Η αμφίδρομη συνέντευξη αυτή σκοπό έχει να αποκαλύψει σε περιορισμένο κοινό άγνωστες στο ευρύ κοινό πλευρές, επιλεκτικά ημιαγνώστων προσώπων των Γραμμάτων και των Τεχνών.
Ο στόχος της δε, είναι η κοινωνικοπολιτιστικοπολιτικοψυχαναλυτική ερμηνεία του μέχρι τούδε, αλλά και του μελλοντικού έργου τους.  

 Εδώ, η μεταφράστρια Έφη Φρυδά υποδύεται την δημοσιογράφο και συνομιλεί με την ποιήτρια Παυλίνα Παμπούδη, η οποία, εδώ, υποδύεται την εντομολόγο. 

ΕΡ: Κυρία Παμπούδη, ενδιαφέρεστε για τον κλάδο της εντομολογίας παιδιόθεν, σωστά; Συνέβη κάτι και στρέψατε την προσοχή σας στα έντομα;

ΑΠ: Καθώς μάθαινα να μετακινούμαι σε όρθια στάση, σκόνταψα, κι έπεσα σε μια φωλιά μυρμηγκιών…

ΕΡ: Να το εκλάβουμε αυτό ως τραυματική παιδική εμπειρία, σωστά;

ΑΠ: Δεν ξέρω, κ. Φρυδά, αλλά τότε ένιωσα πολύ κοντά μου τα μυρμήγκια …

ΕΡ: Να τολμήσω να ζητήσω να μου πείτε περισσότερα γι’ αυτό το αίσθημα;

ΑΠ: Να, είχα ακούσει ότι το μωρό των απέναντι αρρώστησε γιατί δεν είχε συνηθίσει στα μικρόβια. Οπότε, εγώ άρχισα αμέσως να μαζεύω μυρμήγκια και να κάνω παρέα μαζί τους για να τα συνηθίζω και να με συνηθίζουν.

ΕΡ: Γιατί μυρμήγκια;

ΑΠ: Νόμιζα πως αυτά εννοούσαν λέγοντας μικρόβια. Είναι, κατά μιαν έννοια: δεν τα χαρακτηρίζει και η μακροβιότητα…

ΕΡ: Σωστά… Πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση… Και πού βρίσκατε τα μυρμήγκια κ. Παμπούδη; Α, ξέρω… Στον τότε Βασιλικό Κήπο. Έχω διαβάσει το μυθιστόρημα σας ΤΟ ΧΕΡΑΚΙ ΣΤΟΝ ΙΣΤΟ (Ροές, 2013). Κι έμαθα πολλά πράγματα για σας – κυρίως κατάλαβα γιατί γίνατε βασιλόφρων, έστω αριστερόστροφος. Αλήθεια, ο τίτλος παραπέμπει στον ιστό της αράχνης, έτσι δεν είναι;

ΑΠ: Όπως το πάρετε. Βασικά αναφέρεται στον ιστό του διαδικτύου. Αλλά συμφωνήσαμε να μην μιλήσουμε για πολιτική. Για άλλες αράχνες, εντάξει!

ΕΡ: Ας ξαναγυρίσουμε λοιπόν στα μυρμήγκια. Αν μου επιτρέπετε, κ. Παμπούδη, θα ήθελα να καταθέσω και μια παρεμφερή προσωπική μου ανάμνηση: όταν ήμουν μικρούλα και ζούσα σε μια αυλή, αγαπούσα κι εγώ να πιάνω μυρμήγκια – ήταν κάτι μαύρα, λαμπερά μυρμήγκια, με μεγάλες κεραίες στο ολοστρόγγυλο κεφάλι τους. Τι κρίμα, δεν υπάρχουν πια τέτοια μυρμήγκια! Τα αποκεφάλιζα, να δείτε με πόση ευκολία! Γιατί, όπως ξέρετε, τα τμήματα του σώματός τους είναι διακριτά και χωρίζονται με τομές – το αριστοτέλειο έν-τομο – κάτι που ίσως διευκολύνει στον τεμαχισμό τους. Κι έπειτα, παρατηρούσα το ακέφαλο σώμα να κινείται σπασμωδικά για λίγο ακόμα. Ήταν κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον για ένα παιδάκι σε τόσο τρυφερή ηλικία που μόλις αρχίζει να αντιλαμβάνεται και να διαχειρίζεται τον κόσμο γύρω του.
Εσείς; Να τολμήσω να ρωτήσω: εσείς τι τα κάνατε τα δικά σας τα μυρμήγκια;

