You are currently viewing Δημήτρης Γαβαλάς: Υλικό και Σχόλια 21 –  Morris Bishop: Ο Einstein ως Μούσα

Δημήτρης Γαβαλάς: Υλικό και Σχόλια 21 – Morris Bishop: Ο Einstein ως Μούσα

Ἄνδρα μοι ἔννεπεΜοῦσα

 

Ο Morris Bishop (Μόρις Μπίσοπ, 1893 – 1973) ήταν Αμερικανός λόγιος που έγραψε πολλά βιβλία για την ιστορία, τη λογοτεχνία, τη βιογραφία και την ποίηση. Όπως λέει προεξαγγελτικά: «Στόχος της ποίησης, ή του σοβαρού στίχου, είναι να αναζητήσει την κατανόηση σε μορφές ομορφιάς. Στόχος του ελαφρού στίχου είναι να προωθήσει την παρεξήγηση/ παρανόηση στα αποφόρια της ομορφιάς. Αλλά ακόμα και η παρεξήγηση/ παρανόηση είναι ένα είδος κατανόησης. Είναι μια ανάλυση, μια παρατήρηση της αλήθειας, που παραφυλάει γύρω από την αλήθεια από το πίσω μέρος, που ξεσκεπάζει τα πηχάκια και τα σοβατίσματα του πίσω μέρους της ομορφιάς».

Σε ανάρτηση της 8 Ιουλίου 2023 με τίτλο ‘Ο Αϊνστάιν (Einstein) με τον Τρόπο του Μιλόζ (Miłosz)’ είχα αναφερθεί στο πώς ο γνωστός φυσικός υμνείται από τον ποιητή, παραθέτοντας το πιο κάτω ποίημα του Czesław Miłosz:

 

Στον Αlbert Εinstein

[απόσπασμα]

 

Αν σήμερα απευθύνομαι σε σας,

Δεν είναι μόνο ότι, δουλεμένη σε μάρμαρο

Στέκει η προτομή σας, όπου αποτίουμε φόρο τιμής

Στον Νεύτωνα και στον Κοπέρνικο. Ούτε ότι τελικά καταφέρατε

Να βάλετε ένα σύμβολο ισότητας στην εξίσωση

Μεταξύ βαρύτητας και ηλεκτρισμού. Υπάρχει κάτι περισσότερο σε σας:

Πίστη στο φως της λογικής, άφθορη φροντίδα

Για το ανθρώπινο είδος μας, και τι μπορεί να γίνει,

Και για αυτό που μπορεί να σπαταληθεί ταπεινωτικά.

Δεν έχετε την ψυχρότητα ενός μη συναισθηματικού ερευνητή της Φύσης

Αλλά ζεστασιά και έγνοια, της αληθινής καλοσύνης.

 

Στη σημερινή ανάρτηση, ένας παλαιότερος ποιητής αναφέρεται στην περίφημη εξίσωση του Einstein:

 

Morris Bishop

 

E = MC2

 

What was our trust, we trust not,
What was our faith, we doubt;
Whether we must or not
We may debate about.
The soul, perhaps, is a gust of gas
And wrong is a form of right-
But we know that Energy equals Mass
By the Square of the Speed of Light.

What we have known, we know not,
What we have proved, abjure.
Life is a tangled bowknot,
But one thing still is sure.
Come, little lad; come, little lass,
Your docile creed recite:
“We know that Energy equals Mass
By the Square of the Speed of Light.”

 

[The New Yorker, October 26, 1946]

Μόρις Μπίσοπ

 

E = mc2

 

Ποια η εμπιστοσύνη μας που δεν εμπιστευόμαστε

ποια η πίστη μας για την οποία αμφιβάλλουμε.

Είτε πρέπει είτε όχι

μπορούμε να συζητήσουμε γι’ αυτές.

Η ψυχή είναι ίσως μια πνοή ανέμου

και το λάθος μια μορφή του σωστού-

Αλλά γνωρίζουμε ότι η Ενέργεια ισούται

με τη Μάζα πολλαπλασιασμένη

με το Τετράγωνο της Ταχύτητας του Φωτός.

 

Αυτό που γνωρίζαμε δεν το γνωρίζουμε πια

Αυτό που αποδείξαμε το απαρνιόμαστε.

Η ζωή είναι ένας μπλεγμένος κόμπος

αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο.

Έλα νέε μου, έλα νεαρή μου

το πειθήνιο δόγμα σας διηγείται:

“Γνωρίζουμε ότι η Ενέργεια ισούται

με τη Μάζα πολλαπλασιασμένη

με το Τετράγωνο της Ταχύτητας του Φωτός”.

