Είναι γνωστό πόσο ο Σεφέρης αγάπησε την Κύπρο, όταν το 1953 και 1954 επισκέφτηκε το νησί. Ήταν για τον ποιητή η αποκάλυψη ενός κόσμου που ταυτιζόταν με τον κόσμο του Ομήρου, όπου το θαύμα λειτουργούσε ακόμη. Αποτελούσε γι’ αυτόν ένα ατόφιο κομμάτι του ελληνισμού. Και μάλιστα, όπως ο ίδιος ομολογεί στην αδελφή του Ιωάννα, βρήκε στην Κύπρο πράγματα παλιά, που έχουν χαθεί στην άλλη Ελλάδα. Είναι αυτά που ανακαλύπτει η ποιητική ματιά του Σεφέρη και μας αποκαλύπτει στα κυπριακά ποιήματά του, στην ποιητική συλλογή «Κύπρον ου μ’ εθέσπισεν…», η οποία εκδόθηκε τη χρονιά έναρξης του απελευθερωτικού αγώνα του κυπριακού λαού.
Η Αγία Νάπα (Αγιάναπα) μάλιστα, την οποία ο Σεφέρης επισκέφτηκε για πρώτη φορά στις 13 Νοεμβρίου1953, είναι από τα πιο αγαπημένα γι’ αυτόν μέρη της Κύπρου, γιατί του θυμίζει τη σκάλα των Βουρλών. Εκεί στο γραφικό λιμανάκι με τους ψαράδες, το Μοναστήρι, τη «γέρικη συκομουριά» («παληκάρι δέντρο») βλέπει το φως του ήλιου, «το χρυσό δίχτυ όπου τα πράγματα σπαρταρούν σαν ψάρια, που ένας μεγάλος άγγελος τραβά μαζί με τα δίχτυα των ψαράδων». Στην Αγία Νάπα άλλωστε αφιερώνει και δύο ποιήματα της εν λόγω συλλογής του: «Αγιάναπα Α’» και Αγιάναπα Β’».
Ο Σεφέρης λοιπόν αγάπησε την Κύπρο, αγάπησε και συνδέθηκε με τους ανθρώπους του νησιού περισσότερο από όλους τους άλλους νεοέλληνες ποιητές. Αυτή άλλωστε η αγάπη του ήταν εκείνη που τον εμψύχωνε σε όλο εκείνο το διάστημα (1957-1959), λίγο πριν από τη Συνθήκη της Ζυρίχης, να δώσει τον αγώνα του, από τη θέση του πρέσβη στο Λονδίνο με αρμοδιότητα για την Κύπρο, για τη σωστή επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Αλλά και οι Κύπριοι αγάπησαν τον ποιητή κι ένα δείγμα τώρα της αγάπης τους προς αυτόν είναι η διοργάνωση Συμποσίων για τον ποιητή, με στόχο να συμβάλουν στην επιστημονική μελέτη του σεφερικού έργου. Και πού αλλού, παρά στην Αγία Νάπα.
Ο Δήμος Αγίας Νάπας λοιπόν σε συνεργασία με την Επιτροπή τη Μορφωτική Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας και το Συμβούλιο Βελτιώσεως Αγ. Νάπας, ( η οποία εξέδωσε και τα Πρακτικά του Συμποσίου), οργάνωσε το πρώτο Συμπόσιο τον Απρίλιο του 1988. Συμμετείχαν ως εισηγητές πολλοί γνωστοί πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και σεφεριστές, όπως για παράδειγμα: ο Γ. Π. Σαββίδης, ο Ερατοσθένης Καψωμένος, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ο Μιχάλης Πιερής, ο Αλέξης Αργυρίου κ.ά. Μέσα στο ίδιο πλαίσιο πραγματοποιήθηκε και το 2ο Συμπόσιο Σεφέρη στις 16-18 Μαρτίου 1986.
Το νήμα όμως των Συμποσίων Σεφέρη κάποια στιγμή κόπηκε, αλλά ήδη τον μίτο αυτών των συμποσίων ξανάπιασε ο Δήμος της Αγίας Νάπας και με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και αποφασίστηκε η αναβίωση του Συμποσίου Σεφέρη με στόχο να καταστεί η Αγία Νάπα κέντρο σεφερικών σπουδών. Έτσι στις 3-5 Νοεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε το πολύ επιτυχημένο 3ο Συμπόσιο Σεφέρη.