ΑΠ: Α, εγώ δεν τους συμπεριφερόμουν τόσο σκληρά, κ. Φρυδά. Τα κατάπινα ολόκληρα.

ΕΡ: Μάλιστα. Α, δεν σας ρώτησα: μήπως υπήρξε κάποιος από το συγγενικό-φιλικό σας περιβάλλον που επίσης είχε ασχοληθεί με τα έντομα, και σας ενέπνευσε;

ΑΠ: Δεν το είχα συνειδητοποιήσει μέχρι τώρα, αλλά, ναι! Θυμάμαι πως οι τοίχοι του παιδικού δωματίου μου ήταν στολισμένοι με γαλάζια γυάλινα κουτιά, που μέσα τους βρίσκονταν ταριχευμένα, καρφιτσωμένα με επιμέλεια, διάφορα έντομα, αρθρόποδα και μυριάποδα: σκαθάρια, σαρανταποδαρούσες, σκορπιοί, αράχνες κλπ. Ήταν του πατέρα μου, από τα φοιτητικά του χρόνια.

ΕΡ: Α, ώστε ο πατέρας σας ήταν εντομολόγος; Και γιατί δεν μου το λέτε από την αρχή;

ΑΠ: Πρώτον γιατί δεν με ρωτήσατε και δεύτερον γιατί το έχω απωθήσει: ήταν ειδικευμένος στην δακοκτονία και εμένα με απωθεί κάθε είδους γενοκτονία.

ΕΡ: Συγγνώμη, δεν ήθελα να μπω σε τόσο προσωπικά θέματα, κ. Παμπούδη. Αλλά δεν μπορώ να μη σκεφτώ κι άλλον ένα δημιουργό που είχε τέτοιου είδους οιδιπόδειο…. Θυμάστε ίσως την ταινία του Ζουλάφσκι, μια, σχεδόν παραισθητική ταινία, που όμως βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα τα οποία έζησε ο πατέρας του σκηνοθέτη κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Πολωνία;  Ξέρετε, ένας στρατιώτης συμμετέχει σε πειράματα των ναζί, για την ανακάλυψη του εμβολίου του τύφου και αφήνει ψείρες να του ρουφούν το αίμα… Αν δεν έχετε δει αυτή την ταινία, να την δείτε. Ίσως αποκτήσετε μιαν άλλη οπτική ως προς το χόμπι σας.

ΑΠ: Τα έντομα δεν είναι αντικείμενο χόμπι για μένα, κ. Φρυδά. Τα σέβομαι. Έχω γράψει στο βιβλίο μου ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ (Ροές, 2003), στο λήμμα ΕΝΤΟΜΑ, τα εξής:

Και είπεν ο Θεός την εβδόμη νύχτα: Ας δημιουργήσω τώρα τις επίγειες στρατιές των αγγέλων. Θα τους φτιάξω σε άλλη κλίμακα, είπε. Μεγέθους και ήχου. Με πολλά μάτια και πόδια. Με εξωσκελετό. Και φτερά και όπλα. Και κεραίες προς το σύμπαν.
Να τρέφονται με τις ψυχές στον αέρα και με τα σπόρια λήθης στο χώμα και με αίμα. Και θρεπτικές αφηρημένες έννοιες. Και φωτιά. Και κοπριά.
Να κρατάνε σε εγρήγορση και να ανακυκλώνουν τα άλλα πλάσματά Μου.
Να είναι οι ενδιάμεσοι του χρόνου, η σημειολογία και οι άπειρες νοητές υποδιαιρέσεις του.
Οι αγγελιαφόροι. Οι καταστροφείς. Οι θεματοφύλακες. Οι υπομνηστές.

