Διαβάζοντας αλλιώς… :
Χίρο Αρικάουα «Το Χρονικό ενός Πολυταξιδεμένου Γάτου»,
Εκδόσεις Μίνωας,
ISBN 978-618-02-1093-4
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Κονταξάκη

 «Καθώς απαριθμούμε τις αναμνήσεις ενός ταξιδιού, ξεκινάμε για το επόμενο. Τιμώντας αυτούς που προηγήθηκαν. Τιμώντας κι αυτούς που θα ακολουθήσουν. Και μια μέρα, θα ξανασυναντήσουμε όλους αυτούς τους ανθρώπους κάπου πέρα απ’ τον ορίζοντα.» ( επίλογος – σκέψεις του Νάνα, του “πολυταξιδεμένου γάτου”)

 Διαβάζοντας ένα πλήθος βιβλίων, από αυτά που λαμβάνω για τη στήλη, κάπου στα Χριστούγεννα βρέθηκα μπροστά σ’ ένα μυθιστόρημα που με γοήτευσε ήδη από τον τίτλο. Τελειώνοντάς το, πήρα την Παυλίνα πολύ συγκινημένη και της το αφηγήθηκα. “Άφησέ το για το “Γατο-αφιέρωμα”, μού είπε.
Λοιπόν, εποχή των γατών ο Ιανουάριος και θέλω πολύ να σας γράψω γι’ αυτό. Συγγραφέας του είναι η Χίρο Αρικάουα. Από την “Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου” μάς έρχεται το βιβλίο και οι ήρωές του. Ένα αλληγορικό μυθιστόρημα που μετέφρασε, από την αγγλική μετάφραση του Philip Gabriel, η Αλεξάνδρα Κονταξάκη. ..Μετάφραση από μετάφραση…μπορεί να σκεφτείτε. Όμως, αγαπητοί φίλοι, διαβάζοντάς το θα δείτε πως κατόρθωσε να αποτυπώσει τον μοναδικό, ομολογουμένως, τρόπο γραφής της Χίρο Αρικάουα και την ιδιαίτερη κουλτούρα των Ιαπώνων.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα του βιβλίου:
 Η Χίρο Αρικάουα βραβεύτηκε ως πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας στην Ιαπωνία για το πρώτο της μυθιστόρημα The Salt Town (2004). Μυθιστορήματά της έχουν οπτικοποιηθεί σε ταινίες κινουμένων σχεδίων και live action. «Το Χρονικό ενός Πολυταξιδεμένου Γάτου» έχει γίνει ήδη best seller στη χώρα του αλλά έχει συγκινήσει και εκατομμύρια αναγνώστες σε ολόκληρο τον κόσμο. Μάλιστα, πρόκειται να μεταφερθεί και στη μεγάλη οθόνη.
Η συγγραφέας του διαθέτει εκείνο το “κάτι”, το “χάρισμα”, που χαρακτηρίζει τα ιαπωνικά μυθιστορήματα. Αφηγούνται συνήθως ιστορίες καθημερινές, που στον πυρήνα τους είναι εξαιρετικά απλές. Μέσα από τη λιτή αφήγηση όμως μεταδίδουν μηνύματα, εισχωρούν στο βάθος της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλάζουν τις ζωές των αναγνωστών. Η Χίρο Αρικάουα έχει, όπως αποδεικνύει, το ταλέντο που μετατρέπει μια απλή και καθημερινή ιστορία σε μια αλληγορία για την αγάπη και τη φιλία με έναν τρόπο διακριτικό, ωστόσο, απίστευτα συγκινητικό και γοητευτικό. Σκιαγραφεί, ή, ορθότερα “χαρτογραφεί” εκείνα τα συναισθήματα που προκαλούν οι αλλαγές στην ανθρώπινη ζωή.
Αν με ρωτήσετε “τι κάνει αυτό το βιβλίο τόσο ξεχωριστό”, θα σας απαντήσω: “Η διαφορά από τον κόσμο που ζούμε και η βεβαιότητα πως υπάρχει ακόμα αληθινή φιλία και αγάπη!”

