- Πείτε μας, αρχικά, για εσάς η λογοτεχνία συνιστά ένα φωτεινό ή σκοτεινό σύμπαν;
Πιστεύω ότι η λογοτεχνία δεν είναι απόλυτα ούτε ένα φωτεινό, ούτε ένα σκοτεινό σύμπαν. Φανταστείτε ένα δωμάτιο με κλειστά παράθυρα αλλά μέσα από τις γρίλιες να εισχωρούν ακτίνες φωτός. Εμπεριέχει και τις δύο όψεις, ίσως εκεί να κρύβεται η μαγεία της.
Όσον αφορά την δημιουργία, σίγουρα εκεί υπάρχει ομίχλη. Σκοτάδι. Κάτι απροσπέλαστο που πρέπει να βρεις τον τρόπο να το διανύσεις. Να συλλέξεις ότι πολυτιμότερο και να το μετουσιώσεις σε τέχνη. Οι λέξεις μετατρέπονται σε σωτήριες λέμβους και η δράση πολιορκείται από τα κύματα – τρικυμίες του μυαλού.
- Σάς γοητεύει περισσότερο η ποίηση ή η διηγηματογραφία;
Είμαι λάτρης και των δύο και ως γραφιάς και ως αναγνώστης. Πολλές φορές μέσα από τον πεζό λόγο δίνω ποιητικές ανάσες. Με γοητεύει η ποίηση γιατί μέσα από την ”αφαίρεση” εκφράζεις κάτι μεγαλειώδες. Αντίστοιχα, με συνεπαίρνει η διηγηματογραφία γιατί σου δίνει μια λεπτομέρεια που σε κάνει να βιώνεις την εκάστοτε ιστορία σαν αληθινός συμμετέχων.
- Αν θεωρήσουμε ότι ο κόσμος ενέχει παθογένειες, ποια στοιχεία του θα θέλατε να εξωραΐσετε μέσω της ποιητικής σας μυθολογίας;
Η κοινωνία μας έχει – δυστυχώς- πολλές παθογένειες ακόμη. Μέσα από την συγγραφή προσπαθώ να εξωραΐσω τα κακώς κείμενα. Όπως για παράειγμα, την καταπάτηση της ελευθερίας, την πατριαρχία, τις αμέτρητες διακρίσεις.
- Σάς εγείρει περισσότερο ως δημιουργό η ρεαλιστική αποτύπωση των υπαρχόντων γεγονότων ή το υπερφυσικό στοιχείο;
Με ενδιαφέρουν εξίσου και τα δύο. Πολλές φορές μάλιστα το ένα εμπεριέχει το άλλο. Δεν θα μπορούσα να μην γράφω για το υπερφυσικό στοιχείο γιατί είναι κάτι που με απασχολεί ιδιαίτερα. Είμαι σίγουρος ότι μας διαφεύγουν πολλά γεγονότα υπερφυσικά καθημερινά. Δεν διακρίνονται όλα με την λογική. Υπάρχει και το άλογο στοιχείο. Ιδίως στις παλιότερες γενιές ήταν πιο ανεπτυγμένο το υπερφυσικό στοιχείο. Οι επαρχίες είχαν πάντα να επιδείξουν στοιχειωμένες κατοικίες. Φωνές ανθρώπων που τις έπαιρναν τα πουλιά. Νεράιδες και ξωτικά. Ποτάμια και σπηλιές που κατοικούνταν από άλλες μορφές ζωής. Αλλόκοτα συμβάντα.
Όλο αυτό αδιαμφισβήτητα κρύβει και ένα ποιητικό στοιχείο. Από τους αγαπημένους μου συγγραφείς είναι ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε.
Ωστόσο στο πιο πρόσφατο βιβλίο μου – νουβέλα- η Σιωπή Της Περσεφόνης η γραφή είναι ρεαλιστική. Τα γεγονότα ωμά. Οι συνθήκες σκληρές. Πολλές φορές το ίδιο το θέμα του εκάστοτε βιβλίου είναι εκείνο που με οδηγεί στο συγκεκριμένο είδος γραφής.