ΕΡ: Τι μου λέτε!  Θεωρείτε τα έντομα επίγειες στρατιές αγγέλων… Και διαβόλων ίσως – αναφέρομαι σ’ αυτά που τσιμπάνε… Εντάξει, εντάξει, θα μου πείτε πως και οι διάβολοι είναι άγγελοι εκπεσόντες, ε; Μάλιστα, κ. Παμπούδη. Θα ήθελα να πιστεύω όμως πως έχετε ίσως προτίμηση στις πεταλούδες… Σας ταιριάζει περισσότερο…

ΑΠ: Χμ, ναι… Η εξέλιξη της πεταλούδας από κάμπια σε πανέμορφο άγγελο, μέσα από το στάδιο imago, έχει πολύ ενδιαφέρον – και σε επίπεδο συμβολικό, βεβαίως.

ΕΡ: Καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε… Ότι ο σκεπτόμενος άνθρωπος δίνει προεκτάσεις και βάθος σε εκφάνσεις της ζωής που δεν τον αφορούν άμεσα, στις εποχές, στον κύκλο της ζωής ζώων και φυτών… Επίσης, γοητεύεται και από  χαρακτηριστικά τελείως διαφορετικά από τα δικά του. Από άποψη εξωτερικής εμφάνισης, κ. Παμπούδη, πώς θα σχολιάζατε το γεγονός ότι κάποια έντομα έχουν πολλά πόδια και άλλα πάλι, λιγότερα, αλλά πολύ μακριά;

ΑΠ: Είναι θέμα γούστου αυτό.

ΕΡ: Αναφέρατε προηγουμένως τις κεραίες τους, που λειτουργούν ως όργανα αφής, όσφρησης – και ακοής ακόμα. Πραγματικά, δεν πρόκειται για μια εξαίσια επινόηση; Πιάνουν σήματα από παντού και στολίζουν όμορφα το κεφάλι. Είναι όργανα που λείπουν από τον άνθρωπο και τον καθιστούν  κατά κάποιο τρόπο ανάπηρο… Φανταστείτε να είχαμε τις κεραίες τους στην άκρη της μύτης, της γλώσσας και των αυτιών μας! Κι αν είχαμε και την προβοσκίδα τους με τα τριχίδια, και όλα αυτά τα σαγηνευτικά, βαμπιρικά εξαρτήματα που γλείφουν, συνθλίβουν και υγροποιούν την τροφή; Αυτό το τέλειο πολυμηχάνημα! Δεν θα νιώθαμε πιο αυτάρκεις;

ΑΠ: Θέλετε άλλη μια μπίρα, κ. Φρυδά; Κάνει πολύ ζέστη…

ΕΡ: Ευχαριστώ… Και τι να πούμε για τα μάτια τους! Αποτελούνται από χιλιάδες ομματίδια και έτσι το ον μπορεί να δει προς όλες τις κατευθύνσεις. Πολύ χρήσιμο αυτό, δεν βρίσκετε, κ. Παμπούδη;

ΑΠ:  Έχω γράψει, ξέρετε, μια ολόκληρη ποιητική συλλογή με τίτλο ΤΟ ΜΑΤΙ ΤΗΣ ΜΥΓΑΣ (Κέδρος, 1983), όπου ο ποιητής, διαθέτοντας κι αυτός, όπως ίσως ξέρετε, κάποιου είδους πολυεδρική όραση προειδοποιεί: (…) Φυλάξου: το μάτι της μύγας συνθέτει αλλιώς τον εδώδιμο κόσμο. (…) Πάρτε και κανένα πατατάκι, κ. Φρυδά.

