαρσις. Η γραφή είναι γι’ αυτήν φυγή ελευθερίας.