Δεν υπάρχει άλλη στιγμή, στην ιστορία της ανθρωπότητας, για την οποία να χρησιμοποιούμε περισσότερους ευφημισμούς, όπως για τον θάνατο, μια μάταιη απόπειρα να «ελέγξουμε» αυτό που δεν ελέγχεται, να τον μεταμφιέσουμε, να τον κρύψουμε. Το τίμημα που πληρώνουμε είναι μεγάλο.

Οι ευφημισμοί που χρησιμοποιούμε για τον θάνατο πάνε ένα βήμα παραπέρα από την προσπάθειά μας να παρακάμψουμε την πραγματικότητα. Οι ευφημισμοί γίνονται επικίνδυνοι, όταν κάποιος δεν μπορεί να κατανοήσει το περιεχόμενό τους, όπως για παράδειγμα ένα παιδί. Ταυτόχρονα, μας απομακρύνουν από το βιωματικό μέρος της εμπειρίας. Της εμπειρία της ζωής αλλά και του τέλους της.

Ο Σωκράτης μας έμαθε ότι «δεν φτάνει να ζούμε αλλά χρειάζεται να ζούμε και καλά».  Αυτό συμβαίνει, όταν συμπεριλαμβάνουμε τις απώλειες, την ασθένεια, τα γηρατειά και τον θάνατο ως μέρος μιας φυσικής διαδικασίας.

Όσο επώδυνα και αν είναι τα συναισθήματα που συνδέονται με τις απώλειες άλλες τόσες είναι και οι ευκαιρίες μας να αναπτύξουμε την ανθεκτικότητά μας.

Η «ανθεκτικότητα» είναι η κεντρική ιδέα αυτού του βιβλίου. Για μένα, αυτή η λέξη περικλείει της έννοια της αντοχής όσο και την προσαρμογή σε κρίσεις και αντιξοότητές της. Η ανθεκτικότητα είναι το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας όχι μόνο να «επιβιώσουμε» μετά απ’ τα δύσκολα αλλά να ζήσουμε και να ζήσουμε καλά.

Νάνσυ Ψημενάτου

Η Νάνσυ Ψημενάτου είναι συνθετική θεραπεύτρια, επόπτρια, συγγραφέας και ιδρύτρια της ΑΜΚΕ Μαθήματα Ζωής. Έχει λάβει την πιστοποίησή της στη Θανατολογία από την Association for Death Education and Counselling στην οποία και είναι μέλος.

Εργάζεται ιδιωτικά και συνεργάζεται με φορείς τόσο στα πλαίσια της εποπτείας  όσο και στη διεξαγωγή σεμιναρίων που αφορούν τη διαχείριση των απωλειών.

Έχει γράψει τρία βιβλία σχετικά με το πένθος, «Πένθος, το ταξίδι στη Χώρα του Παράδοξου», «365 +1 ημέρες χωρίς…» και «Συμβουλευτική πένθους για επαγγελματίες», που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Φίλντισι.