ΕΡ: Εγώ έχω διαβάσει ένα ποίημα σας για τον εξωσκελετό των εντόμων, πού ήταν αυτό;

ΑΠ: Στο βιβλίο μου ΤΑ ΧΙΛΙΑ ΦΥΛΛΑ (Κέδρος 2007) Ήταν:

Ο ΧΡΥΣΟΚΑΝΘΑΡΟΣ

Έργο
Άφθαστης τέχνης
Λεπτοδουλεμένο

(Εξωσκελετός
Με σμαραγδένιο θώρακα αδιαπέραστο
Πλήρης εξάρτυση
Εξοπλισμός πανάκριβος:
Όραση υψηλής ανάλυσης
Χιλιάδων μεγαπίξελ
Κεραίες αισθητήρες ακριβείας
Δαγκάνες φοβερές
Φόδρα φτερών πολύτιμη, μεταξωτή)
Τέλειο
Πάνοπλο
Για τον αγώνα της μιας μέρας

Τσακισμένο
Στο ράμφος του πουλιού

ΕΡ: Ξέρετε, κ. Παμπούδη… Έχω γράψει κι εγώ ένα παρόμοιο ποίημα – μόνο που εγώ αναφέρομαι και στις κανιβαλικές ορέξεις μερικών εντόμων… Μου επιτρέπετε;

Λιβελούλα

Προσγειώθηκες και στάθηκες
Ισορρόπησες
στην επιφάνεια του νερού
θαυμαστή θεά

Δεν ήξερα τίποτα
για τον δράκο μέσα σου
Η δική μας γλώσσα δεν προδίδει
υποψία καμιά για την ιπτάμενη θηριωδία

Δικτυωτά
άνοιξες τα διάφανα φτερά
κι αμέσως είδα
τη στίλβη όλων των χρωμάτων
στη θαμπή γαλήνη όπου καθρεφτίστηκες

Ευάλωτη τοσοδούλα
η λυγερή σου χάρη
λιτή, ζωηρόχρωμη
με μάγεψε με την πρώτη ματιά
καθώς μετεωριζόσουν
πάνω από τον αισθαντικό στήμονα
στου κήπου το νούφαρο

Κι εγώ, η μικρή
παραδόθηκα
στο ψηλόλιγνο ραβδί
στο βελούδινο χνούδι

Πού να ‘ξερα πόσο αρχαία
πόσο τρομακτική είσαι
με τα γυροσκοπικά πολλαπλά μάτια
την αρθρωτή σου προβοσκίδα
κυνηγάς, καταβροχθίζεις
Με τα κοφτερά σαγόνια σου
ξεσκίζεις
χωρίς δεύτερη σκέψη

Χορογραφείς ζευγαρώνοντας
αφού πρώτα εξουθενώσεις
κι εξολοθρέψεις μετά

Ακέφαλοι οι εραστές σου
των παιδιών σου
οι γεννήτορες

Λεπταίσθητε κανίβαλε
Σεπτή μαντόνα
των έξι μου χρόνων
Μοιάζεις με τον χειρότερο εφιάλτη μου

Τώρα που μεγάλωσα (;)
πόσο μου μοιάζει

ο τρόμος σου.

ΑΠ: Όμορφο το ποίημα σας κ. Φρυδά. Χαίρομαι που βλέπουμε με τον ίδιο τρόπο: βρίσκουμε κι οι δυο ότι πολλά από τα γενικά χαρακτηριστικά των εντόμων είναι αξιοζήλευτα.

ΕΡ: Μη μου πείτε πως έχετε γράψει ποιήματα και για τις συνήθειες και τους τρόπους αναπαραγωγής των εντόμων;

ΑΠ: Ποιήματα, όχι. Είμαι, ξέρετε πολύ διακριτική… Έχω γράψει όμως ένα μικρό δοκίμιο για την κατσαρίδα – βρίσκεται στο προαναφερθέν βιβλίο ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ:

