Ρεσιτάλ υποκριτικής
Σύμφωνα με το περίφημο «Παράδοξο τού Diderot» (Ντιντρό προφέρεται, το δεύτερο e είναι άφωνο) για να αντέξει την συναισθηματική φόρτιση ο υποκριτής/ηθοποιός και να είναι λειτουργικός (να ελέγχει την αναπνοή και το σώμα του, να είναι πλήρης κάτοχος των εκφραστικών του μέσων και να τον ακούμε, χωρίς να διακόπτεται η φωνή του από τους …λυγμούς) πρέπει να κρατάει μία ψυχρή απόσταση από τα τεκταινόμενα και να δρα χωρίς να πάσχει ο ίδιος, ανεξάρτητα από το πόσο φαίνεται να πάσχει το δραματικό πρόσωπο το οποίο υποδύεται.
Συνήθως, οι μεγάλοι θεατρικοί συγγραφείς και οι μέγιστοι δραματικοί ποιητές της Αρχαιότητας μπολιάζουν το συναισθηματικά φορτισμένο κείμενο με κωμικά ή και με τραγικωμικά στοιχεία, το διανθίζουν με εμβόλιμα χορικά, ιντερμέδια, το ρυθμίζουν έτσι ώστε να μην κινείται διαρκώς σε υψηλές τάσεις και συχνότητες.
Βεβαίως, υπάρχουν δραματουργοί που δουλεύουν πάνω σε ένα συνεχές crescendo χωρίς χιούμορ και χωρίς ίχνος οίκτου για τους ταλαίπωρους υποκριτές που πρέπει να κινούνται φωνητικά, μυοσκελετικά, νευρικά και ψυχικά στα φυσικά όριά τους προκειμένου να κρατήσουν και την «κατάσταση» αλλά και τον θεατή.
Το «Μπολερό» του Ραβέλ κινείται σε ανελισσόμενους κύκλους μέσα από την τεχνική τής παραλλαγής. Αυτό απαλύνει κάπως τα πράγματα και ως δομή είναι περισσότερο μαθηματική, ακολουθεί την αρχαία «χρυσή τομή» και τις περίφημες καμπύλες Fibonacci που διαρκώς επαληθεύονται στην φύση [αρκεί να παρατηρείς με αγνή ψυχή την Φύσιν και τα φαινόμενα].
Το έργο όμως της ΣΑΜ ΠΟΤΕΡ είναι γραμμένο πάνω σε έναν απλό αλγόριθμο, σχεδόν μονοδιάστατο, για να μην πω γραμμικό: από την αρχή μέχρι το τέλος η κεντρική και μοναδική ηρωίδα παλεύει με ένα συναισθηματικό άγος, άχθος, φορτίο που μόνο στα τελευταία τρία λεπτά κυλάει προς την σωτήρια χαρμολύπη.
Πολύ δύσκολο από τεχνικής πλευράς. Πώς να παλεύεις επί πολλά λεπτά τής ώρας με τις ενοχές χωρίς να χάνεις μήτε τον αφηγηματικό ρυθμό μήτε το κοινό; Η δραματική οικονομία εδώ είναι πεπλατυσμένη. Γι’ αυτό θαύμασα ιδιαίτερα την καλή ηθοποιό / περφόρμερ / δραματικό κλόουν / μίμο Παναγιώτα Αρβανιτοπούλου που υπό την καθοδήγησιν του εξαιρετικού σκηνοθέτη Εμμανουήλ Μαύρου έδωσε ένα αλησμόνητο ρεσιτάλ υποκριτικής που αξίζει να επισημανθεί και να βραβευθεί.
Ήταν προσωπικός ο άθλος αλλά ομαδική η επίτευξη ενός στόχου σχεδόν ανεδαφικού.
Στις προηγμένες τεχνολογικές, μεταβιομηχανικές κοινωνίες τής Αφθονίας η εντατικοποίηση της εργασίας συμπεριλαμβάνει και τα αμιγώς καλλιτεχνικά επαγγέλματα. Ο ηθοποιός σήμερα πρέπει να είναι πρωταθλητής σε πολλές τέχνες, γνώστης πολλών πεδίων, πανεπιστήμων, πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης (νομάς από θέατρο σε θέατρο), έτσι ώστε να μπορεί να επιβιώσει σε έναν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό χώρο, σε ένα επάγγελμα που τείνει προς ιδιότητα και οδηγεί αναπόφευκτα (διεθνώς) στο Ταμείο Ανεργίας και στην Πρόνοια.
