You are currently viewing Δημήτρης Γαβαλάς: Υλικό και Σχόλια 8 – Pablo Neruda

Δημήτρης Γαβαλάς: Υλικό και Σχόλια 8 – Pablo Neruda

Ο Πάμπλο Νερούντα (1904-1973), Χιλιανός συγγραφέας και ποιητής, θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ού αιώνα. Το 1971 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις λόγω της πολιτικής του δραστηριότητας. Γράφει κυρίως ερωτικά ποιήματα, έργα που διέπονται από τις αρχές του σουρεαλισμού, ακόμα και κάποια που μπορούσαν να θεωρηθούν πολιτικά μανιφέστα.

Η κυρίαρχη άποψη υποστηρίζει ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρέασαν την εξέλιξη της νοητικής και γνωσιακής λειτουργίας του ανθρώπου και ένας από αυτούς, που έπαιξαν ρόλο-κλειδί, είναι η ικανότητα να μετράει/ αριθμεί. Εξάλλου, κατά τον Jung, ο αριθμός είναι αρχέτυπο τάξης που έγινε συνειδητό και βοηθάει να βάλουμε τάξη στο χάος των φαινομένων. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πολλοί ποιητές, μεταξύ των οποίων ο Pablo Neruda, που βλέπουν τη μέτρηση γενικά (όχι μόνο τη λογιστική πλευρά της) ως τρόπο επιβολής τεχνητής, ακόμη και θανάσιμης, τάξης στην πραγματικότητα. Αυτό συμβαίνει όταν κάποιος μπερδεύει τα πλαίσια αναφοράς και κρίνει με έτοιμες πολιτικές ιδεολογίες επιστημονικά θέματα.

* *

Ωδή στους Αριθμούς

 

Ω η δίψα να γνωρίζουμε

πόσα!

Η πείνα

να γνωρίζουμε

πόσα

αστέρια στον ουρανό!

Περάσαμε

την παιδική μας ηλικία μετρώντας

πέτρες, φυτά, δάχτυλα,

κόκκους άμμου και δόντια,

τη νιότη μας περάσαμε μετρώντας

πέταλα και ουρές κομητών.

Μετρήσαμε

χρώματα, χρόνια,

ζωές και φιλιά.

Στην εξοχή βόδια,

στη θάλασσα

κύματα.

Τα πλοία γίνανε πληθώρα μηνυμάτων.

 

Οι αριθμοί πολλαπλασιάστηκαν.

Οι πόλεις

χιλιάδες, εκατομμύρια,

το στάρι εκατοντάδες

μονάδες, που κράταγαν

μέσα τους

μικρότερους αριθμούς,

μικρότερους και από έναν και μόνο σπόρο.

Ο χρόνος έγινε αριθμός.

Το φως αριθμήθηκε

και όσο και αν αγωνίστηκε με τον ήχο

η ταχύτητά του ήταν 37.

Οι αριθμοί μας περικύκλωσαν.

Όταν κλείναμε την πόρτα

τη νύχτα, εξαντλημένοι,

ένα 800 γλίστραγε

κάτω από την πόρτα

και ξάπλωνε μαζί μας στο  κρεβάτι

και στα όνειρά μας

τα 4000 και τα 77

μας χτυπούσαν στο μέτωπο με σφυριά και μασιές.

Τα 5άρια

αθροίζονταν με 5άρια

μέχρι να βυθιστούν στη θάλασσα ή στην τρέλα

μέχρι που ο ήλιος μας υποδέχτηκε με το μηδέν του

και πήγαμε τρέχοντας

στο γραφείο

το εργαστήριο

το εργοστάσιο,

για να αρχίσουμε ξανά το άπειρο

Εγώ της κάθε νέας μέρας.

Είχαμε χρόνο, ως άνθρωποι,

ώστε η δίψα μας

να χορτάσει αργά,

η αρχέγονη επιθυμία

να δώσει έναν αριθμό στα πράγματα,

να τα προσθέσει,

να τα ελαττώσει

έως τη σκόνη,

έρημοι φτιαγμένοι από αριθμούς.

Εμείς

καλύψαμε τον κόσμο

με αριθμούς και ονόματα,

αλλά

τα πράγματα επέζησαν,

δραπέτευσαν

από τους αριθμούς

τρελάθηκαν στις ποσότητές τους,

εξατμίστηκαν

αφήνοντας

μια μυρωδιά ή μίαν ανάμνηση

αφήνοντας τους αριθμούς άδειους.

Να γιατί

για σένα

θέλω πράγματα.

Άσε τους αριθμούς

να πάνε φυλακή,

άσε τους να παρελάσουν

σε τέλειες στήλες

τεκνοποιώντας

μέχρι να δώσουν ολικό άθροισμα

του απείρου.

Για σένα θέλω μόνο

οι αριθμοί

σε όλη τη διαδρομή

να σε προστατέψουν

κι εσύ να τους προστατέψεις.

Μακάρι το εβδομαδιαίο νούμερο στον μισθό σου

να μεγαλώσει μέχρι που να ανοίξει το στήθος σου.

Και από τους 2 σας, αγκαλιασμένους,

το σώμα σου και αυτό της αγαπημένης σου,

μακάρι να γεννηθούν ζεύγη παιδικών ματιών

που θα μετρήσουν ξανά

τα αρχαία αστέρια

και τα αμέτρητα στάχυα

που θα καλύψουν μια μετασχηματισμένη γη.

* *

Το τι κάνουμε εμείς με τους αριθμούς είναι σε μεγάλο βαθμό γνωστό, εκείνο που δεν γνωρίζουμε ακόμα είναι τι κάνουν οι αριθμοί με μας.

