Αν τέλειωνε στο διάλειμμα, θα ήταν τέλεια αυτή η μονολογική (μετά μουσικής, ζωντανής) παράσταση. Βραβείο ερμηνείας για την πρωτεϊκή ηθοποιό, βραβείο ηχητικού τοπίου για τον επί σκηνής μουσικό. Βραβείο θεατρικού έργου για τον δραματουργό που συνέθεσε αιώνες, προσωπικότητες, πραγματικότητες… Βραβείο video–art, φωτισμών. Σκηνικά και κοστούμια απολύτως λειτουργικά, αν όχι και τέλεια.

Όμως, όμως ο ρυθμός, η σκηνική οικονομία, η απουσία μέτρου αποθάρρυναν ακόμα και τον πλέον υπομονετικό θεατή να ολοκληρώσει την ολυνύχτια ευωχία του. Εγώ, προσωπικά, κατέφυγα σε κοντινό σινεμά για να απολαύσω μια ταινία εποχής, αριστουργηματική, αν όχι και τόσο ανώδυνη.

Ας μην λησμονούμε, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, ότι το θέατρο εκτός από σχολείο είναι και ψυχαγωγία. Δεν πρέπει να τροφοδοτούμε τους ορθοπεδικούς με νέους πελάτες μετά από αναιτιολογήτως πολύωρες διονυσοκατανύξεις.

Εντάξει, έχουμε ένα έξυπνο εύρημα, κατεβάσαμε μια καλή ιδέα, όμως δεν πιάσαμε την καλή, μήτε τον Πάπα από εκεί που δεν χωράει μελάνι…

Τι άλλο να πω που είδα μόνον την μισή παράσταση και δικαιολογήθηκα στην συνοδό μου, συγχυσμένη τόσο που έχασε το πορτοφόλι της στο ταξί.

Άντε μετά να εξηγήσεις ως κριτικός και άνθρωπος την τόσο επιμονή σου για «μία παράσταση την ημέρα τον γιατρό ΔΕΝ τον κάνει πέρα». Αντιθέτως. Το αντίθετο. Το ακριβώς αντίθετο.

ΠΡΟΤΑΣΗ: μήπως θα έπρεπε να βάζουμε το κοινό να ψηφίζει μετά το τέλος κάθε παραστάσεως; ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ, ΑΝΑΔΡΑΣΗ, ΔΙΑΔΡΑΣΗ.

Το one man/woman show απαιτεί …παπικά… βαρίδια. Προσγείωση, γείωση, μετρονόμος, αρχειοθέτηση τού περιττού. Κι όλα αυτά τα γράφει ένας πληθωρικός άνθρωπος με πολυσέλιδους τόμους του εκδοθέντος έργου του στην κυκλοφορία.

Όμως το βιβλίο το απολαμβάνεις αποσπασματικώς και κατά μόνας.

Η θέαση μιας σκηνικής παραγωγής είναι ομαδική και (πρέπει να είναι) οικονομημένη σε χρόνο, χώρο, φυσικούς και ανθρώπινους πόρους. Και στους ανθρώπινους πόρους συμπεριλαμβάνεται η …υπομονή μας.

Τελικά, σε πολλές παραστάσεις «κόβουμε φλέβες» και τις ξαναράβουμε αμέσως μετά για την επόμενη δοκιμασία μας (μεταφορικώς ομιλώντας πάντα και με την απόλυτη έγνοια περί πολιτικής ορθότητος).

Παρ’ όλα αυτά, ήταν μια υπέροχη, μοναδική κι ανεπανάληπτη (κυριολεκτικώς) παράσταση. Όλοι οι συντελεστές παραπάνω κι από αξιέπαινοι. Θα μπορούσαν ίσως να ήταν περισσότεροι/περισσότερες.

Επιμένοντας στην προάσπιση τής κριτικής ελευθερίας και στο δικαίωμα τού λόγου,

Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ

https://konstantinosbouras.gr

info από το Δελτίο Τύπου:

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ

«Εμφύλια έπη»

του Φαίδωνα Χατζηαντωνίου

Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καλαμάτας

Σάββατο 4 Δεκεμβρίου | 20:00

Αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας

Συμπαραγωγή

ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας – ΜΜΑ

Έγραψαν για την παράσταση μετά την πρεμιέρα της στην Καλαμάτα
«Μια παράσταση – μουσική συμφωνία, Με ερμηνεία της εξαιρετικής, out of this world, Χρυσάνθης Δούζη».
Λίνα Γιάνναρου – Καθημερινή

«Η καθηλωτική ερμηνεία της Χρυσάνθης Δούζη. Ένα κείμενο ταξίδι στη μνήμη της ελληνικής ιστορίας».

