Γεωργία  Παπαδάκη: Το ’να χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το πρόσωπο ‒ Έρχομαι στα χέρια

            Δύο φράσεις της καθομιλουμένης επινοημένες με βάση το ουσιαστικό «χέρι», οι οποίες έχουν αρχαιοελληνική προέλευση.      Η πρώτη, παροιμία που χρησιμοποιείται για τις περιπτώσεις όπου υπάρχουν…

1 Comment

Γεωργία Παπαδάκη:  ΠΟΝΤΙΚΟΣ  ‒ ΦΑΣΙΑΝΟΣ    

        Τα παραπάνω δύο πλάσματα του ζωικού βασιλείου έχουν κάτι κοινό: το όνομά τους τα συνδέει με την περιοχή του Εύξεινου Πόντου.         Και πρώτα το μικρό τρωκτικό, ο μῦς1…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη: ΗΔΥΠΝΟΟΣ

       Μία ποιητική λέξη της αρχαίας Ελληνικής με αισθαντική αύρα είναι το σύνθετο επίθετο ἡδύπνοος-ον ή συνηρημένο ἡδύπνους-ουν. Στον σχηματισμό του ως πρώτο συνθετικό έχει το επίθετο ἡδύς, το οποίο…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη: Ανακρούω  πρύμνα(ν)

       Η λόγια αυτή φράση που χρησιμοποιούμε σήμερα μεταφορικά για άνθρωπο με τη σημασία «υποχωρώ, αλλάζω τακτική» έχει επιβιώσει ώς τις μέρες μας από τους αρχαίους χρόνους. Το ρήμα ἀνακρούω…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη:  ΨΩΜΙ – ΑΡΤΟΣ

        Η λέξη «ψωμί» με την οποία η νεοελληνική γλώσσα αντικατέστησε τον ἄρτον  της αρχαίας ελληνικής έχει σχηματιστεί από τον μεταγενέστερο τύπο «ψωμίον», που σημαίνει τεμάχιο άρτου και είναι υποκοριστικό…

1 Comment

Γεωργία Παπαδάκη : Μελεδώνη  

    Άλλη μία ωραία λέξη της Αρχαίας Ελληνικής, με μουσικό ήχο παραγόμενο από τις όμορφες συλλαβές και τα γράμματά της, είναι το ουσιαστικό μελεδώνη  ή μελεδών-ῶνος (ἡ) ή μεληδών. Σημαίνει…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη: ΤΕΝΤΩΝΩ  ΤΟ  ΣΧΟΙΝΙ    

  Η έκφραση αυτή της καθομιλουμένης, η οποία σημαίνει εξωθώ μια κατάσταση στα άκρα, έχει τις ρίζες της στην ακριβώς αντίστοιχη παροιμιακή φράση του αρχαίου κόσμου τείνω τὸ καλῴδιον, και…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη:  ΕΛΛΑΣ   ‒  ΕΛΛΗΝΕΣ  ‒  ΓΡΑΙΚΟΙ

        Τα πανάρχαια ονόματα Ἑλλὰς και Ἕλληνες, για την ετυμολογία των οποίων έχουν δοθεί πολλές ερμηνείες χωρίς ωστόσο καμία να είναι αδιαμφισβήτητη, απαντούν για πρώτη φορά στον Όμηρο, όπου το…

1 Comment

Γεωργία Παπαδάκη: ΤΡΩΩ  (Περιουσία)  

    Το ρήμα της αρχαίας Ελληνικής τρώγω χρησιμοποιόταν για φυτοφάγα ζώα και για ανθρώπους που έτρωγαν όσπρια ή καρπούς ωμούς (σύκα, αμύγδαλα, καρύδια κ.λπ.) και σήμαινε, για την ακρίβεια,…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη: Παιδεία    

     Αυτή η ιδιαίτερης εννοιολογικής βαρύτητας λέξη σχηματίζεται από το ρήμα παιδεύω, που είναι παράγωγο του ουσιαστικού παῖς-δός, και είχε την έννοια του ανατρέφω και διδάσκω, εκπαιδεύω, αργότερα προσέλαβε και…

0 Comments

Γεωργία Παπαδάκη : ΑΕΡΣΙΝΟΟΣ  ‒  ΑΝΘΟΣΜΙΑΣ

      Οι δύο παραπάνω ωραίες, εύηχες λέξεις απαντούν στα αρχαία κείμενα να συνοδεύουν το ουσιαστικό οἶνος, όπως και το επίθετο νεκταροσταγής, στο οποίο αναφερθήκαμε στο κείμενό μας της 10ης Απριλίου 2019.…

0 Comments