Κρατώ ανά χείρας και διαβάζω πάλι, μετά από πολλά χρόνια, την δεύτερη ποιητική συλλογή, τού αγνοημένου μεταπολεμικού ποιητή Ζώη Μάναρη(1928-1996) με τίτλο:”Το πρόσωπο στην άδεια μέρα” (ποιήματα), που τυπώθηκε -σύμφωνα με τον κολοφώνα- στον ”Τυπογραφικό Οργανισμό Αθηνών” [Καρόρη 11], τον Δεκέμβρη τού 1962, σε τριακόσια αντίτυπα.
Πρώτη φορά, διάβασα το όνομά του- λυκειόπαις ων και ποιητόφιλος- στα αρμοδίως ”ενημερωμένα” περιεχόμενα, τής τότε άρτι αποκτηθείσας ”Ανθολογίας Συγχρόνου Ελληνικής Ποιήσεως : 1930-1960”, των Άρη Δικταίου και Φαίδρου Μπαρλά, πού’ χε εκδοθεί το 1961, από τον κραταιό -ακόμη – οίκο ”Φέξη”.
Το ιδιότυπο επώνυμο, που είχε ο τριαντατριάχρονος – τότε-ποιητής, όπως και τα ανθολογούμενα ποιήματά του, μού άφησαν μια δυσεύρετη αίσθηση κρυσταλλώδους διαύγειας, σαν να διαπερνούσα από κολωνάτα ποτήρια, άμωμα.
Το ποιητικό του στίγμα συνοψιζόταν ίσως-στην απόκρημνη περιοχή μίας αναφαίρετης εξορίας, ενός αναπόδραστου οντολογικού εξοβελισμού, διαρκώς εντεινόμενου.
Η αγωνία και το υπαρξιακό άγχος εναλλάσσονταν, εγγεγραμμένα στην απερήμωση ενός άφιλου εξαχρειωμένου κόσμου.
Ο ανυστερόβουλος ποιητής ανίχνευε αυτόχρημα, χάρη στις άγρυπνες κεραίες του, την πνιγμονή, το αδιέξοδο τής απανθρωποποίησης και τής υλοφροσύνης, έχοντας πλήρη επίγνωση, τού πεπερασμένου τής ανθρώπινης ύπαρξης, ίσως -εν τέλει- και τής ίδιας τής γραφής.
Ας ακούσουμε όμως, καλύτερα -εν είδει εκπρόθεσμου
μνημοσύνου – την θαλπικά υπόκωφη φωνή του:
αν υπάρχεις εσύ
Αν υπάρχεις εσύ,
ο αγέρας και τα πουλιά,
η θάλασσα,
βιάζοντας τα κορμιά,
χρωματίζοντας τα μάτια,
αν υπάρχεις εσύ,
αγρίμι μες στ’ αγρίμια,
φωνή που πήρε τα βουνά
μ’ άλλες μαζί φωνές
– θα βρω το πρόσωπο στην άδεια μέρα,
το πρόσωπό μου που άδειασε
μες στις στερήσεις.
Θα βρω το δρόμο,
τη δύναμη,
μιαν άνθηση πάλι καινούρια.
Αν υπάρχεις εσύ,
η ποίηση
κ’ η αγάπη.
*****************************************
εκείνο που ήσουν μες στις μνήμες
Δέ σού συμπαραστάθηκαν σε τίποτα
κι’ αυτά τα χρόνια
μείνανε όλο γύμνια.
Ακόμα κ’ εκείνο που ήσουν χάνεται,
αποσιωπάται,
εκείνο που ήσουν μες στις μνήμες
φθείρεται με μια βλάβη στο μυαλό
ο κόσμος στένεψε ή μεγάλωσε πολύ
και δεν περνάει.
Περνώντας, τέλος -τα χρόνια, κατάφερα να συγκεντρώσω τις ποιητικές του συλλογές, παρότι ο νομιζόμενος ”ψόγος” ευάριθμων ομοτέχνων-περί ελάσσονος ποιητή- εξακολουθούσε να ισχύει ένδοθεν τού σιναφιού, πλην όμως δεν επηρέαζε, ούτε κατ’ ελάχιστον-τις ποιητικές μου προσηλώσεις.
14.09.2024
