Το βιβλίο αυτό συγκροτείται από 33 κείμενα, συνεντεύξεις, σημειώσεις, ποιήματα και ομιλίες μιας εικοσαετίας που έχουν στον πυρήνα τους το Ολοκαύτωμα και την ενασχόληση του συγγραφέα με αυτό.
Ο Θανάσης Τριαρίδης πιστεύει πως η έκδοση αυτή ίσως να είναι χρήσιμη στον αναγνώστη, γιατί καταγράφει μέσα από μια ακολουθία κειμένων και επιχειρημάτων τη βασική του ερμηνευτική θέση για το Ολοκαύτωμα:
Πως το Άουσβιτς το κάναμε εμείς ( η ανέκφραστη πλειοψηφία της κοινωνίας ) και θα το ξανακάνουμε εμείς.
Πως τα τρένα που ξεκίνησαν για το Άουσβιτς τα φορτώσαμε εμείς -και θα τα ξαναφορτώσουμε εμείς.
Πως το παράγγελμα Wstawac= έγερσης το προφέραμε εμείς και θα το ξαναπροφέρουμε εμείς.
Πως την επόμενη φορά , όταν τα θύματα θα είναι χοντροί/αδύνατοι/ξανθοί/μελαχρινοί/ μετανάστες/φτωχοί/άρρωστοι /όποιοι άλλοι , εμείς ( η κοινωνική πλειοψηφία , η πλειονότητα) θα είμαστε και πάλι οι θύτες.
Πως το Άουσβιτς είναι η απουσία της ερώτησης για τα σώματα (τα ζωντανά σώματα, τα παλλόμενα σώματα, τα τρεμάμενα σώματα) που κάποτε φόρεσαν σαράντα χιλιάδες ζευγάρια παιδικά παπούτσια.
Πως μετά το Άουσβιτς δεν μπορεί να υπάρξει ποίηση χωρίς το Άουσβιτς.
Πως το Ολοκαύτωμα είναι ένα όριο κτηνωδίας , γεννημένο, θρεμμένο και εκτελεσμένο εντός του δυτικού πολιτισμού.
Πως το Ολοκαύτωμα δεν είναι έγκλημα εναντίον ενός μονάχα λαού αλλά ένα μέγιστο έγκλημα εναντίον όλων των ανθρώπων.
Πως η υπόσχεση «Ποτέ ξανά» είναι μια υπόσχεση αντίστασης σε όλα τα επικείμενα Άουσβιτς, πριν αυτά πραγματωθούν, αλλιώς : η επόμενη γενοκτονία μπορεί να αφορά τους Εβραίους ή τους Άραβες ή τους φτωχούς ή τους μετανάστες ή τους ασθενείς με AIDS.
Πως η σιωπή είναι συνενοχή.
Πως το Ολοκαύτωμα δεν ήταν δουλειά ενός «τρελού» ή μιας «διεστραμμένης συμμορίας» αλλά η φαντασίωση χιλίων χρόνων δυτικού πολιτισμού.
Πως το Άουσβιτς είναι μια ακολουθία απαντήσεων πως στην αφετηρία τους δεν υπάρχουν αντίστοιχες ερωτήσεις αλλά η διαρκής ,πικρή και εντέλει απελπιστική απουσία των ερωτήσεων.
Πως το Ολοκαύτωμα θα ξανασυμβεί .Γιατί είναι η τελική λύση της φονικής φύσης του ανθρώπου , που θα έχει πάντοτε τους ίδιους εξακολουθητικούς θύτες : εμάς που θα φοβηθούμε και θα μισήσουμε ,ακόμα χειρότερα : εμάς που θα συνηθίσουμε – που έχουμε συνηθίσει.
Πως το Άουσβιτς είμαστε εμείς. Το Άουσβιτς είναι η βουβαμάρα, η μούγκα , η σιωπή μας. Και ο αιώνας του είναι πάντοτε ο τωρινός και ο επερχόμενος.
