Ο μπαμπάς ξετρελαινόταν με τις ταινίες του Γουίνι. Σαν παιδί έκανε όταν τις βλέπαμε. Χειρότερα από εμάς, μπορώ να πω. Και κάθε φορά ανυπομονούσε να δει τι θα γίνει στη συνέχεια, λες και δεν τις είχαμε δει τριάντα φορές τουλάχιστον.

Κάποια στιγμή αγόρασε και τα δύο βιβλία του κυρίου Α. Α. Μιλν με τις ιστορίες του Γουίνι και των φίλων του στο δάσος των εκατό στρεμμάτων και τα δύο βιβλία με τα ποιήματα για παιδιά του ίδιου συγγραφέα. Φαντάζεστε τι γινόταν τις πρώτες μέρες που τα έφερε στο σπίτι. Εγώ ήθελα να τα διαβάσω πρώτος, ο μικρός ήθελε να κοιτάζει πρώτος τις εικόνες, ενώ ο κύριος μπαμπάς περίμενε πότε θα βαριόμασταν τον καβγά για να μας τα αρπάξει και να πάει να κλειδωθεί στο γραφείο του.

Μετά από λίγο καιρό αρχίσαμε να τσακωνόμασταν για άλλα βιβλία και αυτά του Γουίνι τα βάλαμε στη βιβλιοθήκη μας. Ο μπαμπάς όμως τα πήρε από εκεί και τα έβαλε πάνω στο κομοδίνο του. Εμείς τα πήραμε και τα ξαναβάλαμε στη βιβλιοθήκη μας. Αυτός πήγε και τα ξαναπήρε και τα ξαναέβαλε στο κομοδίνο του. Αυτό συνεχίστηκε για κάνα-δυο χρόνια μέχρι που εμείς κουραστήκαμε και του τα αφήσαμε. Έλεγε ότι ήταν από τα πιο έξυπνα βιβλία που είχε διαβάσει ποτέ και ότι κάθε φορά που διάβαζε μια ιστορία ή κάποιο ποίημα, του φαινόταν διαφορετικό.

Μετά, άρχισε να αγοράζει βιβλία που μιλούσαν για τα βιβλία του Γουίνι και τα διάβαζε κι αυτά με γουρλωμένα μάτια κι έλεγε συνέχεια: «Το ‘ξερα εγώ»  «Το ‘λεγα εγώ»  «Ναι, έτσι είναι»  «Μάλιστα, πολύ καλό!»  «Απίστευτο!»  «Σοφό.»

Όταν τον ρωτούσαμε τι λένε αυτά τα βιβλία, μας απαντούσε ότι δεν είναι για παιδιά. Να κάνουμε υπομονή να μεγαλώσουμε και θα τα διαβάσουμε. Ο Οδυσσέας του ‘βγαζε τη γλώσσα όταν τα έλεγε αυτά. Εγώ δεν κρατιόμουν. Ήθελα να μάθω τι λένε για το χαζό αρκουδάκι και τους φίλους του. Έτσι λοιπόν, ένα βράδυ που ο μπαμπάς είχε πάει θέατρο και ο μικρός κοιμήθηκε εύκολα μετά από τη δεύτερη ιστορία που του είπα, πήγα και πήρα ένα από αυτά που είχε τίτλο Τάο του Γουίνι και το είχε γράψει ο κύριος Benjamin Hoff. Για όσα δεν καταλάβαινα είχα το λεξικό μου και τη μαμά να ρωτάω. Τη μαμά την έβαλα να ορκιστεί να μην πει τίποτα στον μπαμπά γιατί είχα σκοπό να κρατήσω μυστικές τις έρευνές μου.

Όλα αυτά έγιναν πριν ένα χρόνο περίπου. Από τότε μέχρι σήμερα το μελετούσα κάθε φορά που ο μπαμπάς έφευγε τα βράδια αλλά και μερικές φορές που ήταν στο σπίτι, στα κρυφά εννοείται, μέσα σε κάποιο άλλο μεγαλύτερο βιβλίο ξαπλωμένος στο κρεβάτι. Είχε τύχει δυο-τρεις φορές ο μπαμπάς να το ψάχνει σε όλο το σπίτι κι εγώ να το διαβάζω και να τον παρακαλώ να μην κάνει τόση φασαρία.

