Το χιούμορ θα μας σώσει!!!
Επιτέλους, κάπου μεταξύ γκροτέσκο και φάρσας, το θέατρο δικαιώνεται εν μέσω γενικευμένης κατάθλιψης λόγω πολέμου και παρά τους λοιμούς, λιμούς, σεισμούς, καταποντισμούς, η διονυσιακή χαρά τής ζωής υπερισχύει και μόνον ο εξανδραποδισμός τής ανθρώπινης ύπαρξης παραμένει κατάντια αξιοκατάκριτη…
Ένας άνεργος στη Σοβιετική Ένωση, τουτέστιν ένας που δεν είναι στα πράγματα, φτάνει στα όρια τής εξαθλίωσης και βλέπει την αξιοπρέπειά του να τείνει στο ναδίρ, παρ’ όλο που η υποστηρικτική σύζυγος επιχειρεί να αντισταθμίσει την προσβλητική συμπεριφορά τής πεθεράς του.
Άμεση, αμεσότατη κριτική τού καθεστώτος των προνομιούχων συντρόφων της νομενκλατούρας, αλλά ταυτόχρονα και μια καυστική κοινωνική σάτιρα, όπου οι διαχρονικοί τύποι και χαρακτήρες ανθρώπων επιβιώνουν παντός καθεστώτος και παντός καιρού βεβαίως.
Σαν τα άρρωστα μελίσσια που δεν μπορούν να υπερασπίσουν τον εαυτό τους και τους επιτίθενται τα παράσιτα, η άρρωστη συνείδηση κατακρημνίζει την ψυχοσωματική οντότητα στο επίπεδο τής αυτοκαταστροφής και τότε τρέχουν οι διάφοροι βολεμένοι παρίες να επωφεληθούν από τον επικείμενο θάνατό του.
Εδώ δεν ισχύει μόνον το «ο θάνατός σου η ζωή μου» αλλά και το «διαμοιράζομαι τα ιμάτιά σου», ατυχή συνάνθρωπε, που έχεις χάσει το δικαίωμα τού συνανήκειν στην ανθρώπινη κοινωνία, απλώς και μόνον επειδή ενδίδεις στην ναρκισσιστική ηδονή τής αυτοχειρίας».
Φυσικά, το ένστικτο τής ζωής είναι βακχικό και βαθιά ριζωμένο στην ανθρώπινη αναπνοή, τόσο που κάθε επιθυμία θανάτου έρχεται δεύτερη.
Ο υποψήφιος αυτόχειρας υποδύεται τον ψόφιο κοριό, μέχρι να ανά-στηθεί έξω από το φέρετρό του και να τους βγάλει σε όλες και όλους τη γλώσσα!!!
Παιδική αμετροέπεια, που βρίσκεται ούτως ή άλλως στη βάση κάθε κωμωδίας, όπου οι κοινωνικές επιταγές και η «ετικέττα» του καθωσπρεπισμού παρακάμπτεται προσωρινώς για ψυχοθεραπευτικούς/δραματοθεραπευτικούς λόγους.
Φυσικά, μόνον στον εξεζητημένο λόγο τού μη ρεαλιστικού θεάτρου υπάγεται τούτη η καλογραμμένη φαρσοκωμωδία, χωρίς όμως να γίνεται κι αυτόχρημα ποιητική. Ο Αριστοφάνης ήταν ένας κι ο Μένανδρος συνάδελφος και ισότιμος τού σηριαλογράφου Φωσ-κόλου.
Διασκεδάζουμε παρ’ όλα αυτά, ψυχαγωγούμεθα και ξεχνάμε για λίγο τους λογαριασμούς, τα πάθη και τα λάθη μας. Κάτι είναι κι αυτό σε καιρό απωλειών, γενικώς.
Όμως η απώλεια τής αυτοσυνειδήσεως, η απώλεια τής ελευθερίας, η απώλεια τής ανθρώπινης αξιοπρέπειας είναι απαράδεκτες κι ασυγχώρητες.
Το χιούμορ θα μας σώσει.
Ένα γέλιο θα τους / τις θάψει όλους / όλες τις πολεμοκάπηλες απάνθρωπες δυνάμεις τού Σκότους.
Κι άλλο τι δεν έχω στο μυαλό μου «πάρεξ Ελευθερίαν και γλώσσαν», «πάρεξ Ελευθερίαν και γλώσσαν»….