Νίκος Παπαηλιού – Athens Voice

«Η μουσική (Δημ. Οικονομάκης) αποτελεί ένα υπέροχο, απολαυστικότατο τμήμα της παράστασης. Είναι βαθιά ανθρώπινη, “κεντρίζει” το συναίσθημα. Τα “Εμφύλια έπη” ήρθαν για να συζητηθούν».

Γιούλα Σαρδέλη, Elefteria Online

 Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, παρουσιάζει το Σάββατο 4 Δεκεμβρίου στις 8:00 το βράδυ στην Αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας το έργο «Εμφύλια έπη» του Φαίδωνα Χατζηαντωνίου. Ερμηνεύει η Χρυσάνθη Δούζη υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιάννη Μαργαρίτη. Τη μουσική έγραψε ο Δημήτρης Οικονομάκης. Τα σκηνικά και τα κοστούμια επιμελήθηκε η Ελένη Μανωλοπούλου, ενώ τα βίντεο της παράστασης υπογράφουν η Χρυσούλα Κοροβέση και ο Μάριος Γαμπιεράκης. Τη Χρυσάνθη Δούζη πλαισιώνει επί σκηνής ο μουσικός Δημήτρης Μπακέας.

Τα «Εμφύλια έπη» έκαναν πρεμιέρα στην Καλαμάτα τον Φεβρουάριο του 2019, ενώ τον Μάιο του 2019 ταξίδεψαν στη Νίκαια της Γαλλίας αποσπώντας θερμές κριτικές.

Μια παράσταση για τη μνήμη

Η αλαζονεία της εξουσίας και η προδοσία είναι οι συνδετικοί κρίκοι των τεσσάρων ενοτήτων από τις οποίες αποτελείται το έργο. Αυτά τα δύο μεγάλα θέματα αναδύονται μέσα από τα αφηγήματα τεσσάρων πρωταγωνιστών της ελληνικής ιστορίας: Ο αλαζών και νάρκισσος Αλκιβιάδης με φόντο τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (5ος αι. π.Χ.), o πρίγκιπας Δημήτριος Παλαιολόγος, από τους πρωταγωνιστές του εμφυλίου των Παλαιολόγων στην Πελοπόννησο (15ος αιώνας), ο οπλαρχηγός Οδυσσέας Ανδρούτσος με φόντο τον εμφύλιο κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και τέλος ο ηγέτης του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, πρωταγωνιστής του εμφυλίου της δεκαετίας του 1940, αποτελούν τα βασικά πρόσωπα. Διαφορετική ιστορική αφετηρία, κοινό φόντο: ο εμφύλιος πόλεμος.

Το κάθε αφήγημα αρχίζει με τη ραδιοφωνική αναγγελία του θανάτου του εκάστοτε πρωταγωνιστή και τον επιμνημόσυνο λόγο που εκφωνεί μια ανώνυμη γυναίκα. Καθώς το πνεύμα του εκλιπόντος αναλαμβάνεται, η γυναίκα συνδιαλέγεται μαζί του, άλλοτε σαν κορυφαία αρχαίου χορού που εκπροσωπεί τη μέση έκφραση της κοινότητας κι άλλες φορές σαν τη συνείδηση που τον ελέγχει, συνοψίζοντας τις πράξεις του βίου του.

Τα «Εμφύλια έπη» είναι η Ελλάδα στον καθρέφτη. Μια παράσταση-στοχασμός πάνω στην Ιστορία. Μια παράσταση για τη μνήμη. Μια παράσταση, της οποίας ο αφηγηματικός τρόπος διέπεται από κυνισμό, πρόκληση, ναρκισσισμό, γελοίο, πτώση, σπαραγμό. Μια παράσταση με πολλή μουσική που προκαλεί τη φαντασία του θεατή με το ηχητικό της περιβάλλον.

Σκηνοθεσία, φωτισμοί | Γιάννης Μαργαρίτης

Μουσική | Δημήτρης Οικονομάκης

Επιμέλεια σκηνικού και κοστουμιών | Ελένη Μανωλοπούλου

Βίντεο | Χρυσούλα Κοροβέση – Μάριος Γαμπιεράκης

Μουσικός επί σκηνής | Δημήτρης Μπακέας

Φωτογραφίες | «Εύφορη Γη»

Σκηνοθετικό σημείωμα
Αλαζονεία, ναρκισσισμός, ακούσια και εκούσια προδοσία αρχών και αξιών προκειμένου να ικανοποιηθεί το «εγώ» της εξουσίας, και όλα αυτά με φόντο εμφύλιους σπαραγμούς και ανθρώπινο πόνο. Κι ένας παντεπόπτης οφθαλμός που σιωπηλά παρακολουθεί το δράμα της διαχρονικά σπαρασσόμενης ύπαρξης. Μια παράσταση πολιτική και συνάμα τελετουργική που βάζει την Ελλάδα μπροστά στον καθρέφτη.

Γιάννης Μαργαρίτης