Αυτό το βιβλίο ήταν ένα πολύ έξυπνο βιβλίο που έλεγε ότι δεν χρειάζεται να είναι κανείς έξυπνος. Ναι, στ’ αλήθεια. Βέβαια δεν το έλεγε ο συγγραφέας αυτό αλλά ο Λάο Τσε, ο ιδρυτής της κινεζικής φιλοσοφίας του Ταοϊσμού. Το βιβλίο εξηγούσε τους κανόνες του Ταοϊσμού μέσα από παραδείγματα από τις ιστορίες του Γουίνι και της παρέας του: το φοβιτσιάρικο γουρουνάκι, τον πάντα πολυάσχολο λαγό, τον Γκαρί τον γάιδαρο που όλο παραπονιέται, τον τίγρη που πιστεύει ότι μπορεί να  κάνει τα πάντα καλύτερα από όλους, την κουκουβάγια που πιστεύει ότι τα ξέρει όλα, την προστατευτική κυρία Κάγκα την καγκουρίνα με τον μικρό Ρο, το καγκουράκι.

Πρώτα απ’ όλα όμως θα πρέπει να σας πω δυο-τρία πράγματα για τον Ταοϊσμό που βρήκα στο Ίντερνετ και σε μερικά άλλα βιβλία του μπαμπά για τις θρησκείες και τη φιλοσοφία που συμβουλεύτηκα στα κρυφά. Τη νύχτα, εννοείται, μερικές φορές και με φακό, κάτω από τις κουβέρτες, την ώρα που αυτός διάβαζε στο κρεβάτι του και νόμιζε ότι κοιμόμουν. Να σας πω επίσης ότι και ο ίδιος έχει αγωνία για αυτά που θα σας μιλήσω καθώς είχα κρατήσει μυστική την έρευνά μου εκτός αν, που δεν το πιστεύω, έψαχνε στο γραφείο μου τη νύχτα με το φακό την ώρα που εγώ κοιμόμουν.

Λοιπόν, ο ιδρυτής του Ταοϊσμού, ο Λάο Τσε, γεννήθηκε στην Κίνα τον 7^ο, τον 6^ο ή τον 4^ο αιώνα π.Χ., δεν ξέρουμε ακόμα ακριβώς, από τη μαμά του που τον είχε στην κοιλιά της 8, 80 ή 88 χρόνια. Έζησε, λένε, διακόσια χρόνια και εργάστηκε για πολλά χρόνια ως αρχειοφύλακας στο παλάτι του τότε Αυτοκράτορα ενώ παράλληλα δίδασκε σε μικρές ομάδες σπουδαστών ένα σύνολο νόμων και κανόνων που έπρεπε να ακολουθήσει κανείς αν θέλει να ευτυχήσει στη ζωή του. Λίγο καιρό πριν πεθάνει, κάθισε και έγραψε αυτά που δίδασκε σε 81 μικρά κείμενα. Το βιβλίο αυτό, το Τάο τε Κινγκ, είναι το πιο διαβασμένο βιβλίο στον κόσμο μετά τη Βίβλο, το ιερό βιβλίο των Χριστιανών. Είναι πολλοί βλέπετε αυτοί οι Κινέζοι, δε θυμάμαι ακριβώς τώρα πόσα εκατομμύρια, και το διαβάζουν όλοι ανελλιπώς είτε πιστεύουν τον Ταοϊσμό είτε είναι οπαδοί των άλλων δύο θρησκειών της απέραντης χώρας τους, τον Βουδισμό και τον Κομφουκιανισμό.

Και τι, θα με ρωτήσετε, είχε διαβάσει ο Γουίνι και οι φίλοι του το βιβλίο του Λάο Τσε; Όχι, βέβαια. Τα ζώα δεν διαβάζουν, απ’ ότι ξέρουμε, τουλάχιστον στα φανερά, και στα βιβλία του κυρίου Μιλν, μόνο να συλλαβίζουν μπορούν και να γράφουν μερικές ανορθόγραφες λέξεις. Ο ίδιος ο κύριος Μιλν πρέπει να το είχε μελετήσει προσεκτικά και να έβαλε τους ήρωές του να κάνουν και να σκέφτονται σαν να ζούσαν στην αρχαία Κίνα.

Ας περάσουμε όμως γρήγορα σε ένα παράδειγμα από τα βιβλία του Γουίνι γιατί βλέπω ότι δεν θα αργήσουν τα πρώτα χασμουρητά από το ακροατήριο.