ΟΙ ΚΑΤΣΑΡΙΔΕΣ  είναι ένας κόσμος που ζει λάθρα, παράλληλα στον δικό μου. Τις φοβάμαι, όχι τόσο λόγω της κατασκευής τους, του υπεροπλισμού του εξωσκελετού τους, της αντοχής τους, της απεριόριστης ικανότητας μεταλλαγής τους και, γενικά, όλης αυτής της υπεροχής που έχουν απέναντι στο δικό μου είδος. Ούτε εξαιτίας τού ότι, καμιά φορά, τις σκέφτομαι σε μεγέθυνση.
Αλλά με ανατριχιάζει ο σπασμωδικός τρόπος που κινούνται – σε πολλά καρέ, κίνηση που δεν μπορεί να συλλάβει το μάτι.
Η ζωή του πληθυσμού αυτών των σκοτεινών συγκάτοικων εκτυλίσσεται σαν παλιά βουβή ταινία, σαν επίμονη υπόμνηση πραγμάτων που συμβαίνουν ερήμην στη ζωή μου, αδιάγνωστα, γελοία και μακάβρια – σε άλλο χρόνο.

ΕΡ: Να που θίγετε ένα θέμα το οποίο ήθελα να θίξω από την αρχή της συνέντευξης! Πιθανόν γνωρίζετε ότι οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως οι κατσαρίδες θα επιζήσουν μιας πυρηνικής καταστροφής. Για σκεφθείτε να καθορίζουν το μέλλον αυτής της γης μερικά καστανοκόκκινα ζωύφια που χώνονται σε βρομερές ρωγμές και θρέφονται με σκουπίδια. Δεν είναι εφιαλτική σκέψη αυτή; Ε; Πώς; Μα… βέβαια, έχετε δίκιο, κυρία Παμπούδη! Από οικολογική άποψη ίσως να μην είναι τόσο δυσοίωνη εξέλιξη. Μα ασφαλώς! Ιδιοφυές! Θα μείνει επιτέλους ανενόχλητος ο πλανήτης!
Τώρα θα ήθελα να συζητήσουμε για κάτι ακόμα: Ξέρετε βεβαίως πως, εκτός από τις αράχνες και τις λιβελούλες, και οι φαινομενικά άκακες και γιορτινές πασχαλίτσες, καθώς και το αλογάκι της Παναγίτσας (που τόσο αφελώς ονόμασε έτσι ο άνθρωπος, επειδή η στάση του σώματός τους παραπέμπει σε στάση  προσευχής… ή μήπως η πρόθεση του ανθρώπου δεν ήταν αφελής αλλά σατανική;) αποκεφαλίζουν και καταβροχθίζουν το αρσενικό αφού βέβαια τις γονιμοποιήσει πρώτα˙ η φύση είναι σκληρή, αλλά και τόσο σοφή, δεν βρίσκετε; Διότι σε αυτή τη φάση τα θηλυκά χρειάζονται πρωτεΐνες για να θρέψουν τα έμβρυα…

ΑΠ: Ναι, το ξέρω ότι τα αρσενικά γενικά είναι μάλλον άχρηστα αφού επιτελέσουν κάποιο συγκεκριμένο έργο, αλλά ας μην αποπροσανατολίσουμε την συζήτηση. Παρακαλώ, κ. Φρυδά, να είσαστε προσεχτική και επικεντρωμένη στο θέμα μας – και να μην εξαπολύετε αιχμές φεμινιστικής φύσεως…

ΕΡ: Εντάξει, κυρία Παμπούδη, πάμε τότε σε ένα άλλο θέμα: Πιστεύετε στη μετεμψύχωση; Όχι, δεν είναι άσχετη η ερώτησή μου. Καθόλου άσχετη.

ΑΠ: Θα σας απαντήσω με μια ερώτηση: Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί να υπάρχουν τόσα μιλιούνια  έντομα;;; Τα μιλιούνια οι ψυχές, από κτίσεως σύμπαντος, τι έχουν γίνει, αν δεν έχουν μετενσαρκωθεί σε έντομα;

ΕΡ: Ώστε πιστεύετε στην μετεμψύχωση, κ. Παμπούδη… Χαίρομαι που κι εδώ συμφωνούμε! Να τολμήσω μια κάπως αδιάκριτη ερώτηση; Θεωρείτε πως κάθε συγκεκριμένος άνθρωπος μετενσαρκώνεται σε διαφορετικό, συγκεκριμένο έντομο; Για να γίνω πιο σαφής, τόσο σε εσάς όσο και στους αναγνώστες μας, θα μου επιτρέψετε να πω μερικά λόγια επί του θέματος. Ως γνωστόν, η θεωρία λέει ότι η μετενσάρκωση συνδέεται απόλυτα με τον τρόπο που ζούμε την τωρινή μας ζωή. Θα θέλατε να μας πείτε ποιοι άνθρωποι, κατά τη γνώμη σας, θα μετενσαρκώνονταν λ.χ. σε κατσαρίδες ;

