Γεωργία Παπαδάκη. ΔΑΚΤΥΛΗΘΡΑ κ. ά.
Ε λοιπόν, ναι, και η «δακ(χ)τυλήθρα» είναι λέξη της αρχαίας ελληνικής (← δάκτυλος + επίθημα –ήθρα, όπως κηρ-ήθρα, κολυμβ-ήθρα κ.ά.) και σημαίνει θήκη για το δάκτυλο, όπως θα δούμε…
Ε λοιπόν, ναι, και η «δακ(χ)τυλήθρα» είναι λέξη της αρχαίας ελληνικής (← δάκτυλος + επίθημα –ήθρα, όπως κηρ-ήθρα, κολυμβ-ήθρα κ.ά.) και σημαίνει θήκη για το δάκτυλο, όπως θα δούμε…
Τρεις λέξεις με συναρπαστική λειτουργική δύναμη που έπλασε η αρχαία Ελληνική είναι τα παραπάνω σύνθετα επίθετα οἰστρήλατος-ον και οἰστροδίνητος-ον, οἰστροδόνητος-ον. Πρώτο συνθετικό και των τριών είναι το ουσιαστικό…
Καθώς διανύουμε τις άγιες ημέρες των Χριστουγέννων, της μεγάλης Χριστιανικής εορτής της Γεννήσεως του Κυρίου, σκέφτηκα να αφιερώσω το παρόν άρθρο σε κάποιες φράσεις της Παλαιάς και της Καινής…
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με τον κόσμο των εντόμων και ιδιαίτερα με κάποια εξ αυτών, των οποίων η ονομασία έχει διατηρηθεί ώς τις μέρες μας αυτούσια ή ελαφρώς…
Το παραπάνω εύηχο επίθετο χειροπληθής-ὲς είναι άλλη μία λέξη αγαπημένη της πλούσιας συνθετικής αρχαίας ελληνικής γλώσσας, αγαπημένη γιατί αποδίδει μονολεκτικά ό, τι η αναλυτική νέα Ελληνική με περίφραση. Το…
Από τις παραπάνω φράσεις που μας έρχονται από το παρελθόν η πρώτη είναι αρχαιότατη (ομηρική), και με αυτήν εκδηλώνουμε συναισθήματα τρόμου, φρίκης ή δυσαρέσκειας. Η δεύτερη σημαίνει ότι κάποιος…
Η λέξη «βιβλίο» είναι ο νεοελληνικός τύπος τού αρχαίου ουσιαστικού βι(υ)βλίον, υποκοριστικού της σημιτικής λέξης βί(υ)βλος (ἡ), που ήταν η παλαιότερη ονομασία του αιγυπτιακού παπύρου∙ δήλωνε επίσης τον εσωτερικό…
Οι παραπάνω λέξεις, τα επίθετα ὕπαστρος-ον και ἀστρογείτων-ον, τερπνές στο άκουσμά τους και, εάν είχαν διασωθεί ώς τις μέρες μας, θα ήταν με το ευθύβολο νόημα της μονολεκτικής διατύπωσής…
Άλλη μία φράση, η παραπάνω, που είναι κληρονομημένη από την Αρχαιότητα με την ίδια σημασία, αυτή τού αποκτώ παιδεία, μόρφωση, όπως θα δούμε σε ένα απόσπασμα από έναν λόγο…
Τρία ουσιαστικά που δημιούργησε η αρχαία ελληνική γλώσσα για να δηλώσει ισάριθμους ανθρώπινους τύπους με αρνητική κοινωνικά ιδιότητα, και τα οποία κληροδοτήθηκαν και στη νέα Ελληνική. Και κατά πρώτον…
Πυγολαμπίς-ίδος (ἡ). Αυτή η εξαιρετικά εύηχη και με παραστατική ενάργεια αρχαία ελληνική λέξη δεν μας είναι άγνωστη, δεδομένου ότι πέρασε στη νέα Ελληνική σχεδόν αυτούσια, με μόνη αλλαγή την…
Η παραπάνω φράση αναφερόμενη σε άνθρωπο σημαίνει κυριολεκτικά ότι το παιδί είναι ακόμη στα σπάργανα, στις φασκιές, είναι σε νηπιακή ηλικία. Ωστόσο την έκφραση αυτή τη χρησιμοποιούμε και με…