Θυμάστε εκεί που ο μανιασμένος αέρας ρίχνει κάτω το δενδρόσπιτο της Κουκουβάγιας την ώρα που ο πολυλογάς ιδιοκτήτης του μιλούσε ακατάπαυστα για το θείο του Ροβέρτο στον Γουίνι και το γουρουνάκι και βρίσκονται παγιδευμένοι κάτω από το αναποδογυρισμένο δενδρόσπιτο; Τι έκανε τότε το αρκουδάκι με το λίγο μυαλό; Άρχισε να τραγουδάει ένα καινούριο τραγουδάκι που του ήρθε στο μυαλό. Τι έκανε η Κουκουβάγια που νόμιζε ότι είναι το πιο έξυπνο ζώο του δάσους; Άρχισε να μιλάει για άσχετα πράγματα σαν να μην έτρεχε τίποτα. Τελικά συμφωνούν να ρίξουν ένα σχοινί στο συρμάτινο γραμματοκιβώτιο, που τώρα ήταν στο ταβάνι καθώς είχε αναποδογυρίσει το σπίτι, για να ανέβει το Γουρουνάκι, να περάσει έτσι μικρό όπως ήταν από τη σχισμή του και να πάει να ζητήσει βοήθεια. Το πάντα φοβισμένο γουρουνάκι στην αρχή ούτε που ήθελε να ακούσει για το συγκεκριμένο σχέδιο διάσωσης. Μέχρι τη στιγμή που πείθεται από τον Γουίνι ότι αν τα καταφέρει, θα του έγραφε ένα τραγουδάκι όλο δικό του που θα μιλάει για το κατόρθωμά του και όλοι στο δάσος θα μάθουν πόσο γενναίο είναι κι ας είναι μια σταλιά. Και τα καταφέρνει το Γουρουνάκι και στην επόμενη ιστορία το διαβάζουμε το τραγούδι που έγραψε ο φίλος του και όλοι χειροκροτούν το θαρραλέο μικρό ροζουλί ζωάκι.

Τι κατάφερε; Κατάφερε αυτό που μας προτείνει να κάνουμε ο Ταοϊσμός. Και ποιο είναι αυτό; Να επωφελούμαστε από μια ιδιαιτερότητα που έχουμε, γιατί όλοι έχουμε κάτι που μας κάνει ξεχωριστούς. Να μετατρέψουμε σε δύναμη μια αδυναμία μας δηλαδή. Σαν το γουρουνάκι, που έτσι μικρό που ήταν, μόνο αυτό χωρούσε να περάσει από τη σχισμή και να σώσει τους φίλους του.

Μπορεί να μας πάρει χρόνο να πολεμήσουμε τους φόβους μας. Τι στο καλό; Θα τα καταφέρουμε αρκεί να πιστέψουμε στον εαυτό μας. Όλοι είμαστε φτιαγμένοι για μεγάλα κόλπα.

Ας περάσουμε τώρα στο αντίθετο παράδειγμα. Ποιο από τα υπόλοιπα ζώα πιστεύει ότι μπορεί να κάνει τα πάντα και δεν φοβάται τίποτα; Ο Τίγρης βέβαια, ο αγαπημένος του μπαμπά, που όλο χοροπηδάει και θέλει να αποδείξει στους υπόλοιπους ότι είναι ο καλύτερος από όλους στα πάντα. Να αποδείξει ότι οι τίγρεις ξέρουν και να κολυμπούν καλύτερα απ’ όλους, αλλά και ότι τρώνε τα πάντα, εκτός από το μέλι βέβαια που του προσφέρει ο Γουίνι, τα βελανίδια που του δίνει το γουρουνάκι και τα γαϊδουράγκαθα που αρέσουν στον Γκαρί.

Θυμάστε τότε που είχε βγει να παίξει με τον Ρο το καγκουράκι και του έλεγε ότι οι τίγρεις και να πετάξουν μπορούν, μόνο που δεν θέλουν, και ότι και στα δέντρα μπορούν να σκαρφαλώσουν; Και σκαρφάλωσαν τόσο ψηλά που δεν μπορούσαν να κατέβουν; Και ήρθαν όλοι οι υπόλοιποι και τους έπεισαν να πηδήξουν σε μια ζακέτα του Κρίστοφερ Ρόμπεν που κρατούσαν τεντωμένη κάτω από το δένδρο;