Δημήτρης Γαβαλάς

O Δημήτρης Γαβαλάς γεννήθηκε στην Κόρινθο το 1949. Σπούδασε Μαθηματικά, Κυβερνητική και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου σε μεταπτυχιακές σπουδές και Ψυχολογία του Βάθους σε ελεύθερες σπουδές. Εκπόνησε Διδακτορική Διατριβή με θέμα τα Μαθηματικά, τη Θεμελίωση και τη Διδακτική τους. Αρχικά εργάστηκε ως Επιστημονικός Συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Πατρών και ως Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών «Δημόκριτος». Στη συνέχεια εργάστηκε στην εκπαίδευση ως καθηγητής Μαθηματικών. Συνεργάστηκε με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (στη συγγραφή Προγραμμάτων Σπουδών & σχολικών βιβλίων και σε άλλα εκπαιδευτικά θέματα). Εργάστηκε επίσης στη Βαρβάκειο Σχολή, και συνέχισε ως Σχολικός Σύμβουλος. Για το πνευματικό του έργο, έχει τιμηθεί από τον Δήμο Κορινθίων. Το δοκίμιό του για τον Οδυσσέα Ελύτη έλαβε κρατική διάκριση, ενώ το ποίημα «Φανταστική Γεωμετρία» περιελήφθη στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ τάξης του Γυμνασίου.

Έργα του Δημήτρη Γαβαλά:

Ποίηση

Σπουδές. Αθήνα, 1973.
Μετάβαση στο Όριο. Αθήνα, 1974.
Ανέλιξη. Αθήνα, 1975.
Δήλος. Αθήνα, 1976.
Εσωτερική Αιμομιξία. Αθήνα, 1977.
Η Πάλη με το Άρρητο. Αθήνα, 1978.
Ελεγείο. Αθήνα, 1979.
Τα Εξωστρεφή. Αθήνα, 1980.
“Η Του Μυστικού Ύδατος Ποίησις“. Αθήνα 1983.
Το Πρόσωπο της Ευτυχίας. Κώδικας, Αθήνα, 1987.
Απλά Τραγούδια για έναν Άγγελο. Κώδικας, Αθήνα, 1988.
Φωτόλυση. Κώδικας, Αθήνα, 1989.
Ακαριαία. Κώδικας, Αθήνα, 1994.
Σύμμετρος Έρωτας Ή Τα Πρόσωπα του Αγγέλου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1996
Άγγελος Εσωτερικών Υδάτων. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1998.
Το Λάμδα του Μέλλοντος. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003.
Ποιήματα 1973-2003: Επιλογή. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2004.
Ου Παντός Πλειν. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006.
Στη Σιωπή του Νου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2013.
Δίχως Μαγνητόφωνα Φωνόγραφους Δίσκους και Μαγνητοταινίες. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2016.

Δοκίμιο

Η Εσωτερική Διαλεκτική στη «Μαρία Νεφέλη» του Οδυσσέα Ελύτη. Κώδικας, Θεσσαλονίκη, 1987. (σσ. 94).
Ψυχο-Κυβερνητική και Πολιτική: Αναλυτική Θεώρηση του Πολιτικού Φαινομένου. Κώδικας, Αθήνα, 1989. (σσ. 40).
Αισθητική και Κριτική Θεωρία των Αρχετύπων: Θεωρητικά Κείμενα και Εφαρμογές. Κώδικας, Αθήνα, 1999. (σσ. 202).

Μετάφραση – Εισαγωγή – Σχόλια
Nicoll, M. Ψυχολογικά Σχόλια στη Διδασκαλία του Γκουρτζίεφ. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1997. (σσ. 96).


Επιστημονικά Βιβλία

Πρότυπα και Χαρακτήρας Κυβερνητικών Συστημάτων: Συμβολή στη Θεωρητική Κυβερνητική – Ένα Μαθηματικό Μοντέλο. Πάτρα, 1977 και Αθήνα, 1993 . (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 250).
Η Θεωρία Κατηγοριών ως Υποκείμενο Πλαίσιο για τη Θεμελίωση και Διδακτική των Μαθηματικών: Συστημική Προσέγγιση της Εκπαίδευσης. Πάτρα, 2000. (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 350).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 1: Μη-συμβατική Ανάλυση, Ασαφή Σύνολα, Η έννοια της Μη-διακριτότητας. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2005. (σσ. 190).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 2: Πρώτη Μύηση στη Θεωρία Κατηγοριών. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2006. (σσ. 330).
Το Αρχέτυπο του Τυχερού Παιχνιδιού: Για την Τύχη, τη Μαντική και τη Συγχρονότητα Σύμφωνα με τις Απόψεις των C. G. Jung και M.- L. von Franz. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006. (σσ. 280). (Σε συνεργασία).
On Number’s Nature. Nova Publishers, NY, 2009 (pp. 70).
Συστημική: Σκέψη και Εκπαίδευση – Συμβολή στο Ζήτημα της Εκπαίδευσης. Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2011. (σσ. 310).
Αρχετυπικές Μορφογενέσεις. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2012.
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 3: Για τη Φύση του Αριθμού. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2012. (σσ. 360).
Αρχέτυπο: Η Εξέλιξη μιας Σύλληψης στον Τομέα της Γνώσης. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2015. (σσ. 320).
Κυβερνητική: Αναζητώντας την Ολότητα. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2016. (σσ. 400).

Κρατικά Σχολικά Βιβλία
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Α΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1997.
Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Β΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2015.
Λογική: Θεωρία και Πρακτική για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στο Γυμνάσιο και το Λύκειο (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2008.
Μιγαδικοί Αριθμοί. Κεφάλαιο στο: Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.



Δημοσίευσε επίσης πλήθος άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά για θέματα εκπαίδευσης, πολιτικής, λογοτεχνίας κτλ.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.