- Ποιες θεματικές έχετε πραγματευτεί μέχρι στιγμής στο εν γένει λογοτεχνικό σας έργο και τι καινούριο θα θέλατε να εντάξετε στο ποιητικό σας σύμπαν;
Οι θεματικές που έχω καταπιαστεί μέχρι στιγμής αφορούν την ανθρώπινη απώλεια, τους ανθρώπους που ζούνε στο περιθώριο, τα μικροαστικά κατάλοιπα, τα οθωμανική ήθη που μας βαραίνουν ακόμη. Τον ερωτικό στιγματισμό, την μοναξιά. Άλλα πιο έντονα άλλα πιο αχνά τα διακρίνει κανείς.
- Η λογοτεχνία εκτιμάτε ότι έλκετε περισσότερο από τη ζωή ή από το θάνατο;
Η λογοτεχνία είναι φτιαγμένη με υλικά θανάτου. Το πρόσκαιρο, η ανθρώπινη αδυναμία, το επερχόμενο τέλος είναι οι βασικοί της πυλώνες. Είναι έτσι νομίζω, εξαρχής. Βλέποντας την λογοτεχνία με αφετηρία τους δημιουργούς της. Για να ασχοληθείς με την γραφή, κάτι πρέπει να σε τρώει. Να υπάρχει ένα σαράκι που λένε. Οι ευτυχισμένοι – αν υπάρχει αυτή- η κατηγορία δεν ψάχνουν τίποτε.
- Θα μπορούσατε να μάς προσδιορίσετε τις λογοτεχνικές μετατοπίσεις σας από το πρώτο σας βιβλίο μέχρι σήμερα;
Κάτι που μπορώ να διακρίνω πολύ έντονα, είναι ότι στα πρώτα μου βιβλία, το ερωτικό στοιχείο είναι σε πρώτο πλάνο, ενώ στα επόμενα κυριαρχούν κοινωνικά ζητήματα που ωστόσο κι εκεί δεν αποκλείεται να ανθίζει πάλι το ερωτικό στοιχείο αλλά με άλλες συνιστώσες.
- Σάς τρομάζει ο χρόνος που κυλά αμείλικτα; Θεωρείτε ότι η μνήμη επενεργεί ως σωτήρια λέμβος κάποιες στιγμές;
Εκείνο που με τρομάζει δεν είναι ο χρόνος που φεύγει αλλά να ‘’χάνεται’’ και να κυλά έχοντας κάποια ουσία. Να μην σπαταλάμε τον χρόνο σε ανούσιες καταστάσεις. Να μην ξοδεύεται ελαφρά τη καρδία. Όσον αφορά τη μνήμη πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Υπάρχουν φορές που αποτελεί σωτήρια λέμβο όπως πολύ σωστά επισημαίνεται αλλά υπάρχουν και φορές που αποτελεί ένα παγόβουνο στον ανθρώπινο ωκεανό μας. Πέφτοντας επάνω της μπορεί και να βουλιάξουμε…
- Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας ως λογοτέχνη στο μέλλον;
Δεν γνωρίζω. Το μόνο που εύχομαι είναι να γράφω!
Σας ευχαριστώ θερμά για αυτή την συζήτηση- επικοινωνία. Εύχομαι καλό και δημιουργικό Φθινόπωρο.
Ευχαριστούμε πολύ, πάντα να μάς ταξιδεύετε λογοτεχνικά
Βιογραφικό
Ο Θεοφάνης Λ. Παναγιωτόπουλος γεννήθηκε στην Ευρυτανία. Είναι απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχει μαθητεύσει σε προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με περιεχόμενο την Δημοσιογραφία & ΜΜΕ, την Πολιτισμική Διπλωματία και τον Πολιτισμό & Ιστορική μνήμη. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια Φιλοσοφικού, Παιδαγωγικού και Πολιτιστικού χαρακτήρα. Απέκτησε πτυχίο Αγιογραφίας. Ακόμη, συμμετείχε σε σεμινάρια εκμάθησης Νοηματικής γλώσσας. Παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου και σκηνοθεσίας.
Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 2016 με την ποιητική συλλογή «Αειθαλές Σκίρτημα»· {ποιήματα} εκδ. Όστρια. (Γ’ επανέκδοση). Το 2017 κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο του «Ο Τελευταίος Ασπασμός» ·{διηγήματα} εκδ. Όστρια. [Β έκδοση]. Το 2019 εκδόθηκε το τρίτο του βιβλίο « Μπλακ νόμπελ» {ποιήματα}από τις εκδόσεις Οδός Πανός [Τρίτη έκδοση]. Το βιβλίο προτάθηκε ως παράλληλο διδακτικό κείμενο στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Κολέγιο Αθηνών από την Φιλόλογο Σμαραγδή Μητροπούλου.