Τι μας μαθαίνει αυτή η ιστορία με τον τίγρη; Μας μαθαίνει ότι δεν πρέπει με κανένα τρόπο να πηγαίνουμε ενάντια στη φύση μας και ενάντια στη φύση των πραγμάτων. Άλλα ζώα είναι φτιαγμένα να πετούν αλλά δεν ξέρουν τίποτα από βυθούς. Άλλα τρέχουν πολύ γρήγορα, άλλα βλέπουν καλύτερα τη νύχτα, όπως οι κουκουβάγιες, ενώ άλλα σέρνονται στη γη κάτω από τα πεσμένα φύλλα και κανένας δεν μπορεί να τα δει. Έτσι και ορισμένα παιδιά ζωγραφίζουν καλύτερα από άλλα, άλλα παίζουν πιάνο πριν αρχίσουν να μπουσουλάνε όπως ο Μότσαρτ, και άλλα κερδίζουν τον μπαμπά τους στο σκάκι από έξι ετών.

Το Τάο επιμένει ότι πολλά μπορούν να πάνε στραβά όταν προσπαθείς να κάνεις κάτι για το οποίο δεν είσαι προορισμένος. Γι’ αυτό πρέπει κι εμείς να επιλέγουμε πολύ προσεκτικά αυτά που θέλουμε να κάνουμε απ’ όλα αυτά που μας προτείνουν οι γονείς μας γιατί, τελικά, δεν είναι όλοι φτιαγμένοι για όλα. Ο τίγρης μπορεί να είναι αχτύπητος στο κολύμπι αλλά ο Γιωργάκης μπορεί να μη θέλει να μάθει βιολί ή τένις ή πολεμικές τέχνες. Κι αυτό το ξέρει καλύτερα ο Γιωργάκης από τον μπαμπά του που επιμένει.

Εντάξει, ο τίγρης δεν καθόταν ποτέ ήσυχος. Χοροπηδούσε συνέχεια και ενοχλούσε μερικούς-μερικούς σοβαρούς κυρίους, όπως τον Γκαρί, τον γάιδαρο, που μια φορά τον έριξε κατά λάθος στο ποτάμι. Δεν ήταν κακός όμως και έπινε όλο το δυναμωτικό που του έδινε η κυρία Κάγκα πριν πάει να παίξει με το Ρο σε μια άλλη ιστορία.

Μήπως θυμάστε ποιον άλλον ενοχλούσε ο Τίγρης και αυτός ήθελε να τον διώξει από το δάσος; Έναν υποτίθεται πολυάσχολο τύπο που τρέχει από το πρωί έως το βράδυ για τις σπουδαίες υποτίθεται δουλειές του ο οποίος έχει και μουστάκια και μεγάλα αυτιά. Ο λαγός, βέβαια, που περνιέται για έξυπνος αλλά δεν καταφέρνει να αντιληφθεί ότι έτσι τους έχει κάνει τους τίγρεις η φύση, χοροπηδηχτούληδες. Τι να κάνουμε; Και νιώθει απειλή και καταστρώνει ένα ολόκληρο σχέδιο να απαλλαγούν από αυτόν παρασέρνοντάς τον σε ένα απόμακρο σημείο του δάσους. Να τον αφήσουν εκεί δηλαδή, να μη ξέρει πώς να γυρίσει στο σπίτι του ενώ οι άλλοι θα γυρνούσαν όλοι μαζί εύκολα στα δικά τους.

Μήπως θυμάστε τι έγινε στη συνέχεια; Χάνονται αυτοί και περισσότερο από όλους ο κύριος με τα μακριά αυτιά, τον οποίο πάει και φέρνει πίσω ο ίδιος ο τίγρης!

Έτσι γίνεται συνήθως με τα έξυπνα σχέδια που, όπως μας λέει το Τάο, καταστρώνονται από αυτούς που έχουν μυαλό και φαίνονται έξυπνοι αλλά δεν σέβονται τη φύση και θέλουν να την αλλάξουν. Και μας λέει και κάτι άλλο το Τάο. Αυτοί που δεν δείχνουν συμπόνια και ευσπλαχνία, δεν νοιάζονται δηλαδή για τους άλλους, μπορεί να έχουν γνώση και εξυπνάδα αλλά δεν μπορούν με τίποτα να είναι σοφοί. «Ο λαγός έχει μυαλό, γι’ αυτό δεν καταλαβαίνει τίποτα»  λέει κάπου ο Γουίνι ο οποίος, όπως θα δούμε στο τέλος, είναι ένα σοφό αρκουδάκι.

