Γεωργία Παπαδάκη: ΕΡΩΣ
Ἔρως: μία λέξη τεσσάρων γραμμάτων∙ θεϊκό το κάλλος της, θείο το παραλόγιασμα του σημασιολογικού περιεχομένου της. Η λέξη ἔρως παράγεται από το ρήμα ἔραμαι-ἐράω= αγαπώ με έρωτα, είμαι…
3 Comments
26 Αυγούστου 2023
Gardener planting small seed in soil. Sowing at spring in garden
Γεωργία Παπαδάκη. Ο,ΤΙ ΣΠΕΙΡΕΙΣ ΘΑ ΘΕΡΙΣΕΙΣ
Η παροιμιακή αυτή έκφραση, που σημαίνει μεταφορικά ότι ο άνθρωπος εισπράττει τις συνέπειες των πράξεών του (και με καλή και με κακή σημασία), έχει διασωθεί ως σύλληψη από τους αρχαίους…
5 Αυγούστου 2023
Γεωργία Παπαδάκη. ΣΑΤΡΑΠΗΣ ⸺ ΠΑΡΑΣΑΓΓΗΣ ⸺ ΑΓΓΑΡΕΥΩ
Σε παλαιότερο άρθρο μας μιλήσαμε για ξένες λέξεις που δέχθηκε και αφομοίωσε ⸺ όπως συμβαίνει σε όλες τις γλώσσες ⸺ η αρχαία Ελληνική, οι οποίες, προερχόμενες από χαμένες προελληνικές…
15 Ιουλίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: ΝΙΦΟΒΟΛΟΣ
Άλλη μία λέξη της αρχαίας Ελληνικής κατασκευασμένη από την ποιητική γλώσσα με ανάγλυφη παραστατικότητα είναι το επίθετο νιφόβολος-ον. Σχηματίστηκε από το ουσιαστικό νιφάς-άδος (ἡ) = νιφάδα, τουλούπα χιονιού και…
24 Ιουνίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: ΠΡΩΤΟΣ ΥΠΝΟΣ κ. ά.
Άλλη μία έκφραση, δηλωτική αυτή του χρονικού διαστήματος στην αρχή του ύπνου ( το πρωτοΰπνι), που έχει περάσει αναλλοίωτη από την αρχαία στη νέα ελληνική γλώσσα, όπως θα δούμε…
3 Ιουνίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη. ΑΚΟΛΥΜΒΟΣ
Αυτός που ξέρει να κολυμπάει λέγεται, ως γνωστόν, κολυμβητής (κολυμβήτρια). Για την αντίθετη όμως έννοια η Νεοελληνική γλώσσα δεν διαθέτει αντίστοιχη μονολεκτική διατύπωση, και εξ αυτού εκφραζόμαστε περιφραστικά·…
13 Μαΐου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: ΜΥΡΟΠΝΟΥΣ
Το μελωδικό επίθετο μυρόπνοος-ον (συνηρημένο μυρόπνους-ουν) είναι σύνθετο· σχηματίζεται από το ουσιαστικό μύρον (τό) και το ρήμα πνέω, και σημαίνει «αυτ(ός) που πνέει μύρα», «ο ευωδιαστός». Παρακάτω θα δούμε…
22 Απριλίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: ΛΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΓΟΝΑΤΑ κ. ά.
Η φράση αυτή που τη χρησιμοποιούμε μεταφορικά για να δηλώσουμε ότι κάποιος καθίσταται άτονος, αδρανής από κόπωση, συγκίνηση ή φόβο έχει επιβιώσει ώς τις μέρες μας από τους αρχαίους χρόνους,…
1 Απριλίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: Για την Ημέρα Ποίησης – Μικρή ανθολόγηση από αμάραντα ποιήματα χιλιετηρίδων στη Μητρική μας Γλώσσα
«ΟΡΦΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ. ΄Ερωτος». Μετάφραση Δ.Π. Παπαδίτσας — Ε. Λαδιά Κικλήσκω μέγαν, ἁγνόν, ἐράσμιον, ἡδὺν Ἔρωτα, τοξαλκῆ, πτερόεντα, πυρίδρομον, εὔδρομον ὁρμῆι, συμπαίζοντα θεοῖς ἠδὲ θνητοῖς ἀνθρώποις, εὐπάλαμον, διφυῆ, πάντων κληῖδας…
21 Μαρτίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: Λειτουργίες της ανθρώπινης φυσιολογίας. Μέρος Β. ΓΑΡΓΑΡΑ ⸺ ΡΕΥΟΜΑΙ ⸺ ΧΑΣΜΟΥΡΙΕΜΑΙ ⸺ΡΟΧΑΛΙΖΩ
Το ουσιαστικό «γαργάρα» της καθομιλουμένης σχηματίστηκε από το ηχομιμητικό (από τον ήχο γαρ-γαρ) ρήμα γαργαρίζω-ἀναγαργαρίζω,1 το οποίο σημαίνει κάνω γαργάρα. Στους Δειπνοσοφιστές ο Αθήναιος αναφέρεται σε έναν καλοφαγά που παράγγελνε στους μαγείρους…
11 Μαρτίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη: ΔΑΚΡΥΣΙΣΤΑΚΤΟΣ κ. ά.
Άλλος ένας πίνακας ζωγραφικής αναδύεται μπροστά στα μάτια μας με το θαυμάσιο αυτό ποιητικό επίθετο που το συναντούμε στον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου, του μεγαλόπνοου δραματουργού, ο οποίος, όπως έχουμε…
18 Φεβρουαρίου 2023
Γεωργία Παπαδάκη : ΄ΑΜ’ ΕΠΟΣ, ΄ΑΜ’ ΕΡΓΟΝ ⸺ ΟΥΚ ΑΝ ΛΑΒΟΙΣ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΜΗ ΕΧΟΝΤΟΣ
Οι παραπάνω δύο φράσεις έχουν διασωθεί από τα αρχαία Ελληνικά και έχουν περάσει στη νεοελληνική με την αυτούσια αρχική τους μορφή. Και κατά πρώτον: « ΄Αμ’ έπος, άμ’ έργον», παροιμιακή…
28 Ιανουαρίου 2023