Επίσης, ο Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων (ΕΠΟΚ) επέλεξε την ποιητική συλλογή « Μπλακ νόμπελ» ως Βιβλίο Χρονιάς 2019. Η δημοσιογράφος Πέννη Τομπρή παρουσίασε ένα ραδιοφωνικό αφιέρωμα για την ποιητική συλλογή στην εκπομπή «Υλικό Ονείρων» στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ3 9.58 FM.
Το 2020 κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Η ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ», νουβέλα -εκδ. Οδός Πανός [Τέταρτη έκδοση]. Τ0 2022 κυκλοφόρησε το πέμπτο του βιβλίο «Ο Χείμαρρος Των Κέδρων», ποιητική συλλογή, από τις εκδόσεις Οδός Πανός – το οποίο σημείωσε επιτυχία και ως θεατρική παράσταση από τον Διεθνή Πολιτιστικό Σύλλογο ΟΡΙΖΩΝ.
Ο Διεθνής Λογοτεχνικός Οργανισμός για την Ειρήνη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (World Literary Forum Peace And Humans Rights) τίμησε τον συγγραφέα με τον τίτλο του Πρέσβη της ειρήνης. Επίσης, ο Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων (ΕΠΟΚ) τίμησε την νουβέλα «Η ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ» ως βιβλίο χρονιάς 2020.
Είναι μέλος της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. To 2019 βραβεύτηκε για το έργο, την ενεργή παρουσία του στα γράμματα και για την σύγχρονη πνευματική δραστηριότητα του με το βραβείο «ΝΕΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ» από το Λογοτεχνικό Περιοδικό Κέφαλος. Το 2020 βραβεύτηκε στον 1ο Λογοτεχνικό Χριστουγεννιάτικο Διαγωνισμό, του Ελληνικού Πολιτιστικού Ομίλου Κύπρου (ΕΠΟΚ) για το διήγημα του « Δωδεκαήμερο Αγάπης». Ποιήματα του έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά: «Οδός Πανός», «Κελαινώ», «iamvos art», «Ποιείν», «Vakxikon.gr», «Συμπαντικές διαδρομές», «Ατέχνως», «Fractal», «Βιβλίο net», «poihmata. Gr», «DIFERNEWS», «Άνεμος magazine» και στον «eretikos.gr» κι έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορήσει στα Ισπανικά στο περιοδικό κριτικής Λογοτεχνίας «Cratera» με την αρωγή της μεταφράστριας Νατάσας Λάμπρου. Είναι ραδιοφωνικός παραγωγός της εκπομπής «Book traveller» στο Ράδιο Καρπενήσι 97,5 FM. Αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Ευρυτανικός Παλμός».
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα:
(2019) 20 Σύγχρονοι Έλληνες Ποιητές, εκδόσεις Δρόμων
(2019) Συνομιλώντας με τον Τάσο Λειβαδίτη, εκδόσεις Όστρια
(2019) Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο, το Βιβλίο net
(2018) Η Εκπλήρωση Του Ανεκπλήρωτου, σε συνεργασία με την ποιήτρια Στέλλα Σουραφή, εκδόσεις Άνεμος
(2018)Συνομιλώντας με τον Κ.Π. Καβάφη, εκδόσεις Όστρια
(2018) Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο, το Βιβλίο net
(2018)Του έρωτα τα όνειρα, εκδόσεις Πνοές λόγου και τέχνης
(2018) ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ – Συλλεκτική έκδοση, εκδόσεις Πνοές
(2017)Νίκος Καζαντζάκης, εκδόσεις Πνοές λόγου και τέχνης
(2017)Μενέλαος Λουντέμης, εκδόσεις Πνοές λόγου και τέχνης
(2017)Εαρινό ημερολόγιο, εκδόσεις Πνοές λόγου και τέχνης
(2017) Σκοτάδι, Συμπαντικές Διαδρομές
(2017) Μαγικοί Χοροί, Συμπαντικές Διαδρομές λόγου και τέχνης.
(2017) Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο, το Βιβλίο net