Ανάμεσά μας ζουν πολλοί άνθρωποι σήμερα, λέει ο συγγραφέας του Τάο του Γουίνι, που τρέχουν ασταμάτητα από το ένα πράγμα στο άλλο από καθαρή απληστία για να αποκτήσουν διάφορα πράγματα που στ’ αλήθεια δεν χρειάζονται –κι αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις στη μόλυνση του πλανήτη μας»αλλά και για να συγκεντρώσουν γνώση και να γίνουν όσο μπορούν πιο έξυπνοι. Δεν ξέρουν όμως ότι η ευτυχία δεν κατακτάται με γνώση, λέει το Τάο, αλλά μόνο αν συμβαδίζεις με την εσώτερη φύση των πραγμάτων και δεν προσπαθείς να την αλλάξεις.

Υπάρχουν και χειρότερα όμως στο ειρηνικό δάσος των εκατό στρεμμάτων. Για την εξυπνάδα, εννοώ. Η Κουκουβάγια, που στην πραγματικότητα μισοξέρει μερικά πράγματα, μιλάει χωρίς σταματημό χρησιμοποιώντας δύσκολες λέξεις που κανένας δεν καταλαβαίνει, ακριβώς το νόημά τους, ούτε η ίδια, εννοείται.

Μη μου πείτε ότι δεν έχετε συναντήσει τέτοιους ανθρώπους στη ζωή σας. Και δεν εννοώ τους δασκάλους σας και τους καθηγητές σας που στο κάτω-κάτω αυτή είναι η δουλειά τους. Ούτε τους γονείς σας, που κάνουν το ίδιο πράγμα χωρίς να πληρώνονται.

Τι είναι η κουκουβάγια; Αλαζονεία ξέρουμε τι σημαίνει, έτσι; Ρίχνουμε και καμιά ματιά στο λεξικό. Είναι αλαζών, με πολύπλοκο υποτίθεται τρόπο σκέψης, που πιστεύει ότι αυτό που πρέπει να κάνει κανείς είναι να εξηγήσει αντί να προσπαθήσει να καταλάβει. Η γνώση της προέρχεται από τα βιβλία, όχι από την ίδια τη ζωή, την εμπειρία, που λένε οι μεγάλοι.

Το Τάο λέει να κάνουμε τα αντίθετα από αυτά που κάνει η Κουκουβάγια. Δεν χρειάζεται να κάνουμε χιλιάδες ερωτήσεις για να πάρουμε χιλιάδες απαντήσεις χωρίς νόημα. Αρκεί να μάθουμε να αναγνωρίζουμε την φύση των πραγμάτων και να τα αφήσουμε να συμβούν. Το μυαλό μπορεί να εξαπατηθεί, έτσι είναι φτιαγμένο από τη φύση του. Η φύση όμως δεν μπορεί να εξαπατηθεί ποτέ και από κανέναν.

Έχουμε όμως και άλλον ένα τύπο, γκρίζο, που είναι κι αυτός μυαλωμένος αλλά τη γνώση τη χρησιμοποιεί μόνο για να παραπονιέται. Είναι ο καημένος ο γάιδαρος του δάσους που δεν εκτιμά σχεδόν καθόλου τον γκρίζο εαυτό του. Είναι μοιρολάτρης και, σαν να μην έφταναν αυτά, είναι και απαισιόδοξος. Είναι δηλαδή τελείως αντίθετος με έναν Ταοϊστή που ξέρει ότι τίποτα δεν μπορεί να χαρεί στη ζωή αν πρώτα δεν καταλάβει και αγαπήσει τον εαυτό του, δεν πιστέψει στη Φύση και δεν αισθανθεί την αισιοδοξία να τον πλημμυρίζει με κάθε μικρή κατάκτηση στο δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει προς την ανακάλυψη των νόμων της φύσης.