Αυτό κάνει με το βιβλίο της η Χίρο Αρικάουα, εξυμνεί την αξία της φιλίας και της συντροφικότητας. Υπογραμμίζει τη σημαντικότητα της αγάπης και δείχνει πώς αυτή μπορεί να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο. Πόσο μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου ένα απλό συμβάν; Πόσο μπορεί να κρατήσει μια σχέση, όταν υπάρχει αγάπη, καλοσύνη και καρτερικότητα; Είναι αρκετά αυτά για την ευτυχία; Προβληματισμοί που οφείλουν να γεννηθούν σε κάθε αναγνώστη…
Μελοδραματικό; Καθόλου! Τρυφερό ναι, σπαρακτικό ναι, μας βάζει σ’ αυτή την εσωτερική διαδικασία να αναρωτηθούμε για το πώς μπορούμε να αφήσουμε κάποιον όταν βαθιά τον έχουμε αγαπήσει. Και μας προτρέπει να αποχαιρετούμε με χαμόγελο και να ξεκινάμε για το επόμενο ταξίδι αναλογιζόμενοι τις αναμνήσεις του προηγούμενου.
Σε αυτή την ιστορία, όπου αφηγητής σε πρώτο πρόσωπο είναι ο γάτος Νάνα, φαίνεται πώς οι σχέσεις μας επηρεάζουν την πορεία της ζωή μας από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο και πώς, πράγματα που κρατάμε μέσα μας για χρόνια, όταν βρεθεί η κατάλληλη στιγμή και αποδεσμευθούν, απελευθερώνουν το είναι μας και μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε και να αξιολογήσουμε κομμάτια του παρελθόντος μας.
Η ιστορία, δοσμένη με τρυφερότητα και διακριτικότητα με φόντο την εναλλαγή των εποχών στην Ιαπωνία και σε γραφή απλή με αρκετούς αστεϊσμούς, κυρίως στην πρωτοπρόσωπη αφήγηση από τον ίδιο τον Νάνα, αποτυπώνει την ιαπωνική κουλτούρα, τη σοφία και τις παραδόσεις της Άπω Ανατολής. Χωρίς βέβαια να λείπει η ανθρώπινη ματιά, σε τρίτο πρόσωπο.
Ένας γάτος του δρόμου, που γνωρίζει πολύ καλά να επιβιώνει σε αντίξοες συνθήκες, ζει στον χώρο στάθμευσης μιας πολυκατοικίας, στο σύγχρονο Τόκιο. Ο τραυματισμός του από κάποιο αυτοκίνητο, γίνεται η αφορμή να αλλάξει κατοικία, καθώς ένας τριαντάχρονος άντρας, ένοικος της πολυκατοικίας, ο Σατόρου, αναλαμβάνει τη φροντίδα του προσφέροντάς του τη θαλπωρή ενός σπιτιού. Και ενώ η φιλοξενία του γάτου από τον Σατόρου είναι προσωρινή, ο γάτος αποκτά όνομα – Νάνα, που σημαίνει το νούμερο επτά – και παραμένει στο σπίτι πέντε χρόνια, μέχρι να ξεκινήσουν οι δύο τους ένα μεγάλο ταξίδι προκειμένου ο Σατόρου να συναντήσει κάποιους παιδικούς του φίλους.