 

 

Δημήτρης Γαβαλάς

O Δημήτρης Γαβαλάς γεννήθηκε στην Κόρινθο το 1949. Σπούδασε Μαθηματικά, Κυβερνητική και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου σε μεταπτυχιακές σπουδές και Ψυχολογία του Βάθους σε ελεύθερες σπουδές. Εκπόνησε Διδακτορική Διατριβή με θέμα τα Μαθηματικά, τη Θεμελίωση και τη Διδακτική τους. Αρχικά εργάστηκε ως Επιστημονικός Συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Πατρών και ως Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών «Δημόκριτος». Στη συνέχεια εργάστηκε στην εκπαίδευση ως καθηγητής Μαθηματικών. Συνεργάστηκε με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (στη συγγραφή Προγραμμάτων Σπουδών & σχολικών βιβλίων και σε άλλα εκπαιδευτικά θέματα). Εργάστηκε επίσης στη Βαρβάκειο Σχολή, και συνέχισε ως Σχολικός Σύμβουλος. Για το πνευματικό του έργο, έχει τιμηθεί από τον Δήμο Κορινθίων. Το δοκίμιό του για τον Οδυσσέα Ελύτη έλαβε κρατική διάκριση, ενώ το ποίημα «Φανταστική Γεωμετρία» περιελήφθη στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ τάξης του Γυμνασίου.

Έργα του Δημήτρη Γαβαλά:

Ποίηση

Σπουδές. Αθήνα, 1973.
Μετάβαση στο Όριο. Αθήνα, 1974.
Ανέλιξη. Αθήνα, 1975.
Δήλος. Αθήνα, 1976.
Εσωτερική Αιμομιξία. Αθήνα, 1977.
Η Πάλη με το Άρρητο. Αθήνα, 1978.
Ελεγείο. Αθήνα, 1979.
Τα Εξωστρεφή. Αθήνα, 1980.
“Η Του Μυστικού Ύδατος Ποίησις“. Αθήνα 1983.
Το Πρόσωπο της Ευτυχίας. Κώδικας, Αθήνα, 1987.
Απλά Τραγούδια για έναν Άγγελο. Κώδικας, Αθήνα, 1988.
Φωτόλυση. Κώδικας, Αθήνα, 1989.
Ακαριαία. Κώδικας, Αθήνα, 1994.
Σύμμετρος Έρωτας Ή Τα Πρόσωπα του Αγγέλου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1996
Άγγελος Εσωτερικών Υδάτων. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1998.
Το Λάμδα του Μέλλοντος. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003.
Ποιήματα 1973-2003: Επιλογή. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2004.
Ου Παντός Πλειν. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006.
Στη Σιωπή του Νου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2013.
Δίχως Μαγνητόφωνα Φωνόγραφους Δίσκους και Μαγνητοταινίες. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2016.

Δοκίμιο

Η Εσωτερική Διαλεκτική στη «Μαρία Νεφέλη» του Οδυσσέα Ελύτη. Κώδικας, Θεσσαλονίκη, 1987. (σσ. 94).
Ψυχο-Κυβερνητική και Πολιτική: Αναλυτική Θεώρηση του Πολιτικού Φαινομένου. Κώδικας, Αθήνα, 1989. (σσ. 40).
Αισθητική και Κριτική Θεωρία των Αρχετύπων: Θεωρητικά Κείμενα και Εφαρμογές. Κώδικας, Αθήνα, 1999. (σσ. 202).

Μετάφραση – Εισαγωγή – Σχόλια
Nicoll, M. Ψυχολογικά Σχόλια στη Διδασκαλία του Γκουρτζίεφ. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1997. (σσ. 96).


Επιστημονικά Βιβλία

Πρότυπα και Χαρακτήρας Κυβερνητικών Συστημάτων: Συμβολή στη Θεωρητική Κυβερνητική – Ένα Μαθηματικό Μοντέλο. Πάτρα, 1977 και Αθήνα, 1993 . (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 250).
Η Θεωρία Κατηγοριών ως Υποκείμενο Πλαίσιο για τη Θεμελίωση και Διδακτική των Μαθηματικών: Συστημική Προσέγγιση της Εκπαίδευσης. Πάτρα, 2000. (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 350).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 1: Μη-συμβατική Ανάλυση, Ασαφή Σύνολα, Η έννοια της Μη-διακριτότητας. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2005. (σσ. 190).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 2: Πρώτη Μύηση στη Θεωρία Κατηγοριών. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2006. (σσ. 330).
Το Αρχέτυπο του Τυχερού Παιχνιδιού: Για την Τύχη, τη Μαντική και τη Συγχρονότητα Σύμφωνα με τις Απόψεις των C. G. Jung και M.- L. von Franz. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006. (σσ. 280). (Σε συνεργασία).
On Number’s Nature. Nova Publishers, NY, 2009 (pp. 70).
Συστημική: Σκέψη και Εκπαίδευση – Συμβολή στο Ζήτημα της Εκπαίδευσης. Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2011. (σσ. 310).
Αρχετυπικές Μορφογενέσεις. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2012.
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 3: Για τη Φύση του Αριθμού. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2012. (σσ. 360).
Αρχέτυπο: Η Εξέλιξη μιας Σύλληψης στον Τομέα της Γνώσης. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2015. (σσ. 320).
Κυβερνητική: Αναζητώντας την Ολότητα. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2016. (σσ. 400).

Κρατικά Σχολικά Βιβλία
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Α΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1997.
Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Β΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2015.
Λογική: Θεωρία και Πρακτική για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στο Γυμνάσιο και το Λύκειο (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2008.
Μιγαδικοί Αριθμοί. Κεφάλαιο στο: Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.



Δημοσίευσε επίσης πλήθος άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά για θέματα εκπαίδευσης, πολιτικής, λογοτεχνίας κτλ.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.