Οι αλλεπάλληλες δύο καραντίνες λόγω κορωνοϊού επέτειναν το πρόβλημα και επέσπευσαν τους ψηφιακούς μετασχηματισμούς μιας τέχνης που προϋποθέτει και την σωματικότητα και την φυσική επαφή, την ζεστασιά του σκηνικού χώρου που μετατρέπεται σε «θέατρο» μόνο μετά την δημιουργία μίας κοινώς αποδεκτής ατμόσφαιρας, που εξασφαλίζει την τήρηση των όρων μιας άγραφης σύμβασης. Γιατί αυτό είναι κάθε θεατρική πράξη. Μία κοινή συμφωνία, με όρους, κανόνες, κατανομή ρόλων (που δεν είναι το ίδιο με την διανομή, γιατί και οι θεατές παίζουν έναν συγκεκριμένο ρόλο, όταν παραδείγματος χάριν υποδύονται τους ωτακουστές στο κουτί της σκηνής ιταλικού τύπου που της λείπει ο τέταρτος τοίχος).
Εδώ, στο προσφάτως μετονομασθέν Θέατρο Δρόμος οι θεατές κάθονται σε τρεις πλευρές γύρω από την σκηνή, η ηθοποιός στρίβει έτσι ώστε να απευθύνεται προς όλους και το σκηνικό αναπτύσσεται μπροστά από τον τέταρτο τοίχο, όπου είναι και η έξοδος κινδύνου που οδηγεί στην Αγίου Μελετίου.
Αυτή η χωροταξική διευθέτηση καθορίζει την mise–en–place με έναν τρόπο που ενέχει στοιχεία μπρεχτικής αποστασιοποίησης και καθιστά σχεδόν ανέφικτη την παραισθητική ψυχολογική ταύτιση με τα δραματικά πρόσωπα.
Κάτι τέτοιο βοηθάει ηθοποιό και σκηνοθέτη να αντιπαρέλθουν τις μελοδραματικές παγίδες του κειμένου που είναι γραμμένο πάνω στο πρότυπο σεναρίων από κινηματογραφικά ψυχολογικά θρίλερ και χρησιμοποιεί δακτυλουργικά όλα τα πρότυπα που εξασφαλίζουν το ευπώλητον τού όλου θεάματος.
Σε μια σκηνή ιταλικού τύπου θα ήθελε άλλες τεχνικές και τρυκ προκειμένου να μην μπατάρει προς ένα ανυπόφορο κοινότοπο μικροαστικό μελόδραμα.
Συμπερασματικά, πρόκειται για έναν μονολογικό άθλο.
Η καραντίνα μάς ανάγκασε να δουλέψουμε περισσότερο με τον εαυτό μας, να τελειοποιήσουμε τα εκφραστικά μας μέσα και να επιζητήσουμε την ζωντανή επικοινωνία με το κοινό.
Η δεδομένη παράσταση είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τής μετά καραντίναν εποχής.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ
www.konstantinosbouras.gr
info:
https://dromostheatre.gr/project/hanna/
https://www.viva.gr/tickets/theater/anna–tis–sam–potter/
ΑΝΝΑ της ΣΑΜ ΠΟΤΕΡ
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το να είσαι νεαρή μητέρα μεγαλώνοντας μόνη το παιδί σου, υποτίθεται ότι είναι κάτι πολύ δύσκολο, όμως για την Άννα το να μεγαλώσει την κόρη της είναι ό,τι καλύτερο της έχει συμβεί. Ένα απρόσμενο τεστ DNA όμως, αποκαλύπτει ότι η Έλλη δεν είναι παιδί της Άννας και οι “πραγματικοί” γονείς θέλουν να συναντηθούν. Αναζητώντας απαντήσεις στο πως να είσαι “σωστός” γονιός η Άννα καταφεύγει σε επιλογές που αλλάζει τις ζωές όλων.
Πρεμιέρα: 12 Οκτωβρίου
Παραστάσεις: Κάθε Τρίτη στις 20:30 (για οκτώ -8- μόνο παραστάσεις)
Εισιτήρια: Γενική Είσοδος €10, Μειωμένο €8, Ομαδικό (10+) €8, Ατέλεια €5
Προσφορά: Οι πρώτοι 10 για κάθε ημέρα παράστασης 20% έκπτωση (€8)
Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ
Αγίου Μελετίου – 25 & Κυκλάδων, Κυψέλη, Αθήνα, Tηλ. 210 88 18 906 (Ο χώρος είναι πλήρως προσβάσιμος για ΑμεΑ)
Email: plays@dromostheatre.gr και production@medeapictures.com
Εισιτήρια μέσω του viva.gr και στο ταμείο του θεάτρου ΔΡΟΜΟΣ.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο, εδώ.