Κάτω από τον γενικό τίτλο «Μέρες Σεφέρη» πραγματοποιήθηκε ήδη στις 1-3 Νοεμβρίου 2019 το 4ο Συμπόσιο Σεφέρη αφιερωμένο στη μνήμη του Σάββα Παύλου, Κύπριου φιλόλογου και αξιόλογου μελετητή του σεφερικού έργου. Πρόεδρος της οργανωτικής Επιτροπής ήταν ο Αδάμος Σεργίου (φιλόλογος, Διευθυντής Λυκείου), και μέλη οι: Παντελής Βουτουρής (καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου), ο Γιώργος Γεωργής (Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου Νεάπολις, Πάφου), ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος (Ποιητής και βιβλιογράφος), Φώτος Κίκιλλος (Διευθυντής Μουσείου Θάλασσας) και η Κατερίνα Στρατή (Β.Δ.).
Το απόγευμα της Παρασκευής, 1 Νοεμβρίου 2019, κήρυξε την έναρξη των εργασιών του Συμποσίου ο Υπουργός Εξωτερικών κος Νίκος Χριστοδουλίδης, εφόσον το Συμπόσιο τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας της Κύπρου κο Νίκο Αναστασιάδη. Κι αφού ολοκληρώθηκαν οι σχετικοί χαιρετισμοί μεταξύ των οποίων του Γιάννη Καρούσου, Δημάρχου της Αγ. Νάπας, του Τάσου Χριστοφίδη, Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Διομήδη Μαρκουλλή, αντιπρύτανη Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου και Ιωάννη Μαλλικούρτη, Επιτετραμμένου της Ελληνικής Πρεσβείας στην Κύπρο το Μουσικό σχήμα Γιώργου Καλογήρου έπαιξε μελοποιημένα από τον ίδιο ποιήματα του Σεφέρη, όπως το Αγιάναπα Β’, την Ελένη, τη Σαλαμίνα της Κύπρος κ.ά.
Η μουσική ετοίμασε το κλίμα για να αρχίσουν οι εισηγήσεις. Η πρώτη εισήγηση έγινε από τον Γιώργο Γεωργή, ο οποίος είναι και η «ψυχή» του Συμποσίου, με θέμα τις επισκέψεις του Σεφέρη στην Αγία Νάπα, η οποία στάθηκε η έμπνευση του ποιητή, για να γράψει τα δύο προαναφερθέντα ποιήματα. Ανέφερε ότι οι εντυπώσεις του Σεφέρη για την Αγ Νάπα περνάνε μέσα σ’ αυτά τα δύο ποιήματα, που έδωσαν στην Αγία Νάπα την πρώτη αναγνωρισιμότητά της. Μνημόνευσε ακόμη το μονοήμερο ταξίδι του ποιητή στην Αγία Νάπα στις 4 Νοεμβρίου του 1969. Τόνισε επίσης τη σπουδαιότητα του Συμποσίου για τη διάδοση των σεφερικών σπουδών, για την πολιτιστική ζωή της πόλης και τη διεκδίκηση εκ μέρους της πόλης του τίτλου της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Ο Γιώργος Ανωμερίτης, ιστορικός και πρώην υπουργός, στην εισήγησή του αναφέρθηκε στα χρόνια που ο Γιώργος Σεφεριάδης φοιτούσε στη σχολή Αρώνη στη Σμύρνη κατά τα έτη 1906-1914. Στην ίδια σχολή φοίτησαν ο πατέρας, ότι η μητέρα και τα δυο αδέλφια του ποιητή καθώς κι ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Σημαντική ήταν η πληροφορία που προσκόμισε ο Ανωμερίτης ότι ο ποιητής υπήρξε ένας καλός αλλά όχι άριστος μαθητής.
