Ο Πάμπλο Νερούντα (1904-1973), Χιλιανός συγγραφέας και ποιητής, θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ού αιώνα. Το 1971 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις λόγω της πολιτικής του δραστηριότητας. Γράφει κυρίως ερωτικά ποιήματα, έργα που διέπονται από τις αρχές του σουρεαλισμού, ακόμα και κάποια που μπορούσαν να θεωρηθούν πολιτικά μανιφέστα.
Η κυρίαρχη άποψη υποστηρίζει ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρέασαν την εξέλιξη της νοητικής και γνωσιακής λειτουργίας του ανθρώπου και ένας από αυτούς, που έπαιξαν ρόλο-κλειδί, είναι η ικανότητα να μετράει/ αριθμεί. Εξάλλου, κατά τον Jung, ο αριθμός είναι αρχέτυπο τάξης που έγινε συνειδητό και βοηθάει να βάλουμε τάξη στο χάος των φαινομένων. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πολλοί ποιητές, μεταξύ των οποίων ο Pablo Neruda, που βλέπουν τη μέτρηση γενικά (όχι μόνο τη λογιστική πλευρά της) ως τρόπο επιβολής τεχνητής, ακόμη και θανάσιμης, τάξης στην πραγματικότητα. Αυτό συμβαίνει όταν κάποιος μπερδεύει τα πλαίσια αναφοράς και κρίνει με έτοιμες πολιτικές ιδεολογίες επιστημονικά θέματα.
* *
Ωδή στους Αριθμούς
Ω η δίψα να γνωρίζουμε
πόσα!
Η πείνα
να γνωρίζουμε
πόσα
αστέρια στον ουρανό!
Περάσαμε
την παιδική μας ηλικία μετρώντας
πέτρες, φυτά, δάχτυλα,
κόκκους άμμου και δόντια,
τη νιότη μας περάσαμε μετρώντας
πέταλα και ουρές κομητών.
Μετρήσαμε
χρώματα, χρόνια,
ζωές και φιλιά.
Στην εξοχή βόδια,
στη θάλασσα
κύματα.
Τα πλοία γίνανε πληθώρα μηνυμάτων.
Οι αριθμοί πολλαπλασιάστηκαν.
Οι πόλεις
χιλιάδες, εκατομμύρια,
το στάρι εκατοντάδες
μονάδες, που κράταγαν
μέσα τους
μικρότερους αριθμούς,
μικρότερους και από έναν και μόνο σπόρο.
Ο χρόνος έγινε αριθμός.
Το φως αριθμήθηκε
και όσο και αν αγωνίστηκε με τον ήχο
η ταχύτητά του ήταν 37.
Οι αριθμοί μας περικύκλωσαν.
Όταν κλείναμε την πόρτα
τη νύχτα, εξαντλημένοι,
ένα 800 γλίστραγε
κάτω από την πόρτα
και ξάπλωνε μαζί μας στο κρεβάτι
και στα όνειρά μας
τα 4000 και τα 77
μας χτυπούσαν στο μέτωπο με σφυριά και μασιές.
Τα 5άρια
αθροίζονταν με 5άρια
μέχρι να βυθιστούν στη θάλασσα ή στην τρέλα
μέχρι που ο ήλιος μας υποδέχτηκε με το μηδέν του
και πήγαμε τρέχοντας
στο γραφείο
το εργαστήριο
το εργοστάσιο,
για να αρχίσουμε ξανά το άπειρο
Εγώ της κάθε νέας μέρας.
Είχαμε χρόνο, ως άνθρωποι,
ώστε η δίψα μας
να χορτάσει αργά,
η αρχέγονη επιθυμία
να δώσει έναν αριθμό στα πράγματα,
να τα προσθέσει,
να τα ελαττώσει
έως τη σκόνη,
έρημοι φτιαγμένοι από αριθμούς.
Εμείς
καλύψαμε τον κόσμο
με αριθμούς και ονόματα,
αλλά
τα πράγματα επέζησαν,
δραπέτευσαν
από τους αριθμούς
τρελάθηκαν στις ποσότητές τους,
εξατμίστηκαν
αφήνοντας
μια μυρωδιά ή μίαν ανάμνηση
αφήνοντας τους αριθμούς άδειους.
Να γιατί
για σένα
θέλω πράγματα.
Άσε τους αριθμούς
να πάνε φυλακή,
άσε τους να παρελάσουν
σε τέλειες στήλες
τεκνοποιώντας
μέχρι να δώσουν ολικό άθροισμα
του απείρου.
Για σένα θέλω μόνο
οι αριθμοί
σε όλη τη διαδρομή
να σε προστατέψουν
κι εσύ να τους προστατέψεις.
Μακάρι το εβδομαδιαίο νούμερο στον μισθό σου
να μεγαλώσει μέχρι που να ανοίξει το στήθος σου.
Και από τους 2 σας, αγκαλιασμένους,
το σώμα σου και αυτό της αγαπημένης σου,
μακάρι να γεννηθούν ζεύγη παιδικών ματιών
που θα μετρήσουν ξανά
τα αρχαία αστέρια
και τα αμέτρητα στάχυα
που θα καλύψουν μια μετασχηματισμένη γη.
* *
Το τι κάνουμε εμείς με τους αριθμούς είναι σε μεγάλο βαθμό γνωστό, εκείνο που δεν γνωρίζουμε ακόμα είναι τι κάνουν οι αριθμοί με μας.