ΑΠ: Σας είπα να προσπαθήσετε να μην αποπροσανατολίζετε την συζήτηση… Δεν πρόκειται να αναφερθώ στην πολιτική και τους πολιτικούς.

ΕΡ: Εντάξει, μην κατονομάσετε κανέναν. Μήπως αν περιοριζόμασταν μόνο στα χαρακτηριστικά τους; Ούτε;
Και βέβαια δεν ζουζουνίζω συνέχεια… Πώς σας φάνηκε αυτό; Με όλο τον σεβασμό, κ. Παμπούδη, εσείς μπορεί να έχετε πρόβλημα στα αυτιά…

ΑΠ: Κ. Φρυδά, με όλο τον σεβασμό, θα ήθελα να τελειώνουμε γιατί με έχουν καταφάει τα κουνούπια, εδώ που καθίσαμε. Επίσης, μην πίνετε άλλο, γιατί έχει πέσει ένα μυγάκι στο ποτήρι σας κι έχει γίνει σκνίπα…

ΕΡ: Σκνίπα; Ω! Λοιπόν κ. Παμπούδη, χάρηκα πολύ για αυτή την ευχάριστη κουβεντούλα μας – και ακόμα περισσότερο για τα θεολογικής/φιλοσοφικής ευρύτητας και οικολογικής ευαισθησίας, αισιόδοξα  συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε.
Σας ευχαριστώ θερμά εκ μέρους μου και εκ μέρους των αναγνωστών μας, που είμαι σίγουρη ότι θα απολαύσουν εξίσου τη συνέντευξη που μας παραχωρήσατε.

Β΄

Ανθούλα Δανιήλ: Σχόλια στη συνέντευξη Παυλίνας Παμπούδη –Έφης Φρυδά

Έντομα, μετενσαρκώσεις, έρωτες, φεγγάρια και άλλα

Αγαπητές Κυρίες,

Παμπούδη και Φρυδά,

Παρακολούθησα με πολύ ενδιαφέρον την μεταξύ σας ανταλλαγή απόψεων επί των εντόμων, αλλά συγχωρέστε με, σας παρακαλώ, που δεν μπορώ να συμμεριστώ τα φιλεντομικά αισθήματά σας.  Ειλικρινά, με το μπαϊγκόν στο ένα χέρι και  το τέζα στο άλλο, καμία διάθεση δεν έχω και μάλιστα, όταν, αμέσως μετά τη δύση του ήλιου, αρχίζουν τα κουνούπια να εφορμούν  σαν τις Βαλκυρίες τις πτωματοσυλλέκτριες, σαν τα στούκας του Χίτλερ και τα ελικόπτερα των Αμερικανών  στο Βιετνάμ. Ανάβω τα φιδάκια στη βεράντα και βάζω στη πρίζα τα εντομοαπωθητικά.

Εν ολίγοις, δεν έχω καθόλου καλές διαθέσεις και μάλιστα αγριεύω, όταν σκέφτομαι πως σε μια ολική καταστροφή του κόσμου, θα επιζήσουν μόνο οι κατσαρίδες. Για φαντάσου έναν κόσμο γεμάτο κατσαρίδες στους δρόμους και στις πλατείες να κάθονται στις καφετέρειες και να πίνουν καφέ, να περπατάνε, να χαιρετάνε, να υπόσχονται πολλά για τη μέλλουσα ζωή και να είναι αυτές οι κυρίαρχοι του κόσμου, να γράφουν κριτικές για το τέλος του παιχνιδιού του δικού μας ή του Μπέκετ που το κέρδισαν αυτές. Να μπαίνουν στα αρχαία θέατρα και να μη σέβονται τίποτα, να σέρνονται σαν τις σαύρες στα μνημεία και στα βελούδα των επιφανών θεάτρων…   Λοιπόν, στο εξοχικό, όταν με πιάνουν οι νοικοκυροσύνες παίρνω έναν βραστήρα με νερό που κάνει μπουρμπουλήθρες από τον πολύ βρασμό και τον ρίχνω ή στην τουαλέτα ή στην ντουζιέρα μαζί με ικανή ποσότητα χλωρίνης…

