Μία λέξη, η παραπάνω, με πολύ ενδιαφέρον σημασιολογικό παρελθόν. Παράγεται από το ρήμα καθαίρω που σημαίνει «καθαρίζω» (παράγωγα και τα δύο ρήματα του επιθέτου καθαρός),1 και η αρχική σημασία…
Μία ωραία λέξη με εντυπωσιακή εικονοπλαστική δύναμη που επινόησε η Αρχαία Ελληνική είναι το επίθετο σφηκώδης, -ες. Σχηματίστηκε, καθώς και το ρήμα σφηκόω-ῶ, από το ουσιαστικό σφήξ, σφηκός (ὁ…
Πρόκειται για άλλη μία φράση που έχουμε κληρονομήσει από την αρχαιότητα· δηλώνει μεταφορικά τη σωματική ή ηθική κατάπτωση του ανθρώπου, και εδώ την παρουσιάζουμε μέσα από ένα απόσπασμα από…
Μία λέξη, τρεις σημασίες και μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα εννοιολογική εξέλιξη. Αρχικά το ουσιαστικό κόσμος δήλωνε την τάξη, την ευταξία και με ηθική σημασία την ευπρέπεια ‒ …
Μια ομορφοφτιαγμένη σύνθετη λέξη της αρχαίας Ελληνικής είναι το επίθετο μελιηδής-ές. ΄Εχει σχηματιστεί από το ουσιαστικό μέλι και το επίθετο ἡδύς1 = γλυκός, και σημαίνει « αυτός που είναι…
Δύο φράσεις της καθομιλουμένης επινοημένες με βάση το ουσιαστικό «χέρι», οι οποίες έχουν αρχαιοελληνική προέλευση. Η πρώτη, παροιμία που χρησιμοποιείται για τις περιπτώσεις όπου υπάρχουν…
Τα παραπάνω δύο πλάσματα του ζωικού βασιλείου έχουν κάτι κοινό: το όνομά τους τα συνδέει με την περιοχή του Εύξεινου Πόντου. Και πρώτα το μικρό τρωκτικό, ο μῦς1…
Μία ποιητική λέξη της αρχαίας Ελληνικής με αισθαντική αύρα είναι το σύνθετο επίθετο ἡδύπνοος-ον ή συνηρημένο ἡδύπνους-ουν. Στον σχηματισμό του ως πρώτο συνθετικό έχει το επίθετο ἡδύς, το οποίο…
Η λόγια αυτή φράση που χρησιμοποιούμε σήμερα μεταφορικά για άνθρωπο με τη σημασία «υποχωρώ, αλλάζω τακτική» έχει επιβιώσει ώς τις μέρες μας από τους αρχαίους χρόνους. Το ρήμα ἀνακρούω…
Η λέξη «ψωμί» με την οποία η νεοελληνική γλώσσα αντικατέστησε τον ἄρτον της αρχαίας ελληνικής έχει σχηματιστεί από τον μεταγενέστερο τύπο «ψωμίον», που σημαίνει τεμάχιο άρτου και είναι υποκοριστικό…
Άλλη μία ωραία λέξη της Αρχαίας Ελληνικής, με μουσικό ήχο παραγόμενο από τις όμορφες συλλαβές και τα γράμματά της, είναι το ουσιαστικό μελεδώνη ή μελεδών-ῶνος (ἡ) ή μεληδών. Σημαίνει…
Η έκφραση αυτή της καθομιλουμένης, η οποία σημαίνει εξωθώ μια κατάσταση στα άκρα, έχει τις ρίζες της στην ακριβώς αντίστοιχη παροιμιακή φράση του αρχαίου κόσμου τείνω τὸ καλῴδιον, και…