Πως το Ολοκαύτωμα είναι η νωπογραφία της «Σφαγής των Νηπίων» του Τζιότο ντι Μποντόνε,η ντούμπα με τα πτώματα των σφαγμένων βρεφών που είναι η πρώτη πτωματοσυρροή στην ιστορία της ζωγραφικής που μυρίζει…
Πως δεν υπάρχει θρησκεία δίχως τρόμο- και δίχως τελετουργικές εκατόμβες.
Πως η μνήμη όπου και να την αγγίξεις , πονεί. Και η εμβληματική προβολή του μνημείου του Άουσβιτς στο κέντρο του Βερολίνου μοιάζει πραγματικά αφόρητη για τους Γερμανούς που την αποφάσισαν.
Πως το Άουσβιτς δεν τελείωσε -ακριβώς γιατί από τη στιγμή που πραγματώνεται κάτι σαν το Άουσβιτς ,δεν τελειώνει.
Πως ο θάνατος είναι ένας Μάστορας από τη Γερμανία.
Πως το Ολοκαύτωμα το έκανε ένας λαός και μια ήπειρος.
Πως η εικόνα της πύλης του Άουσβιτς ( όπου «η εργασία απελευθερώνει») βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε όλα τα γερμανικά σχολικά εγχειρίδια και σηματοδοτεί στη συλλογική γερμανική μνήμη τον τελετουργικό αφανισμό ανθρώπων που ήταν διαφορετικοί από εμάς.
Πως η καρδιά της μνήμης του Ολοκαυτώματος βρίσκεται στο σημαντικότερο τραγούδι που γράφηκε τα τελευταία 50 χρόνια και είναι το « Dance Me to the End of Love» του Λέοναρντ Κοέν.
Πως το Ολοκαύτωμα είναι το μαύρο κουτί της ανθρωπότητας.
Πως το Ολοκαύτωμα είναι ένα ιστορικό γεγονός -δεν είναι θεολογική μεταφυσική αφήγηση. Και ως ιστορικό γεγονός εφόσον συνέβη θα ξανασυμβεί.
Πως Εμείς θα ανεβάσουμε τους ανθρώπους στα τρένα για το επερχόμενο Άουσβιτς. Εμείς θα τους βάλουμε στους θαλάμους , εμείς θα ελευθερώσουμε το αέριο Ziklon B.
Πως το Άουσβιτς δεν τελείωσε.
Πως το Καθαρτήριο και ο Παράδεισος είναι μέσα στην Κόλαση.
Πως αφού υπήρξε το Άουσβιτς, επομένως δεν μπορεί να υπάρχει Θεός.
Πως Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, του Πρίμο Λέβι.
Πως τα Άουσβιτς υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν επειδή τα φτιάχνουν άνθρωποι σαν όλους εμάς, ή όλοι εμείς.
Πως αν η αγάπη υπάρχει , μπορεί να βρίσκεται παντού, ακόμα και στο στομάχι της κόλασης.
Πως το επόμενο Άουσβιτς θα το φτιάξουν άνθρωποι με «ησυχασμένες» συνειδήσεις.
Πως αν ο Ευριπίδης και ο Σαίξπηρ, αν ζούσαν σήμερα, θα έγραφαν για τον Μένγκελε…
Πως το αίμα των αθώων μας τρέφει.
Πως εμείς είμαστε η παντοτινή σφαγή των νηπίων.
Πως ο Λόγος είναι το όπλο της σφαγής.
Πως τον αβάπτιστο Παναγιώτη Μπάρλου στο Δίστομο οι ναζί του λιώσανε το κεφάλι με την μπότα,/γιατί ήταν κάτι σαν συνήθεια για τους ναζί /να πατάνε τα κεφάλια των βρεφών και να τα λιώνουν,/προφανώς ευχαριστιόντουσαν το αδύναμο κρακ /συντρίβοντας τους το κρανίο…
Πως αν κάποια μέρα στο πάρκο/ ακούσεις μια παρέα εφήβων να ονομάζουν «μπάζο» μια συμμαθήτριά τους,/ να ξέρεις πως δεν είναι / μια άσκεφτη ,επιπόλαια κουβέντα/ετούτων των «κατά βάθος καλών παιδιών»…/ Να ξέρεις πως βλέπεις υποψήφιους δεσμοφύλακες / για το Άουσβιτς, για την Τρεμπλίνα και για το Μπέλζεκ./ Και πως, κατά βάθος, απέχεις ένα τσικ, / ένα μονάχα τσικ,/ για να βρεθείς κι εσύ ανάμεσά τους.