Έτσι, προχθές, κι ενώ είχα κάνει αυτή την ιεροτεστία και είχα σφουγγαρίσει πολύ καλά το πάτωμα και γυάλιζε πιο πολύ από εκείνο της σεμνής παρθένας, της Πουλχερίας, που την παρακολούθησε  ο Νίκος Εγγονόπουλος, όταν   την παραμονή του/ γάμου της /σφουγγάρισε προσεχτικά όλο /το σπίτι/ και την επομένη/απέθανε – και το ωραίο είναι ότι αυτό είναι «Πρωινό τραγούδι», ενώ ήταν το σφουγγάρισμα της προθανατισμένης, τέλος πάντων, εγώ ενημερώνω πως ούτε να παντρευτώ σκοπεύω, το δις εξαμαρτείν ουκ εμού σοφής,  ούτε να ηδονιστώ με τον θάνατο σαν ηρωίδα του 19ου αιώνα, και καμία σημασία δεν δίνω αν ασφουγγάριστο θα μείνει το πλακάκι και αγυάλιστο το παρκέ όταν θα φύγω….  Κι ενώ, λοιπόν, ήμουν έτοιμη να αποχωρήσω, σε ένα στριφογύρισμα σαν εκείνο του «γιου της χήρας» του δημοτικού

Στο έμπα χίλιους έκοψε , στο έβγα δυο χιλιάδες

Και εις το στριφογύριμα δεν ηύρηκε να κόψει

 Εγώ ηύρηκα… στην πόρτα του μπάνιου ένα σκουροκόκκινο τσουφλισμένο πράμα, τριγυρισμένο από έναν βουνό μυρμηγκιών. Ε! τι γίνεται εδώ; Πώς βρέθηκε αυτό εδώ, δυο λεπτά μετά το σχολαστικό σφουγγάρισμα; Και τότε κατάλαβα … Η κατασαρίδα βγήκε από τη σχάρα της ντουζιέρας τσουροκαψαλισμένη για να αποφύγει το μοιραίο, αλλά δεν πρόλαβε και ξεψύχησε στα ρηχά του μπάνιου.

Μια κατσαριδούλα η μικρή Τερέζα

Περπάτησε στο τέζα και τέεεζα

Ήρθαν οι δικοί της να πάρουν την Τερέζα

Περπάτησαν στο τέζα και τέεεζα.

Θυμήθηκα το παλιό τραγουδάκι που είχε γίνει βάιραλ στα νιάτα μου αλλά αυτή τη φορά δεν ήταν το τέζα η αιτία της πανωλεθρίας της αλλά το βραστό νερό.

Και τότε κατέφθασεν ολοταχώς  στόλος μυρμηγκιών- «οι δικοί της»- και αραξαν πλάι της  για να την κλάψουν και να την θάψουν και να την μοιρολογήσουν και να την τεμαχίσουν και να την μεταφέρουν στην αποθήκη τους για να έχουν να τρώνε τον χειμώνα. Αλλά… εγώ,  η άσπλαχνη νοικοκυρά, με σκούπα  και φαράσι τα πήρα όλα και τα έριξα στον καιάδα και τράβηξα και το καζανάκι.

