Αν κάτι αλλάζει μες  στα χρόνια στη φιλμογραφία του Λάνθιμου είναι ο συνεχής πειραματισμός στις τεχνικές και (ειδικά στην ‘’Ευνοούμενη’’) η επιλογή του ιστορικού είδους – μια επιλογή τολμηρή, αφού σαφώς έγινε για να το υπονομεύσει και να το χρησιμοποιήσει  και που σαφώς το ανανεώνει. Στη βάση, ο σκηνοθέτης παραμένει πιστός στον πυρήνα της θεματολογίας του και στις ιδεολογικές του συνιστώσες. Σχέσεις ταξικές, ερωτικές, ψυχολογικές τον απασχολούν μόνιμα και εξακολουθεί να αρνείται σταθερά να τις προσεγγίσει με όρους τυπικού ρεαλισμού. Ο σουρεαλισμός, το γκροτέσκο, ο συμβολισμός θα βρουν τρόπο να χωρέσουν στις ταινίες του. Η διαχρονικότητα των θεμάτων, η αδιαφορία του για την εντοπιότητα τους, η λοξή του ματιά στα ανθρώπινα,  παραμένουν αμετακίνητα.

Αλλά το πιο σταθερό στοιχείο – και το πιο ενδιαφέρον για μένα – στις δημιουργίες του εντοπίζεται στη σύζευξη μιας αδυσώπητα κυνικής κριτικής που διακρίνει τον φακό του, με μια υποδόρια τρυφερότητα και κατανόηση προς τους ήρωες του. Προσωπικά, αυτό αγάπησα στις ταινίες του από την αρχή, ακόμη και τότε που με αποσυντόνιζε πολύ η εκφορά του λόγου που ζητούσε από τους ηθοποιούς του. Σταδιακά, ο κυνισμός παρέμεινε, χάνοντας όμως την παγερότητα του και η κατανόηση προς τους ήρωες έγινε αγάπη.

Στον επίκεντρο της ‘’Ευνοούμενης’’ βρίσκεται η ασθενική, δυσθυμική, ευάλωτη βασίλισσα Άννα, στο Ηνωμένο Βασίλειο του 18^ου αιώνα,  και οι δυο ευνοούμενες της, η χειριστική, αυτοκυρίαρχη αλλά και εκρηκτική   Σάρα και η ακόρεστα φιλόδοξη και αδίστακτη Αμπιγκέιλ. Αυτές οι τρεις γυναίκες, έτοιμες για κάθε μηχανορραφία, εξαπάτηση και προδοσία προκειμένου να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν την εξουσία, είναι ταυτόχρονα για τον σκηνοθέτη τους ανασφαλή, τρωτά και εύθραυστα πλάσματα, σημαδεμένα με τραύματα ανεπούλωτα και ουλές ανεξίτηλες. Οι ρόλοι του θύτη και του θύματος εναλλάσσονται στο ίδιο πρόσωπο, στα πλαίσια των ασκήσεων χειραγώγησης που επιβάλλει κάθε ανηλεές παιχνίδι εξουσίας. Η στρεβλωτική επίδραση αυτού του κυνικού παιχνιδιού στην ανθρώπινη προσωπικότητα, αλλά και ο καταλυτικός ρόλος που διαδραματίζει η προσωπικότητα του ατόμου στην έκβαση του παιχνιδιού, είναι ο καμβάς, που πάνω του ο Λάνθιμος κεντάει με γνώση, κατανόηση και τρυφερότητα την εξαιρετικά σύνθετη και αντιφατική γυναικεία ψυχοσύνθεση των ηρωίδων του  – που ευτύχησαν να βρουν ιδανικές ερμηνεύτριες στα πρόσωπα των Rachel Weisz, Emma Stoneκαι κυρίως της καθηλωτικής Olivia Colman.

Γύρω από αυτές τις γυναίκες, μέσα στους αχανείς χώρους του παλατιού, περιφέρεται  μια δράκα ανδρών αυλικών, με τις εξεζητημένες  περούκες τους και το ανάλογο μακιγιάζ, φιγούρες περιφερειακές, ασήμαντες και εν τέλει φαιδρές. Το εύστροφο, καυστικό χιούμορ, η οικονομία του σεναρίου, ο εκπληκτικός ρυθμός της ταινίας, η κίνηση του παραμορφωτικού ευρυγώνιου φακού στον χώρο, τα εκκεντρικά, ‘’πειραγμένα’’ κοστούμια και σκηνικά, η μουσική, που πότε σχολιάζει και υπογραμμίζει τα τεκταινόμενα και πότε τους αντιπαρατίθεται, και τέλος ο εκσυγχρονισμός της γλώσσας, όλα υπηρετούν  την υπονόμευση θέματος και είδους και την ευαίσθητη ισορροπία  μεταξύ κωμικού και τραγικού,  που επιδιώκει ο σκηνοθέτης.

Προσωπικά δε με συγκινούν οι 10 οσκαρικές υποψηφιότητες της ταινίας (άλλωστε πότε ήταν το Όσκαρ αδιάψευστο τεκμήριο ποιότητας;) ούτε οι δοξολογίες των όψιμων θαυμαστών του Λάνθιμου, πολλοί από τους οποίους  υπήρξαν στο παρελθόν πικρόχολα και μίζερα απαξιωτικοί και λασπολόγοι του. Βρήκα την ‘’Ευνοούμενη’’ εξόχως ενδιαφέρουσα και αξιόλογη ταινία και παρακολουθώ με θαυμασμό την πορεία αυτού του άξιου κινηματογραφιστή με τις μεγάλες αφηγηματικές αρετές, κυρίως για την επιμονή του στην προσωπική του ηθική και οπτική απέναντι στην ανθρώπινη συνθήκη.