Facebook Page
Σημείωμα σκηνοθέτη – Εμμανουήλ Γ. Μαύρος
Πώς αντιμετωπίζουν οι κοινωνικές δομές τις μονογονεϊκές οικογένειες στις μέρες μας;
Ένα δύσκολο ερώτημα, δύσκολο ακόμα να απαντηθεί και από προηγμένες κοινωνίες της Ευρώπης, πόσο μάλλον σε μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα, που αντί να ατενίζει το μέλλον, κλείνεται σε στερεότυπα, ιερατικές και λαϊκές δεισιδαιμονίες και γίνεται ολοένα και πιο συντηρητική. Φαινόμενα που δείχνουν μια χώρα κουρασμένη, γερασμένη και πολιτικά διεφθαρμένη.
Στις μονογονεϊκές οικογένειες οι προκλήσεις πολλαπλασιάζονται. Η φροντίδα των παιδιών από τον ένα γονέα γίνεται δυσκολότερη δεδομένου ότι οι ευθύνες βαραίνουν μόνο εκείνον καθώς αναλαμβάνει να πάρει όλες τις αποφάσεις και να καλύψει όλες τις οικογενειακές ανάγκες. Οι ασφυκτικοί ρυθμοί της καθημερινότητας, με το κοινωνικό σύνολο, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις της εργασίας, του νοικοκυριού και των παιδιών μπορεί να επιφέρουν εύκολα τις ψυχολογικές ανισορροπίες.
Η συναισθηματική φόρτιση, ως πνιγμός, προέρχεται από το γεγονός ότι ο γονέας πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμος για να ανταποκριθεί τόσο στις δικές του συναισθηματικές ανάγκες όσο και σε εκείνες των παιδιών του. Αποτέλεσμα όλων αυτών των συνθηκών είναι η συναισθηματική πίεση που αρκετές φορές οδηγεί τον γονέα σε καταστάσεις έντονου στρες, άγχους, πανικού, ακόμα και κατάθλιψης.
Πως, αλήθεια, αντιδρά ένα άτομο, όταν γίνεται μητέρα στα 19, ενώ στα 21 της ο σύντροφός της αποφασίζει να αποποιηθεί τις ευθύνες του, και μένει μόνη, σε ένα αμφίρροπο κοινωνικό πλαίσιο; Πως διαχειρίζεται την ανακοίνωση του λάθους της μαιευτικής κλινικής, πως το παιδί που μεγαλώνει είναι μιας άλλης μητέρας και όχι το δικό της;
Η Άννα καλείται να ανταποκριθεί σε πολλαπλούς ρόλους, σε αυτό της συντρόφου, της μητέρας, της φοιτήτριας/ εργαζόμενης γυναίκας, της νοικοκυράς κ.ο.κ. Στην προσπάθειά της να ανταποκριθεί σε όλα αυτά και να είναι “σωστή”, όπως “προστάζει” το κοινωνικό περιβάλλον, πιέζεται, αγχώνεται, εξαντλείται, επαναστατεί. Η Άννα καλείται να προστατεύσει το παιδί της από την μοναξιά, την λύπη, την απογοήτευση και την νοσταλγία, γεφυρώνοντας τα κενά της απουσίας του πατέρα του. Σε όλα αυτά καλείται να διαχειριστεί και το τραγικό λάθος της μαιευτικής κλινικής και να αποδεχτεί το γεγονός, πως το παιδί που μεγαλώνει δεν είναι αυτό που γέννησε.
Ευχαριστώ την Σαμ Πότερ που μας έδωσε τα δικαιώματα για να παρουσιάσουμε το έργο της “Hanna” για πρώτη φορά στην Ελλάδα και στο Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ, το οποίο το αφιερώνουμε σε όλες τις γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας, με την ελπίδα πως, με την ολοκλήρωση των παραστάσεων, να έχουμε γίνει καλύτεροι άνθρωποι.
Σκηνοθεσία: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος
Μετάφραση: Παναγιώτα Αβραμοπούλου
Μουσική: Μάκης Μπορλόκας
Φωτισμοί: Πάνος Μπέσης
Σκηνικά – Κουστούμια: Ρένα Σανταμούρη
Ψιμυθιολόγος: Γιώτα Κουτσάφτη
Φωτογράφιση: EarthView
Video Post Production: Μανόλης Πετρής
Σκηνοθέτης Trailer: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος
Γραφικά & Σχεδιασμός Ηχητικών Εφέ: RS Architecture + Design Studio
Παραγωγή: Medea Pictures