Του γκρεμίζουν το σπίτι συνέχεια, θυμάστε. Τον σπρώχνει ο Τίγρης και πέφτει στο ποτάμι. Πέφτουν πάνω του πολλές φορές. Η κουκουβάγια του τραβάει και του βγάζει την ουρά για να την κάνει κορδόνι για το κουδούνι της. Εντάξει, του τη βρίσκει ο φίλος του ο Γουίνι και ο Κρίστοφερ Ρόμπεν την ξαναβάζει στη θέση της. Είναι αυτοί λόγοι για να παραπονιέται συνέχεια;

Όχι, λέει το Τάο. Γιατί την ίδια εποχή του συμβαίνουν και χιλιάδες άλλα καλά πράγματα. Γιατί δεν τα θυμάται αυτά; Να, ο Γουίνι και το Γουρουνάκι θυμούνται τα γενέθλιά του και του πηγαίνουν και δώρα μάλιστα. Καλά,  εντάξει, δεν ήταν τίποτα σπουδαίο. Ο Γουίνι είχε φάει το μέλι από το δώρο του, το βάζο –άσε που δεν ξέρουμε αν αρέσει το μέλι στους γαϊδάρους»και το Γουρουνάκι σκόνταψε κι έπεσε κι έσπασε το μπαλόνι που του πήγαινε. Του τα πήγαν όμως κι έπρεπε να χαρεί, όχι; Τι λέτε κι εσείς;

Το Τάο λέει ότι οτιδήποτε συμβαίνει σ’ αυτό τον κόσμο έχει κάποιο λόγο που πρέπει να συμβεί κι εμείς όχι μόνο δεν πρέπει να το εμποδίσουμε αλλά πρέπει να το κατανοήσουμε για να απολαύσουμε την κρυμμένη ομορφιά από σοφία της φύσης που έχει. Καλά, εντάξει, δεν το λέει ακριβώς έτσι αλλά επειδή διάβασα ότι το Τάο είναι μια κάπως πιο ελαστική μορφή θρησκείας, μια σχολή φιλοσοφίας μπορεί να πει κανείς καλύτερα, που είναι ανοιχτή σε προσωπικές ερμηνείες, γιατί να μην είναι ανοιχτή και σε ερμηνείες παιδιών; Καθώς ο αρχικός εμπνευστής του Λάο Τσε προέτρεπε τους οπαδούς του να ξαναμάθουν να σκέφτονται σαν παιδιά, δεν νομίζω να είχε αντίρρηση να έχουν και τα πραγματικά παιδιά άποψη για το Τάο του.

Ουπς! Βλέπω το χρόνο να μειώνεται επικίνδυνα. Καλά, πώς γίνεται αυτό; Αφού την είχα χρονομετρήσει την ομιλία μου. Πότε θα προλάβω να σας μιλήσω για τις βασικότερες αρχές του Ταοϊσμού έτσι όπως τις ζει και τις αισθάνεται ο πρωταγωνιστής μας; Ο φίλος πολλών εκατομμυρίων παιδιών σε όλο τον κόσμο; Το αρκουδάκι με το λίγο μυαλό; Με το μυαλό που χρειάζεται δηλαδή, όπως λέει το Τάο.

Θα σας πω τώρα κάτι που δεν το διάβασα στο βιβλίο. Είναι δική μου άποψη: ο Γουίνι θα μπορούσε να είναι ο ίδιος ο Λάο Τσε και οι φίλοι του να είναι οι μαθητές του, κατά κάποιον τρόπο. Έτσι φαντάζομαι να γινόταν στην αρχαία Κίνα. Κάποιος που ήταν σοφός, όπως ο Λάο Τσε, ζούσε όσο πιο απλά μπορούσε και είχε δίπλα του μια μικρή ομάδα φίλων μαθητών που ακολουθούσαν τα παραδείγματά του και προσπαθούσαν να μάθουν από τις πράξεις του και τη συμπεριφορά του.

Χωρίς να κάνει με κανένα τρόπο το δάσκαλο, ο Αρκούδος ποιητής μάθαινε στους φίλους του να είναι υπομονετικοί, συμπονετικοί –να νοιάζονται για τον άλλον δηλαδή-, αυθόρμητοι –να εκφράζουν ελεύθερα τις σκέψεις και τις ιδέες τους-, δεκτικοί –να είναι ανοικτοί στις απόψεις των άλλων-, και απλοϊκοί. Να ακολουθούν και να προσπαθούν να καταλάβουν τους νόμους της φύσης χωρίς να κάνουν τίποτα να αλλάξουν τη λεπτή ισορροπία της, να περιορίζουν τις ανάγκες τους στο ελάχιστο –το μέλι και οι φίλοι του, του έφταναν-, να αφήνουν τα πράγματα να συμβούν με φυσικό τρόπο –αυτό ο Ταοϊσμός το ονομάζει «αρχή της μη δράσης»-, να προστατεύουν το μυαλό τους από άχρηστες γνώσεις ώστε να λειτουργεί ως καθρέφτης των φυσικών νόμων, και να παραμείνουν ή να ξαναγίνουν παιδιά γιατί, όπως υποστηρίζει ο Ταοϊσμός, οι σοφοί είναι παιδιά με γνώσεις.