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ
https://konstantinosbouras.gr
info:
Αυτόχειρ! του Νικολάι Έρντμαν,
μια εξωφρενική κωμωδία ζωής και θανάτου
Θέατρο REX | ΣΚΗΝΗ «ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ»
Από τις 23.3.2022
«Στις μέρες μας ό,τι σκέφτεται ένας ζωντανός,
μόνο ένας νεκρός μπορεί να το πει»
Νικολάι Έρντμαν, Αυτόχειρ!
Ο Σεμιόν θέλει να αυτοκτονήσει. Ή, μάλλον, έτσι νομίζει η γυναίκα του. Εκείνος λίγο σαλάμι ήθελε. Η είδηση της επικείμενης…αυτοκτονίας του Σεμιόν εξαπλώνεται με ταχύτητα φωτός, ερήμην του. Και τώρα πώς θα αντιμετωπίσει όλους αυτούς που εισβάλλουν στη ζωή του, προσπαθώντας να τον πείσουν για το …ανεπανόρθωτο;
Θέλοντας να καπηλευτούν τον θάνατό του για ιδεολογικούς σκοπούς, εκπρόσωποι της εξουσίας -και όχι μόνο- του προσφέρουν γη και ύδωρ για μια θέση στο σημείωμα αυτοκτονίας του, μεταμορφώνοντας την καθημερινότητα αυτού του λούμπεν Άμλετ, σε υπερθέαμα. Έστω και για λίγο.
«Εκείνος που μέχρι τώρα δεν είχε εξουσία πάνω σε τίποτα, θα γίνει πρωταγωνιστής και θα βρεθεί με όλους τους προβολείς στραμμένους πάνω του» λέει ο σκηνοθέτης Γιώργος Παπαγεωργίου. Με απίθανο χιούμορ και ιλιγγιώδεις ρυθμούς, η παράσταση ακολουθεί την υπαρξιακή διαδρομή του πρωταγωνιστή που παλινδρομεί ανάμεσα στη λαχτάρα του για ζωή και στη δίψα του για μεγαλείο που τροφοδοτούν αυτοί οι ξαφνικοί «επισκέπτες».
Η μουσική, ζωντανή, δυναμική πρωταγωνιστεί κι αυτή, επιτρέποντας την υπέρβαση: δύο αντίθετες πραγματικότητες συναντιούνται, καθώς ο κόσμος του θεάματος εισβάλει σ’ ένα φτωχικό, μίζερο σπίτι. Με την έναρξη της παρεξήγησης, ο εκρηκτικός μουσικός κόσμος της παράστασης αρχίζει να ξετυλίγεται. Ο τρελός ρυθμός των ντραμς μοιάζει να κυνηγά την ιστορία που εκσφενδονίζεται προς τα μπρος, χάνει τον ρεαλισμό της και μεταμορφώνεται σε κάτι που θυμίζει ανατρεπτικό τσίρκο.
Ο Αυτόχειρ! είναι μια καθαρόαιμη κωμωδία. Είναι επίσης το καταραμένο έργο του Νικολάι Έρντμαν που απαγορεύτηκε από το σταλινικό καθεστώς το 1932. Ο Έρντμαν πλήρωσε με μακρόχρονη εξορία στη Σιβηρία τη συγγραφή του Αυτόχειρα, ενώ το έργο παρέμεινε σχεδόν αόρατο στη Ρωσία μέχρι το 1987.