Γάτα από τον καλλιτέχνη Banksy

  Στην πραγματικότητα ο Νάνα δεν γνωρίζει τον αληθινό σκοπό του ταξιδιού κι ο Σατόρου δεν φαίνεται διατεθειμένος να τον αποκαλύψει. Ο ήρωας του βιβλίου, ο Σατόρου, μέσα από το ταξίδι κάνει συναντήσεις με ανθρώπους, που έχουν σημαδέψει τη ζωή του, αναζητώντας ένα νέο σπίτι για τον αγαπημένο του γάτο. Κάθε συνάντηση οδηγεί σε μια αναδρομική αφήγηση, που φέρνει το παρελθόν στο φως: αποκαλύπτονται οι ισχυροί δεσμοί που δένουν τους φίλους, τα συναισθήματά τους για τους οικείους τους, όλα όσα αποδείχτηκαν σημαντικά κατά την τόσο τρυφερή ηλικία τους αλλάζοντας τον ρου της ζωής τους, αλλά και την οπτική τους απέναντι σε αυτήν. Μέσα απ’ αυτές τις συναντήσεις μαθαίνουμε τον σπουδαίο ρόλο που έχουν παίξει στη ζωή του Σατόρου δύο γάτοι. Ο ένας είναι ο Χάτσι, που ήταν σημαντικός για αυτόν τη εποχή της πρώιμης εφηβείας και ο δεύτερος είναι ο Νάνα, που ζει μαζί του τα τελευταία χρόνια. Στο τελευταίο μέρος, στο οποίο τελικά συμπληρώνονται και τα περισσότερα κενά της έρχεται και η ολοκλήρωση της ιστορίας, με ένα πολύ συγκινητικό τέλος.
Αποδεικνύεται ότι ένας πραγματικός αφοσιωμένος φίλος μένει πιστός σε αυτό που υπόσχεται. Ακόμη κι αν αυτός ο φίλος είναι ένας γάτος. Αυτά τα λατρεμένα ζώα, που ενώ είναι τόσο ανεξάρτητα και ανυπότακτα, αναπτύσσουν ένα ξεχωριστό δεσμό με τα άτομα που τα φροντίζουν.
Όσο για τον νεαρό Σατόρου, μας δίνει μέσα από τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του ένα μάθημα ζωής. Αν μου ζητούσαν να τον χαρακτηρίσω με μία λέξη, αυτή θα ήταν η λέξη «αξιοπρέπεια».
 “Μερικές φορές χρειάζεται να διανύσεις πολλά χιλιόμετρα για να ανακαλύψεις ότι αυτό που έψαχνες ήταν μπροστά στα μάτια σου”, γράφει στο εξώφυλλο του βιβλίου. «Το χρονικό ενός πολυταξιδεμένου γάτου» είναι ένα βιβλίο που υμνεί την αγάπη, την συντροφικότητα, την απομάκρυνση από το «εγώ», την ενσυναίσθηση και τον πραγματικό,έμπρακτο αλτρουισμό που πηγάζουν μέσα από την φιλία.
  Βέβαια εδώ έχουμε μια ετερόκλιτη σχέση. Σχέση φιλίας ανάμεσα στον ιδιόρρυθμο γάτο και τον ανήσυχο νέο, τον γάτο που αγγίζει τον ανθρώπινο ψυχισμό και τον άνθρωπο που διαλέγεται με τον γάτο. Αλλά είναι μια σχέση αμοιβαιότητας στοργή, γενναιοδωρία, συγχώρεση. Συμπορεύονται σ’ έναν δρόμο όπου ο καθένας προσαρμόζει τις συνήθειές του σε αυτές του άλλου και τα συναισθήματα τροφοδοτούν διαρκώς τη σκέψη. Ο «αδέσποτος γάτος», ο Νάνα, είναι ο φίλος με τον οποίο μπορεί να μην μας συνδέουν δεσμοί αίματος, αλλά αποδεικνύει με τα συναισθήματά του και τις πράξεις του πως την αγάπη, την ανιδιοτέλεια, την πίστη, την αφοσίωση, τα συναντάμε ενίοτε και σε όντα όχι μόνο εκτός του συγγενικού μας περιβάλλοντος αλλά και εκτός του δικού μας είδους.