Δεν έχω χρόνο να σας δώσω παραδείγματα για όλα αυτά. Είμαι σίγουρος όμως ότι θα ανακαλύψετε μόνοι σας πολλά όταν ξαναδείτε κάποια από τις ταινίες του ή ξαναδιαβάσετε τα δύο βιβλία με τις περιπέτειες των ηρώων του κυρίου Μιλν..

Θα ανακαλύψετε ότι  ο συγγραφέας βάζει τον αρκούδο του να σας μάθει αυτό που οι Ταοϊστές ονομάζουν «αρχή της μικρότερης προσπάθειας.» Το δικό μου αγαπημένο παράδειγμα είναι εκεί που ο Γκαρής έχει πέσει στο ποτάμι και όλοι ψάχνουν να βρουν τρόπους για να τον βγάλουν και ο Γουίνι προτείνει να πετάξουν πέτρες, για να σχηματιστούν κύματα που θα τον έβγαζαν τον γαϊδαράκο στην όχθη. Εκεί λοιπόν, σε κάποια στιγμή που ο Γκαρής του λέει να το σκεφτεί καλά πριν του πετάξει πέτρες, ο Γουίνι του λέει «μη φοβάσαι, δεν πρόκειται να την πετάξω^. θα την αφήσω να πέσει.»

Ξαναδιαβάζοντας τα βιβλία του θα παρατηρήσετε ότι ο Γουίνι δεν μαθαίνει τίποτα. Δεν συγκεντρώνει άχρηστη γνώση δηλαδή γιατί του φτάνει η παρατήρηση με καθαρό μυαλό αυτών που του συμβαίνουν κάθε μέρα. Όσο έξυπνος ήταν στις πρώτες σελίδες του πρώτου βιβλίου τόσο έξυπνος είναι και στην τελευταία ιστορία του δεύτερου βιβλίου Το σπίτι στην Πουφογειτονιά.

Σε αυτή την τελευταία ιστορία του δεύτερου βιβλίου που ο κύριος Μιλν έγραψε για το γιο του, ο απίστευτος Αρκούδος με βοηθό τον φίλο του Κρίστοφερ Ρόμπεν αυτή τη φορά, μας διδάσκει άλλη μία από τις βασικές αρχές του Ταοϊσμού: την ακινητότητα, την ηρεμία, το να μην κάνεις τίποτα άλλο από το να αφήνεις τα πράγματα να συμβούν.

Μη χαίρεστε. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει κανείς μόνος του. Να γίνετε δηλαδή ταοϊστές για να μην κάνετε τα μαθήματά σας από αύριο και να κάθεστε όλη τη μέρα μπροστά από την τηλεόραση ή με κανένα τάμπλετ στο χέρι. Θα μπορούσατε να το κάνετε και να επωφεληθείτε από αυτό μόνο σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες αρχές του Ταοϊσμού. Αν και… τώρα που το θυμήθηκα… ο συγγραφέας του βιβλίου του μπαμπά λέει κάπου ότι: «το να μη σκέφτεσαι τίποτα και να μην καταβάλεις καμιά προσπάθεια είναι το πρώτο βήμα για την κατανόηση του Τάο.» Δεν είμαι σίγουρος ότι εννοούσε ότι μπορεί κανείς, ένα παιδί ας πούμε, να ξεκινήσει από αυτό. Μπορεί να του στείλω ένα μέιλ να τον ρωτήσω αν ενδιαφέρεται κανείς από εσάς.

Ας δούμε όμως το παράδειγμα που έχει διαλέξει ο ίδιος ο συγγραφέας γι’ αυτή τη βασική αρχή. Θυμάστε εκεί που ο Γκαρής έχει χάσει την ουρά του; Ποιος τη βρίσκει; Ο έξυπνος λαγός μήπως; Ο Τίγρης που πιστεύει ότι οι τίγρεις είναι καλύτερες από όλους στο να βρίσκουν ουρές; Μήπως το Γουρουνάκι που φοβάται και τη σκιά του αν και βαθιά μέσα του είναι σίγουρος για τη δύναμή του; Ή μήπως ο Γκαρής που με το να παραπονιέται συνέχεια ούτε είχε καταλάβει ότι του έλειπε η ουρά; Η σοφή Κουκουβάγια; Αποκλείεται αφού  αυτή του την είχε βγάλει από τη θέση της χωρίς να το ξέρει, βέβαια. Όχι, ο Γουίνι τη βρίσκει που δεν έκανε τίποτα για να τη βρει αλλά έπεσε πάνω της όταν πήγε να ρωτήσει την Κουκουβάγια αν είχε ακούσει τίποτα για καμιά ουρά και την είδε που την είχε κάνει κορδόνι για το κουδούνι της.