Ανελέητα σύγχρονη και αδυσώπητα ευφυής, η ξέφρενη κωμωδία του Έρντμαν μιλά για την κοινωνική υποκρισία και τους σαρωτικούς μηχανισμούς επιβολής εξουσίας στο άτομο, για το τι σημαίνει να ζεις σε μια κοινωνία όπου μόνο οι νεκροί μπορούν να μιλήσουν ελεύθερα, αλλά και την ανόθευτη, αδιαπραγμάτευτη, ακατανίκητη επιθυμία του ανθρώπου για ζωή.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Κωστής Σκαλιόρας
Σκηνοθεσία- Δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Παπαγεωργίου
Σκηνικά-κοστούμια: Πάρις Μέξης
Μουσική: Γιώργος Δούσος, Δημήτρης Κλωνής
Κίνηση: Σεσίλ Μικρούτσικου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Δραματολόγος παράστασης: Εύα Σαραγά
Α΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Άννα Παπαγεωργίου
Β΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Λατουσάκης
Βοηθός φωτιστή: Χάρης Δάλλας
Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Αλέγια Παπαγεωργίου
Βοηθός σκηνογράφου: Εύη Ανδριανού
Διανομή (με σειρά εμφάνισης)
Αντρικό χορωδιακό τρίο, άντρες στο σπίτι του Σεμιόν: |
Αντώνης Αντωνιάδης, Γιάννης Λατουσάκης, Νικόλας Ντούρος |
|||
Σεμιόν Σεμιόνοβιτς Ποντσεκάλνικοφ: |
Μανώλης Μαυροματάκης |
|||
Μαρία Λουκιάνοβνα Ποντσεκαλνίκοβα: |
Αγορίτσα Οικονόμου |
|||
Σεραφίμα Ιλίνιτσνα: |
Ναταλία Τσαλίκη |
|||
Αλεξάντρ Πετρόβιτς Καλαμπούσκιν: |
Μάκης Παπαδημητρίου |
|||
Μαργαρίτα Ιβάνοβνα: |
Βάσω Καβαλιεράτου |
|||
Αριστάρκ Ντομινίκοβιτς Γκολοτσάποφ: |
Νίκος Καρδώνης |
|||
Κλεοπάτρα Μαξίμοβνα: |
Χριστίνα Χειλά-Φαμέλη |
|||
Ιγκόρ Τιμοφέιεβιτς: |
Κλέαρχος Παπαγεωργίου |
|||
Νικιφόρ Αρσένιεβιτς Πουγκατσόφ: |
Χρήστος Πούλος-Ρένεσης |
|||
Βίκτορ Βικτόροβιτς: |
Κώστας Μπερικόπουλος |
|||
Πάτερ Ίκλυτ: |
Άγγελος Μπούρας |
|||
Ραΐσα Φιλίποβνα: |
Λυδία Τζανουδάκη |
|||
Γκρούνια: |
Φανή Παρλή |
|||
Κόστια: |
Αντώνης Αντωνιάδης |
|||
Ιβάν Βασίλιεβιτς: |
Νικόλας Ντούρος |
|||
Καπελούδες, κοπέλες στο νεκροταφείο: |
Εβίτα Αγαΐτση, Φανή Παρλή |
|||
Ζίνκα: |
Εβίτα Αγαΐτση |
|||
Διάκος: |
Νικόλας Ντούρος |
|||
|
|
|||
Μουσικοί επί σκηνής:
Αλέξανδρος Δανδουλάκης (ηλεκτρική κιθάρα), Γιώργος Δούσος (κλαρίνο), Δημήτρης Κλωνής (ντραμς), Βασίλης Παναγιωτόπουλος (τρομπόνι), Δημήτρης Τίγκας (κοντραμπάσο)
Φωτογράφος παράστασης: Xρήστος Συμεωνίδης
Σημείωση: Οι Σκηνές του Εθνικού Θεάτρου λειτουργούν ως αμιγείς χώροι για εμβολιασμένους και νοσήσαντες. Η είσοδος των θεατών θα γίνεται αυστηρά με την επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης.
Λόγω των έκτακτων συνθηκών, ο προγραμματισμός της πρεμιέρας και των παραστάσεων ενδέχεται να τροποποιηθεί.
-
Hμέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη και Κυριακή στις 19:00, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00
-
Προπώληση εισιτηρίων: ticketservices.gr και στο 210.7234567 (με χρήση πιστωτικής-χρεωστικής κάρτας)
-
Πληροφορίες: Ταμεία κτηρίου Τσίλλερ (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24), τηλ. 210.5288170-171 και Θεάτρου Rex (Πανεπιστημίου 48) τηλ. 210.3305074
Teasers παράστασης
Μανώλης Μαυροματάκης, https://youtu.be/t1Jcbf74iT4
Ναταλία Τσαλίκη, https://youtu.be/M-23xE-td4g
Αγορίτσα Οικονόμου, https://youtu.be/8WU1N49g5W8
Μάκης Παπαδημητρίου, https://youtu.be/aW2rU8WsL80
Κώστας Μπερικόπουλος, https://youtu.be/FfsmWEti1cA
Χριστίνα Χειλά – Φαμέλη, https://youtu.be/LgpQOMiugYI
Νίκος Καρδώνης, https://youtu.be/wCKuS5bxqSE
Βάσω Καβαλλιεράτου, https://youtu.be/CRmrSHmANAE
Άγγελος Μπούρας, https://youtu.be/MyHGuew_Ev8
Λυδία Τζανουδάκη, https://youtu.be/pxJR-J87jmE