Τούτο το καλοκαίρι, ο τόπος γέμισε μυρμήγκια. Το σπίτι  γέμισε τριζόνια λέει ο Σεφέρης  και Τρι και τρι και τρι και τρι. /Τι γλυκιά που είν’ η ζωή. /Τι γλυκιά και τι πικρή. /Τρι και τρι και τρι και τρι, είπε ο Ελύτης κι εγώ πήρα το λάστιχο και το πετρέλαιο με το στουπί κι όλα τα φονικά του είδους και άρχισα την εκκαθάριση για να είναι γλυκιά η δική μου ζωή. Κι ενώ καθαρίζω κάτω, αυτά περπατάνε πάνω στα χέρια μου, στην πλάτη μου,  στα μαλλιά μου, διατρέχουν όλο το πεδίο και τότε μου έρχονται στο νου οι καράφλες των καθηγητών στο κολλέγιο όπου φοιτά η Λίζα Πετροβασίλη, κατά κόσμον Αλίκη Βουγιουκλάκη, εκείνη που έλεγε Ναυσικάααα, κλείσε το στόμα σου μην μπει μέσα καμιά μύγα και πας αδιάβαστη στον Όμηρο!

Αν πιστεύω στη μετεμψύχωση;  Αν είναι σαν αυτή στην οποία πίστευε ο    Εμπεδοκλής – ήταν λέει ψάρι και  ξαναγεννήθηκε δέντρο κι έπειτα πουλί κι έπειτα γυναίκα κι έπειτα άντρας,  και δη φιλόσοφος, οπότε μία του είχε απομείνει ακόμα∙ να πέσει στην καυτή αγκαλιά  της Αίτνας μια νύχτα που ανακάτευε στη χύτρα της τη λάβα και να μετεμψυχωθεί, μετενσαρκωθεί σε Θεό∙

«μα εσύ ριγώντας τη λαχτάρα σου

πηδάς γκρεμίζεσαι στης Αίτνας τη φωτιά»

του τα ψέλνει ο Χαίλντερλιν. Τι απέγινε δεν ξέρω… ξέρω μόνο ότι την επομένη της συμφοράς βρέθηκε το μεταλλικό σανδάλι που του είχε φτιάξει ο Ήφαιστος εκσφενδονισμένο πίσω στον κόσμο. Δεν λέει άλλα μυστικά ο  Marcel Schwob, οπότε, αν είναι να ξαναγεννηθώ, η σειρά επιβάλλει να γεννηθώ άντρας και μου απομένει άλλη μια αναγέννηση, να γίνω Θεός. Δηλαδή θα αλλάξω και φύλο; Να μου λείπει, αν και είναι πολύ της μόδας, θα παραμείνω ως έχω. Δεν είμαι πολύ μοντέρνα και γενικώς  συμφωνώ με την άποψή σας ότι «τα αρσενικά γενικά είναι μάλλον άχρηστα αφού επιτελέσουν κάποιο συγκεκριμένο έργο»,  όπως συγκατανεύσατε κι εσείς, Κυρίες μου, αλλά ας μην το αναλύσουμε περαιτέρω.  Το σίγουρο είναι πως δεν θέλω να είμαι άντρας με όσα γίνονται στις μέρες μας και δεν θέλω να με καταβροχθίσουν «οι αράχνες, οι λιβελούλες, οι φαινομενικά άκακες και γιορτινές πασχαλίτσες, καθώς και το αλογάκι της Παναγίτσας», αυτά τα σαρκοφάγα που εντοπίσατε, αυτά «τα έντομα επίγειες στρατιές αγγέλων… Και διαβόλων»…

Κυρίες μου, Παυλίνα και Έφη,

πάντα εν σοφία διετυπώσατε και  εγράψατε και εφιλοσοφήσατε μετ’  ευτελείας και άνευ άλλης τινός ομοιοκαταληκτούσης  … κίας∙ ας πάμε τώρα να κοιμηθούμε,

σβήστε τα φώτα σβήστε το φεγγάρι, / σαν θα με πάρει τον πόνο μου μη δει……………..Μα είναι πανσέληνος απόψε κι είναι ωραία…

Οσμή βροχής έρχεται από μακριά, αισθάνομαι δροσιά, απόψε,  Αυγούστου βράδυ 18,  2024, ώρα 9.14΄, φεγγάρι, μ’ ακούς τι λέω;

΄                                                   Ανθούλα Δανιήλ