Μήπως καταλαβαίνετε λίγο καλύτερα τώρα τι θέλει να πει ο Ταοϊσμός; Δεν είναι εύκολο, το ξέρω. Κι εγώ που τα μελετάω αυτά τα πράγματα εδώ κι ένα χρόνο, μη νομίζετε ότι  τα καταλαβαίνω όλα. Το βρίσκω όμως τόσο συναρπαστικό να αρχίζει κανείς να μαθαίνει κάτι που μοιάζει σοφό και που μπορεί να βρει σε παιδικές ταινίες και βιβλία. Ένας δάσκαλος του Τάο που ξέχασα να σημειώσω το όνομά του έλεγε ότι «Και το μεγαλύτερο δέντρο στον κόσμο από έναν σπόρο γεννιέται. Και το ισχυρότερο κάστρο με μια χούφτα χώμα αρχίζει να χτίζεται. Και το μεγαλύτερο ταξίδι με ένα βήμα αρχίζει.»

Απ’ ότι βλέπω τελείωσε ο χρόνος μου. Να προλάβω να σας πω μόνο ότι εμείς τα παιδιά πρέπει να αισθανόμαστε τυχερά γιατί, γι’ αυτό που ζητάει ο Ταοϊσμός από τους πιστούς του να κάνουν, να ξαναγίνουν παιδιά δηλαδή, εμείς μπορούμε να εφαρμόσουμε την αρχή της μη δράσης, να μην κάνουμε τίποτα δηλαδή, γιατί είμαστε ακόμα παιδιά και πολύ το χαιρόμαστε.

Βιογραφικό σημείωμα:

Ο Αριστείδης Μιχαλόπουλος πήρε πτυχίο Κοινωνικών Επιστημών από τη Σχολή Ανωτάτων Κοινωνικών Σπουδών (Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales), Παρίσι Γαλλία.

Υπήρξε υπεύθυνος Στρατηγικής και Ανάπτυξης στον εκδοτικό οίκο «Κέδρος», εικαστικός σύμβουλος μουσείων, γκαλερί και ιδιωτών συλλεκτών. Ασχολείται με τη συγγραφή παιδικών και εφηβικών βιβλίων (www.aristides.gr)

Έχει συγγράψει:

• Τα Μουσεία της Ελλάδας:

• τόμος 1 (Τα Μουσεία της Αττικής, 3η έκδοση, Δεκέμβριος 2002)

• τόμος 2 (Τα Μουσεία της Πελοποννήσου, των Κυκλάδων, των Επτανήσων και της Στερεάς Ελλάδας – Ιανουάριος 2003) τόμος 3 (Τα Μουσεία της Κύπρου, Σεπτέμβριος 2003) τόμος 4 (Τα Μουσεία της Κρήτης, Οκτώβριος 2004)

• Ήπειρος, τίτλος της σειράς πολιτιστικών οδηγών του οίκου Explorer, Αθήνα, 2002.  Μεγάλη Ελλάδα (Κάτω Ιταλία, Σικελία), τίτλος της σειράς πολιτιστικών οδηγών του οίκου Explorer, Αθήνα, 2004.

• Σειρά παιδικών βιβλίων σε έντυπη μορφή:

• Κοιμήσου επιτέλους, 2^η έκδοση, Εκδόσεις Libro, Αθήνα 2011

• Κοιμήσου επιτέλους 2, Εκδόσεις Libro, Αθήνα 2011

• Οι Άπαιχτοι, Εκδόσεις Libro, Αθήνα 2011

Διεύθυνση παραγωγής:

• Της ελληνικής έκδοσης του Αρχαιολογικού Οδηγού της Ηπειρωτικής Ελλάδας – εκδόσεις Leadercom (Φεβρουάριος 2003)
• Της ελληνικής έκδοσης του Οδηγού των Βυζαντινών και Μεσαιωνικών Μνημείων της Ελλάδας (υπό έκδοση).