Όταν τα καράβια των Ελλήνων λόγω άπνοιας παρέμεναν στην Αυλίδα, ο μάντης Κάλχας καθώς έδινε το χρησμό, είδε ένα φίδι να ανεβαίνει πάνω σε ένα δέντρο και να τρώει 10 πουλάκια μέσα στη φωλιά τους. Προμάντευσε πως ο πόλεμος θα διαρκέσει 10 χρόνια. Αυτά λοιπόν είναι «τα χρόνια του φιδιού» που κατέστησαν τις γυναίκες «Λιπεσάνορες, γυναίκες παρούσες που όμως πάντοτε τους λείπανε οι άντρες».
Το εξαίρετο και αντιπολεμικό έργο του Δ. Βαρβαρήγου επιβεβαιώνει το αλύτρωτο δράμα του ανθρώπου, που ακόμα και στον Άδη μέσα από βίαιο θάνατο, οι ψυχές δεν ελευθερώνονται και πονάνε από τις μνήμες. Πέντε γυναίκες που αγάπη δώσανε και λάβανε θανάτους, επιλέγονται από 15 ηρωίδες του βιβλίου Λιπεσάνορες, για να αφουγκραστούμε τις ανάσες τους, έτσι όπως ένας άνδρας καλύτερα αναγνωρίζει.
Η Εκάβη, η Κασσάνδρα, η Βρισηίδα, η Ανδρομάχη και μια απλή Τρωαδίτισσα -σκιές του Άδη με άυλα πρόσωπα, σ’ ένα παιχνίδι ψυχών- έρχονται να μας μιλήσουν για τους άνοους άντρες που κάνουν δώρο στους νέους τον πόλεμο, γιατί ζηλεύουν τη νιότη τους. Το έργο ακουμπά συγγραφικά στην κλασσική ελληνική ομορφιά ενός σπουδαίου έπους, ενώ ταυτόχρονα με τα καράβια που σπέρνουν τον θάνατο στην Τροία, «περνούν μπρος στα μάτια μας τραγικοί Αστυάνακτες που ξεβράζονται στα βράχια», καθώς σαπιοκάραβα βουλιάζουν στο Αιγαίο». Πόση ανατριχιαστική ένταση και θυμικές αναδιπλώσεις δεν μας μετέδωσαν οι μεγαλόκαρδες ερμηνείες των ηρωίδων!
Οι δρόμοι αλλάζουν, οι καιροί αλλάζουν, οι τρόποι αλλάζουν, αλλά ο σκοπός είναι ίδιος… Αυτή είναι η μοίρα των θνητών, η μοίρα μας, να αγωνιζόμαστε και να αντιστεκόμαστε… να πολεμάμε και να πέφτουμε, να πέφτουμε και να νικάμε.
Πάντα μπροστά μας, η αρχή μιας νίκης· κι ενός τέλους.
Σ’ ένα γύμνασμα πολιτικής σκέψης και στοχαστικών συναισθημάτων που δεινοπαθούν στο όνειδος και στον κυνισμό της σύγχρονης πολεμικής παράνοιας, ο αναγνώστης συνειδητοποιεί το αδιέξοδο της τραγικής του μοίρας.
Πέντε γυναίκες με καταγωγή από την Ανατολή, με τη φιλοσοφική της χροιά και την αισθητική της, φωνές «διαχρονικής προσφυγιάς» στους απερχόμενους και επερχόμενους αιώνες του έρωτα, του πολέμου και του σύμμαχου χάρου, γυναίκες που μιλούν για ερωτικό πάθος, μητρότητα, καρτερία, νοσταλγία ειρήνης, χαρά, φιλία, καθημερινό χρέος, αφοσίωση, ιδανικά, παθήματα και πάθη, φόβο θανάτου, προσφυγιά, σκλαβιά, εκδίκηση, περιφρόνηση, έλεος και λύτρωση. Κραυγές γυναικών. Γυναίκες Λιπεσανόρες, που η ζωή τους σπαταλήθηκε όμοια με άλλων γυναικών ανά τους αιώνες και παραμένουν σε «ανάλογες αντιστοιχίες» σήμερα.
Οι γυναίκες, δεν έχουμε ζωή να μας ανήκει, χαμένες είμαστε στα χέρια των αντρών… το ξέρετε θαρρώ και μην καμώνεστε εσείς οι νέες πως σας λείπει η πείρα… γυναίκες είστε και δεν ξεγελιέται το είναι σας.
Αξιέπαινη η συγγραφική δουλειά του Δημήτρη Βαρβαρήγου, που ακολουθεί την κλασσική φόρμα γραφής, δίνοντας πνοή στις ηρωίδες του να ζωντανεύουν και να διατηρούν μέσα από την δυναμική της εκφραστικότητας του την αφοσίωση στην ανάγνωση, αφυπνίζοντας τα συναισθήματα του αναγνώστη. Από τις πρώτες σελίδες ως και την τελευταία, ο συγγραφέας μας βάζει κοινωνούς στην ιστορία και μας εμπλέκει με τις ηρωίδες του, σε βαθμό να νιώθουμε πως τα ζητήματα τους είναι και δικά μας.
Μια κατάθεση ψυχής εκείνων των γυναικών που έγραψαν ιστορία και υμνηθήκαν στους αιώνες για τον δύσκολο βίο τους και το απαράμιλλο σθένος τους. Η θέρμη των αναπνοών τους να φτάνουν ζωντανές ανά τους αιώνες, λες και τις ακούμε μέσα στην αφήγηση να μονολογούν: «Πως η Ιστορία, γράφεται με αίμα».
