ΕΠΙΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΛΙΝ

Ζούμε, δίχως της χώρας τη μυρουδιά,

Τα λόγια μας στα δέκα βήματα σβηστά,

Και όπου φτάνουν τα λόγια μισά,

Εκεί θυμούνται του Κρεμλίνου τον άξεστο απ’ τα βουνά.

Τα δάχτυλά του, σκουλήκια  χοντρά,

Και οι λέξεις του βαρίδια σωστά,

 Μουστάκια γελαστές κατσαρίδες,

 Και αστραφτερές περικνημίδες.

Γύρω του, από σβέρκους λυγισμένους συρφετός,

Στις υπηρεσίες του ανθρώπινος πολτός .

Ένας συρίζει, άλλος νιαουρίζει και ο τρίτος κλαψουρίζει.

Μόνο αυτός διατάζει και κανονίζει

Σαν πεταλωτής, καρφώνει  τις διαταγές :

Στο μέτωπο, στο μάτι ή σε γωνιές κρυφές.

Δεν είναι εκτέλεση αυτή, είναι ευχάριστη ασχολία  

Γεμίζει το στήθος του ανθρώπου απ’ την Οσετία.

Το έργο του Μαντελστάμ καταλαμβάνει ιδιαίτερη θέση στην ρωσική ποίηση. Ο ανήσυχος αυτός ποιητής έζησε μια πολύ δύσκολη ζωή και πλήρωσε το ταλέντο του με διώξεις, ανέχεια και εν τέλει με τον θάνατό του. Ένας τέτοιος άνθρωπος, δεν μπορούσε να μείνει αδιάφορος σε ότι συνέβαινε γύρω του. Τα περισσότερα ποιήματά του έχουν πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα.

Το παρακάτω ποίημα, γραμμένο το 1933, με την κατευθείαν βολή του ενάντια στην εξουσία, ήταν στην ουσία η αυτοκτονία του. Το πρωτοδιάβασε σε μικρό κύκλο φίλων και ένας απ’ αυτούς τον κατέδωσε. Η ασέβεια και το πάθος του απέναντι στον «Επίγειο θεό» δεν θα μπορούσε να μην έχει ολέθριες συνέπειες.

Ο «Επίγειος θεός» και τα «Ομοιώματα ανθρώπων» γύρω του. Ακολούθησαν διώξεις που δεν κλόνισαν στο ελάχιστο την πίστη του.  Μέχρι το τέλος, ο Μαντελστάμ παρέμεινε πιστός στις ιδέες του.