Πως ό,τι κι αν γράφω για το Άουσβιτς/είναι και για τη Γάζα,/ και για τη Σρεμπρένιτσα και για το Φεστιβάλ Σουπερνόβα,/ και για τη Χιροσίμα και τη Δρέσδη,/ για το Γολοντομόρ και τη Νανκίνγκ,/και για όλες τις σφαγές της Ιστορίας,/ είναι και γι΄ αυτούς που πεθαίνουν από την πείνα/ και γι΄ αυτούς που δολοφονούν/με τη χόρτασή τους…
Ένα εξαιρετικό και σπουδαίο βιβλίο.
Ένα βιβλίο που απευθύνεται σε διανοητικά ανήσυχους και απαιτητικούς αναγνώστες.
Ελληνική λογοτεχνία ζωντανή , παραγωγική, ερασιτεχνική, άρα παθιασμένη. Και τα πάθη γεννούν κινήματα…
Λιτή αλλά τρομερά διεισδυτική γραφή ,με ακρίβεια που σπάει κόκαλα…
Ο Θανάσης Τριαρίδης εδώ και πολλά χρόνια υπήρξε ακτιβιστής για τα κοινωνικά δικαιώματα των τσιγγάνων και των προσφύγων. Είναι αντιρρησίας συνείδησης. Ο Θανάσης Τριαρίδης αναδεικνύεται με το έργο του σε σύμβολο των μοναχικών ανθρώπων, των φωτισμένων και σπάνιων, που τραβούν τον δρόμο τους με κάθε τίμημα , παραμένοντας πιστοί στις ιδέες τους μέχρι τέλους , ενάντια στο ρεύμα της εποχής.
Ευτυχώς συνεχίζουμε να διαβάζουμε βιβλία σαν αυτό του Θανάση Τριαρίδη , γιατί αυτό από μόνο του θα καταλήξει σε λίγο πράξη αντίστασης…
Ο Θανάσης Τριαρίδης γεννήθηκε το 1970 στη Θεσσαλονίκη. Υπήρξε ακτιβιστής για τα κοινωνικά δικαιώματα των τσιγγάνων στα χρόνια 1996-2001 και από το 2009 είναι αντιρρησίας συνείδησης. Από το 2000 έχει εκδώσει 60 βιβλία με αφηγήσεις και δοκίμια – ανάμεσα σε αυτά τα μυθιστορήματα Ο άνεμος σφυρίζει την Κουπέλα, Τα μελένια λεμόνια, Τα χλωρά διαμάντια, τα ποιητικά βιβλία Ich Bebe, Θα σας περιμένω, Για τους άγνωστους σφαγμένους, τα παραμύθια Ονειρεύτηκα τα Λευκά Χριστούγεννα, Το περίσσιο παιδί κ.α. Επί δύο δεκαετίες διοργανώνει σεμινάρια πάνω σε διάφορους άξονες δυτικού πολιτισμού, καθώς και εργαστήρια πυροδότησης θεατρικής γραφής. Όλα τα βιβλία του και τα θεατρικά έργα του βρίσκονται και διατίθενται ελεύθερα στην ιστοσελίδα triaridis.gr και στην Ανοιχτή Βιβλιοθήκη (www.openbook.gr/tag/thanasis-triaridis/). Έχει εκδώσει (έντυπα ή ηλεκτρονικά) 30 θεατρικά έργα (ανάμεσά τους ο Μένγκελε, ο Οιδίνους, το Lebensraum, η τριλογία Leopold, Football, HIV, Το πλυντήριο, Η κουκούλα, ο Frankenstein 3.R, κ.α.) Από αυτά έχουν προ-κύψει δεκάδες παραστάσεις στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, της Γερμανίας, των Η.Π.Α. και της Κύπρου, καθώς και στο διαδίκτυο. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά.
Κώστας Α. Τραχανάς
