Γεωργία Παπαδάκη: ΧΕΙΡΟΠΛΗΘΗΣ κ. ά.
Το παραπάνω εύηχο επίθετο χειροπληθής-ὲς είναι άλλη μία λέξη αγαπημένη της πλούσιας συνθετικής αρχαίας ελληνικής γλώσσας, αγαπημένη γιατί αποδίδει μονολεκτικά ό, τι η αναλυτική νέα Ελληνική με περίφραση. Το…
Το παραπάνω εύηχο επίθετο χειροπληθής-ὲς είναι άλλη μία λέξη αγαπημένη της πλούσιας συνθετικής αρχαίας ελληνικής γλώσσας, αγαπημένη γιατί αποδίδει μονολεκτικά ό, τι η αναλυτική νέα Ελληνική με περίφραση. Το…
Από τις παραπάνω φράσεις που μας έρχονται από το παρελθόν η πρώτη είναι αρχαιότατη (ομηρική), και με αυτήν εκδηλώνουμε συναισθήματα τρόμου, φρίκης ή δυσαρέσκειας. Η δεύτερη σημαίνει ότι κάποιος…
Η λέξη «βιβλίο» είναι ο νεοελληνικός τύπος τού αρχαίου ουσιαστικού βι(υ)βλίον, υποκοριστικού της σημιτικής λέξης βί(υ)βλος (ἡ), που ήταν η παλαιότερη ονομασία του αιγυπτιακού παπύρου∙ δήλωνε επίσης τον εσωτερικό…
Οι παραπάνω λέξεις, τα επίθετα ὕπαστρος-ον και ἀστρογείτων-ον, τερπνές στο άκουσμά τους και, εάν είχαν διασωθεί ώς τις μέρες μας, θα ήταν με το ευθύβολο νόημα της μονολεκτικής διατύπωσής…
Άλλη μία φράση, η παραπάνω, που είναι κληρονομημένη από την Αρχαιότητα με την ίδια σημασία, αυτή τού αποκτώ παιδεία, μόρφωση, όπως θα δούμε σε ένα απόσπασμα από έναν λόγο…
Τρία ουσιαστικά που δημιούργησε η αρχαία ελληνική γλώσσα για να δηλώσει ισάριθμους ανθρώπινους τύπους με αρνητική κοινωνικά ιδιότητα, και τα οποία κληροδοτήθηκαν και στη νέα Ελληνική. Και κατά πρώτον…
Πυγολαμπίς-ίδος (ἡ). Αυτή η εξαιρετικά εύηχη και με παραστατική ενάργεια αρχαία ελληνική λέξη δεν μας είναι άγνωστη, δεδομένου ότι πέρασε στη νέα Ελληνική σχεδόν αυτούσια, με μόνη αλλαγή την…
Η παραπάνω φράση αναφερόμενη σε άνθρωπο σημαίνει κυριολεκτικά ότι το παιδί είναι ακόμη στα σπάργανα, στις φασκιές, είναι σε νηπιακή ηλικία. Ωστόσο την έκφραση αυτή τη χρησιμοποιούμε και με…
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με λέξεις υβριστικού ή μειωτικού περιεχομένου που έχουν περάσει αυτούσιες από την αρχαία στη νέα ελληνική γλώσσα και αγνοούμε την προέλευσή τους. Κατά πρώτον…
Μία αρχαιότατη (ομηρική) λέξη, μεγαλόπρεπη, εύηχη και εξαιρετικά παραστατική είναι το επίθετο ὀφρυόεις- εσσα-εν. Είναι παράγωγο τού ουσιαστικού ὀφρῦς-ύος (ἡ)= φρύδι (← μεσαιωνικό ὀφρύδιον, υποκοριστικό τού ὀφρῦς) και σημαίνει…
Οι δύο αυτές εκφράσεις σημαίνουν, ως γνωστόν, η πρώτη, αναλαμβάνω την εξουσία, η δεύτερη, ασκώ την εξουσία, κυβερνώ.΄Εχετε όμως αναρωτηθεί ποτέ πώς η λέξη «πράγμα», που στην κυριολεξία της…
Η λέξη «κλέφτης» είναι ο μεσαιωνικός τύπος τού αρχαίου ουσιαστικού κλέπτης, το οποίο παράγεται από το ρήμα κλέπτω (ομόρριζα: κλοπή, κλοπιμαῖος, κλεψύδρα,1 κλεψιά, κλέψιμο κ. ά.). Κλέφτες υπήρχαν, υπάρχουν…