1.ΥΛΙΚΟ
Ο Ρώσος μαθηματικός Γκριγκόρι Πέρελμαν, γεννημένος στην Αγία Πετρούπολη το 1966, κατέληξε σε μια απόδειξη της εικασίας, που είχε θέσει αρχικά ο Henri Poincaré, 473 σελίδων, προκαλώντας φρενίτιδα στην παγκόσμια μαθηματική κοινότητα. Η συνεισφορά του στη Γεωμετρία του Ρίμαν και στη Γεωμετρική Τοπολογία είναι τεράστια. Αρνήθηκε το βραβείο και τα χρήματα που το συνόδευαν.
JoAnne Growney / Perelman and Me
On Tuesday, August 22, 2006 Russian mathematician Grigory Perelman declined the Fields Medal for his contribution to the proof of a well-known and difficult conjecture first posed by Henri Poincare in 1904. I applaud Perelman’s seclusion.
The gravity of the universe
requires dark matter.
Choosing one thought
prevents another.
Little girls learn social graces
to make others feel at ease.
But friendly greetings
are never mathematics.
Difficult thoughts
are born in isolation:
genius slips away if socialized—
and so he must refuse the prize.
*
JoAnne Growney / Ο Perelman και Εγώ
Την Τρίτη 22 Αυγούστου 2006 ο Ρώσος μαθηματικός Grigory Perelman απέρριψε το Fields Medal για τη συμβολή του, το 2004, στην απόδειξη μιας πολύ γνωστής και δύσκολης εικασίας, που είχε θέσει αρχικά ο Henri Poincaré το 1904. Επικροτώ την απομόνωση του Perelman.
Η βαρύτητα του σύμπαντος
απαιτεί σκοτεινή ύλη.
Επιλέγοντας μια σκέψη
αποτρέπεις μίαν άλλη.
Κοριτσάκια μαθαίνουν κοινωνικούς τρόπους
να κάνουν τους άλλους να αισθάνονται άνετα.
Αλλά οι φιλικοί χαιρετισμοί
δεν είναι ποτέ Μαθηματικά.
Οι δύσκολες σκέψεις
γεννιούνται σε απομόνωση:
η μεγαλοφυΐα γλιστρά μακριά εάν κοινωνικοποιηθεί-
έτσι πρέπει να αρνηθεί το βραβείο.
- ΣΧΟΛΙΑΑρκετά μαθηματικά ποιήματα έλκουν την έμπνευσή τους από τα millennium prize problems. Το 2004, στον Grigory Perelmanπροσφέρθηκε το Fields Medal για την επίλυση της Εικασίας Poincare. Αρνήθηκε να δεχτεί το βραβείο. Το ποίημα της JoAnne Growney, ‘Ο Perelman και Εγώ’ (Perelman and Me), συλλαμβάνει τα πολύπλοκα συναισθήματα που προκαλεί αυτή η άρνηση. Η μούσα της ποίησης ήταν όμως σιωπηλή όταν το 2010 ο Perelman απέρριψε το ClayMillennium Prize ύψους 1 εκατομμυρίου δολαρίων για την επίλυση της Εικασίας Poincare.
2000, Μάιος, Βοστώνη: το Ινστιτούτο Μαθηματικών Clay ορίζει τα επτά σημαντικότερα άλυτα προβλήματα των Μαθηματικών και αθλοθετεί το ποσό του ενός εκατομμυρίου δολαρίων για την επίλυση του καθενός.
2002, Νοέμβριος, Αγία Πετρούπολη: ο ιδιοφυής Ρώσος μαθηματικός Γκριγκόρι [Γκρίσα] Πέρελμαν ‘ανεβάζει’ στο διαδίκτυο την απόδειξή του για την Εικασία του Πουανκαρέ: ένα από τα επτά δυσεπίλυτα προβλήματα –που ταλάνιζε τους σημαντικότερους μαθηματικούς από τις αρχές του 20ού αιώνα– είχε βρει τον ‘δάσκαλό’ του.
2006, Αύγουστος, Μαδρίτη: η κοινότητα των μαθηματικών αναμένει τον Γκρίσα να παρευρεθεί στην τελετή απονομής του Μεταλλίου Φιλντς (το μαθηματικό ισοδύναμο του βραβείου Νόμπελ) και να αποδεχτεί την τιμητική του διάκριση. Ο εκκεντρικός 40χρονος μαθηματικός –κλεισμένος με τη μητέρα του σε ένα φτωχικό δυάρι– περιφρονεί φίλους και συναδέλφους και δηλώνει απών.
2009, Οκτώβριος, Αγία Πετρούπολη: «Η συνάντησή μας δεν έχει κανένα νόημα», απαντά ο Γκρίσα στον πρόεδρο της επιτροπής του Ινστιτούτου Clay, και –άκαμπτος στις πεποιθήσεις του– απορρίπτει κατηγορηματικά το ένα εκατομμύριο δολάρια.
Πώς κατόρθωσε αυτός ο τόσο αινιγματικός μαθηματικός να ‘αλώσει’ το πρόβλημα, εντελώς μόνος, αποκομμένος από την κοινωνία και τους δυτικούς συναδέλφους του; Τι είδους δημιουργικές διεργασίες τροφοδότησαν την απρόσκοπτη σκέψη του με τέτοια υπολογιστική ισχύ ώστε να εξωθήσει τις έννοιες των μαθηματικών στα απώτατα όρια της λογικής; Κάτω από ποιες συνθήκες εκπαιδεύτηκε και με ποια ιδεώδη ανδρώθηκε; Πώς κατέληξε να απαξιώσει χρήματα και φίλους και γιατί αρνείται κάθε επικοινωνία με ολόκληρο τον κόσμο; Βέβαια για να απαντηθούν τέτοια ερωτήματα απαιτείται άλλη επιστημονική ειδικότητα, όχι του μαθηματικού.
Εντυπωσιασμένη από τη μοναδικότητα αυτού του χαρακτήρα αλλά και από την ιδιομορφία αυτού του φαινομένου των μαθηματικών, η συγγραφέας-μαθηματικός Masha Gessen αφιερώθηκε στην εξιστόρηση της απίστευτης βιογραφίας του Γκρίσα Πέρελμαν. Μια αληθινή ιστορία, ένα μαθηματικό μυστήριο, το έπαθλο του ενός εκατομμυρίου δολαρίων, και η μοίρα μιας ιδιοφυίας στον σημερινό κόσμο. «Ο θρίαμβος και η τραγωδία συνδέονται άρρηκτα στην εκπληκτική ιστορία αυτού του σπάνιου μαθηματικού που επέλυσε ένα πρόβλημα απίστευτης δυσκολίας εφαρμόζοντας αδιανόητες μεθόδους. Πρόκειται για ένα υπέροχο και βαθιά ανθρώπινο έργο. Διαβάστε το και ανακαλύψτε πώς ολόκληρος ο συναισθηματικός, ο κοινωνικός, και o διανοητικός κόσμος του Γκρίσα μετουσιώθηκαν σε μια μαθηματική απόδειξη», παρατηρεί ο Ian Stewart.