Πολύ κοντά στο θέατρο Μπαλσόι στην Μόσχα, βρίσκεται ένα υπέροχο ρεστοράν με το όνομα Μπαλσόι επίσης. Εκεί βρέθηκα την ημέρα των γενεθλίων μου με μερικούς φίλους, πριν από την πρεμιέρα του Ευγένι Ονέγκιν. Πέρα από την όμορφη ατμόσφαιρα του χώρου, τα υπέροχα πιάτα με γκουρμεδιές, τα φρέσκα λουλούδια κλπ μου συνέβη το παρακάτω αξιοπερίεργο.

Είχα αφήσει το αδιάβροχό μου στην γκαρνταρόμπα και όταν πήγα να το πάρω, καθώς ο νεαρός Ρώσος με βοηθούσε να το φορέσω, του έδωσα ένα μικρό φιλοδώρημα. Ο νεαρός υποκλινόμενος, με ευχαρίστησε λέγοντας “Σπασίμπα’ς”. Προσέξτε! Όχι “Σπασίμπα’’ (Ευχαριστώ), αλλά ‘’Σπασίμπα’ς’’. Όσοι έχουν κάποια εμπειρία με την ρωσική λογοτεχνία, έστω και από ταινίες, ίσως ξέρουν ότι Σπασίμπα’ς σημαίνει Ευχαριστώ κύριε ή κυρία (Σούνταρ ή Σουντάρνια κατά περίπτωση). Η έκφραση παραπέμπει στην τσαρική εποχή, όπου η απόσταση μεταξύ κυρίων (αριστοκρατών) και ανθρώπων του λαού απαιτούσε κάποια δουλικότητα στις συμπεριφορές.

Νομίζω ότι το μικρό αυτό στιγμιότυπο θα ήθελα να το κρατήσω μυστικό, (καθώς, περίπου με σόκαρε), αλλά, το κάλεσμα για νανοδιήγημα με τίτλο  ‘Το μυστικό’’ με έκανε να το κοινοποιήσω! Δεν είναι καθόλου μυστικό δυστυχώς, πού το πάει η νέα τάξη πραγμάτων στην μεγάλη αυτή χώρα.

ΜΕΡΟΣ Β΄ (Γνωστή και ζωηρή συνεργάτις, αντιδρά ακαριαία, με ζήλια και νοσταλγία και προσθέτει κι άλλες ρωσικές εντυπώσεις)

Ανθούλα Δανιήλ:        Ρωσία, 1990 και κάτι

Το «μυστικό» της Λίζας Διονυσιάδου μου έφερε στη μνήμη ένα ανάλογο περιστατικό στο γνωστό  πολυκατάστημα ΤΣΟΥΜ στη Μόσχα, που, αναζητώντας το στο ίντερνετ βρήκα να το λένε ΓΚΑΜ. Μα, τόσο πολύ δεν θυμάμαι; Κι όμως θυμάμαι. Η φωτογραφία του μου έδειξε πως αυτό ακριβώς είχα δει. Ωραίο, πολυτελές, αστραφτερό, θύμιζε Ευρώπη. Εκεί, λοιπόν, γύρω στα 1990 και κάτι, ταξίδεψα, ένα καλοκαίρι. Η παρέα μου – φιλόλογοι, συνάδελφοι-  όλοι φίλοι. Ξεκλέβοντας χρόνο από το γκρουπ, και αφού πήγαμε στο Αουρόρα, στην Κόκκινη Πλατεία, στις Εκκλησίες όλες, στο Μαυσωλείο του Λένιν, στο Ερμιτάζ, στην Τρετιακόβα (Καντίνσκι δεν είδαμε), δυο φίλοι χωθήκαμε σε βιβλιοπωλεία αναζητώντας βιβλία. Βρήκαμεˑ τα πάντα στα ρωσικά (προσοχή, παρακαλώ, όχι ρώσικαˑ ο τόνος στη λήγουσα, έτσι είναι το σωστό). Επισκεφτήκαμε, επίσης, και το πολυκατάστημα, όπου, αφού τριγυρίσαμε και ψωνίσαμε  ψιλοπράγματα, είπαμε να φύγαμε. Πριν βγούμε από την πόρτα, μια λαχανιασμένη από την τρεχάλα υπάλληλος, που πριν λίγο με είχε εξυπηρετήσει, με σταμάτησε, ζητώντας μου με μεγάλο τακτ, συγγνώμη, να περάσω από το ταμείο γιατί… η ταμίας,  εκ λάθους,  μου είχε κρατήσει κάτι πενταροδεκάρες παραπάνω. Και κινητοποιήθηκε το σύμπαν για να αποκαταστήσει εις το ορθόν την ΤΙΜΗ του μαγαζιού, του Ανθρώπου, του εμπορεύματος.