Μέσα στο Σαββατοκύριακο ακολούθησαν 17 ακόμη εισηγήσεις, που ομολογουμένως στάθηκαν σ’ ένα πολύ υψηλό επίπεδο αποτελώντας έτσι σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη των σεφερικών σπουδών. Η θεματολογία υπήρξε ομολογουμένως πολύ πλούσια και πρωτότυπη. Η Στέλλα Αλεξίου με αφορμή «Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου» του Δημήτρη Δασκαλόπουλου σκιαγράφησε τη 40χρονη συμβολή του Δασκαλόπουλου με τις δύο σημαντικές εργασίες υποδομής στο σεφερικό έργο (Εργογραφία Σεφέρη, 1979-Βιβλιογραφία, 2016). Ο Γνωστός Κύπριος σεφεριστής Νίκος Ορφανίδης μίλησε για τον μυστικό και δραματικό λόγο των «μαντατοφόρων» σε τέσσερα σεφερικά ποιήματα, η Δήμητρα Δημητρίου για τον Γ. Σεφέρη- Γιάννη Ρίτσο», ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος για Τον «Σολωμό και Σεφέρη», ο Κώστας Χατζηαντωνίου για τον «Παλαμά και Σεφέρη» ο Κώστας Κουτσουρέλης για τον «Καζαντζάκη και Σεφέρη», Ο Μανώλης Στεργιούλης για «Τα προσωπεία στην ποίηση του Σεφέρη, από τον Στράτη Θαλασσινό και τον Μαθιό Πασχάλη στον Βαρνάβα Καλοστέφανο», η Μαρίνα Μαροπούλου για τα νομικά «ίχνη» στην ποίηση και την ποιητική του Σεφέρη, ο Μάριος Μιχαηλίδης για τον «Σαρκασμό και την ειρωνεία στο Ημερολόγιο Καταστρώματος, Β’», Η Μαρία Στασινοπούλου για τον «Σεφέρη και την τυπογραφία», η Μαρία Αθανασοπούλου για τα «Εντεψίζικα»(1989), η Δέσποινα Δούκα για τις «Θεματικές και ειδολογικές παραμέτρους στην αλληλογραφία Γ. Σεφέρη-Γ. Κατσίμπαλη(1924-1970)», η Ελένη Αντωνιάδου με αφορμή τα «αφιερωμένα» ποιήματα για τις σχέσεις του ποιητή με τον Γιώργο Σαββίδη και τον Rex Warner, ο Χρήστος Αντωνίου για ένα «Μυστικό διάλογο ανάμεσα στον Σεφέρη, τον Henry Miller και τον Balzac με αφορμή το ποίημα “Les anges sont blancs”, o Δημήτρης Κοσμόπουλος για την ουσιαστική «συνομιλία» του Σεφέρη με τον Παλαμά, όσο αφορά την προγενέστερη λυρική παράδοση και, τέλος, ο Βασίλης Παπαδόπουλος για τους «Διπλωμάτες ποιητές και την επίδραση της διπλωματικής ζωής στη λογοτεχνική δημιουργία».
Πριν από την έναρξη του Συμποσίου, την Πέμπτη, 31 Οκτωβρίου, εγκαινιάστηκε το Κέντρο Σεφερικών Μελετών Δήμου Αγίας Νάπας. Είναι ένα μικρό, αλλά πολύ ωραίο κτίριο, πολύ κοντά στο Δημοτικό Μουσείο THALASSA, όπου πραγματοποιήθηκε το Συμπόσιο. Ήδη συλλέγεται πάσης φύσεως υλικό (βιβλία, άρθρα, εικόνες, έργα ζωγραφικής…) για να χρησιμεύσει στους μελετητές του σεφερικού έργου.
Την Παρασκευή το πρωί μια ομάδα εισηγητών επισκέφτηκε το Λύκειο Κοκκινοχωρίων Φώτη Πίττα και συζήτησε με τους μαθητές της Γ’ Λυκείου για τον ποιητή. Οι μαθητές με το καταπληκτικό τους συγκρότημα τραγούδησαν μελοποιημένα ποιήματα του Σεφέρη.
Μετά το τέλος των εισηγήσεων έγινε ξενάγηση στους εισηγητές στο Πάρκο Γλυπτικής, στο Μοναστήρι και στη «γέρικη συκομουριά», όπου τραβήχτηκαν φωτογραφίες κατά παράδοση.
Πολλά συγχαρητήρια κι ευχαριστίες αξίζουν στην Οργανωτική Επιτροπή του Συμποσίου, στη 16μελή Γραμματεία με πρώτο τον Φώτο Κίκιλλο που «άνοιξε κι έκλεισε» τις εργασίες του Συμποσίου και ήταν ο άνθρωπος που μεριμνούσε για τα πάντα.
Το επόμενο Συμπόσιο θα γίνει το 2021, στην επέτειο των 50 χρόνων από τον θάνατο του ποιητή. Μέχρι τότε ελπίζω να έχουν εκδοθεί σε τόμο τα Πρακτικά του 4ου Συμποσίου, που, κατά τη γνώμη μου, ήταν πολύ επιτυχημένο.
